Algemeen
De non die het protocol brak bij de doodskist van paus Franciscus
Een stille daad van liefde: hoe een eenvoudige non wereldwijd harten veroverde tijdens het afscheid van paus Franciscus
Op 23 april vond in de Sint-Pietersbasiliek een van de meest indrukwekkende en emotionele momenten uit de recente geschiedenis van het Vaticaan plaats. Terwijl duizenden mensen zich verzamelden om afscheid te nemen van paus Franciscus, was het niet een wereldleider, een kardinaal of een beroemdheid die het meest opviel. Het was een eenvoudige vrouw: zuster Geneviève Jeanningros, een 81-jarige non met een groene rugzak over haar schouder en tranen in haar ogen.
Waar velen zich strikt aan het Vaticaanse protocol hielden tijdens de plechtigheid, stond zuster Jeanningros stil bij de kist van de paus, niet uit rebellie, maar uit pure liefde en diep menselijk verdriet. Haar actie brak geen regels van het geloof, maar bracht juist de essentie ervan tot uiting: verbondenheid, trouw en liefde die geen rang of status kent.
Een bijzondere band die teruggaat tot Buenos Aires
De band tussen paus Franciscus – geboren als Jorge Mario Bergoglio – en zuster Jeanningros was geen toevallige. Meer dan veertig jaar geleden ontmoetten ze elkaar in Buenos Aires, waar Bergoglio toen diende als aartsbisschop. Wat hen verbond, was hun gedeelde missie: het helpen van hen die aan de rand van de samenleving leefden – daklozen, transgenders, circusartiesten en terminaal z!eken.
Terwijl Bergoglio opstond binnen de katholieke hiërarchie en uiteindelijk paus werd, bleef hun vriendschap overeind, ongehinderd door zijn nieuwe status. Elke woensdag bezocht zuster Jeanningros hem trouw in het Vaticaan. Soms bracht ze mensen van de straat mee om hen aan de paus voor te stellen. Franciscus, bekend om zijn nederigheid en afkeer van uiterlijk vertoon, ontving hen altijd met open armen, vaak zelfs uitnodigend om samen te lunchen.
Deze hechte band tussen de twee ging veel verder dan oppervlakkige beleefdheid. Het was een vriendschap geworteld in gedeelde waarden van compassie, nederigheid en onvoorwaardelijke liefde voor de medemens.
Haar leven gewijd aan de armen
Zuster Geneviève Jeanningros, geboren in Frankrijk maar opgegroeid in Argentinië, maakt deel uit van de Kleine Zusters van Jezus. Deze orde staat bekend om haar keuze om onder de armen te leven en hen actief te ondersteunen. Jarenlang woonde ze samen met medezuster Anna Amelia Giachetto in een eenvoudige woonwagen aan de rand van Rome, omringd door mensen die door de maatschappij vaak worden vergeten.
Naast haar werk voor de armen, droeg Geneviève ook persoonlijk leed met zich mee. Haar tante, Léonie Duquet, eveneens non, werd tijdens de beruchte Vuile Oorlog in Argentinië ontvoerd en vermoord door de militaire dictatuur. Haar pijn vond weerklank bij paus Franciscus, wiens familiegeschiedenis verweven is met de Argentijnse migrantenervaring.
Geen eerbetoon zo krachtig als haar aanwezigheid
Op het moment dat ze bij de kist van paus Franciscus stond, doorbrak Geneviève op subtiele wijze het formele karakter van de ceremonie. In tegenstelling tot wat veel mensen aanvankelijk dachten, had zij toestemming gekregen van het Vaticaan om dichter bij de kist te komen. Deze uitzonderlijke toestemming wordt zelden verleend, en nog minder vaak aan iemand zonder politieke of kerkelijke titel.
Foto’s tonen haar eenvoudige verschijning: een sobere outfit, een praktische rugzak, en een diep verdrietige blik die geen woorden nodig had om haar betekenis over te brengen. In die stilte vertegenwoordigde zij niet alleen zichzelf, maar ook miljoenen anderen die geraakt waren door de eenvoud en het mededogen van paus Franciscus.
