Algemeen
Bewijs uitgelekt: Puntentelling Eurovisie blijkt niet eerlijk verlopen
Onrust over televoting bij Eurovisiesongfestival: Spanje eist helderheid over stemmen voor Israël
De nasleep van het Eurovisiesongfestival 2025 blijft de gemoederen bezighouden. Niet vanwege de uiteindelijke winnaar Oostenrijk, maar vooral door de opmerkelijke verdeling van de publieksstemmen. In Nederland, België én Spanje werd Israël door het publiek beloond met de meeste stemmen – een uitkomst die volgens de Spaanse omroep RTVE vragen oproept. De omroep acht het onwaarschijnlijk dat zoveel Spaanse kijkers massaal achter de Israëlische inzending stonden, en eist nu een officiële controle van de stemgegevens.
De kwestie legt de spanningen tussen RTVE en de organiserende European Broadcasting Union (EBU) opnieuw bloot en werpt vragen op over de transparantie van het televoting-systeem bij Europa’s grootste muziekfestijn.
Israël bovenaan bij het publiek – maar hoe dan?
De Israëlische zangeres Eden Golan, die het nummer Hurricane bracht, wist tijdens de finale van het Eurovisiesongfestival hoge ogen te gooien bij het publiek. In meerdere landen kreeg zij de meeste publieksstemmen, waaronder in Spanje, Nederland en België. Een opvallende uitkomst, gezien de diplomatieke en maatschappelijke discussies die rondom haar deelname speelden.
In Spanje leidde de uitslag tot opgetrokken wenkbrauwen bij omroep RTVE, die de stemmen van de Spaanse kijkers onder de loep wil nemen. Volgens de zender zijn er twijfels over de echtheid van de uitslag: “Het lijkt ons onwaarschijnlijk dat Israël de absolute publieksfavoriet was,” aldus een woordvoerder.
RTVE kondigde aan een audit aan te vragen bij de EBU om volledige transparantie te verkrijgen over de televotes die in Spanje zijn uitgebracht.
Wat is er precies aan de hand?
Volgens gegevens die RTVE inmiddels heeft opgevraagd bij de EBU, zijn er tijdens de finale 142.688 stemmen uitgebracht door het Spaanse publiek. Israël kwam daarbij als winnaar uit de bus. Toch geeft de Spaanse vakjury, die onafhankelijk stemt op basis van muzikale beoordeling, geen enkel punt aan Israël. Die discrepantie doet de wenkbrauwen fronsen bij de nationale omroep.
Opvallend: RTVE kreeg aanvankelijk alleen een lijst met de rangorde van de landen, zonder concrete cijfers over het aantal stemmen per land. Dat gebrek aan detail voedt de roep om helderheid. Morgen zal RTVE formeel een auditverzoek indienen bij de EBU, in de hoop eventuele twijfels weg te nemen.
Ook in andere landen wordt inmiddels gefluisterd over een mogelijke controle van het televoting-proces, al is dat op dit moment nog niet bevestigd. De Spaanse krant El País meldde dat meerdere landen soortgelijke stappen zouden overwegen, vanwege onduidelijkheden in het stemproces.
Achtergrond: politiek gevoelige context
De discussie over de televoting vindt plaats tegen een breder politiek decor. De deelname van Israël aan het Songfestival leidde dit jaar tot uiteenlopende reacties in Europa. In Spanje was die verdeeldheid bijzonder zichtbaar. Tijdens de tweede halve finale besloten de Spaanse commentatoren Tony Aguilar en Julia Varela zich uit te spreken over de situatie in Gaza.
Zij verwezen naar een oproep van RTVE om een debat te voeren over de deelname van Israël en baseerden zich daarbij op informatie van de Verenigde Naties. Deze actie werd niet gewaardeerd door de Israëlische omroep KAN, die vervolgens een klacht indiende bij de EBU.
De organisatie reageerde direct: de EBU waarschuwde commentatoren uit alle deelnemende landen dat politieke statements tijdens de uitzendingen strikt verboden zijn. In de richtlijnen van het Songfestival is vastgelegd dat het evenement neutraal en apolitiek dient te blijven. Een herhaling tijdens de finale zou kunnen leiden tot sancties of boetes.
