Algemeen
J.K. Rowling zal Harry Potter acteurs nooit vergeven na kritiek op haar transgender uitspraken
J.K. Rowling is misschien wel een van de bekendste schrijfsters van deze generatie. Haar Harry Potter-reeks is nog steeds een van de meest gelezen boekenreeksen.
Maar in haar privéleven heeft ze de laatste tijd enkele uitspraken gedaan die tot enige discussie hebben geleid. De boekenreeks van J.K. Rowling was al een internationale bestseller toen deze werd verfilmd. Het filmfranchise werd echter even groot en bracht de jonge acteurs, die de beroemde personages speelden, naar internationale roem.
Daniel Radcliffe, die Harry Potter speelde, en Emma Watson, die Hermelien Griffel vertolkte, leken een geweldige relatie te hebben met Rowling, die de personages schreef die zij op het scherm tot leven brachten.
Maar er zijn de laatste tijd spanningen ontstaan tussen hen beiden. J.K. Rowling heeft onlangs haar ongenoegen geuit over de twee acteurs. Op X (voorheen bekend als Twitter) schreef ze een bericht voor de langverwachte Cass Review. Het rapport werd geschreven door Dr. Hilary Cass, een kinderarts die de diensten voor minderjarigen op het gebied van genderidentiteit in het Verenigd Koninkrijk analyseerde.
De resultaten geven aan dat er een “gebrek aan hoogwaardig onderzoek” is naar de effecten van puberteitsremmers op kinderen. Na de publicatie van het rapport uitte Rowling op X haar woede over wat ze beschreef als “ernstige medische nalatigheid”. “Zelfs als je je niet schaamt voor het steunen van iets dat er nu uitziet als ernstige medische nalatigheid, zelfs als je niet wilt accepteren dat je misschien fout zat, waar is je zelfbehoud? De trein waar je zo graag op sprong, raast af op een klif,” schreef ze begin deze week.
In haar bericht schreef ze verder: “Als ik klink als boos, is dat omdat ik verdomd boos ben. Ik heb Cass vanochtend gelezen en mijn woede groeit de hele dag al. Kinderen zijn onherstelbaar beschadigd, en duizenden zijn medeplichtig, niet alleen de artsen, maar ook de prominente stemmen, de kritiekloze media en de cynische bedrijven.”
Hoewel ze de beroemdheden niet bij naam noemde, kwamen haar scherpe opmerkingen in de richting van Emma en Dan, nadat een volger haar een tweet had gestuurd waarin stond: “Ik wacht alleen tot Dan en Emma zich publiekelijk bij je verontschuldigen … in de wetenschap dat je ze zult vergeven.”
De schrijfster reageerde op de tweet en richtte zich daarbij rechtstreeks tot de betrokken sterren. Ze zei: “Niet zeker, vrees ik.” Ze schreef verder: “Beroemdheden die zich aanbieden bij een beweging die de hard bevochten rechten van vrouwen ondermijnt, en die hun platforms gebruiken om de overgang van minderjarigen te prijzen, kunnen hun excuses besparen voor getraumatiseerde transitiemensen en kwetsbare vrouwen.”
In 2020, toen Rowling vanwege haar uitspraken over transgender in het nieuws kwam, gaven zowel Radcliffe als Watson verklaringen af. Het begon allemaal toen Rowling een opiniestuk retweette waarin ze bezwaar maakte tegen het gebruik van de term “mensen die menstrueren” in plaats van het woord “vrouwen”.
“Mensen die menstrueren. Ik weet zeker dat er vroeger een woord was voor deze mensen. Kan iemand me helpen?” schreef ze. Mensen overspoelden haar bericht met opmerkingen. Hoewel ze veel kritiek kreeg vanwege haar tweet, bleef ze standvastig.
Later zei ze in een andere tweet: “Als gender niet echt is, is er ook geen homoseksuele aantrekkingskracht. Als gender niet echt is, wordt de geleefde realiteit van vrouwen over de hele wereld uitgewist. Ik ken en hou van transgender mensen, maar het uitwissen van het concept van gender ontneemt velen de mogelijkheid om zinvol over hun leven te praten. Het is geen haat om de waarheid te vertellen.”
