Achter de bromstem van Maarten van Rossem: zorgen, liefde en
ouder worden
Maarten van Rossem kennen we
allemaal als de man met de markante stem, de vlijmscherpe analyses
en een flinke dosis droge humor. Hij is historicus, schrijver,
voormalig hoogleraar en jarenlang vaste kracht bij De Slimste Mens. Maar achter zijn vaak
cynische uitstraling schuilt ook een man van vlees en bloed – met
zorgen, verdriet en een diepgewortelde liefde voor zijn vrouw
Winnie.

In een openhartig interview met
Story laat Maarten zich
van een andere kant zien. Zijn vrouw Winnie is recent ernstig
gevallen en heeft op twee plaatsen haar heup gebroken. Een zware
klap, ook voor iemand die doorgaans niet snel van zijn stuk
gebracht lijkt te worden.
Een leven samen
Maarten en Winnie zijn al
samen sinds 1969. Wat begon als een ontmoeting tijdens een
sinterklaasfeest groeide uit tot een partnerschap van meer dan vijf
decennia. Ze kregen samen twee kinderen, Ottelien en Niels, al was
dat lang niet vanzelfsprekend. Beiden hadden geen uitgesproken
kinderwens, maar uiteindelijk vonden ze in het ouderschap toch een
nieuwe vorm van verbondenheid.
Maarten grapte daar ooit
droogjes over: “Ik was een zelfverklaarde kinderhater, maar dat is
helemaal bijgedraaid. Ik vind kinderen tegenwoordig fantastisch.”
Het typeert zijn stijl: eerlijk, zonder omwegen, en nooit te
beroerd om van mening te veranderen.

De impact van Winnies
val
Dat zijn vrouw nu afhankelijk
is van een rollator, verandert hun dagelijks leven drastisch.
Maarten blijft nuchter, zoals altijd: “Dat hoort nu eenmaal bij het
ouder worden.” Maar wie goed luistert, hoort meer. Tussen de regels
door klinkt bezorgdheid. Machteloosheid zelfs.
Want hoe rationeel Maarten
ook denkt en spreekt, het doet zichtbaar iets met hem dat zijn
geliefde plots zo kwetsbaar is geworden. Ze delen al meer dan
vijftig jaar lief en leed, en nu is dat leed ineens voelbaar in
elke stap, elk gebaar, elk moment dat Winnie hulp nodig heeft bij
wat ooit vanzelf ging.
Oude wonden
De situatie van Winnie brengt
bij Maarten ook herinneringen terug aan zijn moeder, die ernstig
z!ek was en aan Parkinson en dementie leed. In eerdere interviews
sprak hij daar rauw en zonder opsmuk over. “Ze takelde enorm af,”
zei hij ooit. “We hebben weleens gedacht haar te smoren met een
kussentje. Maar ja, dan beland je in de gevangenis.”
Voor sommigen was dat een
schokkende uitspraak. Maar voor wie Maarten kent, was het een vorm
van grimmige eerlijkheid. Geen sensatiezucht, maar een manier om
het ondraaglijke bespreekbaar te maken. Zijn openheid over de
ongemakkelijke realiteit van z!ekte, ouderdom en afscheid is
zeldzaam – en daarom des te waardevoller.

Een bankje in het park
Te midden van alle zorgen
viel Maarten onlangs een bijzonder eerbetoon ten deel. In het
Utrechtse Wilhelminapark werd een speciaal bankje voor hem onthuld.
Een dankbetuiging van de producenten van De Slimste Mens, waar hij twaalf seizoenen
lang een vertrouwd gezicht was.
Zoals we van hem gewend zijn,
kon Maarten ook daar een droog grapje niet laten: “Ik hoop vooral
dat mensen niet eindeloos gaan zitten zeuren als ze naast me komen
zitten.” De producent voegde daar met een glimlach aan toe: “Groet
hem gerust, maar blijf niet te lang zitten.” Het typeert de sfeer:
gevat, relativerend, zonder bombast.
Geen slacht0ffer, wel
mens
Ondanks alle turbulentie
thuis blijft Maarten zichzelf. Hij vraagt geen medelijden, deelt
geen emotionele oneliners, en presenteert zich niet als
slacht0ffer. Juist die houding maakt hem voor velen herkenbaar. Hij
benoemt wat velen denken, maar niet durven zeggen – of niet goed
onder woorden kunnen brengen.

Zijn benadering is
ongepolijst en realistisch. En dat maakt het des te indrukwekkender
wanneer hij wél openheid toont over zijn emoties, zoals nu bij de
situatie met Winnie. Want het zijn juist de mensen die hun
gevoelens normaal gesproken voor zich houden, bij wie het het
hardst binnenkomt als ze het wél doen.
Ouder worden zonder
illusies
Maarten spreekt regelmatig
over het ouder worden, de lichamelijke achteruitgang die daarbij
hoort, en de mentale veerkracht die nodig is om daarmee om te gaan.
“Iedereen doet alsof oud zijn iets is wat je kunt fixen met een
goed dieet of een dagelijkse wandeling, maar het is gewoon
aftakeling,” zei hij ooit in een interview.
Het klinkt hard, maar het is
eerlijk. En het is precies deze eerlijkheid die zo veel mensen
aanspreekt. In een wereld waarin we geacht worden ‘jong van geest’
te blijven tot ver voorbij ons pensioen, laat Maarten zien dat er
ook waardigheid zit in accepteren wat is – mét de gebreken, de
frustratie en de zorgen die daarbij horen.

De liefde blijft
zichtbaar
Wat het meest ontroert in het
huidige verhaal, is misschien wel de liefde tussen Maarten en
Winnie. Geen grote romantische gebaren, geen dramatische
liefdesverklaringen – maar wel een diep respect en een stille
toewijding. “We zijn al zo lang samen, dit hoort erbij,” zegt
Maarten nuchter. Maar zijn ogen vertellen meer dan zijn
woorden.
Die lange geschiedenis samen,
met alle hoogte- en dieptepunten, zorgt voor een band die sterker
is dan wat dan ook. En dat voel je in alles wat hij zegt.
Wat we van Maarten kunnen
leren
Maarten van Rossem laat in
deze moeilijke periode zien dat je niet hoeft te schreeuwen om
gehoord te worden. Zijn stijl – analytisch, kalm, soms bot – is
niet veranderd. Maar de omstandigheden hebben hem wel iets zachter
gemaakt. Iets menselijker misschien. En juist dat maakt zijn
verhaal zo krachtig.

Hij toont dat kwetsbaarheid
niet gelijkstaat aan zwakte. Dat je rouw, zorg en liefde niet
altijd in grote woorden hoeft te vatten, om het toch voelbaar te
maken. En dat ook een man die zijn carrière heeft gebouwd op ratio
en feiten, diep geraakt kan worden door wat het leven brengt.
Laat van je horen
Voor wie zich herkent in
Maartens verhaal – of geraakt is door zijn openheid – is een klein
gebaar soms al genoeg. Een berichtje van steun, een kaartje, een
gedachte. Want ook iemand als Maarten, die zich nooit anders
voordoet dan hij is, mag weten dat zijn nuchtere menselijkheid
verschil maakt.
