Algemeen
Schandaal rond Songfestival breidt verder uit: ´Puntentelling is niet eerlijk verlopen´
Hoewel Oostenrijk dit jaar het Eurovisiesongfestival wist te winnen, is het vooral de uitkomst van de publieksstemmen die de gemoederen bezighoudt. Vooral de hoge score voor Israël, ondanks veel publieke weerstand, leidt tot stevige kritiek en vragen. De Spaanse omroep RTVE neemt hierin het voortouw en heeft officieel om een audit van de televoting gevraagd bij de European Broadcasting Union (EBU).
Verbluffende publieksstem roept twijfels op
De Israëlische inzending Eden Golan scoorde opvallend goed bij het Europese publiek. Vooral uit landen als Nederland, België en Spanje kreeg zij veel stemmen. Dat juist Spanje zo massaal zou hebben gestemd op Israël, is volgens RTVE onverklaarbaar, gezien de maatschappelijke verontwaardiging rondom haar deelname. RTVE vraagt zich af of het stemproces wel correct is verlopen en eist volledige transparantie van de EBU.
Jurystem versus publieksstem
Wat de twijfel nog groter maakt, is het contrast tussen de televote en de jurystemmen. De Spaanse vakjury gaf Israël nul punten. Tegelijkertijd eindigde het land bij het Spaanse publiek bovenaan. RTVE kreeg in eerste instantie slechts een ranglijst, zonder precieze cijfers. Inmiddels is bekend dat er 142.688 Spaanse stemmen zijn uitgebracht tijdens de finale. De onverwachte uitkomst voedt de roep om controle.
Politieke spanningen spelen mee
De deelname van Israël aan het Eurovisiesongfestival ging dit jaar gepaard met hevige controverse. Demonstraties, petities en boycotoproepen in meerdere landen, waaronder Spanje en Nederland, benadrukten de maatschappelijke verdeeldheid. Tijdens de halve finale verwezen Spaanse commentatoren zelfs expliciet naar de situatie in Gaza, wat leidde tot een klacht van de Israëlische omroep KAN bij de EBU. Die herinnerde deelnemende landen direct aan het verbod op politieke uitspraken tijdens de uitzending.
RTVE wil transparantie
Voor RTVE is de vraag nu of de publieksstemmen wel representatief en correct zijn verwerkt. De omroep vindt het onverklaarbaar dat de Spaanse kijkers massaal op Israël zouden hebben gestemd, gezien de maatschappelijke sentimenten vooraf. Daarom wil RTVE een onafhankelijke audit van het stemproces en volledige inzage in de stemverdeling per land. De betrouwbaarheid van het systeem staat wat hen betreft op het spel.
EBU onder druk
De EBU heeft tot nu toe niet publiekelijk gereageerd op het auditverzoek van RTVE. Toch lijkt een inhoudelijke reactie onvermijdelijk. In eerdere jaren klonken al geluiden over stemblokken en geopolitieke voorkeuren, maar de situatie van dit jaar lijkt de kritiek naar een nieuw niveau te tillen. Het vertrouwen van zowel omroepen als publiek staat op het spel.
Vertrouwen in stemproces cruciaal
De hele situatie onderstreept dat het Eurovisiesongfestival niet langer puur als entertainment kan worden gezien. De politieke lading is niet te negeren, en het is belangrijk dat de stemprocedures daartegen bestand zijn. Omroepen en kijkers willen zekerheid dat hun stemmen eerlijk worden geteld en zonder beïnvloeding zijn verwerkt.
Mogelijke veranderingen in stemregels?
Of deze rel tot structurele aanpassingen van het stemproces zal leiden, is nog onduidelijk. Wel neemt de druk op de EBU toe om meer openheid van zaken te geven. Andere landen overwegen volgens Spaanse media soortgelijke stappen. Een audit zou dan ook het begin kunnen zijn van bredere hervormingen binnen het festival.
Marco Borsato breekt in slotwoord: “Er is maar een klein deel van de waarheid verteld”
De tweede zittingsdag in de str*fzaak tegen Marco Borsato verliep donderdag bijzonder intens. Waar zijn advocaten eerder op de dag fel uithaalden naar het 0penbaar Ministerie (OM) en de media, greep Borsato zijn laatste woord aan om zijn eigen emoties te uiten — en enkele opmerkelijke details te delen die volgens hem een ander licht werpen op de zaak.
