Algemeen
Als een kind zijn of haar neus bedekt voor de foto, weet je maar beter wat het betekent
Ik zou mezelf niet als oud beschrijven in het grote geheel der dingen, maar het voelt alsof het internet op een unieke manier maakt dat ik me ouder en versleten voel.
Misschien herken je wat ik bedoel. Soms merk ik dat ik taal lees die ik nauwelijks begrijp, om dan te beseffen dat het Engels is, het is gewoon de hippe, nieuwe slang die de jongeren tegenwoordig gebruiken. Andere keren kom ik een nieuwe beweging tegen – neem bijvoorbeeld ‘cancelen’ – en vraag ik me af wanneer en waar ik achter ben gebleven.
Dan zijn er nog de online trends die lijken op te komen en te gaan als een zomerse oogst. Ik zou liegen als ik zou zeggen dat ik persoonlijk aandacht heb besteed aan een van hen in het verleden, maar dat betekent niet dat ze tijdens hun korte periode in de zon niet extreem populair worden.
Sommige van dergelijke trends, zoals de ALS ice bucket challenge, zijn positieve drijfveren van liefdadigheid, waarbij mensen worden aangemoedigd om hun momentum toe te voegen aan een kracht die echte verandering in de wereld wil bewerkstelligen.
Anderen zijn misschien niet zo voordelig voor de samenleving als geheel. Anderen zijn nog steeds ronduit gevaarlijk (zie bijvoorbeeld de tide-pod challenge waarover wordt beweerd dat het in 2018 een ‘ding’ was). Nou, houd je hoeden vast, want er schijnt blijkbaar een nieuwe trend in opkomst te zijn, en het gaat voornamelijk om jonge mensen en groepsfoto’s.
Genaamd ‘neus bedekken’, de trend is vrijwel zoals geadverteerd, met mensen die hun hand gebruiken om hun neuzen te bedekken – en daarmee een groot deel van hun gezicht – om niet in foto’s te verschijnen, zelfs als ze erin zitten. Vreemd? Ja, dat denk ik ook, maar dat maakt het niet minder echt.
Naar verluidt had de trend sommige internetgebruikers doen nadenken over de mogelijkheid dat mensen elkaar een soort geheime signaal zouden sturen, maar de verklaring is eenvoudiger.
Britse opvoedingsexpert Amanda Jenner, geïnterviewd door Fabulous, zei: “Het gebruiken van covers is de enige manier waarop ze zichzelf kunnen verwijderen zonder hun ouders daadwerkelijk te kwetsen door te weigeren om in de foto te staan.
“Wij als ouders willen en dringen erop aan het moment vast te leggen, maar voor een tiener is dit een big deal. Tieners gaan door een periode waarin ze hun uiterlijk niet omarmen, bijvoorbeeld door puistjes, beugels, of ze hebben gewoon een periode in hun leven waarin ze geen zelfvertrouwen hebben.” Jenner voegde eraan toe dat ‘neus bedekken’ vooral belangrijk kan zijn voor die jongeren die bang zijn dat hun afbeelding online wordt gedeeld door leeftijdsgenoten.
“Hun leeftijdsgenoten kunnen vaak de foto delen en er grapjes over maken, wat zeer schadelijk is voor hun zelfvertrouwen en ook resulteert in schadelijke opmerkingen die kunnen leiden tot andere problemen,” zei ze. De expert ging verder met ouders die hun kinderen de praktijk zien uitvoeren: “Onthoud dat deze fase een normaal onderdeel is van opgroeien, waarbij het zoeken naar onafhankelijkheid en het vaststellen van persoonlijke grenzen belangrijke ontwikkelingsmijlpalen zijn.”
Het interview van Eva Jinek met hoofdofficier van justitie Heleen Rutgers heeft dinsdagavond een enorme discussie losgemaakt. Aanleiding was het besluit van het 0penbaar Ministerie om geen hoger beroep in te stellen in de strafzaak tegen zanger Marco Borsato. De rechtbank sprak hem eerder vrij, en met het besluit van het OM lijkt die zaak nu definitief afgesloten. Toch bleek uit de uitzending dat het laatste woord er nog lang niet over is gezegd.
Definitief besluit na jarenlange procedure
Eerder op de dag maakte het 0penbaar Ministerie bekend af te zien van een vervolgprocedure. Daarmee werd duidelijk dat de vrijspraak van Marco Borsato blijft staan. Het OM gaf aan dat de kans zeer klein werd geacht dat een gerechtshof tot een ander oordeel zou komen dan de rechtbank Midden-Nederland.
Die rechtbank oordeelde ruim een week geleden dat er onvoldoende wettig en overtuigend bewijs was om tot een veroordeling te komen. Het OM had in eerste aanleg nog een vrijheidsstraf geëist, maar zag na bestudering van het vonnis onvoldoende aanknopingspunten om het oordeel succesvol aan te vechten.
Volgens het OM keek de rechtbank op twee cruciale punten anders naar de zaak dan het 0penbaar Ministerie zelf: de waardering van verklaringen en het aanvullende bewijs. Dat verschil van inzicht bleek doorslaggevend.
Eva Jinek confronteert hoofdofficier live op televisie
De beslissing leidde tot felle reacties, waaronder die van presentatrice Eva Jinek. In haar talkshow ontving zij dinsdagavond Heleen Rutgers, hoofdofficier van justitie bij de rechtbank Midden-Nederland. Wat volgde was een stevig gesprek waarin Jinek geen enkele kritische vraag uit de weg ging.
