Algemeen
J.K. Rowling zal Harry Potter acteurs nooit vergeven na kritiek op haar transgender uitspraken
J.K. Rowling is misschien wel een van de bekendste schrijfsters van deze generatie. Haar Harry Potter-reeks is nog steeds een van de meest gelezen boekenreeksen.
Maar in haar privéleven heeft ze de laatste tijd enkele uitspraken gedaan die tot enige discussie hebben geleid. De boekenreeks van J.K. Rowling was al een internationale bestseller toen deze werd verfilmd. Het filmfranchise werd echter even groot en bracht de jonge acteurs, die de beroemde personages speelden, naar internationale roem.
Daniel Radcliffe, die Harry Potter speelde, en Emma Watson, die Hermelien Griffel vertolkte, leken een geweldige relatie te hebben met Rowling, die de personages schreef die zij op het scherm tot leven brachten.
Maar er zijn de laatste tijd spanningen ontstaan tussen hen beiden. J.K. Rowling heeft onlangs haar ongenoegen geuit over de twee acteurs. Op X (voorheen bekend als Twitter) schreef ze een bericht voor de langverwachte Cass Review. Het rapport werd geschreven door Dr. Hilary Cass, een kinderarts die de diensten voor minderjarigen op het gebied van genderidentiteit in het Verenigd Koninkrijk analyseerde.
De resultaten geven aan dat er een “gebrek aan hoogwaardig onderzoek” is naar de effecten van puberteitsremmers op kinderen. Na de publicatie van het rapport uitte Rowling op X haar woede over wat ze beschreef als “ernstige medische nalatigheid”. “Zelfs als je je niet schaamt voor het steunen van iets dat er nu uitziet als ernstige medische nalatigheid, zelfs als je niet wilt accepteren dat je misschien fout zat, waar is je zelfbehoud? De trein waar je zo graag op sprong, raast af op een klif,” schreef ze begin deze week.
In haar bericht schreef ze verder: “Als ik klink als boos, is dat omdat ik verdomd boos ben. Ik heb Cass vanochtend gelezen en mijn woede groeit de hele dag al. Kinderen zijn onherstelbaar beschadigd, en duizenden zijn medeplichtig, niet alleen de artsen, maar ook de prominente stemmen, de kritiekloze media en de cynische bedrijven.”
Hoewel ze de beroemdheden niet bij naam noemde, kwamen haar scherpe opmerkingen in de richting van Emma en Dan, nadat een volger haar een tweet had gestuurd waarin stond: “Ik wacht alleen tot Dan en Emma zich publiekelijk bij je verontschuldigen … in de wetenschap dat je ze zult vergeven.”
De schrijfster reageerde op de tweet en richtte zich daarbij rechtstreeks tot de betrokken sterren. Ze zei: “Niet zeker, vrees ik.” Ze schreef verder: “Beroemdheden die zich aanbieden bij een beweging die de hard bevochten rechten van vrouwen ondermijnt, en die hun platforms gebruiken om de overgang van minderjarigen te prijzen, kunnen hun excuses besparen voor getraumatiseerde transitiemensen en kwetsbare vrouwen.”
In 2020, toen Rowling vanwege haar uitspraken over transgender in het nieuws kwam, gaven zowel Radcliffe als Watson verklaringen af. Het begon allemaal toen Rowling een opiniestuk retweette waarin ze bezwaar maakte tegen het gebruik van de term “mensen die menstrueren” in plaats van het woord “vrouwen”.
“Mensen die menstrueren. Ik weet zeker dat er vroeger een woord was voor deze mensen. Kan iemand me helpen?” schreef ze. Mensen overspoelden haar bericht met opmerkingen. Hoewel ze veel kritiek kreeg vanwege haar tweet, bleef ze standvastig.
Later zei ze in een andere tweet: “Als gender niet echt is, is er ook geen homoseksuele aantrekkingskracht. Als gender niet echt is, wordt de geleefde realiteit van vrouwen over de hele wereld uitgewist. Ik ken en hou van transgender mensen, maar het uitwissen van het concept van gender ontneemt velen de mogelijkheid om zinvol over hun leven te praten. Het is geen haat om de waarheid te vertellen.”
Na haar uitspraak publiceerde Radcliffe destijds een essay voor The Trevor Project om de transgendergemeenschap zijn steun te betuigen, en bood ook zijn excuses aan voor de woorden van de schrijfster.
