Algemeen
Grote kritiek op prinses Amalia tijdens herdenking op de Dam
Prinses Amalia kiest voor ingetogen aanwezigheid tijdens Herdenking: een stil gebaar vol betekenis
Op zaterdagavond 4 mei 2025 stond Nederland stil bij de Nationale Herdenking. Op de Dam in Amsterdam vond, zoals ieder jaar, de plechtigheid plaats waarbij slacht0ffers van oorl0g en gew*ld worden herdacht. Centraal stond opnieuw het besef dat vrijheid niet vanzelfsprekend is, en dat herdenken waardevol blijft — generatie op generatie.
Zoals gebruikelijk waren koning Willem-Alexander en koningin Máxima zichtbaar aanwezig bij de ceremonie. Zij legden samen een krans bij het Nationaal Monument en stonden tijdens het taptoesignaal en de twee minuten stilte tussen duizenden aanwezigen op het plein. Maar één lid van de koninklijke familie viel op door haar afwezigheid op de voorgrond: prinses Amalia.
De 21-jarige kroonprinses was dit jaar niet op het plein zichtbaar, maar volgde de plechtigheid vanuit het Paleis op de Dam, dat uitkijkt op het monument en het plein. Op enkele discreet genomen beelden is te zien hoe zij voorafgaand aan de herdenking het paleis binnenging, klaar om op haar eigen manier deel te nemen aan dit nationale moment van bezinning.
Een stille vorm van betrokkenheid
Hoewel Amalia tijdens de uitzending niet in beeld werd gebracht, is haar aanwezigheid achter de schermen veelzeggend. Zonder woorden maakte ze duidelijk dat zij onderdeel was van dit belangrijke ritueel, zij het op een rustige, ingetogen manier. Waarom zij ervoor koos de herdenking niet op het plein zelf bij te wonen, is niet officieel toegelicht. Toch kan deze keuze symbool staan voor haar nog altijd terughoudende rol binnen het publieke leven, waarin zij langzaam maar zeker haar plek inneemt als toekomstige koningin.
Veiligheidsredenen, persoonlijke voorkeur of de wens om ruimte te laten aan haar ouders tijdens dit officiële moment — het blijft gissen. Maar de essentie is helder: ook zonder zichtbaar aanwezig te zijn, nam Amalia haar verantwoordelijkheid. In stilte, met respect en in verbinding met het moment.
Herdenken in een veranderende tijd
De jaarlijkse herdenking op 4 mei kent een vast stramien, maar wordt steeds opnieuw ingevuld met actuele thema’s en persoonlijke verhalen. In de Nieuwe Kerk, direct naast de Dam, vond voorafgaand aan de ceremonie de jaarlijkse 4 mei-voordracht plaats. Dit keer was die in handen van journalist en presentator Philip Freriks, die een indrukwekkend en persoonlijk verhaal bracht.
Freriks sprak over zijn broer Jan, die in april 1945 omkwam op slechts negenjarige leeftijd, tijdens een militaire operatie in Groningen. De jonge Jan werd geraakt door zogeheten ‘friendly fire’ van Canadese bevrijders. Freriks vertelde hoe die gebeurtenis het leven van zijn familie voorgoed tekende. Zijn moeder gebruikte het woord ‘gesneuveld’ om betekenis te geven aan het verlies van haar zoon. Daarmee gaf ze hem een plaats binnen het grotere verhaal van vrijheid en bevrijding.
Het verhaal van Freriks raakte zichtbaar veel aanwezigen in de kerk en de mensen die thuis keken. Het liet zien hoe groot het persoonlijke verlies kan zijn binnen het collectieve herdenken. En hoe herinneringen — ook na tachtig jaar — nog springlevend kunnen zijn.
Een bescheiden rol, een duidelijke boodschap
Voor prinses Amalia is haar rol binnen de monarchie de afgelopen jaren langzaam maar zeker gegroeid. Toch kiest ze er regelmatig voor om de achtergrond op te zoeken tijdens plechtige momenten. De Nationale herdenking is een van de meest beladen gebeurtenissen op de koninklijke kalender. Dat zij ervoor koos om deze in stilte vanuit het Paleis op de Dam te volgen, toont haar bewustzijn van het moment én van haar eigen rol daarin.
