Algemeen
Ben Cramer: ‘Mijn vrouw moet straks zonder mij verder’
Ben Cramer (77) over leven, liefde en loslaten: “Voor Carla moet alles goed geregeld zijn”
In een samenleving waar de d00d nog vaak als een ongemakkelijk onderwerp wordt beschouwd, doorbreekt zanger Ben Cramer op bewonderenswaardige wijze het zwijgen. De inmiddels 77-jarige zanger, bekend van klassiekers als De Clown, kiest ervoor om zijn eindigheid niet te negeren, maar juist te omarmen en voor te bereiden — met liefde, helderheid en een grote dosis verantwoordelijkheid.
Wat Cramer de afgelopen maanden publiekelijk deelde over zijn toekomstvisie, raakt velen. Niet omdat hij afscheid neemt van het leven, integendeel: hij is springlevend, optredend en genietend. Maar hij maakt ook ruimte voor een ander soort gesprek: een gesprek dat troost, duidelijkheid en liefde biedt, voor als het ooit zover is.
De kracht van Volendamse nuchterheid
Ben Cramer is altijd een man van heldere woorden en eenvoudige wijsheid geweest. Geboren in Amsterdam, maar omarmd door de Volendamse mentaliteit van zijn muzikale omgeving, staat hij met beide benen op de grond. Hij weet: het leven is kostbaar, maar ook eindig.
Als jongste van vier broers ziet hij hoe de jaren zijn familie uitdunnen. Zijn oudste broer werd 91, en dat getal klinkt vaak in zijn hoofd als een baken van hoop én realisme. “Niets is voor altijd,” zegt hij in interviews. Maar in plaats van zich te laten verlammen door angst, kiest hij ervoor om actief, liefdevol en doordacht te leven — en te regelen.
Alles geregeld voor als het zover is
Wat Ben Cramer heeft gedaan, is iets waar velen tegenop zien: hij heeft zijn eigen afscheid voorbereid. Niet vanuit somberte, maar vanuit liefde voor zijn vrouw Carla, met wie hij al jaren een diepe band deelt.
“Ik wil niet dat Carla straks met onzekerheid achterblijft,” zegt hij. “Niet financieel, niet praktisch en niet emotioneel.”
Alles ligt vast. Van telefoonnummers tot wilsverklaringen. Van praktische scenario’s tot details waar men op moeilijke momenten vaak niet aan denkt. Er is een duidelijk document opgesteld waarin staat wat te doen, mocht het leven hem onverwachts loslaten. Geen giswerk, geen stress — alleen duidelijkheid en rust.
Volgens Cramer is dit een daad van liefde. Geen grote gebaren, maar kleine details die ervoor zorgen dat Carla in alle rust kan r0uwen, zonder zich verloren te voelen in de chaos die vaak volgt op een 0verlijden.
Zorgen over zijn dochter
Hoewel hij zich vitaal voelt, zijn er zorgen die hem raken. Zijn dochter Shanna leeft met de chronische en slopende spierz!ekte MS (multiple sclerose). Cramer weet dat hij de z!ekte niet kan verlichten, maar hij kan er wél zijn. Zijn rol als vader is veranderd door de jaren heen, maar zijn liefde niet. Zijn aanwezigheid is onvoorwaardelijk.
“Je wilt altijd het beste voor je kind,” zegt hij. “En als je dat niet kunt bieden via genezing, dan maar via nabijheid.”
De zorgen om Shanna kleuren zijn blik op het leven nog meer in zachtere tinten. Ze maken hem nederiger, rustiger, en vastberadener om goed afscheid te nemen als het ooit zover komt. Zodat ook zij niet met vragen blijft zitten.
Carla’s angsten en zijn antwoorden
Carla, zijn vrouw, is jonger dan hij. En dat voelt ze — zeker nu Ben ouder is dan haar eigen moeder ooit werd. Dat brengt onvermijdelijk zorgen met zich mee. Zorgen die Cramer begrijpt én erkent.
