-

Algemeen

Moslima geeft raad aan Nederlandse ouders: ”Stop hier nu mee”

Avatar foto

Gepubliceerd

op

Wanneer privacy kind speeltje wordt: het ongemakkelijke verhaal achter kijkcijfers en kinderbeelden

Het televisieprogramma BOOS is misschien niet ieders favoriete kijkvoer, maar het weet als geen ander gevoelige en vaak onderbelichte thema’s aan te kaarten. Een recent onderwerp dat felle reacties oproept, is het gebruik van kinderen in zogeheten vlogfamilies: gezinnen die hun dagelijks leven vrijwel volledig vastleggen en delen via platforms als YouTube en TikTok. Wat voor sommigen onschuldige content lijkt, is volgens presentator Tim Hofman en zijn redactie het topje van een veel dieper probleem.

Vlogkinderen voor de views

In veel Nederlandse huiskamers zijn vloggezinnen inmiddels geen onbekend fenomeen meer. De kinderen van deze gezinnen zijn letterlijk met een camera in hun gezicht opgegroeid: van hun eerste stapjes tot hun eerste schooldag — alles wordt gedeeld met een publiek van duizenden, soms miljoenen mensen.

Het principe is simpel: hoe meer kijkers, hoe hoger de opbrengsten. Advertentie-inkomsten, merchandise, samenwerkingen: het levert veel op. Maar wat blijft er over van de privacy van een kind, als de camera altijd draait? En wat betekent het voor hun ontwikkeling wanneer zij op jonge leeftijd al leren dat ‘leuk zijn op beeld’ samenhangt met waardering?

De grens van onschuld

In sommige video’s zijn kinderen te zien tijdens kwetsbare, alledaagse momenten. Zoals het aandoen van een pyjama, het spelen in badkleding of zelfs scènes waarin ze huilen, ruzie maken of streng worden toegesproken. Momenten die in elk gezin voorkomen, maar die in deze context ongewild een publiek karakter krijgen.

Volgens Tim Hofman is het onbegrijpelijk dat ouders deze beelden überhaupt online plaatsen. Zijn zorg gaat verder dan alleen de emotionele schade voor het kind. Hij wijst op de risico’s van hergebruik in kringen waar niemand bij stil wil staan — denk aan mensen met verwerpelijke motieven die deze beelden downloaden, verspreiden of zelfs misbruiken.

“Je zou denken dat dit een wake-up call is,” aldus Hofman. “Maar zolang de views blijven stijgen, lijkt het morele kompas bij sommige vlogouders ernstig te haperen.”

De bikini-discussie: cultuur versus context

Het debat over kinderen in badkleding komt niet alleen vanuit BOOS. Er is ook kritiek van andere kanten — maar met een heel andere toon en intentie. Zo haalde Kaoutar Tajjiou, een opiniemaker die zich vaker uitspreekt over de westerse levensstijl, het nieuws vanwege haar felle uitspraken over Nederlandse ouders. Haar kritiek: dat ouders hun dochters in bikini’s laten rondlopen is, volgens haar, ‘mensonterend’.

Ze stelt dat jonge meisjes helemaal bedekt zouden moeten zijn, ook op het strand. In haar visie is badkleding niet gepast voor kinderen, omdat het hun waardigheid zou aantasten. Ze pleit voor alternatieven: bedekkende zwemkleding of zelfs iets wat lijkt op een skipak.

Respect of bemoeienis?

De reacties op Tajjiou’s uitspraken variëren van steun tot ongeloof. Voorstanders stellen dat ze een punt heeft: waarom zouden we kinderen op jonge leeftijd al seksualiseren door hen in bikini’s te steken? Tegenstanders vinden dat ze een culturele norm wil opleggen die haaks staat op de Nederlandse waarden van vrijheid, eigenheid en ontspanning.

Maar de grotere vraag is: waar ligt de grens tussen bescherming en bemoeienis? Tussen opvoeden en oordelen?

