Kabinet gevallen: Geert Wilders trekt stekker eruit,
coalitie woest
Het is officieel: het kabinet
is gevallen. Geert Wilders heeft zijn steun aan de coalitie per
direct ingetrokken, waarmee het einde van het kabinet-Schoof een
feit is. Zijn coalitiepartners reageren woedend en spreken van een
‘politiek spel’ van Wilders. “Hij loopt gewoon weer weg,” klinkt
het gefrustreerd.

Premier Dick Schoof probeerde
vanochtend nog een laatste poging te wagen. Hij riep de vier
fractievoorzitters van de coalitiepartijen bijeen om het kabinet te
redden. Maar het gesprek duurde nog geen minuut: Wilders meldde
simpelweg dat hij zijn steun intrekt en stapte op.
Al langer in de lucht
De val van het kabinet zat er
al even aan te komen. Gisteren, na een uur overleg, liet PVV-leider
Wilders weten: “Dit ziet er niet goed uit.” Hij had stevige eisen
op tafel gelegd, zoals een volledige asielstop, een bouwstop voor
asielzoekerscentra en een beperking van gezinshereniging. Volgens
hem wilden VVD, BBB en NSC daar niet in mee.
Zijn coalitiepartners
vertellen echter een ander verhaal. Zij zeggen dat er best te
praten viel, maar dat Wilders van meet af aan uit leek te zijn op
een kabinetsval.

Coalitie woest: ‘Dit is
onverantwoord’
Caroline van der Plas (BBB)
is er duidelijk over: “Ik vind het bizar dat hij dit doet. Er
liggen zo veel belangrijke zaken te wachten. Dit is gedoe om niks,
en dat juist nu. Hij laat het land in de steek.” Of ze nog ooit in
een kabinet met Wilders wil? “Ik heb er wel een beetje tabak van,
ja.”
Dilan Yesilgöz (VVD) is nog
feller: “Ja, ik ben boos. Dit ging helemaal niet meer over asiel.
Hij loopt gewoon weer weg. Hij neemt geen verantwoordelijkheid en
laat zijn kiezers in de steek. Dit is echt een gemiste kans, want
een rechtse meerderheid komt er zo niet meer.”
Ook Nicolien van Vroonhoven
(NSC) reageert teleurgesteld: “Ik vind het echt onbegrijpelijk. Ik
snap het gewoon niet. Hij laat het land nu achter in chaos.”

Laatste poging van de VVD: geen gehoor bij
Wilders
Volgens de andere partijen
had Wilders zijn voorstellen beter kunnen uitwerken en voorleggen
aan de Tweede Kamer. Sterker nog, vanochtend stelde de VVD nog voor
om een gezamenlijke motie in te dienen, waarmee alle partijen hun
politieke commitment konden laten zien. Maar ook dat voorstel wees
Wilders resoluut van de hand.
Caroline van der Plas
herhaalde dat vanochtend nog eens: “Ik doe niet mee aan dat
politieke spelletje. Hij lijkt alleen maar uit te zijn op een
kabinetsval. Hij is roekeloos en onverantwoord bezig. De plannen
liggen er al, het mandaat is er, en de coalitie staat er klaar
voor. Het is gewoon een kwestie van uitvoeren. Wie nu stopt, levert
Nederland op een presenteerblaadje uit aan links.”

De tactiek van Wilders
Wilders zelf lijkt daar geen
boodschap aan te hebben. Hij wil dat de coalitiepartijen zijn
plannen blindelings ondertekenen, zonder enige aanpassing. “Ik heb
nog geen handtekening gezien,” zei hij vanochtend.
Daarachter zit een duidelijke
tactiek. Als alle coalitiepartijen tekenen voor zijn asielplannen,
is er automatisch een meerderheid in de Tweede Kamer. Dan wordt het
voor het kabinet moeilijker om de plannen naast zich neer te
leggen.

Maar de andere partijen
vrezen dat veel van de voorstellen juridisch of praktisch
onhaalbaar zijn. Ze willen niet dat de plannen straks worden
afgeschoten door adviesorganen zoals de Raad van State of door de
rechter. Hun boodschap aan Wilders: kom eerst maar eens met
concrete, uitvoerbare voorstellen.
Een nieuw politiek hoofdstuk
Met de val van het kabinet is
het politieke landschap opnieuw in beweging. De vraag is nu hoe het
verder moet: komen er nieuwe verkiezingen, of kan er nog een
doorstart worden gemaakt?

Een ding is zeker: de
verwijten vliegen over en weer. Terwijl Wilders vasthoudt aan zijn
standpunt dat de coalitie niet voldoende meeging in zijn
asielplannen, voelen zijn voormalige coalitiepartners zich voor het
blok gezet.
Zoals Yesilgöz het
verwoordde: “Wilders loopt weg van zijn verantwoordelijkheid. Maar
wij blijven staan voor Nederland.” Het laatste woord is daarover
zeker nog niet gezegd.