Een gebruiker op sociale media verwoordde het treffend: “Dat is oprechte pijn. Dit is een historisch moment.”
Een gedeeld geloof in de kracht van eenvoud
Tijdens hun vriendschap vonden Franciscus en Geneviève elkaar niet alleen in hun inzet voor de armen, maar ook in hun liefde voor simpele vreugden. Ze bezochten samen circusfestivals, deelden momenten van lachen en vieren, en benadrukten het belang van vreugde en verbondenheid in een vaak harde wereld.
Een beroemde foto laat zien hoe beiden samen een standbeeld wijden tijdens een circusfestival – een afbeelding van twee mensen die het leven in zijn puurste vorm vierden.
Op deze laatste ontmoeting, in de sfeer van rouw en afscheid, droeg Geneviève de herinneringen aan die momenten met zich mee. Haar aanwezigheid bij zijn kist was geen dramatische demonstratie, maar een eenvoudig, rauw en diep menselijk afscheid.
De betekenis van haar stille hulde
De kracht van zuster Geneviève’s gebaar ligt niet alleen in de vriendschap die zij met de paus deelde, maar ook in wat zij vertegenwoordigt. In een wereld waarin uiterlijkheden, titels en macht vaak de boventoon voeren, herinnerde haar actie ons eraan dat echte grootheid ligt in nederigheid, liefde en dienstbaarheid.
Zij kwam niet om een politieke boodschap uit te dragen, niet om zichzelf te profileren, maar om afscheid te nemen van een vriend – op de manier waarop echte vriendschappen worden geëerd: met aanwezigheid, liefde en stilte.
Voor een kerk die vaak worstelt met haar imago en relevantie in de moderne wereld, bood deze scène een krachtig tegenbeeld. Geen grootse toespraken, geen politieke allianties, maar pure menselijkheid. Daarmee verpersoonlijkte Geneviève misschien wel het mooiste eerbetoon dat paus Franciscus zich had kunnen wensen.
Een stille nalatenschap
De afbeelding van de rouwende non heeft intussen wereldwijd miljoenen mensen geraakt. Het beeld verspreidde zich razendsnel via sociale media en werd op talloze nieuwssites gedeeld, vaak vergezeld van lovende woorden over haar moed en oprechtheid.
Mensen over de hele wereld herkennen in haar daad een universele waarheid: dat liefde, vriendschap en respect groter zijn dan elke formele ceremonie. Soms zijn de krachtigste huldes niet die met lange toespraken of indrukwekkende optochten, maar die ene, stille aanwezigheid – die alles zegt zonder een enkel woord.
Genevieve Jeanningros, la monja amiga del Papa, llora ante su féretro https://t.co/A1AJ2oFYKi pic.twitter.com/rviK1UGY40
— Europa Press TV (@europapress_tv) April 23, 2025
Een afscheid dat ons allemaal raakt
Toen zuster Geneviève Jeanningros die ochtend in de Sint-Pietersbasiliek bij de kist van haar oude vriend stond, vertegenwoordigde ze niet alleen zichzelf. Ze stond daar namens allen die geraakt zijn door de boodschap van paus Franciscus: een oproep tot eenvoud, liefde, rechtvaardigheid en hoop.
En zo werd haar stille moment niet alleen een afscheid van een paus, maar ook een herinnering aan wat er werkelijk toe doet – niet alleen binnen de kerk, maar in het hele leven.
Algemeen
Nieuwe virusuitbraak nog maar één vliegreis verwijderd: Patiënten delen horrorfoto’s van de symptomen
Bezorgdheid groeit: grootste uitbraak ooit van chikungunya-virus in China
De internationale bezorgdheid over het chikungunya-virus neemt snel toe. China meldt inmiddels de grootste uitbraak van het virus in zijn geschiedenis, met al meer dan 10.000 bevestigde besmettingen. Het virus, dat wordt overgedragen door bepaalde muggensoorten, heeft zich inmiddels niet alleen binnen China verspreid, maar ook sporen nagelaten in Taiwan, Hongkong, delen van Europa en onder reizigers in de Verenigde Staten.
