Algemeen
BREAKING | Nieuwe gemeente geeft uitslag door en dat zet alles op zijn kop
Historische verkiezingsnacht: verschil tussen D66 en PVV nog geen tweeduizend stemmen
De uitslag van de landelijke verkiezingen lijkt uit te draaien op een politieke thriller van ongekende proporties. Waar gisteravond de partij van Rob Jetten (D66) nog leek af te stevenen op een overtuigende overwinning, heeft Geert Wilders (PVV) in de nachtelijke uren een enorme inhaalslag gemaakt.
Volgens de laatste tussenstand bedraagt het verschil tussen beide partijen slechts 1.667 stemmen. Daarmee is het nog allerminst zeker wie zich straks de grootste partij van Nederland mag noemen.
Van euforie naar spanning bij D66
Bij D66 leek de sfeer gisteravond feestelijk. In Den Haag werd de champagne ontkurkt, want volgens de eerste exitpolls van de NOS en Ipsos I&O Research zou de partij uitkomen op 27 zetels – een historische winst ten opzichte van de vorige verkiezingen.
Lijsttrekker Rob Jetten sprak zijn aanhang toe met zichtbaar trots:
“Wat er ook gebeurt, dit is een resultaat waar we ongelofelijk dankbaar voor mogen zijn. Nederland heeft gekozen voor progressie, voor samenwerking en voor een land dat vooruit wil kijken.”
Maar de euforie maakte al snel plaats voor spanning toen later op de avond bleek dat de PVV in de definitieve tellingen flink aan het inlopen was. Inmiddels staan beide partijen gelijk op 26 zetels, en is het verschil dus minimaal — iets meer dan zestienhonderd stemmen in het voordeel van D66.
PVV kruipt dichterbij
Voor Geert Wilders was de verkiezingsavond er één vol emotie. Zijn partij, die in de exitpolls aanvankelijk op 25 zetels werd geschat, bleef gestaag stijgen naarmate meer gemeenten hun uitslag doorgaven.
In verschillende regio’s waar de PVV traditioneel goed scoort — met name in Limburg en delen van Flevoland — kwamen in de loop van de nacht opvallend hoge aantallen stemmen binnen.
“Wat niemand had verwacht, lijkt nu tóch te kunnen gebeuren,” aldus een politiek verslaggever op NPO Radio 1. “De PVV staat op de drempel van iets wat tot voor kort onmogelijk leek: het opnieuw veroveren van de koppositie.”
Zelf hield Wilders de gemoederen enigszins bedaard. In een korte reactie liet hij weten:
“We zijn nog niet klaar met tellen. Ik had graag meer zetels gezien, maar dit is nog niet voorbij. De uitslag kan nog kantelen.”
Nog acht gemeenten aan het tellen
Hoewel het grootste deel van Nederland inmiddels de stemmen heeft geteld, zijn er nog enkele gemeenten waar het tellen voortduurt. Volgens de meest recente cijfers zijn acht gemeenten nog bezig met het verwerken van de laatste stemmen.
Onder hen bevinden zich enkele grote steden en overzeese gemeenten, waaronder:
-
Amsterdam (80 procent geteld)
-
Hilversum (deels geteld)
-
Almere (96 procent geteld)
-
Venray
-
Helmond
-
Epe
-
Saba
-
Sint Eustatius
Met name Amsterdam en Almere kunnen nog invloed hebben op de einduitslag. In Amsterdam scoort D66 traditioneel sterk, terwijl de PVV in Limburgse gemeenten als Venray nog extra stemmen kan winnen.
Oude IJsselstreek: winst voor PVV
Een van de laatste gemeenten die vannacht haar uitslag doorgaf, was Oude IJsselstreek in Gelderland. Daar behaalde D66 3.213 stemmen, tegenover 4.396 stemmen voor de PVV.
Hoewel dit slechts een kleine bijdrage lijkt, laat het zien dat lokale verschillen in deze fase nog doorslaggevend kunnen zijn. Een paar duizend stemmen kunnen het landelijk beeld volledig veranderen.
“Het is zeldzaam dat verkiezingen zó spannend zijn dat één gemeente het verschil kan maken,” zegt politicoloog Tom van der Meer (Universiteit van Amsterdam). “Zelfs bij de verkiezingen van 2010, toen VVD en PvdA nek-aan-nek gingen, was het verschil uiteindelijk groter.”
Buitenlandse stemmen kunnen beslissend zijn
Behalve de binnenlandse gemeenten moeten ook de stemmen van Nederlanders in het buitenland nog worden geteld. Deze briefstemmen worden traditioneel iets later verwerkt en kunnen in een nek-aan-nekrace als deze de doorslag geven.
