Algemeen
Je lichaam herkent wanneer het einde nabij is en dat begint allemaal in je neus
De d00d, een onvermijdelijke maar vaak gevreesde fase van het leven, houdt vele mysteries vast die de mensheid door de eeuwen heen heeft geprobeerd te ontrafelen.
Verrassend genoeg ligt een potentieel antwoord verborgen in ons reukvermogen. Recente wetenschappelijke inzichten suggereren dat onze neus essentiële aanwijzingen kan bieden over de naderende d00d, niet alleen door het detecteren van de d00d bij anderen maar ook via het verlies van eigen reukvermogen als indicator voor gezondheidsproblemen.
Deze fascinatie voor de neus en zijn vermogen om ons te waarschuwen voor dreigend gevaar onderstreept de complexiteit en verfijning van het menselijk zintuiglijke systeem.
Het concept dat mensen de naderende d00d kunnen ‘ruiken’, is iets dat zowel wetenschappelijke nieuwsgierigheid als volksgeloof heeft geïnspireerd. Anekdotische verslagen van mensen die een unieke ‘geur van de d00d’ waarnemen voordat een dierbare 0verlijdt, zijn wijdverspreid en worden ondersteund door enkele wetenschappelijke studies.
Deze waarnemingen hebben geleid tot de theorie dat er een specifiek “zesde zintuig” bestaat binnen ons reuksysteem dat actief wordt onder bepaalde, vaak stressvolle omstandigheden.
Bijvoorbeeld, wetenschappers aan de Universiteit van Chicago hebben ontdekt dat dieren zoals honden en katten in staat zijn chemische veranderingen te detecteren die optreden in het menselijk lichaam bij bepaalde z*ektes zoals kanker.
Deze bevindingen suggereren dat sommige mensen, vooral die met een zeer gevoelig reukvermogen, mogelijk ook het vermogen hebben om zulke subtiele veranderingen waar te nemen, wat wijst op de mogelijkheid van een menselijk vermogen om de naderende d00d te ‘ruiken’.
Een andere boeiende theorie betreft de emotionele connectie van ons reukvermogen. Het idee is dat onze reukzin niet alleen fysieke geuren detecteert, maar ook veranderingen in de emotionele of fysiologische staat van anderen kan waarnemen.
Dit zou kunnen verklaren waarom sommige mensen zich intuïtief bewust worden van de naderende d00d van een naaste, niet door een expliciete geur, maar door een onbewuste reactie van hun reukzintuig op veranderende biochemische signalen.
Het verlies van het reukvermogen, medisch bekend als anosmie, is significant verbonden met diverse gezondheidsaandoeningen, met name neurodegeneratieve zektes zoals Alzheimer en Parkinson.
Diverse studies hebben aangetoond dat de afname van reuk vaak een van de eerste symptomen is die zich manifesteren, nog voordat andere, meer voor de hand liggende symptomen duidelijk worden. Dit maakt reukverlies een potentieel vroegtijdig waarschuwingssignaal voor deze z*ektes.
Verder heeft onderzoek, zoals dat gepubliceerd in het Journal of the American Geriatrics Society, uitgewezen dat ouderen met een verminderd reukvermogen een significant hogere kans hebben om binnen vijf jaar te 0verlijden dan hun leeftijdsgenoten met een intact reukvermogen.
Dit benadrukt de potentiële waarde van reukvermogen als een voorspellende factor voor algemene gezondheid en levensverwachting.
De voortdurende ontdekkingen op het gebied van de menselijke zintuigen, met name de reuk, openen nieuwe mogelijkheden voor de medische wetenschap.
Het vermogen van het reuksysteem om zowel de d00d als toekomstige gezondheidsrisico’s te voorspellen biedt opwindende vooruitzichten voor de ontwikkeling van nieuwe diagnostische methoden. Deze methoden zouden gebruik kunnen maken van ons reukvermogen om vroege waarschuwingssignalen te detecteren, wat kan leiden tot tijdige en potentieel levensreddende interventies.
Het vermogen van de neus om te functioneren als een waarschuwingssysteem voor zowel de naderende d00d als voor mogelijke gezondheidsproblemen is een bewijs van de complexiteit en het belang van ons reukvermogen.
