Algemeen
Code rood voor GL/PvdA in nieuwe peiling: ‘Concurrent komt heel dichtbij’
Peilingbom vlak voor verkiezingen: D66 schiet omhoog, Jetten zorgt voor verrassende wending in strijd om tweede plek
De politieke kaarten zijn twee weken voor de verkiezingen opnieuw geschud. Uit een opvallende Ipsos I&O-peiling blijkt dat D66 een sterke opmars maakt, terwijl GroenLinks-PvdA lijkt stil te vallen. De verrassing komt niet uit de lucht vallen: het indrukwekkende optreden van Rob Jetten tijdens het RTL-verkiezingsdebat blijkt de drijvende kracht achter deze plotselinge opleving.
D66 maakt sprong van 14 naar 18 zetels
Volgens de nieuwste cijfers stijgt D66 van 14 naar 18 zetels, een winst van vier in korte tijd. Daarmee schuift de partij van Rob Jetten gevaarlijk dicht richting GroenLinks-PvdA, dat blijft hangen op 22 zetels.
Analisten zien een duidelijk verband met het RTL-debat, waar Jetten — in de afwezigheid van PVV-leider Geert Wilders — het podium wist te domineren. Kijkers noemden hem “inhoudelijk sterk”, “verbindend” en “verfrissend kalm” in een debat dat door velen als doorslaggevend voor de campagne wordt gezien.
Volgens Ipsos wint D66 niet alleen terrein bij progressieve kiezers, maar ook bij gematigde stemmers uit het politieke midden — en zelfs bij voormalige VVD’ers die hunkeren naar stabiliteit.
“Jetten spreekt een publiek aan dat verandering wil, maar niet tegen elke prijs,” zegt peilingsonderzoeker Peter Kanne. “Zijn toon van redelijkheid en samenwerking raakt een gevoelige snaar.”
Miljoeneninvestering in zichtbaarheid loont
De comeback van D66 komt na maanden van intensieve voorbereiding. Uit campagnedata blijkt dat de partij flink heeft geïnvesteerd in zichtbaarheid: alleen al rond het RTL-debat werd meer dan 10.000 euro uitgegeven aan reclamespots en online advertenties.
De timing van die strategie blijkt cruciaal. Waar D66 eerder dit jaar nog rond de 9 tot 10 zetels schommelde, klom de partij in september al voorzichtig naar 14. Het debat zorgde vervolgens voor de definitieve doorbraak.
Jetten presenteert zich in de campagne als de optimistische generatieleider — jong, energiek en gericht op samenwerking. Zijn boodschap van “vooruitgang zonder strijd” contrasteert sterk met het zwaardere, ideologische geluid van Frans Timmermans, die bij GroenLinks-PvdA vooral inzet op klimaat en bestaanszekerheid.
PVV blijft grootste, maar raakt momentum kwijt
De PVV blijft volgens Ipsos de grootste partij van Nederland, maar de glans begint af te nemen. De partij zakt van 31 naar 29 zetels, terwijl ook EenVandaag dezelfde daling meet.
De tijdelijke pauze van Geert Wilders’ campagne — vanwege veiligheidszorgen — lijkt daarin een rol te spelen. Hoewel zijn achterban loyaal blijft, merkt Ipsos dat “de verminderde zichtbaarheid” kiezers aan het twijfelen brengt.
“Wilders’ campagne-effect is afhankelijk van aanwezigheid,” stelt een politiek strateeg. “Als hij niet op televisie is, verschuift de aandacht razendsnel.”
Binnen het rechtse blok blijven JA21 en BBB stabiel met respectievelijk 12 en 4 zetels.
VVD vecht voor herstel
De VVD van Dilan Yesilgöz probeert intussen het negatieve sentiment van de afgelopen maanden te keren. In de nieuwste Ipsos-peiling stijgt de partij met één zetel naar 14, en ook in andere peilingen schommelen de liberalen rond de 15.