In Nederland is het heel gebruikelijk dat kinderen op warme dagen badkleding dragen in openbare zwembaden, op het strand of bij een plas. Niet omdat het sexy moet zijn, maar omdat het praktisch is en past bij de context van zorgeloos kind-zijn. Om dat te bestempelen als ‘mensonterend’ gaat voor veel mensen te ver.

De gedeelde zorg

Toch is er een ongemakkelijke overlap tussen de zorgen van Hofman en Tajjiou. Hoewel hun invalshoeken en culturele referentiekaders totaal anders zijn, wijzen ze beide op een onderliggende kwetsbaarheid: de manier waarop jonge kinderen in beeld worden gebracht, kan schadelijk zijn — op korte én lange termijn.

Waar Hofman vooral hamert op de impact van publieke zichtbaarheid en het misbruik van beelden, wijst Tajjiou op het bredere maatschappelijke effect van normalisering. Wat zij ziet als ‘ontkleding’, interpreteren anderen als onschuldig zomerplezier. Maar misschien raken beide kampen aan dezelfde kern: wie bepaalt wat nog veilig en respectvol is als het gaat om kinderen?

De rol van ouders

Ouders dragen hierin een grote verantwoordelijkheid. Niet alleen voor wat hun kinderen doen, maar vooral voor wat ze namens hen delen. Veel kinderen kunnen nog niet inschatten wat het betekent om zichtbaar te zijn voor de hele wereld. Ze weten niet wat ‘een view’ of ‘een algoritme’ is, en beseffen niet wat de gevolgen kunnen zijn van hun digitale voetafdruk.

Daarom is het aan ouders om die afweging wél te maken. Om zichzelf af te vragen: is dit écht iets dat ik wil delen? Is het voor het kind, of voor de volgers?

Wetgeving en bewustwording

In sommige landen wordt inmiddels wetgeving overwogen die kinderen in online content moet beschermen. In Frankrijk is het sinds 2020 verboden om kinderen onder een bepaalde leeftijd te laten vloggen zonder duidelijke toestemming en toezicht. Ouders kunnen aansprakelijk worden gesteld als blijkt dat hun kind schade heeft geleden door online zichtbaarheid.

In Nederland zijn dit soort regels er nog niet. Wel groeit het besef dat kinderen een eigen recht op privacy hebben, ook als ze zelf nog te jong zijn om dat te begrijpen. En dat is een stap in de goede richting.

Wat willen we als samenleving?

Het debat over vlogkinderen, badkleding en grenzen roept uiteindelijk een bredere vraag op: wat willen we als samenleving uitdragen? Willen we onze kinderen leren dat hun waarde ligt in hoe vaak ze bekeken worden? Of willen we hen de ruimte geven om onbezorgd, veilig en privé op te groeien?

Misschien begint dat met iets simpels: een beetje terughoudendheid. Iets minder delen. Iets vaker kiezen voor een herinnering in je hoofd, in plaats van in de cloud. En als we dan toch iets willen delen, laten we dan vooral kijken naar de boodschap achter de beelden — en niet alleen naar het aantal views.

Algemeen

Nieuwe virusuitbraak nog maar één vliegreis verwijderd: Patiënten delen horrorfoto’s van de symptomen

Avatar foto

Gepubliceerd

op

Bezorgdheid groeit: grootste uitbraak ooit van chikungunya-virus in China

De internationale bezorgdheid over het chikungunya-virus neemt snel toe. China meldt inmiddels de grootste uitbraak van het virus in zijn geschiedenis, met al meer dan 10.000 bevestigde besmettingen. Het virus, dat wordt overgedragen door bepaalde muggensoorten, heeft zich inmiddels niet alleen binnen China verspreid, maar ook sporen nagelaten in Taiwan, Hongkong, delen van Europa en onder reizigers in de Verenigde Staten.