Deze capaciteiten dagen ons uit om verder te kijken dan de traditionele zintuigen en de verborgen potentie van geur te erkennen als een krachtig hulpmiddel voor gezondheidsmonitoring en medisch inzicht.
Nieuwe coronavariant ‘Stratus’ in opmars: experts waarschuwen voor één opvallend symptoom
Hoewel de grote coronagolven inmiddels achter ons liggen en het dagelijks leven weer volledig is opgepakt, is het virus zelf nooit helemaal verdwenen. Het blijft veranderen, rondgaan en nieuwe varianten vormen. De nieuwste variant die inmiddels in Nederland de kop opsteekt, draagt de naam Stratus – en experts merken dat deze versie van het virus zich net iets anders gedraagt dan eerdere varianten.
Volgens wetenschappers en huisartsen is vooral één symptoom opvallend dominant aanwezig. En dat kan ervoor zorgen dat mensen het nog sneller verwarren met een gewone verkoudheid.
Steeds meer telefoontjes naar huisartsen
Veel huisartsen merken dat de telefoon de afgelopen weken vaker rinkelt. Mensen melden zich met klachten die sterk lijken op een verkoudheid: een wattenhoofd, hoesten, een verstopte neus. Toch valt op dat het iets te vroeg is voor de echte wintergriep.
Volgens deskundigen is er een duidelijke oorzaak voor deze nieuwe opstoot aan klachten: de opmars van Stratus, een Omikron-achtige variant die zich momenteel snel verspreidt in Nederland.
Chantal Rovers, hoogleraar Uitbraken van Infectiez!ekten aan het Radboudumc, benadrukt dat het patroon anders is dan bij een klassieke seizoensgriep:
“We zien klachten die typisch zijn voor corona, maar net een tikje anders. Vooral keelpijn en heesheid worden opvallend vaak genoemd.”
Deze symptomen springen eruit en worden zo vaak gemeld dat onderzoekers vermoeden dat Stratus met name invloed heeft op de bovenste luchtwegen.
Het belangrijkste signaal volgens artsen
Waar eerdere varianten vooral gekenmerkt werden door koorts, spierpijn en reukverlies, is dat bij Stratus anders. Het symptoom dat nu het vaakst genoemd wordt en door meerdere experts naar voren wordt geschoven als waarschuwingssignaal, is:
– Een kriebelende, pijnlijke of extreem droge keel
Dr. Kaywaan Khan, arts en oprichter van de Hannah London Clinic, ziet dezelfde trend in Groot-Brittannië en vertelt:
“Een geïrriteerde keel die zomaar ontstaat en aanhoudt, is het belangrijkste signaal dat je mogelijk met meer te maken hebt dan een normale verkoudheid. De kans dat het om corona gaat, is dan groot.”
Bij veel patiënten is de keelpijn het eerste symptoom, nog voordat andere klachten ontstaan. Sommigen blijven zelfs dagenlang alleen met die keelpijn rondlopen, zonder andere signalen.
Hoe wijdverbreid is Stratus inmiddels?
Volgens nieuwe cijfers van het RIVM is Stratus op dit moment al de meest voorkomende variant in Nederland. Ook in landen om ons heen, zoals Duitsland, Frankrijk en België, duikt de variant steeds vaker op. Aan de overkant van de oceaan zien de Verenigde Staten hetzelfde patroon.
De Europese gezondheidsdienst ECPC volgt Stratus nauwlettend. Vooralsnog lijkt de variant niet ernstiger te zijn dan eerdere Omikronvarianten, maar experts waarschuwen dat het virus altijd blijft muteren – en dat waakzaamheid daarom nodig blijft.
Vaccinatie: werkt de prik nog tegen Stratus?
In Nederland kunnen mensen vanaf 60 jaar en volwassenen met een kwetsbare gezondheid sinds enkele weken opnieuw een coronavaccinatie halen. De vraag die veel mensen bezighoudt: werkt de prik nog wel tegen deze nieuwe variant?
