Algemeen
André van Duin diepbedroefd: ”Een enorme klap”
André van Duin, een van de meest geliefde komieken van Nederland, heeft zich uitgesproken over de verdwijning van Matthijs van Nieuwkerk van de Nederlandse televisie. In een openhartig interview met het AD laat de 77-jarige entertainer weten dat hij het verlies van de voormalige presentator van De Wereld Draait Door (DWDD) ontzettend moeilijk vindt. Hij noemt de situatie rondom Van Nieuwkerk, die beschuldigd werd van grensoverschrijdend gedrag op de werkvloer, ‘belachelijk’.
Een lege plek op tv
Matthijs van Nieuwkerk was jarenlang een van de grootste tv-persoonlijkheden van Nederland. Als presentator van het immens populaire De Wereld Draait Door wist hij miljoenen kijkers aan zich te binden. Sinds het einde van het programma in 2020 heeft Van Nieuwkerk echter een flinke knauw gekregen in zijn carrière. Dit vanwege een onthullend artikel waarin hij beschuldigd werd van ‘ongepast gedrag’ en het creëren van een angstcultuur op de redactie van DWDD.
Voor André van Duin, die zelf vaak te gast was in DWDD, is de afwezigheid van Van Nieuwkerk op televisie pijnlijk. “Ik vind het belachelijk,” zegt hij. “Er zal vast wel wat fout zijn gegaan, dat ontken ik niet. Maar ik was er natuurlijk niet bij. Waar gewerkt wordt, vallen nu eenmaal soms harde woorden. Dat gebeurt overal, ook in bedrijven waar ze kartonnen dozen maken. Dat gebeurde destijds in Aalsmeer bij Joop van den Ende ook, maar altijd met het doel om het product beter te maken.”
‘Harde woorden horen erbij’
Van Duin is van mening dat het fout kan gaan op de werkvloer, maar dat dit niet betekent dat iemand volledig afgeschreven moet worden. “Soms vallen er harde woorden,” legt hij uit. “Maar als het stof is neergedaald, ga je gewoon samen een kop koffie drinken. Het hoort erbij, vooral in creatieve omgevingen waar passie en emotie vaak hoog oplopen.”
Volgens André is Matthijs van Nieuwkerk altijd een ‘aardige, aimabele man’ geweest. “Ik kan me niet voorstellen dat hij het kwaad in de zin had. Natuurlijk moet ongepast gedrag aangepakt worden, maar soms is er een balans nodig in hoe we met dit soort situaties omgaan.”
Een cultuur van cancelen
André van Duin heeft het gevoel dat we tegenwoordig in een tijd leven waarin mensen snel worden gecanceld om het minste of geringste. “Tegenwoordig mag je bijna niets meer zeggen, want voordat je het weet, staat er een actiegroep voor je deur,” zegt hij. Hij geeft toe dat hij zelf weinig te maken heeft gehad met kritiek of ‘cancelcultuur’. “Wat dat betreft zit ik wel in een goede hoek. Ik heb er nooit last van gehad.”
De komiek hekelt het feit dat de publieke opinie tegenwoordig zo snel kan omslaan. “Het lijkt wel alsof één fout meteen betekent dat je carrière voorbij is. Dat is niet altijd terecht, en dat maakt het extra pijnlijk in het geval van Matthijs.”
Johan Derksen ziet een kans voor Matthijs
André van Duin is niet de enige die vindt dat de televisie Matthijs van Nieuwkerk mist. Ook Johan Derksen, de uitgesproken analist van Vandaag Inside, heeft zich herhaaldelijk uitgesproken over de situatie rondom Van Nieuwkerk. Hoewel hij de kritiek op Matthijs niet volledig afdoet als onterecht, denkt Derksen dat er nog wel een weg terug is voor de presentator.
“Matthijs is een tv-maker van wereldklasse,” aldus Derksen. “Het zou zonde zijn als hij nooit meer op televisie te zien zou zijn. We hebben behoefte aan mensen zoals hij, echte vakmensen.” Derksen suggereert zelfs dat een commerciële zender zoals Talpa wellicht een nieuw thuis kan bieden aan Van Nieuwkerk. “Talpa zou gek zijn als ze niet met hem in zee gaan.”