Na haar uitspraak publiceerde Radcliffe destijds een essay voor The Trevor Project om de transgendergemeenschap zijn steun te betuigen, en bood ook zijn excuses aan voor de woorden van de schrijfster.
Watson publiceerde ook een verklaring waarin ze de transgemeenschap steunde. Ze schreef: “Transmensen zijn wie ze zeggen dat ze zijn en verdienen het om hun leven te leven zonder voortdurend in twijfel te worden getrokken of te horen dat ze niet zijn wie ze zeggen dat ze zijn.”
“Ik wil dat mijn trans-personen weten dat ik en zoveel andere mensen over de hele wereld jullie zien, respecteren en van jullie houden om wie jullie zijn,” ging ze verder.
Angela de Jong reageert fel op vrijspraak Marco Borsato: “Ik zet zijn muziek niet meer op”
De vrijspraak van Marco Borsato heeft in heel Nederland een golf aan reacties veroorzaakt. Waar sommigen opgelucht ademhaalden, klonken er ook veel kritische geluiden. Een van de meest uitgesproken reacties kwam van Angela de Jong, die in RTL Tonight uitgebreid stilstond bij de uitspraak én bij haar persoonlijke gevoel bij de zaak.
De Jong, die de laatste tijd opvallend vaak aanschuift bij het programma, gebruikte de studio opnieuw als plek om haar scherpe analyses en stevige standpunten te delen. Dat is opvallend, omdat ze RTL Tonight in eerdere jaren juist geregeld kritisch beoordeelde in haar columns. Toch lijkt ze in deze fase de talkshow bewust te gebruiken om haar visie op gevoelige maatschappelijke thema’s te duiden.
“Geen bewijs, maar dat maakt het niet minder pijnlijk”
Angela de Jong opende haar betoog met een duidelijke nuancering: zij respecteert de uitspraak en het functioneren van de Nederlandse rechtsstaat.
“Natuurlijk, we hebben een rechtsstaat en die functioneert,” zei ze. “Dat moeten we altijd vooropstellen.”
Maar onmiddellijk daarna maakte ze duidelijk dat het juridische oordeel volgens haar niet betekent dat de zaak emotioneel of moreel ineens eenvoudig wordt.
Ze wijst op een bredere zorg die zij al langer heeft: slacht0ffers van grensoverschrijdend gedrag lopen vaak vast in het juridische systeem.
“Uiteindelijk is het netto uitlekgewicht dat je als vermeend slacht0ffer, man of vrouw, altijd aan het kortste eind trekt. Je hebt gewoon geen poot om op te staan.”
De Jong benadrukt dat dit probleem niet uniek is voor deze zaak, maar structureel is binnen situaties waarin bewijs ontbreekt.
Volgens haar komen veel incidenten voor in omstandigheden waar geen getuigen aanwezig zijn en waar communicatie via berichten of mondeling contact plaatsvindt.
“Het komt altijd neer op jouw woord tegen dat van de ander,” stelt ze. Dat maakt de drempel voor slacht0ffers hoog, en de kans op juridische erkenning laag.
“De verklaring ging door merg en been”
De opiniedeskundige verwijst vervolgens naar de inhoud van de aangifte en de verklaring van de aangeefster, die tijdens de rechtszaak voorgelezen werd.
“Het ging door merg en been, vond ik,” zegt ze.
Volgens Angela legde de jonge vrouw helder, consistent en indringend uit welke emotionele gevolgen grensoverschrijdend gedrag kan hebben.
“Ze legt precies uit wat een slacht0ffer van zulk gedrag allemaal doormaakt. Die schaamte, dat schuldgevoel, die angst… dat kwam allemaal heel dichtbij.”
De Jong benadrukt dat een vrijspraak níet automatisch betekent dat iemand fantasie heeft, overdrijft of niets heeft meegemaakt.
“Zij wilde erkenning,” zegt Angela, “en ze staat nu weer met lege handen.”
Hoewel de uitspraak juridisch gezien helder is, laat ze zien dat morele en emotionele perspectieven veel ingewikkelder kunnen zijn.
Muziek van Borsato? “Voor mij niet meer”
Toen presentator Humberto Tan haar vroeg of zij na de vrijspraak nog naar de muziek van Marco Borsato kan luisteren, kwam er geen moment van twijfel.