Snel oplopende cijfers

Alleen al in de afgelopen week kwamen daar nog eens 1.387 nieuwe gevallen bij. Het merendeel van deze besmettingen is vastgesteld in de zuidelijke industriestad Foshan, een dichtbevolkte regio waar het warm en vochtig klimaat gunstig is voor de voortplanting van de muggen die het virus verspreiden.

De lokale autoriteiten hebben beelden vrijgegeven die de impact van het virus zichtbaar maken. Patiënten kampen met hoge koorts en hevige gewrichtspijn. Deze klachten kunnen, in sommige gevallen, maanden of zelfs jaren aanhouden. Chinese media tonen daarnaast foto’s van mensen met een opvallende rood gevlekte huiduitslag die zich over het hele lichaam kan verspreiden.

Strenge maatregelen om verspreiding te stoppen

In een poging het virus onder controle te krijgen, worden besmette personen geïsoleerd in z!ekenhuizen. Pas wanneer zij minimaal zeven dagen opgenomen zijn geweest of een negatieve test hebben afgelegd, mogen ze naar huis.

Daarnaast hebben de autoriteiten in Foshan nieuwe regels ingevoerd om de muggenpopulatie terug te dringen. Huishoudens die stilstaand water – de ideale broedplek voor muggen – niet verwijderen, riskeren een boete. Inwoners worden bovendien opgeroepen om muggenwierook te branden, klamboes te gebruiken en horren te plaatsen voor ramen en deuren.

Ook krijgen bewoners het advies om buiten lichte, lange kleding te dragen en zich goed in te smeren met muggenwerend middel. Deze maatregelen zijn bedoeld om het risico op nieuwe besmettingen te verkleinen.

pandemie

Nog geen ernstige z!ektegevallen, maar zorgen blijven

Volgens de Chinese gezondheidsdienst zijn er op dit moment geen gevallen van ernstige z!ekte en zijn er geen 0verlijdens gemeld. Toch groeit de roep om nationale actie. Deskundigen vrezen dat het virus zich snel genoeg kan verspreiden om een epidemie te veroorzaken als er niet tijdig wordt ingegrepen.

De aanpak in sommige Chinese steden doet denken aan de periode van de coronapandemie. Straten worden besproeid met desinfectiemiddel, en drones worden ingezet om vanuit de lucht insecticiden te verspreiden. Daarnaast laten de autoriteiten zogeheten ‘kannibaalmuggen’ en speciale vissen los die zich voeden met muggenlarven.

Waarschuwingen vanuit de overheid

In een officiële boodschap in de Chinese media wordt het publiek gewaarschuwd voor de risico’s van chikungunya. De z!ekte wordt omschreven als een acute infectie die wordt overgedragen door de Aedes-mug, waarvoor op dit moment geen specifieke behandeling bestaat.

De waarschuwing luidt:

“Symptomen kunnen bestaan uit aanhoudende hoge koorts (boven de 39°C), hevige gewrichtspijn en huiduitslag. Sommige patiënten kunnen chronische pijn of ernstige complicaties ontwikkelen, wat hun gezondheid en levenskwaliteit ernstig aantast. Preventie en bestrijding is ieders verantwoordelijkheid. In deze stille strijd moeten we als één front optreden om de verspreiding van het virus te stoppen en ons gezamenlijke thuis te beschermen.”

Internationale onrust

De uitbraak in China blijft niet onopgemerkt in de rest van de wereld. In de Verenigde Staten volgen gezondheidsautoriteiten de situatie nauwlettend. Zij waarschuwen dat het virus slechts “één vliegtuigreis verwijderd” is van het bereiken van Amerikaanse bodem. Reizigers die terugkeren uit gebieden waar het virus voorkomt, worden gevraagd alert te zijn op symptomen en zich te laten testen bij klachten.

Ook het Britse UK Health Security Agency (HSA) heeft inmiddels een waarschuwing uitgegeven. Reizigers naar regio’s waar de chikungunya-mug voorkomt, wordt aangeraden voorzorgsmaatregelen te nemen, zoals het dragen van bedekkende kleding en het gebruik van insectenwerende middelen.