Yesilgöz probeert de vermoeidheid rond de VVD van zich af te schudden met een persoonlijkere aanpak. Ze bezoekt kleinere steden, praat met ondernemers en richt zich op het thema veiligheid. De partij hoopt daarmee het vertrouwen van twijfelende kiezers terug te winnen.
CDA stabiel, GroenLinks-PvdA stagneert
Opvallend is dat het CDA, onder leiding van Henri Bontenbal, zich verrassend goed handhaaft. Met 23 tot 25 zetels staat de partij in sommige peilingen zelfs op gelijke hoogte met GroenLinks-PvdA.
Voor Frans Timmermans is dat een tegenvaller. Zijn fusiepartij blijft steken op 22 zetels, ondanks een intensieve campagne vol klimaatboodschappen en sociale thema’s. Ipsos merkt bovendien dat negen van die zetels mogelijk zouden kunnen doorschuiven naar D66, mocht Jetten zijn momentum vasthouden.
“Jetten biedt progressieve kiezers een alternatief zonder het belerende randje dat sommige mensen bij GroenLinks ervaren,” zegt politiek verslaggever Frits Wester.
Onderaan weinig beweging
Aan de onderkant van het speelveld verandert nauwelijks iets. De SP blijft hangen op 4 zetels — historisch laag — en ook Forum voor Democratie zakt verder weg naar 4 à 5. Volt, DENK en 50PLUS schommelen rond de 2, terwijl ChristenUnie op 3 à 4 blijft staan.
Het echte gevecht vindt dus plaats in het midden, waar D66, CDA en GroenLinks-PvdA elkaar in evenwicht houden, en de PVV op de achtergrond de koppositie probeert te behouden.
Het ‘Jetten-effect’
Volgens peilingsdeskundigen is de D66-stijging vrijwel volledig toe te schrijven aan de persoonlijke uitstraling van Rob Jetten. Zijn rustige stijl, optimistische toon en inhoudelijke benadering bieden een verademing in een campagne die vaak wordt gedomineerd door scherpte en wantrouwen.
Tijdens het Radio 1-debat, kort na het RTL-evenement, werd Jetten opnieuw uitgeroepen tot één van de winnaars. Zijn vermogen om empathie te combineren met inhoudelijk argumenteren wordt door analisten zijn “grootste troef” genoemd.
De eindspurt naar 29 oktober
Met de verkiezingsdag in zicht neemt de spanning toe. Volgens de nieuwste peiling ziet het politieke landschap er als volgt uit:
-
PVV: 29–31 zetels
-
CDA: 23–25 zetels
-
GroenLinks-PvdA: 22 zetels
-
D66: 18 zetels
-
VVD: 14–15 zetels
Maar liefst 45 procent van de kiezers twijfelt nog, wat betekent dat de komende debatten allesbepalend worden.
“De race is volledig open,” aldus Ipsos. “Het gaat erom wie de twijfelende kiezer het beste weet te raken.”
Perfecte timing voor D66
De timing van Jetten’s opleving is strategisch gezien ideaal. Waar andere partijen worstelen met interne meningsverschillen of imagoschade, straalt D66 rust en richting uit. De partij zet in op herkenbare thema’s zoals onderwijs, klimaat, innovatie en economie, maar verpakt die in een positieve, toekomstgerichte toon.
Campagnestrategen prijzen Jetten’s optreden: “Hij stond op het juiste moment op het juiste podium — zichtbaar, inhoudelijk en overtuigend. Dat is de basis van momentum.”
Houdt D66 het vast?
De grote vraag is nu of D66 deze opmars weet vol te houden. Politicologen waarschuwen dat pieken in peilingen vaak tijdelijk zijn. Als de aandacht in de komende weken verschuift naar Wilders of Timmermans, kan de lijn snel afvlakken.
Toch is één ding duidelijk: de verkiezingen van 2025 zijn allesbehalve voorspelbaar, en D66 heeft zichzelf opnieuw in het centrum van de politieke strijd geplaatst.
Wat denk jij? Houdt Rob Jetten dit momentum vast of is het een korte opleving? Praat mee op onze Facebook-pagina en deel je mening over de spannendste verkiezingsstrijd in jaren.