Ervaringen uit eerdere verkiezingen laten zien dat D66 onder expats vaak goed scoort. Toch blijft het koffiedik kijken: bij een verschil van minder dan tweeduizend stemmen kan elke stem meetellen.
De Kiesraad zal pas op 7 november de definitieve uitslag vaststellen, na controle van alle stemmen, inclusief die uit het buitenland en de Caribische delen van het Koninkrijk.
Politieke implicaties: wie mag het voortouw nemen?
De vraag wie de grootste partij wordt, heeft directe gevolgen voor de formatie van een nieuw kabinet. De grootste partij krijgt immers als eerste de gelegenheid om een verkenner aan te wijzen en het initiatief te nemen bij de onderhandelingen.
Mocht D66 nipt de grootste blijven, dan mag Rob Jetten het voortouw nemen in de gesprekken over een mogelijke regeringscoalitie. Maar als de PVV alsnog voorbij D66 glipt, verandert dat beeld compleet.
Geert Wilders reageerde in de nacht alvast strijdvaardig op X (voorheen Twitter):
“Zolang er geen 100% helderheid is over de uitslag, kan er geen verkenner van D66 aan de slag. We zullen alles doen om dit te voorkomen.”
Zijn boodschap laat weinig twijfel: als de PVV alsnog de grootste wordt, wil hij direct aanspraak maken op het recht om een coalitie te proberen te vormen.
Een historische race tussen twee uitersten
De nek-aan-nekrace tussen D66 en PVV markeert een ongebruikelijke strijd tussen twee partijen die ideologisch mijlenver uit elkaar liggen.
D66 profileerde zich in de campagne met een nadruk op duurzaamheid, onderwijs, gelijke kansen en Europese samenwerking. De partij wist opvallend veel jonge kiezers aan zich te binden, mede door Jettens persoonlijke stijl en de nadruk op een “nieuw politiek elan”.
De PVV daarentegen zette in op migratie, veiligheid en koopkracht. Wilders voerde een campagne waarin hij zijn toon gematigder hield dan in eerdere jaren, maar inhoudelijk vasthield aan zijn kernpunten.
“Het is fascinerend,” zegt politiek analist Julia Wouters. “We zien twee compleet verschillende werelden botsen: de internationale blik van D66 tegenover de nationale focus van de PVV. Wie wint, bepaalt niet alleen wie premier mag worden, maar ook welke richting Nederland de komende jaren inslaat.”
De rol van de kleine partijen
Hoewel de strijd om de eerste plaats de meeste aandacht krijgt, speelt ook de positie van kleinere partijen een belangrijke rol bij de vorming van een nieuw kabinet.
Partijen als VVD, GroenLinks-PvdA, NSC en BBB behouden elk een substantieel aantal zetels, wat betekent dat samenwerking onvermijdelijk is — ongeacht wie de grootste wordt.
Een coalitie met D66 aan kop zou logischerwijs progressiever zijn van toon, terwijl een PVV-geleide coalitie juist meer zou inzetten op nationale thema’s en strenger migratiebeleid.
Maar beide scenario’s lijken complex: veel partijen hebben uitgesloten om met Wilders in zee te gaan, terwijl Jetten’s mogelijke coalitie eveneens ingewikkeld kan worden vanwege inhoudelijke tegenstellingen tussen centrum- en linkse partijen.
Nederland wacht in spanning af
Terwijl de laatste gemeenten hun stemmen tellen en de Kiesraad de definitieve cijfers voorbereidt, blijft Nederland in spanning. Op sociale media volgen duizenden mensen de updates live, terwijl partijbureaus in Den Haag tot in de late uurtjes paraat blijven.
De komende dagen zal duidelijk worden of D66 haar nipte voorsprong weet vast te houden, of dat de PVV alsnog de geschiedenisboeken in gaat als grootste partij van Nederland.
Wat de uitslag ook wordt, één ding is zeker: deze verkiezingen hebben een nieuwe politieke realiteit blootgelegd. De tijd van voorspelbare verhoudingen lijkt voorbij, en de kloof tussen de kiezers van beide partijen symboliseert een land dat op een kruispunt staat.
Samenvatting
-
D66 en PVV staan momenteel gelijk op 26 zetels; het verschil is nog maar 1.667 stemmen in het voordeel van D66.
-
Nog acht gemeenten moeten hun uitslag doorgeven, waaronder Amsterdam, Hilversum en Almere.
-
Ook de buitenlandse briefstemmen moeten nog worden meegeteld.
-
De Kiesraad stelt de definitieve uitslag vast op 7 november.
