Algemeen
Nieuwe inzichten over bescherming na vaccinatie: wat onderzoek naar AstraZeneca onthult over de neusimmuniteit
Voor veel mensen betekende vaccinatie tegen het coronavirus een belangrijke stap richting bescherming en gemoedsrust. Toch komen er voortdurend nieuwe wetenschappelijke inzichten bij die ons helpen om die bescherming beter te begrijpen en eventueel bij te stellen. Een recente studie van het Universitair Ziekenhuis Gent richt zich specifiek op de rol van neusimmuniteit, en daaruit blijkt een opmerkelijk verschil tussen vaccins.
In het bijzonder komt het AstraZeneca-vaccin minder krachtig naar voren dan bijvoorbeeld het Pfizer-vaccin als het gaat om de opbouw van antistoffen in het neusslijmvlies. Dat roept vragen op, zeker nu het virus in de samenleving blijft circuleren en nieuwe varianten de kop opsteken.
Waarom juist de neus zo belangrijk is
Het coronavirus verspreidt zich hoofdzakelijk via de luchtwegen. De neus is daarbij het eerste contactpunt, de frontlinie van ons immuunsysteem. Als het virus daar wordt herkend en geneutraliseerd door antistoffen, kan verdere besmetting en verspreiding vaak worden voorkomen.
Het UZ Gent onderzocht specifiek de aanwezigheid van neutraliserende antistoffen in de neus na vaccinatie. Dit type afweerstoffen speelt een cruciale rol bij het blokkeren van de eerste stap in het infectieproces: de hechting van het virus aan de cellen in het neusslijmvlies.
Volgens prof. dr. Philippe Gevaert, specialist neus-keel-oorheelkunde, kan bescherming in de neus cruciaal zijn in de strijd tegen luchtweginfecties. “Als de immuniteit lokaal sterk is, vormt dat een belangrijke barrière,” zegt hij. “Het is de eerste verdedigingslinie tegen infectie en transmissie.”
Het onderzoek: Pfizer versus AstraZeneca
In de studie werden gevaccineerde proefpersonen vergeleken op basis van hun opgebouwde antistoffen in het neusslijmvlies. De resultaten toonden een duidelijk verschil aan tussen mensen die het Pfizer-vaccin kregen en zij die gevaccineerd werden met AstraZeneca.
Bij proefpersonen die het Pfizer-vaccin ontvingen, had 96 procent meetbare antistoffen in de neus. Bij de AstraZeneca-groep lag dat percentage veel lager, namelijk op 59 procent.
Maar het ging niet alleen om de hoeveelheid antistoffen. Ook de kwaliteit van deze afweerstoffen bleek verschillend. “De antistoffen opgewekt door het Pfizer-vaccin vertoonden een sterkere neutraliserende werking op het spike-eiwit van het virus,” aldus de onderzoekers. Dat spike-eiwit is cruciaal voor het binnendringen van het virus in de menselijke cel.
Eerdere besmetting biedt geen extra voordeel in de neus
Opmerkelijk is dat het doormaken van een eerdere coronabesmetting geen merkbare extra bescherming bood in de neus. Zelfs personen die eerst besmet raakten en daarna een vaccin kregen, toonden geen verhoogde neusimmuniteit ten opzichte van gevaccineerden zonder infectiegeschiedenis.
Dat onderstreept volgens de onderzoekers dat vooral het type vaccin bepalend is voor de opbouw van lokale immuniteit in de slijmvliezen. En die lokale immuniteit is volgens steeds meer wetenschappers belangrijker dan tot nu toe werd gedacht.
Waarom dit inzicht ertoe doet
In de beginfase van de pandemie lag de focus vooral op het voorkomen van ernstige ziekte en ziekenhuisopnames, en daarin hebben vrijwel alle goedgekeurde vaccins hun waarde bewezen. Maar met de komst van nieuwe virusvarianten – die zich vaak sneller verspreiden – komt de nadruk steeds meer te liggen op het voorkómen van infectie en transmissie. En daar speelt de neus een sleutelrol in.
Als antistoffen al in het neusslijmvlies aanwezig zijn, wordt de kans dat het virus zich verspreidt naar de rest van het lichaam kleiner. Tegelijkertijd wordt ook de overdracht naar anderen bemoeilijkt. Dat maakt neusimmuniteit niet alleen persoonlijk relevant, maar ook op maatschappelijk niveau.
UZ Gent pleit voor vervolgonderzoek
De wetenschappers achter de studie benadrukken dat deze resultaten een eerste stap zijn. Ze pleiten voor verder onderzoek naar de verschillen in lokale immuniteitsopbouw tussen vaccins. Daarbij zou ook moeten worden gekeken naar nieuwe vormen van vaccinatie, zoals neussprays of mucosale vaccins, die rechtstreeks inspelen op de eerste verdedigingslinie van het lichaam.
“Dit is geen reden tot paniek,” zegt prof. Gevaert, “maar wel een moment van heroverweging. We moeten blijven leren van wat het immuunsysteem ons laat zien.”
Wat betekent dit voor mensen met AstraZeneca?