Gratis busvervoer voor asielzoekers tussen Ter Apel en Emmen zorgt voor brede discussie: ‘Is dit de juiste oplossing?’
Het besluit om het busvervoer tussen het asielzoekerscentrum in Ter Apel en station Emmen voortaan kosteloos te maken voor bewoners van het azc, zorgt voor veel reacties in het hele land. Het gaat om een maatregel die vooral bedoeld is om de veiligheid in het openbaar vervoer te verbeteren, maar de keuze roept tegelijkertijd vragen op over gelijkheid, handhaving en de rol van vervoersbedrijven. Voorstanders spreken van een pragmatische aanpak, terwijl anderen vinden dat hiermee een verkeerd signaal wordt afgegeven.
Een lange geschiedenis van incidenten en overlast
Al jaren klinken er zorgen over de situatie op de buslijn tussen Ter Apel en Emmen. Chauffeurs gaven eerder aan dat zij regelmatig te maken kregen met ongewenst gedrag, onduidelijkheid rondom ticketbetalingen en spanningen die opliepen tijdens ritten. Het ging daarbij soms om groepen reizigers die niet wilden betalen of moeite hadden met de regels van het openbaar vervoer.
Hoewel veel ritten zonder problemen verliepen, waren de uitzonderingen heftig genoeg om de veiligheid van chauffeurs en medereizigers onderwerp van gesprek te maken. Buschauffeurs hebben meerdere keren aangegeven dat zij onder grote druk stonden en dat sommige situaties erg onprettig aanvoelden. Voor een sector waarin veiligheid en klantvriendelijkheid centraal staan, was dat een reden om te zoeken naar oplossingen.
Eerdere maatregelen boden onvoldoende resultaat
Het probleem aanpakken was complex. Het COA zette hosts in die bewoners van het azc begeleidden naar de bushalte en hielpen bij het opstappen. Deze hosts moesten vooral zorgen voor rust, begeleiding en uitleg over de regels. In Emmen werden extra toezichthouders ingezet, die reizigers te woord stonden en konden ingrijpen als dat nodig was. Ook Qbuzz schakelde boa’s in op reguliere buslijnen. De buschauffeurs en boa’s hadden portofoons om sneller te kunnen communiceren wanneer zich iets voordeed.
Hoewel deze maatregelen soms hielpen om de situatie tijdelijk te stabiliseren, bleek de structurele overlast niet volledig te verdwijnen. De vraag bleef dus bestaan: wat kan er gedaan worden om ritten veiliger, rustiger en voorspelbaarder te maken?
Nieuwe aanpak: gratis pendeldienst moet rust terugbrengen
Daarom is nu besloten dat het vervoer tussen het azc in Ter Apel en station Emmen gratis wordt. Het doel hiervan is niet om bepaalde groepen te bevoordelen, maar om een belangrijk spanningspunt weg te nemen: de discussie over betalen. In eerdere incidenten bleek vooral de discussie over het wel of niet kopen van een ticket aanleiding voor onrust. Door dat element weg te nemen, hoopt Qbuzz dat de ritten voortaan zonder spanningen verlopen.
Qbuzz-directeur Laurence Hovenkamp noemt deze beleidswijziging een belangrijke schakel in een bredere aanpak. Volgens haar is de combinatie van maatregelen essentieel: toezicht, begeleiding én kosteloos vervoer voor deze specifieke route moeten samen zorgen voor een veiligere omgeving.
“Het vrij beschikbaar stellen van de pendeldienst is een cruciale stap om het totale pakket aan maatregelen te laten slagen,” aldus Hovenkamp.
Het gaat hierbij dus niet enkel om gratis reizen, maar om een compleet beleid dat onrust moet voorkomen en de ervaring van chauffeurs en reizigers moet verbeteren.
Veel discussie op sociale media
Het besluit zorgt online voor stevige reacties. Veel mensen vragen zich af waarom één specifieke groep gratis mag reizen, terwijl andere reizigers wel moeten betalen voor dezelfde afstand. Zij ervaren het als oneerlijk dat er kennelijk middelen beschikbaar zijn om dit vervoer kosteloos te maken, terwijl dit voor regulier openbaar vervoer niet gebeurt.