Voor veel jongeren is herdenken iets wat ze meekrijgen van ouders, leraren of via televisie. Amalia vertegenwoordigt die jongere generatie — en laat tegelijk zien dat herdenken tijdloos is. Haar aanwezigheid, al is het niet fysiek tussen de mensen op de Dam, bevestigt haar verbondenheid met het verleden én met de plicht om dat verleden niet te vergeten.
Een land staat stil
Op de Dam stonden duizenden mensen in stilte bijeen. Het plein, gevuld met families, veteranen, scholieren en belangstellenden van alle leeftijden, werd even het hart van het herdenken. Twee minuten lang geen verkeer, geen stemmen, geen beweging — alleen stilte. Daarna volgden de nationale hymnes en muziekstukken, afgewisseld met sobere woorden en kransleggingen.
De kracht van 4 mei zit in de eenvoud. Geen groots spektakel, maar respect, reflectie en stilte. Een stilte die verbindt, troost en aanzet tot denken. Dat ook prinses Amalia dit moment op haar manier meebeleefde, benadrukt dat herdenken niet draait om zichtbaarheid, maar om aanwezigheid in de breedste zin van het woord.
Wat het betekent om stil te staan
Herdenking is geen moment van politieke stellingname of historische analyse. Het is een ritueel van her-innering. Een kans om stil te staan bij de offers die werden gebracht, bij mensen die hun vrijheid gaven voor die van ons. Maar ook een moment van bewustwording: dat vrijheid kwetsbaar blijft en dat waakzaamheid nodig is.
Dat besef is vandaag de dag relevanter dan ooit. Met oorl0gen die nog steeds woeden in verschillende delen van de wereld, is de boodschap van 4 mei er een die blijft weerklinken. ‘Opdat wij niet vergeten’ is geen slogan, maar een opdracht.
Toekomstig leiderschap in stilte zichtbaar
Amalia’s afwezigheid op het plein zal ongetwijfeld door sommigen als opvallend zijn ervaren. Maar wie goed kijkt, ziet juist in haar bescheidenheid een vorm van leiderschap. Niet alles hoeft met flair of grote woorden te gebeuren. Soms is aanwezig zijn, luisteren, en ruimte maken voor anderen krachtiger dan welke publieke toespraak ook.
Haar keuze toont aan dat zij zich bewust is van de gevoeligheid van het moment. En dat zij begrijpt dat verantwoordelijkheid ook betekent weten wanneer je op de voorgrond treedt — en wanneer je kiest voor de achtergrond. Voor een toekomstig staatshoofd is dat besef minstens zo belangrijk als het uitspreken van een officiële toespraak.
Het collectieve geheugen levend houden
Herdenking blijft een moment waarop Nederland terugblikt én vooruitkijkt. Het biedt ruimte voor persoonlijke verhalen, voor nieuwe generaties die vragen stellen en antwoorden zoeken. De aanwezigheid van mensen als Freriks en Amalia — ieder op hun eigen manier — verbindt verleden, heden en toekomst.
De ceremonie op de Dam eindigde zoals altijd met muziek, stilte en bloemen. Maar de impact reikte veel verder. In huiskamers, op dorpspleinen, in scholen en in gedachten werd meegedaan met dat ene moment van samenzijn en stilstand.
Prinses Amalia, de jonge vrouw die ooit koningin zal worden, was daar onderdeel van. Niet in het licht van de camera, maar wel in het hart van het ritueel. En misschien is dat wel precies wat dit moment zo krachtig maakt: dat we met z’n allen — zichtbaar of niet — blijven herdenken.
