Algemeen
Dit waren de laatste woorden van prinses Diana
Op 1 juli 2024 zouden we de 63e verjaardag hebben gevierd van wijlen prinses Diana, een icoon wiens leven abrupt en tr@gisch eindigde 27 jaar geleden.
Op die noodlottige nacht in augustus 1997 vond er een catastrofaal auto-0ngeluk plaats in een Parijse tunnel, wat leidde tot een wereldwijd gevoel van verlies en rouw.
Deze gebeurtenis bracht haar laatste woorden aan het licht, woorden die vandaag de dag nog steeds resoneren en ons herinneren aan haar hartverscheurende laatste momenten.
Nacht
Prinses Diana, geboren op 1 juli 1961, was een geliefde figuur in zowel het Verenigd Koninkrijk als de rest van de wereld. Haar huwelijk met Prins Charles in 1981 werd wereldwijd bekeken door miljoenen mensen, en haar charme, gratie en betrokkenheid bij humanitaire zaken maakten haar tot een icoon van haar tijd.
Ondanks haar publieke rol had Diana een turbulente relatie met de media, die vaak indringend waren en haar privéleven onder een vergrootglas plaatsten.
N00dlottige
Op de avond van 31 augustus 1997 reisde prinses Diana, vaak aangeduid als de ‘Volksprinses’, samen met haar vermeende vriend Dodi Fayed door Parijs. Ze hadden net een exclusief diner bijgewoond in de Franse hoofdstad en bevonden zich op de achterbank van hun auto. Met hen in de auto waren Diana’s chauffeur, Henri Paul, en Dodi’s lijfwacht, Trevor Rees-Jones.
Na een avond vol romantiek en gezelligheid besloten Diana en Dodi de avond voort te zetten in het Ritz Paris, een van de meest prestigieuze hotels in de stad.
Dit hotel was eigendom van Dodi’s vader, Mohamed Al-Fayed. Het paar verliet het hotel later die avond, in een poging de paparazzi te ontwijken die hen de hele dag hadden gevolgd. Ze hoopten op een rustige rit naar Dodi’s appartement, weg van de nieuwsgierige blikken van de media.
Achterv0lging
Terwijl ze door de Pont de l’Alma-tunnel reden, werden ze achtervolgd door een menigte pers en paparazzi, vastbesloten om de beroemde prinses vast te leggen.
Dit leidde tot een chaotische situatie waarin Henri Paul de controle over het voertuig verloor. De auto botste met hoge snelheid tegen een pilaar in de tunnel, wat resulteerde in een verwoestend 0ngeluk.
De constante druk van de paparazzi, die vaak risicovolle manoeuvres uitvoerden om een glimp van Diana op te vangen, had hen de hele avond gevolgd.
Dit intense mediageweld was niet nieuw voor Diana, die vaak openlijk haar frustraties had geuit over de indringende aard van de pers. De gebeurtenissen van die nacht benadrukken de destructieve kracht van de media en hun obsessie met beroemdheden.
Gevolgen
Henri Paul en Dodi Fayed kwamen ter plekke om het leven. Trevor Rees-Jones overleefde het 0ngeluk, zij het met ernstige verwondingen. Prinses Diana werd bewusteloos aangetroffen maar herwon kort haar bewustzijn voordat ze opnieuw in coma raakte.
Hulpverleners arriveerden snel op de plaats van het ongeval en begonnen onmiddellijk met het verlenen van eerste hulp. De chaos en paniek waren voelbaar, met toeschouwers die geschokt toekeken terwijl brandweerlieden en medisch personeel hun uiterste best deden om de levens van de inzittenden te redden.
De scène was een tr@gische herinnering aan de fragiliteit van het leven en de onvoorspelbare wendingen van het lot.
Woorden
Franse brandweerman Xavier Gourmelon, die als een van de eerste hulpverleners ter plaatse was, deelde later haar laatste woorden met de wereld. Toen Diana kort bij bewustzijn kwam, vroeg ze: “O mijn god, wat is er gebeurd?”
Deze woorden, eenvoudig en vol verwarring, zijn voor altijd vastgelegd in de geschiedenis als haar laatste uiting. Gourmelon probeerde haar gerust te stellen en verzekerde haar dat ze in goede handen was.
Ingrijpen
Nadat ze uit de auto was gehaald, verslechterde haar toestand snel. Gourmelon herinnerde zich hoe Diana een hartstilstand kreeg, waarna ze werd gereanimeerd en kort weer bij bewustzijn kwam.
Ze werd met spoed naar het Pitié-Salpêtrière-ziekenhuis gebracht, waar artsen onvermoeibaar werkten om haar leven te redden. Prinses Diana was een symbool van medeleven en betrokkenheid bij humanitaire kwesties.
