Angela de Jong haalt uit naar ‘emotionele stunt’ van Alex en Bob in Kopen Zonder Kijken

De nieuwste aflevering van Kopen Zonder Kijken heeft voor flink wat stof doen opwaaien. Niet vanwege de gekozen woning of de verbouwing, maar vanwege een veelbesproken moment tijdens het gesprek tussen makelaar Alex van Keulen, bouwexpert Bob Sikkes en de deelnemers Kaj en Lieneke. Tv-recensent Angela de Jong, bekend van haar vlijmscherpe columns in het AD, is ongekend kritisch. Ze noemt de grap van Alex en Bob zelfs een “zielige actie” die volledig misplaatst was, zeker gezien de persoonlijke situatie van het jonge gezin.

Woningnood en zorgen om hun zieke zoontje

Het stel Kaj en Lieneke zit al jarenlang in een uitzichtloze situatie. Ze wonen klein, met twee jonge kinderen van wie de jongste kampt met gezondheidsproblemen. De zoektocht naar een grotere en geschikte woning duurt inmiddels vijf jaar. Alles lijkt tegen te zitten. Overal waar ze proberen te kopen worden ze overboden, en hun budget van vier ton blijkt in de huidige woningmarkt niet voldoende. Dit zorgt voor veel stress bij het stel, wat duidelijk zichtbaar wordt in de aflevering.

Volgens Angela de Jong is dit niet zomaar een doorsnee koppel met hoge eisen of onrealistische wensen. “Ze vragen niet om een droomvilla met jacuzzi in het centrum van Amsterdam,” schrijft ze. “Ze willen gewoon een plek waar hun kinderen elk een eigen kamer hebben, een zolder, en een tuin om in te kunnen spelen. Meer niet.”

‘We zijn kansloos’

Tijdens de aflevering is te zien hoe makelaar Alex het gesprek aangaat met het koppel. Hij stelt streng en onheilspellend dat de zoektocht naar een huis voor Kaj en Lieneke ‘mogelijk stopt’. De woorden vallen zwaar. Lieneke barst bijna in tranen uit. De boodschap is hard en onverwacht. Maar dan – na minutenlang stilte, spanning en ongemak – blijkt het een grap te zijn. Alex en Bob lachen en onthullen dat er wél een woning is gevonden.

Voor veel kijkers en ook voor Angela de Jong ging dit toneelstukje veel te ver. “Waarom je op zo’n gevoelig moment kiest voor een soort toneel met nepnieuws, blijft voor mij een raadsel,” aldus De Jong. “Vooral als je weet dat er zoveel emotionele lading zit achter hun woonwens.”

Een gemiste kans voor empathie

Volgens De Jong hebben Alex en Bob hier een grote kans gemist om hun empathie te tonen. Ze stelt dat het duo zich liet meeslepen in hun eigen script en vergat wie er werkelijk voor hen zat: een gezin dat door een moeilijke periode gaat en al jarenlang droomt van rust, ruimte en stabiliteit.

In haar column benadrukt ze: “Kaj en Lieneke zijn niet zoals sommige andere stellen in het programma, die eisen stellen als ‘binnen vijf minuten van een specialty coffee bar’ of ‘het liefst een woning met karakter op een toplocatie’. Zij willen gewoon een veilige, fijne plek voor hun kinderen, vooral vanwege de medische situatie van hun jongste zoon.”

De afwezigheid van Martijn Krabbé voelbaar

Wat de situatie volgens De Jong nog schrijnender maakt, is het gemis van presentator Martijn Krabbé. In eerdere seizoenen wist hij altijd precies de juiste toon te raken. De spanning, de hoop, de teleurstelling – Krabbé voelde haarfijn aan wanneer het moment daar was om even stil te zijn of juist de sfeer te verlichten met een opmerking. “Martijn zou deze scène nooit zo ver hebben laten komen,” schrijft Angela. “Hij begrijpt hoe je met mensen moet omgaan die zich kwetsbaar opstellen in een spannend en emotioneel programma.”

Zonder Martijn mist het programma volgens veel kijkers precies dat stukje menselijke nuance dat de formule zo geliefd maakte. Angela stelt voor dat Bob en Alex, wanneer ze een volgende keer een ‘grap’ overwegen, zich afvragen: “Wat zou Martijn doen?”

Reacties van kijkers: ongemak en verbazing

Niet alleen De Jong laat zich kritisch uit over het moment. Ook op sociale media regent het reacties. Veel kijkers noemen het ‘ongepast’, ‘onhandig’ of simpelweg ‘zielig’. Iemand schrijft op X: “Het verdriet was echt, en de opluchting achteraf misschien ook, maar dit had nooit op deze manier gespeeld mogen worden.” Een ander zegt: “Je ziet Lieneke vechten tegen haar tranen, en dan wordt het weggelachen. Daar is niks vermakelijks aan.”

Anderen vragen zich hardop af of het programma niet te ver is gegaan in de zoektocht naar spanning en sensatie. “Is het nog reality of meer een script?” vraagt een volger zich af.

Meer dan een grapje

Hoewel sommigen de scène misschien als ‘onschuldig’ of ‘humoristisch’ zien, benadrukt Angela dat het hier om meer gaat dan alleen een grapje. “Het gaat over hoe je mensen behandelt die in een kwetsbare positie zitten. Hoe je hun vertrouwen wint en vervolgens zorgvuldig met hun emoties omgaat.”

Volgens haar is reality-tv pas echt geslaagd als het publiek zich kan verplaatsen in de mensen die meedoen, zonder het gevoel te krijgen dat er met hun emoties gespeeld wordt voor kijkcijfers.

Respectvolle benadering als sleutel

De Jong sluit haar betoog af met een oproep tot meer zorgvuldigheid in dit soort emotionele formats. “We leven mee met de deelnemers. We voelen hun hoop en hun teleurstelling. Maar dat betekent ook dat de makers respectvol om moeten gaan met die gevoelens. Zéker als het gaat om jonge gezinnen met zieke kinderen. Daar mag je nooit lichtzinnig over doen.”

Met deze stevige, maar genuanceerde kritiek hoopt Angela dat de makers zich in de toekomst bewuster zijn van hun impact. Kopen Zonder Kijken is een programma dat juist populair is geworden door de warmte en echtheid – eigenschappen die volgens velen in deze aflevering even ver te zoeken waren.

Conclusie

De uitzending met Kaj en Lieneke laat zien hoe kwetsbaar reality-tv kan zijn als het evenwicht tussen spanning en menselijkheid wegvalt. Waar kijkers gewend zijn geraakt aan een warme, betrokken aanpak, kregen ze nu een scène voorgeschoteld die eerder ongemak opriep dan bewondering. Angela de Jong verwoordt dat gevoel scherp, en haar oproep tot meer empathie in de toekomst lijkt breed gedragen te worden door het kijkerspubliek. Hopelijk nemen de makers de feedback ter harte — want de kracht van Kopen Zonder Kijken zit nog altijd in de oprechte verhalen van gewone mensen die dromen van een thuis.