Daarom praten ze er open over. Niet zwaarmoedig, maar eerlijk en liefdevol. Ze delen hun angsten, hun wensen, hun vragen. Het gesprek over het einde is bij hen geen taboe, maar een teken van vertrouwen.
“Het zijn juist die gesprekken die rust brengen,” vertelt hij. “We lachen ook, hoor. Want hoe je het ook wendt of keert: het is een onderdeel van het leven.”
Nog lang niet klaar met het leven
Wie denkt dat Ben Cramer in zijn stoel zit te wachten op het einde, heeft het mis. Integendeel. Hij staat nog steeds op het podium en zingt met hart en ziel. Optredens geven hem energie en zorgen voor een gezonde geest. Zelfs zijn arts gaf aan dat blijven zingen zijn welzijn bevordert.
Alleen zijn stem wordt af en toe uitgedaagd door hooikoorts, een kwaal die veel zangers herkennen. Maar Cramer blijft optimistisch. “Zolang ik kan zingen, voel ik me levend,” zegt hij.
Zijn liefde voor muziek is onveranderd. Hij plant optredens, werkt aan repertoire en blijft in beweging — letterlijk én figuurlijk.
Liefde betekent ook loslaten kunnen
Het gesprek over het levenseinde voeren, en alles regelen voor na je d00d, vereist moed. Maar volgens Cramer is het ook een vorm van intens liefhebben. Het is vooruitdenken voor iemand anders. Niet uit angst, maar uit compassie.
“Ik wil Carla niet met lege handen achterlaten. Niet in praktische zin, maar ook niet emotioneel. Alles moet kloppen. Dat is mijn taak als partner.”
Die houding is niet alleen bewonderenswaardig, maar ook leerzaam. In een tijd waarin veel mensen het gesprek uitstellen of vermijden, is Cramers benadering verfrissend eerlijk.
Een voorbeeld voor velen
Ben Cramer hoopt dat zijn openheid anderen inspireert. Hij roept stellen op om op tijd het gesprek aan te gaan, om dingen op papier te zetten, om te denken aan elkaar. Want te vaak, zo zegt hij, wachten mensen tot het te laat is. En dan is er geen ruimte meer voor rust en reflectie.
Zijn boodschap is helder: liefde gaat verder dan het hier en nu. Het zit ook in het voorbereiden, in het zorgen voor degene die je achterlaat. En dat gesprek is, hoe confronterend soms ook, een geschenk.
Levenslust en afscheid in balans
Cramers aanpak toont dat je volop kunt leven én tegelijk voorbereid kunt zijn. Dat vooruitdenken niet gelijkstaat aan pessimisme, maar juist aan liefdevolle zorg. En dat je — hoe oud je ook bent — nog steeds iets kunt betekenen voor de mensen van wie je houdt.
In zijn huis, zijn muziek en zijn relaties bouwt hij aan nalatenschap. Geen monument van marmer, maar een erfenis van aandacht, zorg en verbondenheid.
Conclusie: afscheid als laatste liefdesdaad
Ben Cramer is nog lang niet klaar met het leven. Maar hij is wél klaar voor het moment waarop het leven eindigt. En daarin schuilt een enorme kracht. Hij laat zien dat d00d en liefde hand in hand kunnen gaan, dat afscheid nemen óók een vorm van zorgen is.
Zijn verhaal is er een van helderheid, van compassie en van verantwoordelijkheid. In een wereld die liever wegkijkt, kijkt hij recht vooruit. En dat maakt hem, ook buiten het podium, een inspirerend mens.
Wat vind jij van Ben Cramers aanpak? Zou jij het gesprek over het einde eerder durven aangaan met je partner? Deel je mening en praat mee op onze Facebookpagina.