Algemeen
Johnny de Mol krijgt bizar cadeau na gedwongen vertrek Oranjezomer: ´Kan er niet om lachen´
Na weken van invallen als presentator bij De Oranjezomer heeft Johnny de Mol gisteravond op een opvallende en humorvolle manier afscheid genomen van het programma. Zijn tijdelijke rol als tafelheer zit erop, en dat werd niet ongemerkt afgesloten. In de uitzending zorgde collega Rutger Castricum voor een bijzonder moment met een cadeau dat de lachers — én de kijkers — op zijn hand kreeg: het gezelschapsspel Wie is het?
Speelse prik naar kritiek
Het ogenschijnlijk onschuldige cadeautje bleek een slimme en vileine verwijzing naar eerdere kritiek op Johnny’s journalistieke kwaliteiten. Angela de Jong, media-columniste van het AD, schreef eerder dat Johnny soms niet goed wist wie er aan tafel zat en het nieuws slecht volgde. Die opmerking ging destijds rond op sociale media en kwam hem op wat hoon te staan. Het overhandigen van het bekende spelletje Wie is het? was dan ook een knipoog naar die gevoelige kritiek — scherp, maar met een lach verpakt.
Johnny’s reactie: ontspannen en sportief
In plaats van verongelijkt te reageren, kon Johnny de Mol de grap duidelijk waarderen. Met een brede glimlach nam hij het spel in ontvangst. “Ik vind het geweldig,” zei hij lachend aan tafel. Daarmee liet hij zien wel tegen een stootje te kunnen en niet bang te zijn om zelfspot te tonen — iets dat hem door velen in het medialandschap niet altijd wordt toegedicht.
Hulde aan Hélène Hendriks
Tijdens zijn afscheid nam Johnny ook de tijd om zijn collega Hélène Hendriks te bedanken, die normaliter het programma presenteert. Ze kampt al enige tijd met rugproblemen en onderging een pittige operatie, waardoor ze uit de roulatie is. Johnny sprak warme woorden: “Als ik er even doorheen zat, dan was ze er eigenlijk altijd voor mij, terwijl ze het zelf ook niet makkelijk heeft.” Die uitspraak onderstreept de hechte band die de twee in de afgelopen periode achter de schermen hebben opgebouwd.
Geen stuurloos schip
Hoewel Johnny nu weer uit beeld verdwijnt, blijft De Oranjezomer goed bemand. Vanaf maandag neemt politiek verslaggever Thomas van Groningen het stokje over als presentator. Hij is vooral bekend van zijn scherpe politieke analyses bij onder meer Op1 en BNR Nieuwsradio, en wordt gezien als iemand met een sterk journalistiek profiel — een opvallend contrast met de meer entertainmentgerichte Johnny de Mol.
De toon van De Oranjezomer
Het programma, dat deze zomer fungeert als zomerse spin-off van Vandaag Inside, staat bekend om zijn informele toon, scherpe humor en ruimte voor discussie. Johnny wist zich de afgelopen weken staande te houden in die setting, ondanks de kritieken. Zijn vermogen om ontspannen te blijven onder publieke druk en zijn goede verstandhouding met de andere tafelgasten droegen bij aan een vermakelijke, zij het niet onomstreden, periode als invalhost.
Zelfrelativering als kracht
De manier waarop Johnny met het Wie is het?-moment omging, werd op sociale media breed besproken. Velen prezen zijn sportieve reactie en het feit dat hij de kritiek niet ontkende, maar juist op luchtige wijze erkende. In een tijd waarin publieke figuren vaak fel terugslaan op media-aandacht, werkte zijn ontspannen houding verfrissend.
Wat nu voor Johnny?
Het is nog niet duidelijk of Johnny na de zomer opnieuw een prominente rol op televisie krijgt. Zijn eerdere talkshow HLF8 werd na wisselend succes stopgezet, maar zijn verschijning bij De Oranjezomer liet zien dat hij nog steeds geliefd is bij een deel van het publiek. Of dit zomeroptreden een opstap is naar een nieuw vast programma, zal de tijd leren. Voor nu neemt hij in elk geval met opgeheven hoofd én een gezelschapsspel onder de arm afscheid.