Volgens het HSA zijn er in 2024 112 bevestigde en waarschijnlijke gevallen van chikungunya vastgesteld bij reizigers die terugkeerden naar Engeland, Wales en Noord-Ierland. Dat is bijna anderhalf keer zoveel als het aantal in 2023, wat de toename van internationale verspreiding onderstreept.

Wat is het chikungunya-virus precies?

Het chikungunya-virus wordt overgedragen door muggen van de Aedes-familie, dezelfde soort die ook het dengue- en zika-virus verspreidt. De naam ‘chikungunya’ komt uit het Makonde, een taal uit Oost-Afrika, en betekent vrij vertaald “die zich krom buigt”. Dat verwijst naar de typische voorovergebogen houding die veel patiënten aannemen vanwege de intense gewrichtspijn.

De incubatietijd – de periode tussen besmetting en het verschijnen van symptomen – bedraagt meestal 2 tot 12 dagen. Hoewel de meeste mensen volledig herstellen, kan een deel langdurige gewrichtsklachten houden. Een specifiek vaccin of medicijn bestaat momenteel niet; behandeling richt zich op het verlichten van de symptomen.

Waarom juist nu zo’n grote uitbraak?

Experts wijzen op een combinatie van factoren die deze grote uitbraak in China mogelijk hebben gemaakt:

  • Klimaatverandering zorgt voor langere warme en vochtige periodes, waarin muggen sneller en in grotere aantallen voortplanten.

  • Urbanisatie en bevolkingsdichtheid maken het makkelijker voor het virus om zich te verspreiden.

  • Internationaal reisverkeer kan ervoor zorgen dat het virus nieuwe gebieden bereikt, ook buiten de tropen.

Vooral het zuidelijke deel van China, waar Foshan ligt, heeft een klimaat dat gunstig is voor de Aedes-mug.

Lessen uit eerdere virusuitbraken

Hoewel chikungunya al langer bekend is, kwam het virus tot voor kort zelden voor in grootschalige uitbraken in China. Landen in Afrika, Azië en het Caribisch gebied hebben in het verleden vaker te maken gehad met epidemieën van deze z!ekte.

De huidige situatie wordt door gezondheidsautoriteiten ook gebruikt om te testen of maatregelen die effectief waren tijdens de coronapandemie opnieuw kunnen worden ingezet tegen andere infectiez!ekten. Het snelle gebruik van drones, grootschalige voorlichting en lokale boetes voor nalatigheid zijn daar voorbeelden van.

De rol van burgers in de bestrijding

Een belangrijk verschil met sommige andere virusuitbraken is dat de verspreiding van chikungunya direct kan worden beïnvloed door gedrag van mensen zelf. Door stilstaand water te verwijderen, horren te plaatsen en insectenwerende middelen te gebruiken, kan het aantal muggenbeten aanzienlijk worden verminderd.

In China worden burgers actief betrokken bij de bestrijding. Lokale overheden verspreiden informatie via posters, social media en buurtbijeenkomsten. Er wordt benadrukt dat preventie geen taak is van de overheid alleen, maar een gezamenlijke verantwoordelijkheid.

Blijvende alertheid nodig

Hoewel er op dit moment geen melding is van ernstige complicaties of overlijdens, blijft de boodschap vanuit zowel Chinese als internationale gezondheidsinstanties hetzelfde: blijf alert. Het virus mag dan in de meeste gevallen niet levensbedreigend zijn, de langdurige gewrichtspijn en het risico op internationale verspreiding maken het een serieuze bedreiging voor de volksgezondheid.

Met meer dan 10.000 besmettingen en een duidelijke stijging in nieuwe gevallen is het chikungunya-virus voorlopig nog niet verdwenen. De komende weken zullen cruciaal zijn om te zien of de maatregelen in Foshan en andere getroffen gebieden voldoende zijn om de uitbraak onder controle te krijgen – en om te voorkomen dat het virus op wereldschaal een groter probleem wordt.

Lees verder