-
Geert Wilders laat weten dat hij “het voortouw wil nemen” als de PVV alsnog de grootste wordt.
Marco Borsato breekt in slotwoord: “Er is maar een klein deel van de waarheid verteld”
De tweede zittingsdag in de str*fzaak tegen Marco Borsato verliep donderdag bijzonder intens. Waar zijn advocaten eerder op de dag fel uithaalden naar het 0penbaar Ministerie (OM) en de media, greep Borsato zijn laatste woord aan om zijn eigen emoties te uiten — en enkele opmerkelijke details te delen die volgens hem een ander licht werpen op de zaak.
De zanger, zichtbaar geëmotioneerd en gefrustreerd, sprak met trillende stem over wat hij omschreef als “onvolledige waarheidsvinding” en “een proces dat niet het hele verhaal vertelt.”
Eerste zittingsdag: vijf maanden geëist
Op dinsdag trapte het 0penbaar Ministerie de str*fzaak af met een forse eis. Volgens het OM heeft Borsato zich in het verleden schuldig gemaakt aan ongepast gedrag tegenover de destijds minderjarige Asmara Thielen.
Het OM achtte de beschuldigingen bewezen en eiste een onvoorwaardelijke gev*ngenisstraf van vijf maanden. Die eis veroorzaakte direct grote beroering — niet alleen in de rechtszaal, maar ook in de publieke opinie.
Volgens het OM zou het gedrag van Borsato zich hebben afgespeeld in een periode waarin hij regelmatig contact had met de familie Thielen. De aanklacht draait om gebeurtenissen die zich meer dan tien jaar geleden zouden hebben voorgedaan.
De verdediging, bestaande uit het bekende advocatenduo Geert-Jan en Carry Knoops, stelde echter dat het onderzoek van het OM eenzijdig en onvolledig is geweest.
Knoops hekelt “tunnelvisie”
Tijdens hun pleidooi op de tweede dag spaarden de advocaten van Borsato de aanklager niet. Volgens Geert-Jan Knoops is er sprake van tunnelvisie bij het 0penbaar Ministerie, waarbij alleen informatie is gebruikt die past binnen hun overtuiging van schuld.
“Ontlastend materiaal is structureel genegeerd,” stelde Knoops scherp. “Het onderzoek van het OM is selectief en mist wetenschappelijke onderbouwing. Dit is geen evenwichtige waarheidsvinding.”
De advocaat verwees onder meer naar rapporten van rechtspsycholoog Peter van Koppen, die volgens hem verkeerd zijn samengevat en gepresenteerd. Daarnaast haalde Knoops uit naar misdaadverslaggever John van den Heuvel, die volgens hem te veel invloed heeft gehad op de beeldvorming rond de zaak.
“Het publieke debat is vertroebeld door meningen, niet door feiten,” aldus de raadsman.
Borsato neemt zelf het woord
Toen Marco Borsato daarna zelf het woord nam, veranderde de sfeer in de rechtszaal volledig. De zanger, die tot dan toe vooral geluisterd had, richtte zich tot de rechtbank met een mengeling van boosheid, verdriet en wanhoop.
Zijn stem trilde toen hij begon te spreken.
“Er is van mij een karikatuur gemaakt,” zei hij. “Wat over mij gezegd wordt, is niet het hele verhaal. Slechts een klein deel van de waarheid is gedeeld.”
Hij verwees naar persoonlijke observaties binnen het gezin van de aangeefster, die volgens hem niet in het dossier zijn opgenomen. Volgens Borsato laten bepaalde documenten en beelden zien dat er sprake was van een ongewone gezinssituatie, waarin grenzen volgens hem “opmerkelijk los” werden gehanteerd.
De zanger beweerde dat hij die informatie aantrof op een computer van de moeder van het meisje, die destijds actief betrokken was bij zijn fanclub. Volgens hem bewijzen die gegevens dat er meer aan de hand was dan wat nu wordt gepresenteerd.
“Ik heb drie ordners vol met materiaal dat niet in het dossier zit,” verklaarde hij. “Aan deze rechtbank is maar een klein stukje van het totale verhaal verteld.”
Spanning stijgt in de rechtszaal
Volgens rechtbankverslaggeefster Saskia Belleman van De Telegraaf was de spanning in de zaal voelbaar.
“Zijn stem trilt, hij is boos en verontwaardigd,” schreef ze op X. “Dit is duidelijk iemand die zes jaar lang alles heeft opgekropt en het nu eruit laat komen.”
Borsato klaagde dat het OM volgens hem geen interesse toont in ontlastend bewijs en dat het dossier te veel vanuit één perspectief is opgebouwd.