Snel oplopende cijfers
Alleen al in de afgelopen week kwamen daar nog eens 1.387 nieuwe gevallen bij. Het merendeel van deze besmettingen is vastgesteld in de zuidelijke industriestad Foshan, een dichtbevolkte regio waar het warm en vochtig klimaat gunstig is voor de voortplanting van de muggen die het virus verspreiden.
De lokale autoriteiten hebben beelden vrijgegeven die de impact van het virus zichtbaar maken. Patiënten kampen met hoge koorts en hevige gewrichtspijn. Deze klachten kunnen, in sommige gevallen, maanden of zelfs jaren aanhouden. Chinese media tonen daarnaast foto’s van mensen met een opvallende rood gevlekte huiduitslag die zich over het hele lichaam kan verspreiden.
Horror pics of 'new Chinese pandemic' emerge as quarantine imposed after 10,000 caseshttps://t.co/RfZBX0EfdI pic.twitter.com/bARMeHNOsb
— Daily Star (@dailystar) August 12, 2025
Strenge maatregelen om verspreiding te stoppen
In een poging het virus onder controle te krijgen, worden besmette personen geïsoleerd in z!ekenhuizen. Pas wanneer zij minimaal zeven dagen opgenomen zijn geweest of een negatieve test hebben afgelegd, mogen ze naar huis.
Daarnaast hebben de autoriteiten in Foshan nieuwe regels ingevoerd om de muggenpopulatie terug te dringen. Huishoudens die stilstaand water – de ideale broedplek voor muggen – niet verwijderen, riskeren een boete. Inwoners worden bovendien opgeroepen om muggenwierook te branden, klamboes te gebruiken en horren te plaatsen voor ramen en deuren.
Ook krijgen bewoners het advies om buiten lichte, lange kleding te dragen en zich goed in te smeren met muggenwerend middel. Deze maatregelen zijn bedoeld om het risico op nieuwe besmettingen te verkleinen.
Nog geen ernstige z!ektegevallen, maar zorgen blijven
Volgens de Chinese gezondheidsdienst zijn er op dit moment geen gevallen van ernstige z!ekte en zijn er geen 0verlijdens gemeld. Toch groeit de roep om nationale actie. Deskundigen vrezen dat het virus zich snel genoeg kan verspreiden om een epidemie te veroorzaken als er niet tijdig wordt ingegrepen.
De aanpak in sommige Chinese steden doet denken aan de periode van de coronapandemie. Straten worden besproeid met desinfectiemiddel, en drones worden ingezet om vanuit de lucht insecticiden te verspreiden. Daarnaast laten de autoriteiten zogeheten ‘kannibaalmuggen’ en speciale vissen los die zich voeden met muggenlarven.
Waarschuwingen vanuit de overheid
In een officiële boodschap in de Chinese media wordt het publiek gewaarschuwd voor de risico’s van chikungunya. De z!ekte wordt omschreven als een acute infectie die wordt overgedragen door de Aedes-mug, waarvoor op dit moment geen specifieke behandeling bestaat.
De waarschuwing luidt:
“Symptomen kunnen bestaan uit aanhoudende hoge koorts (boven de 39°C), hevige gewrichtspijn en huiduitslag. Sommige patiënten kunnen chronische pijn of ernstige complicaties ontwikkelen, wat hun gezondheid en levenskwaliteit ernstig aantast. Preventie en bestrijding is ieders verantwoordelijkheid. In deze stille strijd moeten we als één front optreden om de verspreiding van het virus te stoppen en ons gezamenlijke thuis te beschermen.”
Internationale onrust
De uitbraak in China blijft niet onopgemerkt in de rest van de wereld. In de Verenigde Staten volgen gezondheidsautoriteiten de situatie nauwlettend. Zij waarschuwen dat het virus slechts “één vliegtuigreis verwijderd” is van het bereiken van Amerikaanse bodem. Reizigers die terugkeren uit gebieden waar het virus voorkomt, worden gevraagd alert te zijn op symptomen en zich te laten testen bij klachten.