Jinek begon het interview met de constatering dat het OM jarenlang had aangegeven een sterke zaak te hebben opgebouwd. Er was uitgebreid onderzoek gedaan, deskundigen waren geraadpleegd en er was vertrouwen uitgesproken in de uitkomst. Dat beeld strookte volgens haar niet met het uiteindelijke besluit om af te zien van hoger beroep.
De presentatrice confronteerde Rutgers met eerdere publieke uitspraken waarin werd gesproken over zorgvuldig verzameld bewijs en grote zekerheid over de juridische onderbouwing. “Hoe kan het dat er nu wordt gezegd dat de kans op succes minimaal is, terwijl eerder juist het tegenovergestelde werd gesuggereerd?” vroeg Jinek.
Het verschil tussen overtuiging en oordeel
Rutgers probeerde in haar antwoorden duidelijk te maken dat een strafzaak altijd afhankelijk blijft van de interpretatie van de rechter. Het OM kan overtuigd zijn van de kracht van een dossier, maar uiteindelijk bepaalt de rechtbank hoe bewijs juridisch wordt gewogen.
Volgens Rutgers heeft de rechtbank in dit geval een strikte lijn gehanteerd, vooral waar het ging om aanvullend bewijs dat afkomstig was uit dezelfde bron als de verklaring zelf. Dat leidde ertoe dat elementen die het OM als ondersteunend beschouwde, door de rechtbank onvoldoende zelfstandig werden geacht.
Jinek liet het daar niet bij en stelde dat het OM deze juridische redenering had kunnen voorzien. “U weet toch hoe rechters naar bewijs kijken?” hield zij Rutgers voor. De hoofdofficier bleef benadrukken dat verschil van inzicht tussen OM en rechtbank geen uitzondering is binnen het rechtsstelsel.
Kritiek op de rol van het 0penbaar Ministerie
Het gesprek legde een bredere discussie bloot: hoe zorgvuldig is het OM geweest in het inschatten van de haalbaarheid van de zaak? En wat betekent dit voor het vertrouwen van betrokkenen en het publiek?
Jinek stelde dat het pijnlijk is dat na jarenlange procedures, onderzoeken en publieke aandacht uiteindelijk wordt geconcludeerd dat een veroordeling juridisch niet haalbaar is. Ze vroeg zich hardop af of dit traject niet anders had moeten worden ingericht.
Rutgers erkende dat de uitkomst teleurstellend kan zijn, maar benadrukte dat het rechtssysteem juist is ontworpen om zorgvuldig en terughoudend te zijn. “Vrijspraak betekent niet dat er geen verhaal is, maar dat het bewijs juridisch niet voldoet aan de vereiste standaard,” aldus Rutgers.
Verdeelde reacties bij kijkers
Na de uitzending stroomden de reacties op sociale media binnen. Veel kijkers vonden dat Eva Jinek het 0penbaar Ministerie scherp en terecht bevroeg. Anderen vonden de toon te hard en spraken van een ongelijk speelveld, waarin een justitiële bestuurder zich moest verdedigen tegenover een ervaren presentatrice.
Sommigen vonden dat Jinek de emoties van het publiek verwoordde, anderen vonden dat zij voorbijging aan de complexiteit van strafrechtelijke afwegingen. Vooral de vraag of het OM te zelfverzekerd is geweest in eerdere communicatie, werd breed besproken.
Vertrouwen in het rechtssysteem onder druk
De zaak raakt aan een dieper liggend maatschappelijk thema: het vertrouwen in het rechtssysteem. Wanneer een zaak jarenlang in de publieke aandacht staat en uiteindelijk zonder vervolg eindigt, roept dat vragen op bij alle betrokkenen.
Voorstanders van het besluit benadrukken dat het juist getuigt van zorgvuldigheid dat het OM geen kansloze procedures voortzet. Critici vinden dat het OM eerder duidelijkheid had moeten geven over de onzekerheden in het dossier.
Een zaak die juridisch sluit, maar emotioneel blijft
Hoewel de strafzaak juridisch is afgesloten, blijft de maatschappelijke impact groot. Het interview bij Eva Jinek maakte duidelijk hoe gevoelig dit onderwerp is en hoe verschillend de verwachtingen zijn van justitie, media en publiek.
Voor Marco Borsato betekent het besluit formeel het einde van een langdurige periode van onzekerheid. Tegelijkertijd blijft de zaak onderwerp van debat, analyse en emotie. De uitzending liet zien dat afsluiting op papier niet automatisch betekent dat alle vragen zijn verdwenen.
Conclusie
Het gesprek tussen Eva Jinek en Heleen Rutgers markeert een belangrijk moment in de nasleep van een veelbesproken strafzaak. Het toont hoe lastig de balans is tussen juridische zorgvuldigheid, publieke communicatie en maatschappelijke verwachtingen.
Of het OM anders had moeten handelen, zal onderwerp blijven van discussie. Duidelijk is wel dat deze zaak nog lang zal worden aangehaald als voorbeeld van hoe complex en beladen strafrechtelijke procedures kunnen zijn wanneer ze zich afspelen in het volle licht van de publieke opinie.