Een breder debat over cancelcultuur
De discussie over het vertrek van Matthijs van Nieuwkerk raakt aan een breder maatschappelijk debat over cancelcultuur. Waar de een vindt dat ongepast gedrag hard aangepakt moet worden, wijzen anderen op de noodzaak van proportionaliteit. André van Duin behoort duidelijk tot de laatste groep. Hij pleit voor een genuanceerdere benadering.
“Het is goed dat er aandacht is voor werkculturen en gedrag,” zegt Van Duin. “Maar laten we ook niet vergeten hoeveel Matthijs heeft betekend voor de televisie en hoe hij zijn vak met passie en toewijding heeft uitgevoerd.”
Een toekomst voor Matthijs van Nieuwkerk?
De vraag blijft of Matthijs van Nieuwkerk ooit zal terugkeren op televisie. Voorlopig lijkt de voormalig presentator zich teruggetrokken te hebben uit de publieke schijnwerpers. Zijn oude programma DWDD blijft een van de meest iconische producties in de Nederlandse televisiegeschiedenis, en zijn talent als presentator wordt door niemand betwist.
André van Duin hoopt dat Van Nieuwkerk ooit weer een podium krijgt. “Hij heeft zoveel in zijn mars. Het zou zonde zijn als we hem nooit meer terugzien.” Ook Derksen denkt dat Matthijs, met de juiste timing en ondersteuning, een succesvolle comeback kan maken.
Een gemis voor televisie
De afwezigheid van Matthijs van Nieuwkerk is voelbaar, vooral voor trouwe kijkers van zijn programma’s. Hij was jarenlang een vertrouwd gezicht op de Nederlandse televisie en wist met zijn enthousiasme, kennis en scherpte miljoenen mensen te boeien. Zijn oude collega’s en gasten, waaronder André van Duin, missen niet alleen de presentator, maar ook de persoon.
Met zijn kritische woorden over cancelcultuur en de huidige media-omgeving laat André van Duin zien dat hij niet bang is om zijn mening te geven, zelfs over controversiële onderwerpen. Hij spreekt daarmee niet alleen voor zichzelf, maar waarschijnlijk ook voor velen die hopen op een toekomst waarin Matthijs van Nieuwkerk zijn talent weer kan laten zien.
De discussie over Matthijs van Nieuwkerk is daarmee nog niet voorbij. Het blijft een kwestie van afwachten of de publieke en professionele opinie hem een tweede kans gunt. Eén ding is zeker: zijn impact op de Nederlandse televisie blijft onmiskenbaar.
De eerste aflevering van De Oranjewinter heeft meteen laten zien hoe onvoorspelbaar live televisie kan zijn. Nog voordat de gesprekken aan tafel echt op gang kwamen, was er al een ander onderwerp dat de avond domineerde. Niet de actualiteit, niet de gasten en zelfs niet de inhoud van het programma, maar de outfit van presentatrice Hélène Hendriks werd het gesprek van de dag.
Hoewel aan tafel bekende namen zaten als Thomas van Groningen, Ronald Molendijk en Nicky van der Gijp, verschoof de aandacht al snel naar iets heel anders. Op sociale media barstte vrijwel direct een discussie los over de kledingkeuze van Hendriks. Haar topje, dat volgens sommige kijkers “net iets te veel” liet zien, werd binnen enkele minuten trending onderwerp op X, het platform dat voorheen bekendstond als Twitter.
Van talkshow naar kledingdebat
Het is niet de eerste keer dat een presentator of presentatrice onderwerp van gesprek wordt vanwege een opvallende outfit, maar de snelheid waarmee dit nu gebeurde was opmerkelijk. Al tijdens de eerste minuten van de uitzending verschenen er tientallen berichten online. Kijkers deelden hun verbazing, maakten grappen of spraken juist hun bewondering uit. Voor sommigen leidde het de aandacht af van de gesprekken aan tafel, terwijl anderen het zagen als een verfrissende breuk met de vaak veilige, voorspelbare stijl die talkshows kenmerkt.