Voor mensen die zijn gevaccineerd met AstraZeneca betekent deze studie niet dat hun vaccin waardeloos is. Integendeel: het AstraZeneca-vaccin biedt nog steeds een goede bescherming tegen ernstige ziekte en ziekenhuisopname – wat altijd de prioriteit is geweest in de volksgezondheid.
Wel kan het zijn dat de bescherming tegen milde infecties of transmissie iets minder krachtig is, vooral in de neus. In dat licht kan het voor sommige mensen zinvol zijn om, in overleg met een arts, te kiezen voor een booster met een ander type vaccin dat mogelijk een breder immunologisch profiel biedt.
Moeten mensen zich zorgen maken?
Zorg is niet per se nodig, maar bewustzijn wél. De wetenschappelijke inzichten veranderen voortdurend, en het is belangrijk dat burgers goed geïnformeerd blijven. Vaccinatie is geen absolute garantie, maar een middel om risico’s sterk te verlagen.
De keuze voor een bepaald vaccin was voor velen destijds niet persoonlijk, maar afhankelijk van beschikbaarheid. Dat maakt het des te belangrijker dat nieuw onderzoek leidt tot eerlijke, transparante communicatie én flexibele strategieën.
Toekomstige varianten vragen om extra aandacht
De onderzoekers wijzen erop dat toekomstige virusvarianten mogelijk andere eigenschappen hebben die het immuunsysteem op nieuwe manieren uitdagen. Daarbij zou lokale bescherming – zoals antistoffen in de neus – een nog belangrijkere rol kunnen spelen.
Daarom wordt er internationaal al geëxperimenteerd met inhalatievaccins, neusdruppels en andere vormen van toediening die gericht zijn op het slijmvlies. Deze innovaties zouden in de toekomst een aanvulling kunnen zijn op de bestaande vaccinstrategie.
Eén vaccin, meerdere effecten
Het onderzoek onderstreept ook hoe verschillend vaccins kunnen werken, zelfs als ze allemaal als ‘veilig en effectief’ zijn goedgekeurd. Pfizer en AstraZeneca zijn beide waardevolle middelen in de strijd tegen COVID-19, maar richten zich mogelijk op verschillende aspecten van het immuunsysteem.
Waar het AstraZeneca-vaccin vooral een sterke respons in het bloed opwekt, lijkt Pfizer ook krachtiger te zijn in het activeren van de lokale slijmvliesimmuniteit. Die kennis kan van belang zijn voor toekomstige keuzes bij boosters of nieuwe vaccinatiestrategieën.
Conclusie: wetenschap blijft evolueren – en dat is goed
De studie van het Universitair Ziekenhuis Gent biedt belangrijke inzichten die helpen bij het verfijnen van onze aanpak tegen het coronavirus. Het roept op tot verdere studie, nuance in communicatie en – waar nodig – bijstelling van strategieën.
Voor mensen die met AstraZeneca zijn gevaccineerd, is er geen reden tot paniek. Het vaccin blijft waardevol. Wel kunnen deze inzichten aanleiding zijn om met de huisarts of GGD te spreken over vervolgstappen, zoals boosters of aanvullende bescherming.
De kernboodschap: niet elk vaccin werkt op dezelfde manier, en daar moeten we ons bewust van blijven. Wetenschap is geen statisch geheel, maar een voortdurend proces van bijstellen, verbeteren en vooruitkijken. En dat is precies wat nodig is om met vertrouwen naar de toekomst te kijken.
Blijf op de hoogte van het laatste gezondheidsnieuws en nieuwe inzichten over vaccins, bescherming en publieke gezondheid – schrijf je in voor onze nieuwsbrief of volg ons op social media.
Algemeen
Deborah (66) wint megabedrag in Postcodeloterij, maar dan doet ze een verrassende mededeling waar de hele buurt van schrikt
Brits echtpaar wint meer dan 416.000 pond in de Postcode Lottery – en een bijzondere voorspelling lijkt uit te komen
Voor de 66-jarige Deborah en haar man Brian (78) uit het rustige Devon was het een week als alle andere – totdat plotsklaps hun hele leven veranderde. Het stel had jarenlang een bescheiden bestaan, maar werd afgelopen zaterdag totaal verrast door een gigantische geldprijs uit de Britse Postcode Lottery, de Engelse variant van onze eigen Postcode Loterij. Met een winstbedrag van maar liefst 416.949 pond kunnen de twee hun geluk nauwelijks op. Maar wat het verhaal écht bijzonder maakt, is dat Deborah kort daarvoor een opmerkelijke voorspelling kreeg die nu lijkt uit te komen.
Een rustig leven in Devon verandert in één telefoontje
Tot voor kort leefde het echtpaar een kalm en eenvoudig leven in een schilderachtig dorpje in het graafschap Devon. Niets wees erop dat er iets spectaculairs zou gebeuren. Maar vorige week ging de telefoon bij Brian – en dat telefoontje bleek het begin van iets wat hun leven compleet op zijn kop zette.