Haar werk met organisaties zoals het Rode Kruis, haar campagne tegen landmijnen en haar inzet voor hiv/aids-patiënten toonden haar diepe zorg voor de mensheid. Haar d00d was niet alleen een persoonlijk verlies voor haar familie, maar ook voor de vele gemeenschappen die ze had geholpen en geïnspireerd.
Verlies
Ondanks de inspanningen van de medische staf, stierf prinses Diana de volgende ochtend om vier uur na een tweede hartstilstand, waaruit ze niet kon worden gereanimeerd. Haar d00d markeerde het verlies van een geliefde figuur, wiens leven en werk nog steeds miljoenen mensen inspireert en beïnvloedt.
N@latenschap
Prinses Diana’s begrafenis was een nationaal rouwmoment, waarbij miljoenen mensen wereldwijd hun verdriet en steun betuigden. Haar nalatenschap leeft voort door haar kinderen, Prins William en Prins Harry, en de talloze goede doelen en initiatieven die ze tijdens haar leven ondersteunde.
Diana’s impact reikt verder dan haar publieke optredens en liefdadigheidswerk.
Haar openheid over haar eigen mentale gez0ndheidsproblemen, haar strijd met bulimia en haar kwetsbaarheid maakten haar een pionier in het bespreekbaar maken van onderwerpen die destijds taboe waren. Ze brak de koninklijke tradities en toonde empathie en warmte die ongeëvenaard waren in de koninklijke familie.
Geert Wilders reageert fel op oude tweets van informateur Rianne Letschert: “Weinig vertrouwen in haar rol”
De politieke discussie rondom de kabinetsformatie kreeg deze week een opvallende wending toen Geert Wilders oude berichten van informateur Rianne Letschert opnieuw onder de aandacht bracht. De PVV-leider uitte openlijk zijn zorgen nadat hij op X (voorheen Twitter) herinnerd werd aan een aantal uitspraken die Letschert in het verleden over hem deed. Die opmerkingen dateren uit 2012, maar zorgen in 2025 opnieuw voor rumoer.
Waarom die tweets nu weer opspelen
In 2012 bracht Wilders zijn
boek Marked for Death: Islam’s
War Against the West and Me uit. In dat boek beschrijft hij
zijn persoonlijke ervaringen, zijn zorgen over radicalisering en de
impact die zijn politieke standpunten jarenlang hadden op zijn
leven en veiligheid. Toen bekend werd dat het boek ook in Duitsland
zou verschijnen, reageerde Letschert op sociale media met de
woorden:
“Kan Wilders niet
emigreren naar Duitsland?”
Jarenlang bleef het bericht
onopgemerkt, maar nu Letschert is aangesteld als informateur, duikt
het opnieuw op. Wilders deelde de oude tweet met de
boodschap:
“De nieuwe
D66-informateur wilde me in 2012 al weghebben vanwege een
publicatie. Foute types, die D66’ers.”
De opmerking leidde direct tot een golf van reacties van zowel voor- als tegenstanders van de PVV-voorman.
Niet de enige tweet uit het verleden
De inmiddels teruggevonden berichten tonen dat Letschert Wilders destijds vaker bekritiseerde. Zo schreef ze in 2012 dat een tv-debat zonder D66-politicus Pechtold maar mét Wilders vooral “voor de kijkcijfers” zou zijn, en minder voor de inhoud.
Ook reageerde ze in 2014 op de omstreden “minder Marokkanen”-uitspraak van Wilders. Letschert noemde die formulering destijds “walgelijk” en riep mensen op om melding te maken bij de politie wanneer zij zich hierdoor gediscrimineerd voelden.
Het is duidelijk dat de informateur in het verleden stevige kritiek uitte op Wilders, wat nu – door haar centrale rol in de formatie – opnieuw onderwerp van gesprek is geworden.
Hoe belangrijk is de rol van de informateur?
De functie van informateur brengt een grote verantwoordelijkheid met zich mee: partijen helpen richting een stabiele regering. Letschert, die afkomstig is uit de wereld van wetenschap en bestuur, werd door D66 voorgedragen om het formatieproces de komende weken te begeleiden.
Voor veel kiezers roept de situatie vragen op: kan iemand met uitgesproken kritiek op een politieke leider nog wel neutraal een formatie leiden waarin diezelfde leider een grote rol speelt? Wilders zelf insinueert dat de verhoudingen onder druk staan.
Toch benadrukken partijen rondom de formatie dat een informateur geacht wordt onafhankelijk op te treden, los van persoonlijke meningen uit het verleden.