Sigrid Kaag verrast kijkers met nieuw uiterlijk tijdens Buitenhof-interview: online discussie zwelt aan
Het optreden van Sigrid Kaag in het zondagse programma Buitenhof heeft meer losgemaakt dan alleen een inhoudelijk debat. Terwijl het gesprek ging over politieke cultuur, media en grenzen van publieke kritiek, hield een groot deel van het publiek zich vooral bezig met iets anders: Kaags opvallend veranderde uitstraling. Op sociale media, met name op X, brak kort na de uitzending een golf aan reacties los. Sommige kijkers herkenden haar nauwelijks, anderen spraken van een stijlvolle metamorfose, terwijl weer anderen vooral speculeerden over mogelijke cosmetische aanpassingen. Hoe dan ook: Kaag bleef niemand onopgemerkt.
Kijkers herkennen Kaag nauwelijks: ‘Wie zit daar nou?’
Vanaf het moment dat Kaag in beeld verscheen bij Buitenhof, stroomden reacties binnen. Veel kijkers gaven aan dat ze haar in eerste instantie niet herkenden. “Ik had geen idee wie er zat,” merkte iemand op X op, een gevoel dat door velen werd gedeeld.
Met name haar kapsel, make-up en kledingkeuze vormden aanleiding voor discussie. Influencer MiesBee, die regelmatig politieke en maatschappelijke onderwerpen bespreekt, schreef dat Kaag zich “voor veel geld had laten kappen, kleden en inspuiten”. Volgens haar was het verschil met eerdere tv-optredens opvallend groot.
Anderen spraken van “een totaal ander gezicht” of suggereerden dat Kaag cosmetische behandelingen zou hebben ondergaan. “Ze is tien jaar jonger gemaakt,” stelde een gebruiker, terwijl een ander opperde dat haar neus “een stukje kleiner lijkt dan voorheen”.
Kritiek én nuance: ‘Make-up, belichting en timing’
Toch waren er ook kijkers die probeerden de discussie in perspectief te plaatsen. Zij wezen erop dat televisiebeelden sterk kunnen worden beïnvloed door studioverlichting, camerahoeken en professionele visagie.
“Er is echt niets bijzonders aan de hand,” reageerde iemand. “De oude foto’s waar mensen nu mee vergelijken zijn zonder make-up en waarschijnlijk buiten gemaakt. Dat verklaart veel.”
Ook werd erop gewezen dat Buitenhof bekendstaat om strakke styling en professionele belichting, waardoor iedere gast er anders uitziet dan in een spontane selfie of een foto van social media.
Jurist en tv-persoonlijkheid Frank Visser merkte op dat Kaag “een hele andere uitstraling had dan voorheen”. Hij noemde het “een vreemde gewaarwording”, maar zonder oordeel. Daarmee gaf hij woorden aan het gevoel van veel kijkers: niet per se afkeurend, maar vooral verbaasd.
Het debat raakt aan een bredere trend: uiterlijk in de politiek
Dat de discussie zo hoog opliep, past in een patroon waarbij de uiterlijke presentatie van politici steeds vaker onderwerp van gesprek wordt. Van kledingkeuzes tot kapsels — sociale media duiken er graag bovenop.
In Kaags geval speelt mogelijk mee dat ze een periode minder zichtbaar was geweest. Kijkers hadden haar een tijdje niet gezien, waardoor iedere verandering sterker opvalt. Ook het feit dat ze jarenlang onderwerp was van politieke en persoonlijke aanvalscampagnes kan invloed hebben gehad op de gevoeligheid van het publiek voor haar voorkomen.
Te midden van uiterlijk-discussie: Kaag scherp en duidelijk in haar boodschap
Terwijl online de aandacht vooral uitging naar haar looks, ging het gesprek in Buitenhof zelf over wezenlijke politieke thema’s. Kaag sprak uitvoerig over de spanningen in het politieke klimaat, de rol van media en het recente relletje rondom het NRC-artikel over oud-informateur Hans Wijers.
NRC bracht eerder een bericht naar buiten waarin een appje van Wijers uitlekte, waarin VVD-leider Dilan Yesilgöz werd omschreven met een term die veel stof deed opwaaien. Het leidde tot felle reacties en een discussie over journalistieke integriteit, bronbescherming en politieke verantwoordelijkheid.