Hij luisterde aandachtig naar de medewerker van de loterij, en na een paar seconden veranderde verwarring in ongeloof. Ze waren één van de hoofdprijswinnaars. De Postcode Lottery zou dat weekend langskomen om de cheque persoonlijk te overhandigen.
Toen het grote moment zaterdag eindelijk daar was, stonden de camera’s, presentatoren en de bekende rode jassen voor hun deur. Deborah en Brian werden warm onthaald, maar hadden nog geen idee hoe hoog het bedrag zou zijn. Toen het enorme bedrag van 416.949 pond werd onthuld, kon vooral Deborah haar ogen niet geloven.
Een bijzondere boodschap in de zomer: “Er komt een geweldige kerst aan”
Maar het verhaal krijgt een extra dimensie: maanden vóór de winst kreeg Deborah een opmerkelijke spirituele boodschap. In de zomer bezocht ze een spirituele bijeenkomst in een nabijgelegen kerk. Aan het einde van de dienst kwam de spiritueel leider naar haar toe met een vraag die Deborah niet snel zou vergeten.
“Ze vroeg of ze me mocht knuffelen,” vertelt Deborah. “Tijdens die knuffel fluisterde ze in mijn oor: ‘Je staat een prachtige kerst te wachten. Er komt een grote verrassing aan.’”
De woorden maakten indruk, maar destijds kon Deborah niet bedenken wat ermee bedoeld werd. Ze speelde namelijk nog niet eens mee met de Postcode Lottery. Voor haar gevoel was het gewoon een vriendelijke, warme boodschap – tot nu.
Pas één maand meegespeeld – en meteen de hoofdprijs
Het meest opvallende detail aan deze winnende gebeurtenis is dat Deborah slechts één maand had meegespeeld.
“Ik deed pas sinds november mee,” legt ze uit. “Ik zag een reclame op televisie en besloot spontaan eens een lot te kopen. Ik heb in totaal maar 12,25 pond betaald.”
Nog geen vier weken later stond de loterij voor haar deur met een cheque van bijna een half miljoen pond.
“Het is ongelooflijk,” zegt Deborah glunderend. “Ik had gedacht dat je af en toe een klein bedrag kon winnen, maar dit is onwerkelijk. We staan echt perplex.”
Ook Brian is diep onder de indruk: “We hadden nooit gedacht dat ons dit ooit zou overkomen. Het voelt heel bijzonder.”
Was het geluk of een voorspelde kerst?
Voor veel mensen zou dit een prachtig voorbeeld zijn van geluk hebben op het juiste moment. Maar voor Deborah is dat niet de hele uitleg. Zij kijkt terug naar de opmerking van de spirituele dame in de kerk en vraagt zich af of dit misschien het ‘grote geschenk’ was waarover gesproken werd.
“Toen ze zei dat ik een geweldige kerst tegemoet zou gaan, nam ik dat met een korreltje zout,” vertelt Deborah. “Maar nu denk ik echt: dít bedoelde ze dus.”
De timing is inderdaad opmerkelijk: de prijs viel vlak voor kerst, precies zoals in de mysterieuze boodschap werd aangegeven.
Toch al verhuisplannen – en nu een onverwachte meevaller
Alsof het lot hen gunstig gezind was, blijkt het echtpaar bovendien nét plannen te hebben gehad om hun huis te verkopen. Deborah en Brian waren al bezig met voorbereidingen om te verhuizen naar Torquay, een kustplaats waar hun familie woont.
“We wilden graag dichter bij onze dierbaren gaan wonen,” legt Brian uit. “Maar verhuizen brengt altijd kosten met zich mee. Dankzij deze prijs worden die zorgen nu een stuk kleiner.”
Het geldbedrag komt voor het paar dus op een perfect moment. Het maakt hun toekomstplannen niet alleen haalbaar, maar biedt ook een gevoel van veiligheid en rust dat ze niet eerder hadden.
Een kerst vol dankbaarheid en verwondering
De timing – vlak voor de feestdagen – maakt de winst nog specialer. Het stel zegt dat ze vooral dankbaar zijn en dat ze het geld verstandig willen gebruiken. Geen wilde uitgaven, maar stabiliteit, comfort en genieten met familie staan voorop.
Voor Deborah is de winst meer dan een gelukstreffer. Het voelt voor haar als een samenloop van bijzondere momenten, waarin de boodschap van de spirituele bijeenkomst en de onverwachte overwinning samenkomen.
“Het is allemaal zo bijzonder,” zegt ze. “Ik kan nog steeds niet geloven dat één enkel lot zoveel teweeg kan brengen. Maar misschien was het inderdaad de ‘verrassing’ waarover gesproken werd.”
Het juiste moment, de juiste plek
Hun winstverhaal is inmiddels breed gedeeld en zorgt wereldwijd voor nieuwsgierige reacties. Het is een klassiek voorbeeld van het juiste moment op de juiste plek zijn – en soms een sprankje mysterie dat het verhaal extra glans geeft.
Wat begon als een stille decembermaand eindigt voor Deborah en Brian in een kerst die ze nooit meer zullen vergeten. Vol warmte, verwondering en een cheque die een nieuw hoofdstuk in hun leven opent.