Watson publiceerde ook een verklaring waarin ze de transgemeenschap steunde. Ze schreef: “Transmensen zijn wie ze zeggen dat ze zijn en verdienen het om hun leven te leven zonder voortdurend in twijfel te worden getrokken of te horen dat ze niet zijn wie ze zeggen dat ze zijn.”
“Ik wil dat mijn trans-personen weten dat ik en zoveel andere mensen over de hele wereld jullie zien, respecteren en van jullie houden om wie jullie zijn,” ging ze verder.
WHO slaat alarm over snel veranderende griepvariant: wat betekent dit voor ons?
De Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) waarschuwt voor een opvallende ontwikkeling binnen het huidige griepseizoen. In meerdere landen duikt een snel evoluerende variant van het influenzavirus op, en volgens de organisatie heeft deze viruslijn een zogeheten “pandemisch potentieel”. Hoewel het nog veel te vroeg is om conclusies te trekken, volgt de WHO de situatie nauwlettend — iets wat wereldwijd meteen de aandacht trekt.
Een griepvariant die zich sneller lijkt te verspreiden
Hoewel de huidige influenza-activiteit wereldwijd nog binnen de normale bandbreedte van een winterse griepgolf valt, ziet de WHO dat in sommige landen de besmettingscijfers nu sneller stijgen dan verwacht. Er is geen sprake van een noodsituatie, maar wél van een viruslijn die zich opvallend vlot ontwikkelt.
De griepvariant waar het om draait, wordt door de WHO omschreven als een evoluerende vorm van influenza A (H3N2). In laboratoria en surveillancesystemen wereldwijd zien onderzoekers sinds augustus een sterke groei van een subtype dat behoort tot de J.2.4.1 — ook wel bekend als de K-subclade. Dat klinkt technisch, maar in de praktijk betekent het dat dit subtype genetisch aan het verschuiven is, waardoor het zich anders kan gaan gedragen dan eerdere varianten.
Engeland ziet vroege en stevige stijging
Vooral in Engeland spreken gezondheidsinstanties van een opvallende toename. Britse media waarschuwen dat mensen die symptomen hebben van dit snelle griepvirus beter thuis kunnen blijven. Niet vanwege paniek, maar omdat men wil voorkomen dat de golf te hard oploopt tijdens de drukke winterperiode.
Het Verenigd Koninkrijk is traditioneel gezien een van de eerste landen waar grieptrends duidelijk zichtbaar worden, omdat de testcapaciteit en monitoring daar op hoog niveau liggen. Dat de cijfers er nu al zo duidelijk stijgen, baart deskundigen dus enige zorg — in elk geval voldoende om extra alert te zijn.
Waarom deze griepvariant zo in de gaten wordt gehouden
De seizoensgriep komt ieder jaar terug, en vrijwel ieder griepseizoen lopen mensen risico op complicaties. Dat is niet nieuw. Toch is het gedrag van deze specifieke variant anders dan men had verwacht. Wereldwijd wordt een toename gezien van H3N2-virussen, en met name het opkomende subtype ontwikkelt zich in een hoger tempo dan gebruikelijk.
Dat is niet direct reden tot zorg, maar wel iets dat nauwkeurig in kaart moet worden gebracht. De WHO benadrukt dat evoluerende griepvarianten niet zeldzaam zijn, maar dat sommige lijnen nauwkeuriger moeten worden gevolgd om te bepalen welk risico ze mogelijk vormen.
Verschillen tussen de twee halfronden
Wereldwijde surveillancesystemen tonen dat het griepseizoen dit jaar op veel plekken anders verloopt dan normaal:
-
In het noordelijk halfrond — waaronder Europa en Noord-Amerika — begon het griepseizoen eerder dan verwacht.
-
In het zuidelijk halfrond — bijvoorbeeld Australië en Zuid-Amerika — duurde het afgelopen seizoen juist langer dan voorgaande jaren.
Die combinatie zegt iets over de activiteit van circulerende griepvirussen en kan wijzen op een verschuiving in patronen. Veel virologen vinden het interessant dat dit nieuwe subtype zowel vroeg als lang aanhoudend actief lijkt te zijn binnen verschillende werelddelen.
‘Don’t go to work’ warning as superflu ‘spreads faster and is more severe’ pic.twitter.com/DdCAyBqikp
— The Sun (@TheSun) December 10, 2025
Wat betekent ‘pandemisch potentieel’ eigenlijk?