Ook het Britse UK Health Security Agency (HSA) heeft inmiddels een waarschuwing uitgegeven. Reizigers naar regio’s waar de chikungunya-mug voorkomt, wordt aangeraden voorzorgsmaatregelen te nemen, zoals het dragen van bedekkende kleding en het gebruik van insectenwerende middelen.
Volgens het HSA zijn er in 2024 112 bevestigde en waarschijnlijke gevallen van chikungunya vastgesteld bij reizigers die terugkeerden naar Engeland, Wales en Noord-Ierland. Dat is bijna anderhalf keer zoveel als het aantal in 2023, wat de toename van internationale verspreiding onderstreept.
Wat is het chikungunya-virus precies?
Het chikungunya-virus wordt overgedragen door muggen van de Aedes-familie, dezelfde soort die ook het dengue- en zika-virus verspreidt. De naam ‘chikungunya’ komt uit het Makonde, een taal uit Oost-Afrika, en betekent vrij vertaald “die zich krom buigt”. Dat verwijst naar de typische voorovergebogen houding die veel patiënten aannemen vanwege de intense gewrichtspijn.
De incubatietijd – de periode tussen besmetting en het verschijnen van symptomen – bedraagt meestal 2 tot 12 dagen. Hoewel de meeste mensen volledig herstellen, kan een deel langdurige gewrichtsklachten houden. Een specifiek vaccin of medicijn bestaat momenteel niet; behandeling richt zich op het verlichten van de symptomen.
Waarom juist nu zo’n grote uitbraak?
Experts wijzen op een combinatie van factoren die deze grote uitbraak in China mogelijk hebben gemaakt:
-
Klimaatverandering zorgt voor langere warme en vochtige periodes, waarin muggen sneller en in grotere aantallen voortplanten.
-
Urbanisatie en bevolkingsdichtheid maken het makkelijker voor het virus om zich te verspreiden.
-
Internationaal reisverkeer kan ervoor zorgen dat het virus nieuwe gebieden bereikt, ook buiten de tropen.
Vooral het zuidelijke deel van China, waar Foshan ligt, heeft een klimaat dat gunstig is voor de Aedes-mug.
Lessen uit eerdere virusuitbraken
Hoewel chikungunya al langer bekend is, kwam het virus tot voor kort zelden voor in grootschalige uitbraken in China. Landen in Afrika, Azië en het Caribisch gebied hebben in het verleden vaker te maken gehad met epidemieën van deze z!ekte.
De huidige situatie wordt door gezondheidsautoriteiten ook gebruikt om te testen of maatregelen die effectief waren tijdens de coronapandemie opnieuw kunnen worden ingezet tegen andere infectiez!ekten. Het snelle gebruik van drones, grootschalige voorlichting en lokale boetes voor nalatigheid zijn daar voorbeelden van.
De rol van burgers in de bestrijding
Een belangrijk verschil met sommige andere virusuitbraken is dat de verspreiding van chikungunya direct kan worden beïnvloed door gedrag van mensen zelf. Door stilstaand water te verwijderen, horren te plaatsen en insectenwerende middelen te gebruiken, kan het aantal muggenbeten aanzienlijk worden verminderd.
In China worden burgers actief betrokken bij de bestrijding. Lokale overheden verspreiden informatie via posters, social media en buurtbijeenkomsten. Er wordt benadrukt dat preventie geen taak is van de overheid alleen, maar een gezamenlijke verantwoordelijkheid.
Blijvende alertheid nodig
Hoewel er op dit moment geen melding is van ernstige complicaties of overlijdens, blijft de boodschap vanuit zowel Chinese als internationale gezondheidsinstanties hetzelfde: blijf alert. Het virus mag dan in de meeste gevallen niet levensbedreigend zijn, de langdurige gewrichtspijn en het risico op internationale verspreiding maken het een serieuze bedreiging voor de volksgezondheid.
Met meer dan 10.000 besmettingen en een duidelijke stijging in nieuwe gevallen is het chikungunya-virus voorlopig nog niet verdwenen. De komende weken zullen cruciaal zijn om te zien of de maatregelen in Foshan en andere getroffen gebieden voldoende zijn om de uitbraak onder controle te krijgen – en om te voorkomen dat het virus op wereldschaal een groter probleem wordt.