Kaag reageerde ongewoon scherp op de gang van zaken. “Ik was zeer teleurgesteld in de lage kwaliteit van de berichtgeving,” zei ze. Volgens haar schoot het artikel tekort en was de journalistieke reflectie na publicatie onvoldoende. “Ik vond het bijna niveau riooljournalistiek,” zei ze zonder omhaal.
Maatstaven in de politiek: wanneer is kritiek grensoverschrijdend?
Een belangrijk punt dat Kaag maakte, ging over de dubbele standaarden die volgens haar heersen in politiek en media. Ze verwees naar de vele momenten waarop zijzelf jarenlang is weggezet met denigrerende termen, onder andere door politieke tegenstanders. Meerdere keren werd ze door Geert Wilders voorzien van termen als “heks”, soms in combinatie met harde persoonlijke aanvallen.
Volgens Kaag is er een wezenlijk verschil tussen een privé-chatbericht waarin iemand zijn frustratie laat blijken en een publieke politicus die structureel een tegenstander dehumaniseert.
“Iedereen schiet weleens uit de slof in een privé-app. Dat is heel menselijk,” zei ze. “Maar het is iets totaal anders wanneer je je politieke ambt gebruikt om mensen publiekelijk weg te zetten, keer op keer, op een manier die ontmenselijkt.”
Met deze opmerkingen legde Kaag opnieuw de vinger op een thema dat haar al langere tijd bezighoudt: de verharding van het politieke debat en de persoonlijke gevolgen daarvan voor politici — zeker vrouwen.
Reacties op haar inhoudelijke standpunten: steun én kritiek
Hoewel de discussie op sociale media grotendeels ging over haar uiterlijk, bleef haar politieke boodschap niet onopgemerkt. Supporters prezen haar voor haar helderheid en stellingname tegen wat zij ziet als schadelijke tendensen in de Nederlandse politiek.
Critici vonden haar uitspraken te fel of beschuldigden haar ervan selectief te zijn in haar verontwaardiging. In dat opzicht riep haar optreden dezelfde gemengde reacties op die ze vaker krijgt: bewondering en weerstand, vaak gelijktijdig aanwezig.
Kan iemand mij uitleggen wat er met het gezicht van #Kaag is gebeurt? De linker is dus ouder. pic.twitter.com/5TKeXiyNtW
— Albert Treur Jr. (@Vetustioribus) November 23, 2025
Waarom dit optreden zoveel losmaakte
De combinatie van een zichtbaar veranderde uitstraling én scherpe politieke uitspraken zorgde ervoor dat dit Buitenhof-interview extra veel aandacht trok. De timing — na maanden waarin Kaag minder in de schijnwerpers stond — versterkte dat effect.
Daarnaast raakt het hele moment aan een groot aantal actuele discussies:
-
de invloed van sociale media op beeldvorming
-
de rol van uiterlijk bij vrouwelijke politici
-
kritiek op NRC en de vraag naar journalistieke zorgvuldigheid
-
de grenzen van politieke en persoonlijke aanvallen
-
de positie van politici die bewust een stap terugdeden uit de Haagse hectiek
Het is precies die gelaagdheid die ervoor zorgt dat een kort tv-moment meerdere dagen blijft doorwerken in het publieke gesprek.
Een optreden dat blijft hangen
Of men nu vooral bezig was met haar nieuwe look, of juist met haar scherpe woorden: het optreden van Sigrid Kaag liet niemand onberoerd. De discussies op X laten zien dat de voormalig minister nog altijd een sterke aanwezigheid heeft in het publieke debat, zelfs nu ze niet meer actief is in de nationale politiek.
En misschien zegt de commotie wel meer over Nederland dan over Kaag zelf: over hoe we naar politiek kijken, hoe snel uiterlijke verschillen opvallen en hoe complex het geworden is om een inhoudelijk gesprek te voeren wanneer de vorm minstens zoveel aandacht krijgt als de inhoud.