Waarom stemmen voor Israël verbazen
Dat Israël hoge scores van het publiek ontving, is opvallend, mede omdat er in veel landen protesten waren tegen hun deelname. In Nederland waren er petities, boycots en demonstraties, en ook in Spanje gingen stemmen op om Israël uit te sluiten. In die context voelt de uitkomst van de televoting wrang voor sommige omroepen, kijkers en journalisten.
De Spaanse vakjury stemde op de finaleavond níet voor Israël – het land kreeg van hen geen enkel punt. Dat maakt de tegenstelling met de publieksstem des te groter. En hoewel verschillen tussen jury en publiek vaker voorkomen, zorgt deze specifieke uitslag nu voor een roep om transparantie en herziening.
EBU onder druk: roep om transparantie groeit
De EBU heeft tot nu toe niet inhoudelijk gereageerd op het verzoek om een audit, maar het onderwerp staat duidelijk op de agenda. Vertrouwen in het stemsysteem is essentieel voor de geloofwaardigheid van het Songfestival. Eerdere jaren waren er al discussies over stemblokken, buurvoorkeuren en vermeende beïnvloeding.
Een audit – oftewel een onafhankelijke controle van de uitgebrachte stemmen en de verwerking ervan – zou duidelijkheid moeten geven. Niet om de uitkomst per se te wijzigen, maar om aan te tonen dat het proces eerlijk en technisch correct is verlopen.
Of de EBU bereid is die cijfers te delen met de nationale omroepen, blijft voorlopig onduidelijk. Wellicht wacht men de formele auditverzoeken af, voordat er verdere stappen worden gezet.
Wat betekent dit voor toekomstige edities?
Het Songfestival beweegt zich in een steeds complexer krachtenveld van muziek, cultuur en politiek. De oproep tot meer transparantie in het stemproces – zowel bij de vakjury als bij de televote – zal na deze editie waarschijnlijk sterker klinken dan ooit tevoren.
Of de controverse daadwerkelijk leidt tot aanpassingen in het systeem, is koffiedik kijken. Maar de signalen zijn duidelijk: het publiek en de deelnemende landen willen kunnen vertrouwen op de eerlijkheid van het proces. Niet alleen voor de deelnemers, maar ook voor de geloofwaardigheid van het festival als geheel.
Conclusie: Spanje stelt vragen, EBU zal moeten antwoorden
De reactie van de Spaanse omroep RTVE op de televoting voor Israël laat zien hoe gevoelig de balans tussen muziek en maatschappelijke realiteit kan zijn. Met een formeel auditverzoek op komst, staat de EBU voor een uitdaging: laten zien dat het stemproces waterdicht is – of erkennen dat er ruimte is voor verbetering.
In een tijd waarin publieke opinie, media-aandacht en geopolitiek steeds meer met elkaar verweven raken, is het waarborgen van transparantie geen luxe meer, maar noodzaak.
De komende dagen zullen uitwijzen of het festivalorganiserend comité die verantwoordelijkheid oppakt – of dat de onrust verder oplaait.
Marco Borsato breekt in slotwoord: “Er is maar een klein deel van de waarheid verteld”
De tweede zittingsdag in de str*fzaak tegen Marco Borsato verliep donderdag bijzonder intens. Waar zijn advocaten eerder op de dag fel uithaalden naar het 0penbaar Ministerie (OM) en de media, greep Borsato zijn laatste woord aan om zijn eigen emoties te uiten — en enkele opmerkelijke details te delen die volgens hem een ander licht werpen op de zaak.
De zanger, zichtbaar geëmotioneerd en gefrustreerd, sprak met trillende stem over wat hij omschreef als “onvolledige waarheidsvinding” en “een proces dat niet het hele verhaal vertelt.”
Eerste zittingsdag: vijf maanden geëist
Op dinsdag trapte het 0penbaar Ministerie de str*fzaak af met een forse eis. Volgens het OM heeft Borsato zich in het verleden schuldig gemaakt aan ongepast gedrag tegenover de destijds minderjarige Asmara Thielen.
