Algemeen
Kabinet wil dienstplicht terug invoeren: ´Dit is wat we nu al weten´

Het aantal militairen en ondersteunend personeel binnen Defensie moet drastisch verhoogd worden. Tijdens een recent overleg met vakbonden, werkgevers en werknemers werd duidelijk dat het ministerie van Defensie streeft naar een krijgsmacht van maar liefst 200.000 mensen. Dit is een aanzienlijke verhoging ten opzichte van de eerder genoemde doelstelling van 100.000. Om dit doel te realiseren, wordt zelfs serieus gekeken naar het heractiveren van de opkomstplicht.
De opschorting van de dienstplicht en heroverweging
De dienstplicht in Nederland is officieel nooit afgeschaft, maar werd in 1997 opgeschort. Sindsdien hoeven jongeren zich niet meer te melden bij Defensie. Nu het personeelstekort in de krijgsmacht steeds nijpender wordt, staat de mogelijkheid om de opkomstplicht opnieuw te activeren nadrukkelijk op de agenda. Staatssecretaris Tuinman sprak tijdens het overleg over de nieuwe personeelsdoelen en verwees naar een aanstaande brief aan de Tweede Kamer, waarin meer informatie over de concrete plannen en de hernieuwde verplichting voor jongeren wordt verwacht.
Reservisten als sleutel tot uitbreiding
Naast het aantrekken van meer beroepsmilitairen, wil Defensie ook het aantal reservisten flink vergroten. Reservisten zijn burgers die op afroep inzetbaar zijn voor militaire taken. Het blijkt echter lastig om voldoende reservisten te werven zolang deelname volledig vrijwillig is. De herinvoering van de opkomstplicht zou in dit geval uitkomst kunnen bieden. Vooral jongeren zouden verplicht worden zich te melden en mogelijk een bijdrage te leveren als reservist, wat zou bijdragen aan een flexibel en breed inzetbaar leger dat snel kan opschalen wanneer de internationale veiligheidssituatie dat vereist.
Zweden als voorbeeld
Het ministerie van Defensie kijkt nadrukkelijk naar Zweden als voorbeeld. In Zweden zijn 17-jarigen verplicht een vragenlijst in te vullen over hun motivatie, vaardigheden en interesse in de krijgsmacht. Op basis van de resultaten worden jongeren uitgenodigd voor aanvullende tests. Als blijkt dat er onvoldoende vrijwillige aanmeldingen zijn, kan de dienstplicht alsnog worden ingezet. Dit systeem blijkt effectief te zijn, met 110.000 Zweedse jongeren die dit jaar de enquête invulden. Nederland zou een soortgelijk systeem kunnen invoeren om snel inzicht te krijgen in het potentieel onder jongeren en zo het personeelstekort gericht aan te pakken.
Vakbonden en experts: ‘Dienstplicht als serieuze optie’
Vakbondsvertegenwoordiger Jean Debie sluit niet uit dat de opkomstplicht opnieuw verplicht zal worden. “Als het niet lukt om voldoende mensen vrijwillig te werven, blijft er weinig anders over dan verplichting,” stelt hij. Ook defensie-analist Dick Zandee onderschrijft deze visie. “De ambitie van Defensie is goed, maar het gaat lastig worden zonder stevige maatregelen. De krijgsmacht uitbreiden met honderdduizenden mensen vraagt om structurele oplossingen.”
Hoewel de opkomstplicht nog niet officieel is heringevoerd, groeit het besef dat de huidige vrijwillige structuur niet toereikend is om in te spelen op de snel veranderende veiligheidsbehoeften. Vooral nu wereldwijde dreigingen toenemen, wil de regering niet achter de feiten aanlopen.
Oproep tot politieke helderheid
Voorlopig blijft het afwachten wat de Tweede Kamer van de plannen vindt. De brief van staatssecretaris Tuinman zal binnenkort meer duidelijkheid moeten bieden over de voortgang van de plannen en de mogelijke vervolgstappen. Het lijkt echter steeds waarschijnlijker dat de herinvoering van de opkomstplicht een serieuze optie wordt in het beleid van Defensie.

Algemeen
Zangeres Sieneke doet walgelijke uitspraken over Suzan & Freek