De zanger, zichtbaar geëmotioneerd en gefrustreerd, sprak met trillende stem over wat hij omschreef als “onvolledige waarheidsvinding” en “een proces dat niet het hele verhaal vertelt.”
Eerste zittingsdag: vijf maanden geëist
Op dinsdag trapte het 0penbaar Ministerie de str*fzaak af met een forse eis. Volgens het OM heeft Borsato zich in het verleden schuldig gemaakt aan ongepast gedrag tegenover de destijds minderjarige Asmara Thielen.
Het OM achtte de beschuldigingen bewezen en eiste een onvoorwaardelijke gev*ngenisstraf van vijf maanden. Die eis veroorzaakte direct grote beroering — niet alleen in de rechtszaal, maar ook in de publieke opinie.
Volgens het OM zou het gedrag van Borsato zich hebben afgespeeld in een periode waarin hij regelmatig contact had met de familie Thielen. De aanklacht draait om gebeurtenissen die zich meer dan tien jaar geleden zouden hebben voorgedaan.
De verdediging, bestaande uit het bekende advocatenduo Geert-Jan en Carry Knoops, stelde echter dat het onderzoek van het OM eenzijdig en onvolledig is geweest.
Knoops hekelt “tunnelvisie”
Tijdens hun pleidooi op de tweede dag spaarden de advocaten van Borsato de aanklager niet. Volgens Geert-Jan Knoops is er sprake van tunnelvisie bij het 0penbaar Ministerie, waarbij alleen informatie is gebruikt die past binnen hun overtuiging van schuld.
“Ontlastend materiaal is structureel genegeerd,” stelde Knoops scherp. “Het onderzoek van het OM is selectief en mist wetenschappelijke onderbouwing. Dit is geen evenwichtige waarheidsvinding.”
De advocaat verwees onder meer naar rapporten van rechtspsycholoog Peter van Koppen, die volgens hem verkeerd zijn samengevat en gepresenteerd. Daarnaast haalde Knoops uit naar misdaadverslaggever John van den Heuvel, die volgens hem te veel invloed heeft gehad op de beeldvorming rond de zaak.
“Het publieke debat is vertroebeld door meningen, niet door feiten,” aldus de raadsman.
Borsato neemt zelf het woord
Toen Marco Borsato daarna zelf het woord nam, veranderde de sfeer in de rechtszaal volledig. De zanger, die tot dan toe vooral geluisterd had, richtte zich tot de rechtbank met een mengeling van boosheid, verdriet en wanhoop.
Zijn stem trilde toen hij begon te spreken.
“Er is van mij een karikatuur gemaakt,” zei hij. “Wat over mij gezegd wordt, is niet het hele verhaal. Slechts een klein deel van de waarheid is gedeeld.”
Hij verwees naar persoonlijke observaties binnen het gezin van de aangeefster, die volgens hem niet in het dossier zijn opgenomen. Volgens Borsato laten bepaalde documenten en beelden zien dat er sprake was van een ongewone gezinssituatie, waarin grenzen volgens hem “opmerkelijk los” werden gehanteerd.
De zanger beweerde dat hij die informatie aantrof op een computer van de moeder van het meisje, die destijds actief betrokken was bij zijn fanclub. Volgens hem bewijzen die gegevens dat er meer aan de hand was dan wat nu wordt gepresenteerd.
“Ik heb drie ordners vol met materiaal dat niet in het dossier zit,” verklaarde hij. “Aan deze rechtbank is maar een klein stukje van het totale verhaal verteld.”
Spanning stijgt in de rechtszaal
Volgens rechtbankverslaggeefster Saskia Belleman van De Telegraaf was de spanning in de zaal voelbaar.
“Zijn stem trilt, hij is boos en verontwaardigd,” schreef ze op X. “Dit is duidelijk iemand die zes jaar lang alles heeft opgekropt en het nu eruit laat komen.”
Borsato klaagde dat het OM volgens hem geen interesse toont in ontlastend bewijs en dat het dossier te veel vanuit één perspectief is opgebouwd.
“Waarom worden alleen de verklaringen die mij verdacht maken gedeeld, en niet de andere kant van het verhaal?” vroeg hij zichtbaar geëmotioneerd. “Ik wil geen speciale behandeling, alleen een eerlijke.”