“Gaat het nog over de inhoud, of kijken we allemaal naar hetzelfde topje?” schreef een kijker. Een ander merkte cynisch op dat de stylist van Hendriks “waarschijnlijk een avondje vrij had genomen”. Tegelijkertijd klonken er ook positieve reacties. Sommige kijkers prezen haar lef en vonden dat ze zich niets moest aantrekken van de kritiek. “Eindelijk eens iets anders dan het standaardpakje,” was een veelgehoorde reactie.
Verdeelde meningen, één gesprek
Wat vooral opviel, was hoe verdeeld de meningen waren. Waar de ene helft van de kijkers vond dat de outfit niet paste bij een talkshow over sport, politiek en actualiteit, zag de andere helft het juist als een persoonlijke keuze die geen invloed zou moeten hebben op de inhoud. Dat spanningsveld is kenmerkend voor discussies over uiterlijk in de media. Vrouwelijke presentatoren worden nog altijd vaker beoordeeld op hun kleding dan hun mannelijke collega’s, en deze aflevering van De Oranjewinter maakte dat opnieuw pijnlijk zichtbaar.
Toch was de discussie niet uitsluitend kritisch. Er waren ook kijkers die benadrukten dat Hendriks al jaren bekendstaat om haar zelfverzekerde uitstraling en dat haar kleding daar een verlengde van is. “Ze zit daar niet om een modepolitie tevreden te houden,” schreef iemand. “Ze presenteert en dat doet ze goed.”
De impact op het programma
Los van de inhoudelijke discussie over stijl en uitstraling, had het kledingdebat één onmiskenbaar effect: De Oranjewinter stond meteen volop in de schijnwerpers. Op sociale media werd het programma massaal genoemd, gedeeld en besproken. Voor een eerste aflevering is dat goud waard. In televisieland geldt immers vaak: zolang er over je gepraat wordt, besta je.
De buzz rondom Hendriks’ outfit zorgde ervoor dat ook mensen die normaal misschien niet zouden kijken, nieuwsgierig werden. Fragmenten circuleerden online, screenshots werden gedeeld en de naam van het programma dook op in uiteenlopende discussies. Of die aandacht uiteindelijk structureel leidt tot hogere kijkcijfers, zal de komende weken moeten blijken, maar de start was in elk geval allesbehalve geruisloos.
Afleiding of slimme marketing?
De vraag die na afloop bleef hangen, was of deze aandacht de inhoud van het programma overschaduwde of juist versterkte. Critici vonden dat het jammer was dat de gesprekken aan tafel ondergesneeuwd raakten door een kledingdiscussie. Zij vrezen dat de show daardoor minder serieus wordt genomen. Anderen zagen het juist als een slimme, zij het onbedoelde, vorm van marketing. In een tijd waarin programma’s vechten om aandacht, kan een onverwacht moment het verschil maken.
Hendriks zelf liet zich tijdens de uitzending niet uit over de reacties en presenteerde zoals altijd professioneel en ontspannen. Dat werd door sommige kijkers juist gewaardeerd. “Ze liet zich niet afleiden en deed gewoon haar werk,” klonk het. Dat onderstreepte voor velen dat de ophef vooral buiten de studio plaatsvond.
Meer dan alleen een outfit
Uiteindelijk zegt de discussie misschien meer over het publiek en de tijdgeest dan over Hendriks zelf. In een mediatijdperk waarin alles direct wordt becommentarieerd, kan één detail uitgroeien tot het hoofdonderwerp van de avond. De Oranjewinter kreeg daardoor een start die niemand had voorspeld: niet door een spraakmakend debat of een felle discussie aan tafel, maar door een kledingkeuze die emoties losmaakte.
Of de outfit van Hélène Hendriks nu als geslaagd of misplaatst wordt gezien, één ding staat vast: de eerste aflevering van De Oranjewinter werd niet genegeerd. En in televisieland is aandacht vaak de belangrijkste valuta. De komende afleveringen zullen moeten uitwijzen of het programma die aandacht weet vast te houden met inhoud, of dat deze avond vooral herinnerd zal worden als het moment waarop een topje de show stal.