Het OM achtte de beschuldigingen bewezen en eiste een onvoorwaardelijke gev*ngenisstraf van vijf maanden. Die eis veroorzaakte direct grote beroering — niet alleen in de rechtszaal, maar ook in de publieke opinie.
Volgens het OM zou het gedrag van Borsato zich hebben afgespeeld in een periode waarin hij regelmatig contact had met de familie Thielen. De aanklacht draait om gebeurtenissen die zich meer dan tien jaar geleden zouden hebben voorgedaan.
De verdediging, bestaande uit het bekende advocatenduo Geert-Jan en Carry Knoops, stelde echter dat het onderzoek van het OM eenzijdig en onvolledig is geweest.
Knoops hekelt “tunnelvisie”
Tijdens hun pleidooi op de tweede dag spaarden de advocaten van Borsato de aanklager niet. Volgens Geert-Jan Knoops is er sprake van tunnelvisie bij het 0penbaar Ministerie, waarbij alleen informatie is gebruikt die past binnen hun overtuiging van schuld.
“Ontlastend materiaal is structureel genegeerd,” stelde Knoops scherp. “Het onderzoek van het OM is selectief en mist wetenschappelijke onderbouwing. Dit is geen evenwichtige waarheidsvinding.”
De advocaat verwees onder meer naar rapporten van rechtspsycholoog Peter van Koppen, die volgens hem verkeerd zijn samengevat en gepresenteerd. Daarnaast haalde Knoops uit naar misdaadverslaggever John van den Heuvel, die volgens hem te veel invloed heeft gehad op de beeldvorming rond de zaak.
“Het publieke debat is vertroebeld door meningen, niet door feiten,” aldus de raadsman.
Borsato neemt zelf het woord
Toen Marco Borsato daarna zelf het woord nam, veranderde de sfeer in de rechtszaal volledig. De zanger, die tot dan toe vooral geluisterd had, richtte zich tot de rechtbank met een mengeling van boosheid, verdriet en wanhoop.
Zijn stem trilde toen hij begon te spreken.
“Er is van mij een karikatuur gemaakt,” zei hij. “Wat over mij gezegd wordt, is niet het hele verhaal. Slechts een klein deel van de waarheid is gedeeld.”
Hij verwees naar persoonlijke observaties binnen het gezin van de aangeefster, die volgens hem niet in het dossier zijn opgenomen. Volgens Borsato laten bepaalde documenten en beelden zien dat er sprake was van een ongewone gezinssituatie, waarin grenzen volgens hem “opmerkelijk los” werden gehanteerd.
De zanger beweerde dat hij die informatie aantrof op een computer van de moeder van het meisje, die destijds actief betrokken was bij zijn fanclub. Volgens hem bewijzen die gegevens dat er meer aan de hand was dan wat nu wordt gepresenteerd.
“Ik heb drie ordners vol met materiaal dat niet in het dossier zit,” verklaarde hij. “Aan deze rechtbank is maar een klein stukje van het totale verhaal verteld.”
Spanning stijgt in de rechtszaal
Volgens rechtbankverslaggeefster Saskia Belleman van De Telegraaf was de spanning in de zaal voelbaar.
“Zijn stem trilt, hij is boos en verontwaardigd,” schreef ze op X. “Dit is duidelijk iemand die zes jaar lang alles heeft opgekropt en het nu eruit laat komen.”
Borsato klaagde dat het OM volgens hem geen interesse toont in ontlastend bewijs en dat het dossier te veel vanuit één perspectief is opgebouwd.
“Waarom worden alleen de verklaringen die mij verdacht maken gedeeld, en niet de andere kant van het verhaal?” vroeg hij zichtbaar geëmotioneerd. “Ik wil geen speciale behandeling, alleen een eerlijke.”
Zijn verklaring maakte veel indruk. In tegenstelling tot zijn eerdere, meer beheerste optreden, sprak hij ditmaal met emotionele intensiteit, alsof hij eindelijk zijn stem terugvond na jaren van zwijgen.