De term kan angstaanjagend klinken, maar deskundigen benadrukken dat het vooral een technische term is. Hij betekent simpelweg:
Een viruslijn bevat eigenschappen die nader onderzocht moeten worden om te bepalen of deze zich kan verspreiden op een manier die wereldwijd impact heeft.
Het betekent niet dat er een pandemie aankomt of dat de situatie vergelijkbaar is met eerdere wereldwijde gezondheidscrises. De WHO gebruikt het woord vooral om duidelijk te maken dat de variant extra wetenschappelijke aandacht krijgt.
Vaccins blijven belangrijk — ook als het virus verandert
Een belangrijke boodschap van de WHO is dat vaccins een cruciale rol blijven spelen in zowel preventie als bescherming van risicogroepen. Zelfs wanneer circulerende virusvarianten genetisch afwijken van de oudere stammen waarop vaccins zijn gebaseerd, bieden griepprikken doorgaans nog steeds bescherming tegen ernstige klachten en complicaties.
De effectiviteit van vaccins wordt iedere winter opnieuw onderzocht, en de WHO adviseert wereldwijd welke virusstammen in de productie moeten worden opgenomen.
Hoe de WHO dit nieuwe subtype monitort
De
Wereldgezondheidsorganisatie beheert een uitgebreid wereldwijd
waarschuwingssysteem:
het Global Influenza
Surveillance and Response System (GISRS).
Dit netwerk bestaat uit meer dan:
-
160 laboratoria
-
131 aangesloten landen
-
duizenden onderzoekers die het hele jaar door genetische gegevens verzamelen
Het systeem vergelijkt voortdurend mutaties, verspreidingspatronen en klinische gegevens. Zodra een variant zich opvallend gedraagt, of een sterke groei in positieve testen laat zien, wordt dat gemarkeerd voor nader onderzoek.
Dat gebeurt nu ook met de H3N2-lijn die tot de K-subclade behoort.
Onzekerheden en vragen: wat weten we wél en wat nog niet?
Hoewel het virus in sommige landen sneller lijkt te circuleren, zijn er ook factoren die de stijging kunnen verklaren:
-
koud weer en meer binnenactiviteiten
-
grotere groepen mensen die samenkomen rond feestdagen
-
hogere testbereidheid
De WHO benadrukt dat er geen aanwijzingen zijn dat dit subtype gevaarlijker is dan eerdere seizoensgriepvarianten. De term “supervirus”, die in sommige media opduikt, is geen officiële benaming en wordt door gezondheidsinstanties niet gebruikt.
Maar: omdat het subtype genetisch in beweging is, wil men vroegtijdig inschatten wat dat betekent voor bescherming, transmissie en de omvang van het seizoen.
Het tienpuntenplan van de WHO
Om duidelijkheid te krijgen, presenteerde de WHO een internationaal actieplan dat zich richt op:
-
voortdurende monitoring van alle griepvarianten
-
snelle gegevensdeling tussen landen
-
genetische analyse van opkomende viruslijnen
-
evaluatie van vaccinbescherming
-
uitbreiding van laboratoriumcapaciteit
-
tijdige aanpassing van vaccins wanneer nodig
-
voorlichting aan gezondheidsprofessionals
-
betere communicatie naar het publiek
-
versterking van epidemiologische netwerken
-
advies over reis- en werkprotocollen bij hoge circulatie
Het doel: overzicht behouden, trends begrijpen en risicogroepen tijdig beschermen.
Moeten we ons zorgen maken?
Volgens de WHO voorlopig niet. De organisatie benadrukt dat:
-
het nog steeds om een regulier griepseizoen gaat
-
er geen aanwijzingen zijn voor uitzonderlijke ernst
-
vaccins waarschijnlijk bescherming blijven bieden
-
extra monitoring puur een voorzorgsmaatregel is
Ondertussen blijft de wereld wel geïnteresseerd, vooral nu winterse omstandigheden samenkomen met hogere circulatie van verschillende luchtweginfecties.
Conclusie: alert blijven, niet bang worden
De snel evoluerende griepvariant is vooral een signaal dat de WHO haar waarschuwingssysteem scherp houdt. De term pandemisch potentieel betekent monitoring, geen voorspelling. Voor het brede publiek verandert er vooralsnog weinig: goede hygiëne, voldoende rust en alertheid bij klachten blijven de beste voorzorgsmaatregelen.
De komende maanden zal duidelijk worden of de variant daadwerkelijk anders verloopt dan eerdere seizoenen — maar voor nu is de boodschap vooral dat de situatie beheersbaar blijft.