“Nee.”
Ze licht haar antwoord toe met een duidelijke persoonlijke grens.
“Hij is vrijgesproken voor ontucht,” zegt ze, “maar alles wat hij wél heeft toegegeven over wat zich in dat gezin heeft afgespeeld, én de appjes die gestuurd werden door een man van vijftig naar een meisje van zestien of zeventien… dat vond ik echt om te kotsen.”
Ze zegt erbij dat ze jarenlang met plezier naar zijn muziek luisterde, maar dat haar gevoel nu veranderd is.
“Hoe leuk ik zijn muziek ook vind, ik zal het zelf niet meer opzetten.”
Het is een persoonlijk besluit, maar wel een dat past bij Angela’s rol: iemand die haar mening niet alleen vormt, maar ook uitspreekt, ook als die meningen kritiek oproepen.
Een bredere discussie over grensoverschrijdend gedrag
Wat Angela de Jong zegt, gaat verder dan één zaak of één artiest. Ze spreekt een bredere zorg uit die al jaren door de entertainmentwereld en de media zweeft.
De afgelopen jaren kwamen er meerdere dossiers aan het licht waarbij meldingen van ongewenst gedrag centraal stonden. Elke keer weer laait dezelfde discussie op:
-
Hoe bewijs je iets dat vaak achter gesloten deuren gebeurt?
-
Hoe werkt het rechtssysteem in situaties zonder getuigen?
-
Wat betekent een vrijspraak voor het gevoel van slacht0ffers?
-
Hoe scheidt het publiek iemands werk van iemands privégedrag?
Angela de Jong blijft een uitgesproken stem in dat debat. Niet omdat ze zichzelf boven de feiten plaatst, maar omdat ze vanuit haar perspectief spreekt namens een groep mensen die zich herkent in wat vaak verborgen blijft.
Reacties in de studio en daarbuiten
De sfeer tijdens de uitzending was voelbaar gespannen. Humberto Tan luisterde aandachtig en stelde vragen die ruimte boden voor nuance. Co-hosts keken zichtbaar alert toe hoe Angela haar verhaal deed.
Ook op sociale media leidde haar optreden tot duizenden reacties:
-
Sommigen prezen haar voor haar empathie en moed.
-
Anderen vonden dat ze te hard oordeelt over iemand die juridisch onschuldig is verklaard.
-
Weer anderen benadrukten dat beide perspectieven naast elkaar kunnen bestaan: een juridische vrijspraak én moreel ongemak.
In talkshows, podcastfragmenten en opiniestukken keerde haar uitspraak regelmatig terug. Niet alleen omdat zij een bekende naam is, maar vooral omdat haar boodschap aansluit op discussies die al langer spelen rondom machtsdynamiek, vertrouwen en veilige werkomgevingen.
De spanning tussen recht en gevoel
Angela’s woorden herinneren eraan dat het juridische systeem werkt volgens strikte regels, terwijl menselijke emoties veel complexer zijn.
In de rechtszaal draait het om
bewijs.
In het dagelijks leven draait het om vertrouwen, intuïtie en
persoonlijke grenzen.
Daarom kunnen mensen verschillend reageren op dezelfde uitspraak:
-
Voor sommigen betekent een vrijspraak letterlijk: onschuldig.
-
Voor anderen betekent een vrijspraak vooral: niet bewezen.
En in dat grijze gebied vindt Angela haar standpunt.
Een heldere conclusie: respect voor het recht, maar geen ruimte in haar playlist
Angela sluit haar betoog af zoals ze begon: met respect voor de rechterlijke beslissing, maar ook met een scherpe persoonlijke grens.
Voor haar is dit geen kwestie van muziek alleen. Het gaat over waardigheid, bescherming van kwetsbare mensen en de gevoeligheid van situaties waarin machtsverschillen een rol spelen.
“Ik zal het zelf niet meer opzetten,” zegt
ze nog eens.
Niet kwaad, niet schreeuwend, maar vastberaden.
Het gesprek dat daarop volgt, laat zien dat Nederland voorlopig nog niet klaar is met de discussie rond deze zaak — juridisch, emotioneel en maatschappelijk.