Woede over media-aandacht
Een belangrijk deel van zijn slotwoord richtte Borsato tot de media. Hij sprak over de impact van jarenlange berichtgeving, waarin volgens hem te vaak werd gespeculeerd zonder volledige kennis van de feiten.
“Journalisten hebben mijn leven kapotgeschreven,” zei hij fel. “Zonder context, zonder bewijs. Er is een beeld ontstaan dat niets met de werkelijkheid te maken heeft.”
Hij benadrukte dat hij niet eerder op uitspraken in de pers reageerde omdat elk woord “zou worden verdraaid of uit verband gehaald.”
“Vandaag spreek ik omdat ik niet langer kan zwijgen,” vervolgde hij. “Ik heb altijd geloofd dat de waarheid vroeg of laat boven water komt.”
Zijn woorden klonken niet alleen als een verdediging, maar ook als een aanklacht tegen de manier waarop publieke processen in Nederland tegenwoordig verlopen — via krantenkoppen, sociale media en talkshowtafels.
Advocaten sluiten zich aan bij zijn kritiek
Na het slotwoord van Borsato voegden zijn advocaten er kort aan toe dat hun cliënt “volledig open” is geweest in zijn verklaringen en nooit gebruik heeft gemaakt van zijn zwijgrecht. Volgens hen toont dit aan dat hij niets te verbergen heeft.
“Onze cliënt heeft alles beantwoord, hoe moeilijk of pijnlijk ook,” aldus Carry Knoops. “Hij heeft vertrouwen in de rechtsstaat, maar verwacht wel dat de hele waarheid wordt bekeken.”
Zowel zij als haar man wezen erop dat de rechtbank de taak heeft alle kanten van het verhaal te belichten, ook die welke ongemakkelijk of tegenstrijdig zijn.
De menselijke kant
Voor wie Marco Borsato donderdag zag, was het duidelijk dat deze zaak hem niet alleen professioneel, maar ook persoonlijk zwaar weegt. Zijn gezicht was vermoeid, zijn houding gespannen.
“Ik ben leeg,” zei hij eerder deze week na afloop van de zitting. “Er is zoveel gezegd, en toch lijkt niemand echt te luisteren.”
De woorden resoneren bij veel mensen die de zaak volgen. Want ongeacht de uiteindelijke uitspraak is duidelijk dat de gevolgen voor de zanger — zowel privé als publiek — enorm zijn geweest.
Reacties na afloop
Na afloop van de zitting bleef het lang stil buiten de rechtbank. Toen Borsato uiteindelijk verscheen bij de uitgang, werd hij opgewacht door tientallen camera’s en verslaggevers.
Hij sprak kort, maar bleef kalm:
“Wat ik te zeggen had, heb ik in de rechtszaal gezegd. Daar hoort het thuis.”
Vervolgens stapte hij in een gereedstaande auto en vertrok zonder verdere toelichting.
De uitspraak
De rechtbank zal de komende weken alle verklaringen en bewijsstukken bestuderen. Naar verwachting volgt de uitspraak in november.
Het 0penbaar Ministerie heeft aangegeven dat er geen aanvullend onderzoek meer zal plaatsvinden, tenzij de rechtbank dat noodzakelijk acht.
Voor Borsato en zijn verdediging breekt daarmee een zenuwslopende periode aan, waarin zij moeten afwachten hoe de rechters de bewijslast wegen.
Conclusie
De tweede zittingsdag in de zaak tegen Marco Borsato bracht een golf van emotie, spanning en onthullingen met zich mee. De zanger gebruikte zijn laatste woord om zijn frustraties te uiten over het onderzoek, de media en de manier waarop zijn zaak is behandeld.
“Aan uw rechtbank is maar een klein stukje van de waarheid verteld,” zei hij.
Met die woorden sloot Borsato zijn verklaring af — een moment dat volgens velen de meest intense scène van het hele proces tot nu toe vormde.
Of zijn pleidooi invloed zal hebben op de uiteindelijke uitspraak, zal de komende weken blijken. Wat vaststaat: de stilte is doorbroken, en het vertrouwen in een eerlijke afloop staat nu centraal.