Zijn verklaring maakte veel indruk. In tegenstelling tot zijn eerdere, meer beheerste optreden, sprak hij ditmaal met emotionele intensiteit, alsof hij eindelijk zijn stem terugvond na jaren van zwijgen.
Woede over media-aandacht
Een belangrijk deel van zijn slotwoord richtte Borsato tot de media. Hij sprak over de impact van jarenlange berichtgeving, waarin volgens hem te vaak werd gespeculeerd zonder volledige kennis van de feiten.
“Journalisten hebben mijn leven kapotgeschreven,” zei hij fel. “Zonder context, zonder bewijs. Er is een beeld ontstaan dat niets met de werkelijkheid te maken heeft.”
Hij benadrukte dat hij niet eerder op uitspraken in de pers reageerde omdat elk woord “zou worden verdraaid of uit verband gehaald.”
“Vandaag spreek ik omdat ik niet langer kan zwijgen,” vervolgde hij. “Ik heb altijd geloofd dat de waarheid vroeg of laat boven water komt.”
Zijn woorden klonken niet alleen als een verdediging, maar ook als een aanklacht tegen de manier waarop publieke processen in Nederland tegenwoordig verlopen — via krantenkoppen, sociale media en talkshowtafels.
Advocaten sluiten zich aan bij zijn kritiek
Na het slotwoord van Borsato voegden zijn advocaten er kort aan toe dat hun cliënt “volledig open” is geweest in zijn verklaringen en nooit gebruik heeft gemaakt van zijn zwijgrecht. Volgens hen toont dit aan dat hij niets te verbergen heeft.
“Onze cliënt heeft alles beantwoord, hoe moeilijk of pijnlijk ook,” aldus Carry Knoops. “Hij heeft vertrouwen in de rechtsstaat, maar verwacht wel dat de hele waarheid wordt bekeken.”
Zowel zij als haar man wezen erop dat de rechtbank de taak heeft alle kanten van het verhaal te belichten, ook die welke ongemakkelijk of tegenstrijdig zijn.
De menselijke kant
Voor wie Marco Borsato donderdag zag, was het duidelijk dat deze zaak hem niet alleen professioneel, maar ook persoonlijk zwaar weegt. Zijn gezicht was vermoeid, zijn houding gespannen.
“Ik ben leeg,” zei hij eerder deze week na afloop van de zitting. “Er is zoveel gezegd, en toch lijkt niemand echt te luisteren.”
De woorden resoneren bij veel mensen die de zaak volgen. Want ongeacht de uiteindelijke uitspraak is duidelijk dat de gevolgen voor de zanger — zowel privé als publiek — enorm zijn geweest.
Reacties na afloop
Na afloop van de zitting bleef het lang stil buiten de rechtbank. Toen Borsato uiteindelijk verscheen bij de uitgang, werd hij opgewacht door tientallen camera’s en verslaggevers.
Hij sprak kort, maar bleef kalm:
“Wat ik te zeggen had, heb ik in de rechtszaal gezegd. Daar hoort het thuis.”
Vervolgens stapte hij in een gereedstaande auto en vertrok zonder verdere toelichting.
De uitspraak
De rechtbank zal de komende weken alle verklaringen en bewijsstukken bestuderen. Naar verwachting volgt de uitspraak in november.
Het 0penbaar Ministerie heeft aangegeven dat er geen aanvullend onderzoek meer zal plaatsvinden, tenzij de rechtbank dat noodzakelijk acht.
Voor Borsato en zijn verdediging breekt daarmee een zenuwslopende periode aan, waarin zij moeten afwachten hoe de rechters de bewijslast wegen.
Conclusie
De tweede zittingsdag in de zaak tegen Marco Borsato bracht een golf van emotie, spanning en onthullingen met zich mee. De zanger gebruikte zijn laatste woord om zijn frustraties te uiten over het onderzoek, de media en de manier waarop zijn zaak is behandeld.
“Aan uw rechtbank is maar een klein stukje van de waarheid verteld,” zei hij.
Met die woorden sloot Borsato zijn verklaring af — een moment dat volgens velen de meest intense scène van het hele proces tot nu toe vormde.
Of zijn pleidooi invloed zal hebben op de uiteindelijke uitspraak, zal de komende weken blijken. Wat vaststaat: de stilte is doorbroken, en het vertrouwen in een eerlijke afloop staat nu centraal.