Volgens viroloog Rovers is het antwoord voorzichtig positief:
“Omdat Stratus een Omikronvariant is, is de verwachting dat de beschikbare vaccins bescherming bieden.”
Ze benadrukt dat het vooral gaat om bescherming tegen ernstige z!ekte en z!ekenhuisopnames – precies waarvoor de vaccinaties bedoeld zijn. Ondanks dat corona voor veel mensen milder verloopt dan in de beginjaren, worden er nog steeds patiënten opgenomen in z!ekenhuizen.
Waarom een prik nog steeds zinvol kan zijn
Veel mensen voelen minder urgentie om zich te laten vaccineren, maar volgens Rovers is dat niet verstandig voor risicogroepen.
Het virus blijft evolueren, net zoals het griepvirus dat elk jaar doet. Door die voortdurende veranderingen kan een nieuwe prik extra bescherming bieden:
“We hebben wel immuniteit opgebouwd, maar dat betekent niet dat we volledig beschermd zijn. Bij ouderen en kwetsbare mensen neemt de weerstand sneller af. Een nieuwe vaccinatie kan de afweer juist versterken.”
Elk jaar wordt opnieuw bekeken of een nieuwe vaccinatiecampagne nodig is. Wereldwijd volgt men daarbij dezelfde lijn: mensen die kwetsbaar zijn, worden aangeraden om de bescherming op peil te houden.
Waarom nu zoveel keelpijn door Stratus?
Dat vooral de keel wordt getroffen, heeft volgens experts te maken met de manier waarop Omikronvarianten zich hechten aan cellen in de bovenste luchtwegen. De virusdeeltjes blijven vaker hangen in de keel, neus en mond, in plaats van dieper in de longen.
Dit verklaart:
-
De veelgehoorde heesheid
-
De droge hoest
-
De branderige of kriebelende keel
-
Het gevoel van een rasp of schuurpapier in de keel
Sommige patiënten zeggen zelfs dat dit de ergste keelvariant is die ze sinds het begin van de pandemie hebben ervaren.
Hoe onderscheid je Stratus van een gewone verkoudheid?
Het blijft lastig, want de klachten lijken enorm op elkaar. Toch zijn er signalen waarbij je extra alert kunt zijn:
1. Plotse, scherpe keelpijn zonder waarschuwing
Veel mensen krijgen binnen enkele uren een rauwe, pijnlijke keel.
2. Heesheid die niet past bij een normale verkoudheid
De stem valt soms weg of klinkt dagenlang schor.
3. Weinig tot geen koorts
Opvallend genoeg lijkt koorts minder vaak voor te komen bij Stratus.
4. Snelle en extreme vermoeidheid
Zonder duidelijke reden compleet uitgeput zijn, blijft een bekend coronaverschijnsel.
5. Hoestbuien of kriebelhoest die aanhouden
Ook zonder slijm of snotneus.
Wanneer je deze combinatie van klachten hebt, is de kans aanwezig dat het corona betreft – al is testen niet meer de standaard zoals vroeger.
Wat kun je zelf doen om besmetting te voorkomen?
De bekende maatregelen blijven effectief, ook bij Stratus:
-
Regelmatig handen wassen
-
Ruimtes goed ventileren
-
Thuisblijven bij ernstige klachten
-
Afstand houden als je kwetsbare mensen bezoekt
Daarnaast worden ouderen en mensen met een verzwakte gezondheid geadviseerd om de vaccinatie te halen wanneer dat mogelijk is.
Corona blijft onder ons – maar in mildere vormen
Hoewel het virus nooit helemaal zal verdwijnen, heeft de wereld inmiddels meer immuniteit, betere behandelingen en minder ernstige varianten. Dat betekent gelukkig dat de grote golven van vroeger niet zomaar terugkeren.
Toch benadrukken experts dat het virus wel degelijk nog rondgaat en dat vooral kwetsbare groepen rekening moeten houden met gezondheidsrisico’s.
Stratus is daar opnieuw een reminder van: het virus verandert, maar is niet weg. Door alert te blijven op symptomen – vooral die opvallende keelpijn – kunnen mensen sneller herkennen wat er speelt en zichzelf én anderen beschermen.