Aan de andere kant zijn er ook mensen die de keuze pragmatisch en begrijpelijk vinden. Zij wijzen op het feit dat veiligheidspunten in het openbaar vervoer bovenaan staan, en dat het wegnemen van conflictmomenten een bewezen manier is om de rust te bewaren. Volgens deze groep is het beter om te investeren in stabiliteit dan dat chauffeurs en reizigers zich onveilig voelen.
Waarom gratis vervoer als oplossing wordt gezien
Dat de betaaldiscussie zo’n grote rol speelt, heeft vooral te maken met het karakter van de route. Het traject tussen het azc en het station wordt dagelijks gebruikt door een grote, relatief vaste groep reizigers. Voor sommige bewoners van het azc is onduidelijk hoe het Nederlandse betaal- en vervoerssysteem werkt, waardoor misverstanden kunnen ontstaan.
Door het traject tijdelijk gratis te maken, hoopt men de ritten voorspelbaarder te maken en chauffeurs te ontlasten. Als er geen discussies meer zijn bij het instappen, komt er meer rust in de bus én aan de halte. Bovendien maakt het toezicht door hosts en boa’s het makkelijker om te signaleren waar extra uitleg of begeleiding nodig is.
Is dit de omgekeerde wereld?
Veel reacties online zijn gebaseerd op het idee dat er nu een “beloning” wordt gegeven voor gedrag dat eerder tot problemen leidde. Mensen vrezen dat er een precedent wordt geschapen: dat wie onrust veroorzaakt uiteindelijk extra geholpen wordt. Daarom noemen sommigen het besluit symbolisch ‘de omgekeerde wereld’.
Tegelijkertijd benadrukken beleidsmakers dat dit geen beloning is, maar een veiligheidsmaatregel. Het is vergelijkbaar met andere situaties waarin conflicten worden voorkomen door een procedure te vereenvoudigen — zoals wanneer voetbalclubs extra pendelbussen inzetten voor supportersgroepen om opstootjes te voorkomen.
Gelijke behandeling en toegankelijkheid van het openbaar vervoer
Een belangrijk punt in de discussie is het gevoel van gelijkheid. Het openbaar vervoer is een publieke dienst die voor iedereen toegankelijk moet zijn, en veel reizigers vinden dat regels voor iedereen hetzelfde moeten zijn. Wanneer één groep op een bepaalde route gratis reist, roept dat automatisch vragen op over solidariteit, eerlijkheid en uniformiteit van beleid.
Daarom benadrukken de betrokken partijen dat dit een uitzonderlijke situatie is, specifiek gekozen voor een zeer specifiek traject met specifieke veiligheidsuitdagingen. Het is dus geen beleidswijziging die breder wordt ingevoerd.
Hoe gaat het verder?
Voor nu blijft de gratis pendeldienst onderdeel van een proefperiode. In die periode wordt gemeten of het aantal incidenten daadwerkelijk afneemt en of chauffeurs zich veiliger voelen. Ook wordt gekeken of de begeleiding van het COA, de inzet van toezichthouders en het contact tussen vervoerder en overheid voldoende zijn om de situatie duurzaam te verbeteren.
Wanneer blijkt dat de maatregel effectief is, kan deze langer worden aangehouden. Als de resultaten tegenvallen, zullen opnieuw aanpassingen nodig zijn.
Wat vind jij van dit besluit?
Het onderwerp raakt veel mensen, omdat het gaat over veiligheid, verantwoordelijkheid en eerlijkheid. Vind jij het verstandig om dit traject gratis te maken om zo de rust terug te brengen? Of zijn er volgens jou andere oplossingen mogelijk die zowel veilig als eerlijk voelen?
Laat het vooral weten in de reacties — de discussie is nog lang niet voorbij, en jouw mening telt mee in hoe dit soort beleidskeuzes in de toekomst worden vormgegeven.