“Waarom worden alleen de verklaringen die mij verdacht maken gedeeld, en niet de andere kant van het verhaal?” vroeg hij zichtbaar geëmotioneerd. “Ik wil geen speciale behandeling, alleen een eerlijke.”
Zijn verklaring maakte veel indruk. In tegenstelling tot zijn eerdere, meer beheerste optreden, sprak hij ditmaal met emotionele intensiteit, alsof hij eindelijk zijn stem terugvond na jaren van zwijgen.
Woede over media-aandacht
Een belangrijk deel van zijn slotwoord richtte Borsato tot de media. Hij sprak over de impact van jarenlange berichtgeving, waarin volgens hem te vaak werd gespeculeerd zonder volledige kennis van de feiten.
“Journalisten hebben mijn leven kapotgeschreven,” zei hij fel. “Zonder context, zonder bewijs. Er is een beeld ontstaan dat niets met de werkelijkheid te maken heeft.”
Hij benadrukte dat hij niet eerder op uitspraken in de pers reageerde omdat elk woord “zou worden verdraaid of uit verband gehaald.”
“Vandaag spreek ik omdat ik niet langer kan zwijgen,” vervolgde hij. “Ik heb altijd geloofd dat de waarheid vroeg of laat boven water komt.”
Zijn woorden klonken niet alleen als een verdediging, maar ook als een aanklacht tegen de manier waarop publieke processen in Nederland tegenwoordig verlopen — via krantenkoppen, sociale media en talkshowtafels.
Advocaten sluiten zich aan bij zijn kritiek
Na het slotwoord van Borsato voegden zijn advocaten er kort aan toe dat hun cliënt “volledig open” is geweest in zijn verklaringen en nooit gebruik heeft gemaakt van zijn zwijgrecht. Volgens hen toont dit aan dat hij niets te verbergen heeft.
“Onze cliënt heeft alles beantwoord, hoe moeilijk of pijnlijk ook,” aldus Carry Knoops. “Hij heeft vertrouwen in de rechtsstaat, maar verwacht wel dat de hele waarheid wordt bekeken.”
Zowel zij als haar man wezen erop dat de rechtbank de taak heeft alle kanten van het verhaal te belichten, ook die welke ongemakkelijk of tegenstrijdig zijn.
De menselijke kant
Voor wie Marco Borsato donderdag zag, was het duidelijk dat deze zaak hem niet alleen professioneel, maar ook persoonlijk zwaar weegt. Zijn gezicht was vermoeid, zijn houding gespannen.
“Ik ben leeg,” zei hij eerder deze week na afloop van de zitting. “Er is zoveel gezegd, en toch lijkt niemand echt te luisteren.”
De woorden resoneren bij veel mensen die de zaak volgen. Want ongeacht de uiteindelijke uitspraak is duidelijk dat de gevolgen voor de zanger — zowel privé als publiek — enorm zijn geweest.
Reacties na afloop
Na afloop van de zitting bleef het lang stil buiten de rechtbank. Toen Borsato uiteindelijk verscheen bij de uitgang, werd hij opgewacht door tientallen camera’s en verslaggevers.
Hij sprak kort, maar bleef kalm:
“Wat ik te zeggen had, heb ik in de rechtszaal gezegd. Daar hoort het thuis.”
Vervolgens stapte hij in een gereedstaande auto en vertrok zonder verdere toelichting.
De uitspraak
De rechtbank zal de komende weken alle verklaringen en bewijsstukken bestuderen. Naar verwachting volgt de uitspraak in november.
Het 0penbaar Ministerie heeft aangegeven dat er geen aanvullend onderzoek meer zal plaatsvinden, tenzij de rechtbank dat noodzakelijk acht.
Voor Borsato en zijn verdediging breekt daarmee een zenuwslopende periode aan, waarin zij moeten afwachten hoe de rechters de bewijslast wegen.
Conclusie
De tweede zittingsdag in de zaak tegen Marco Borsato bracht een golf van emotie, spanning en onthullingen met zich mee. De zanger gebruikte zijn laatste woord om zijn frustraties te uiten over het onderzoek, de media en de manier waarop zijn zaak is behandeld.
“Aan uw rechtbank is maar een klein stukje van de waarheid verteld,” zei hij.
Met die woorden sloot Borsato zijn verklaring af — een moment dat volgens velen de meest intense scène van het hele proces tot nu toe vormde.
Of zijn pleidooi invloed zal hebben op de uiteindelijke uitspraak, zal de komende weken blijken. Wat vaststaat: de stilte is doorbroken, en het vertrouwen in een eerlijke afloop staat nu centraal.