De huidige stand van de formatie
Terwijl de discussie over de tweets van Letschert volop aandacht krijgt, gaat het formatieproces gewoon door. D66, CDA en VVD hebben ruim vijf weken gekregen om een gezamenlijke basis te leggen voor een nieuw akkoord.
Het advies van voormalig verkenner Sybrand Buma was helder: schrijf eerst samen een inhoudelijk document, betrek daarna andere partijen zo snel mogelijk en voorkom dat de onderhandelingen te lang duren. Het doel is om na januari een nieuw kabinet te kunnen presenteren.
Eerste stappen: samenwerking tussen D66, CDA en VVD
D66-leider Rob Jetten en CDA-leider Henri Bontenbal schreven de afgelopen weken al een gezamenlijk stuk waarin thema’s als woningbouw, defensie en stikstof centraal stonden. Inmiddels heeft ook VVD-leider Dilan Yesilgöz haar steun uitgesproken voor grote delen van het plan.
Wel benadrukte zij dat op onderwerpen zoals veiligheid, migratie, integratie en financiën volgens haar “ruimte voor verbetering” is. De VVD wil niet dat het stuk volledig dichtgetimmerd wordt. Sommige onderwerpen mogen volgens haar bewust open blijven, zodat de Tweede Kamer later mee kan beslissen.
Kritische geluiden vanuit andere partijen
De reactie uit de Kamer was divers en soms kritisch.
-
GL-PvdA-leider Jesse Klaver vreest dat de drie partijen afstevenen op een minderheidskabinet, iets wat volgens hem leidt tot “permanente onzekerheid”.
-
JA21-leider Joost Eerdmans noemt het “een gemiste kans” dat zijn partij niet betrokken wordt bij gesprekken over een centrumrechtse coalitie.
-
Vanuit PVV, SP en GL-PvdA wordt gewaarschuwd voor mogelijke bezuinigingen op zorg en sociale zekerheid. Wilders stelde zelfs dat “de Nederlander zal moeten bloeden”, al is dat volgens D66 niet aan de orde.
Rob Jetten erkende wel dat onderwerpen zoals zorg en sociale zekerheid nog niet volledig zijn uitgewerkt. Dat moet in de volgende fase gebeuren.
Voorwaarden van kleinere partijen
Ook de ChristenUnie en SGP, beide mogelijk cruciale steunpilaren voor toekomstige meerderheden, plaatsen kanttekeningen.
-
ChristenUnie-leider Mirjam Bikker vindt dat er tempo moet komen op dossiers als stikstof en zorg, maar waarschuwt dat partijen niet op elkaars gevoelige thema’s moeten gaan staan.
-
SGP’er Chris Stoffer wil garanties rondom klassieke vrijheden en bescherming van ongeboren leven voordat zijn partij verder wil praten.
D66 heeft laten weten deze zorgen serieus te nemen en suggesties mee te nemen in verdere onderhandelingen.
Welke invloed hebben Letscherts tweets nu écht?
Hoewel oudere socialmedia-berichten vaker opduiken in politieke discussies, is de timing in dit geval extra gevoelig. Letschert moet partijen bij elkaar brengen, vertrouwen herstellen en een breed gedragen basis creëren voor vervolggesprekken.
Het is begrijpelijk dat Wilders alert reageert wanneer blijkt dat de informateur in het verleden scherpe kritiek op hem uitte. Tegelijkertijd benadrukken deskundigen dat een informateur tegenwoordig vooral wordt beoordeeld op professionele neutraliteit en vermogen om politieke verschillen te overbruggen – niet op persoonlijke meningen uit het verleden.
Of de ophef blijvende gevolgen heeft, valt nog te bezien, maar duidelijk is dat het debat rondom de formatie door deze berichten opnieuw extra lading krijgt.
Hoe gaat het nu verder?
De informateur heeft tot 30 januari de tijd om tot een akkoord te komen. Wel is er sprake van een korte formatiepauze rond Kerst en Oud & Nieuw, waardoor de daadwerkelijke werktijd een week of twee korter wordt.
De komende weken staan dus in het teken van intensief overleg, het gladstrijken van politieke verschillen en het zoeken naar partijen die bereid zijn een nieuw kabinet te steunen.
Ondertussen volgen media en burgers de onderhandelingen op de voet – zeker nu er opnieuw politieke spanning is ontstaan rondom opmerkingen uit het verleden van een sleutelpersoon in dit proces.
Wat vind jij van de situatie?
Deel jouw mening:
-
Moet een informateur altijd volledig neutraal zijn?
-
Kunnen oude socialmedia-berichten iemand nog inhalen?
-
Of draait het vooral om vakmanschap en het vermogen om partijen te verbinden?
Laat het weten in de reacties op sociale media en praat mee over de toekomst van de Nederlandse politiek.