Algemeen
Vreselijk nieuws bij afscheid Jonnie Boer
Afscheid van topchef Jonnie Boer in De Librije: een eerbetoon vol klasse, emotie en symboliek
In het hart van Zwolle werd donderdag op indrukwekkende wijze afscheid genomen van Jonnie Boer, de vermaarde chef-kok die zijn leven wijdde aan smaak, gastvrijheid en innovatie in de keuken. In zijn eigen restaurant, het wereldberoemde De Librije, kwamen familie, vrienden, collega’s en prominenten bijeen om hem de laatste eer te bewijzen.
Boer 0verleed vorige week woensdag onverwacht op Bonaire, op 60-jarige leeftijd, aan de gevolgen van een longembolie. Zijn 0verlijden bracht een schok teweeg in de culinaire wereld, maar ook ver daarbuiten. Wat donderdag volgde was een afscheid dat perfect aansloot bij wie hij was: warm, kleurrijk, eigenzinnig en tot in detail verzorgd.
De Librije als decor voor een uniek afscheid
Niet eerder werd in Nederland een chef-kok op deze manier herdacht: in zijn eigen restaurant, waar hij zijn levenswerk had opgebouwd samen met zijn vrouw Thérèse Boer. De deuren van De Librije gingen donderdagochtend open voor een select gezelschap dat Jonnie van dichtbij had gekend – in de keuken, aan tafel, of als vriend.
Bij aankomst werden gasten verwelkomd door personeel van De Librije en chef-kok Nelson Tanate, die ooit als stagiair begon onder Jonnie, en inmiddels mede-eigenaar is van het enige Nederlandse restaurant met drie Michelinsterren. Samen met de kinderen van Jonnie en Thérèse – Jimmie en Isabelle – leidt hij het bedrijf voort.
Voor de gelegenheid was de binnenstad van Zwolle deels afgesloten. Straten rond de Assiestraat en Diezerpoortenplas gingen dicht voor verkeer, de parkeergarage op het Noordereiland werd deels gereserveerd voor genodigden. Beveiligers en verkeersregelaars zorgden voor een respectvolle en rustige ontvangst.
Een kist die sprak: graffitikunst, symboliek en persoonlijkheid
Centraal in De Librije stond de opbaarkist van Jonnie Boer – niet traditioneel zwart of donkerbruin, maar kleurrijk beschilderd in graffitistijl. Een visueel eerbetoon aan zijn creativiteit, zijn lef, en zijn vermogen om altijd buiten de lijntjes te denken. De kist was een statement, net als de man die erin lag.
Aan de zijkant stond een ingelijste zwart-witfoto van Johan Cruijff, voorzien van handtekeningen. Cruijff was een grote inspiratiebron voor Jonnie, zowel in denken als in doen. Daarnaast lagen er persoonlijke voorwerpen rondom de kist: bokshandschoenen, een vishengel met molen, en flessen wijn – subtiele verwijzingen naar zijn passies buiten de keuken.
Op de kist lag ook een bloemenkrans van koning Willem-Alexander en koningin Máxima, een teken van nationale waardering voor de chef die de Nederlandse gastronomie wereldwijd op de kaart zette.
Afscheid met een glas in de hand
Gasten kregen bij aankomst de mogelijkheid om op hun eigen manier afscheid te nemen. Sommigen hieven een glas witte wijn bij het portret van Jonnie aan de ingang van het restaurant, anderen verkozen een stil moment met een glas water. Er werd niet formeel gesproken, maar de stilte sprak boekdelen.
De sfeer was ingetogen, met ruimte voor herinneringen en onderlinge gesprekken. Mensen die met Jonnie hadden gewerkt, met hem hadden gegeten of samen avonturen beleefden, vonden elkaar in verhalen en gedeeld verdriet. De liefde voor Jonnie en zijn werk was tastbaar.
Bekende gezichten uit de culinaire wereld en daarbuiten
Onder de aanwezigen waren grote namen uit de gastronomie, zoals Herman den Blijker, maar ook andere bekende Nederlanders die op een of andere manier met Jonnie verbonden waren. Namen als Jaap Stam, Humberto Tan, Jan Slagter, Jack van Gelder en Martijn Krabbé – die ernstig ziek is – lieten zich zien en toonden hun respect.
Ook burgemeester Peter Snijders van Zwolle was een van de eerste gasten die arriveerde. Hij noemde Jonnie “een ambassadeur voor Zwolle, een pionier, en bovenal een goed mens”.
Vanuit de Zwolse gemeenschap waren veel ondernemers en bekenden aanwezig, een teken dat Jonnie niet alleen nationaal, maar ook lokaal diep geworteld was.
Een brief uit stilte: het gezin spreekt via beeld
In eerste instantie waren Thérèse, Jimmie en Isabelle niet zichtbaar bij de ceremonie. Op een groot portret van Jonnie stond te lezen:
“Wat ontzettend fijn dat jullie hier zijn om afscheid te nemen van Jonnie. Wij blijven vandaag achter de schermen, maar krijgen alles op afstand mee.”
Deze beslissing werd gerespecteerd. Rouw kent geen vaste vorm, en dit gebaar paste bij de ingetogen kracht van het gezin. Later op de dag verscheen het drietal alsnog bij De Librije – stil, krachtig, en zichtbaar geraakt door de liefdevolle sfeer.
De kist werd in de loop van de ochtend uit De Librije gedragen, waarna de uitvaart in besloten kring plaatsvond.
De kracht van een chef die méér was dan zijn werk
Hoewel Jonnie Boer vooral bekend was als chef en restaurateur, werd tijdens het afscheid duidelijk dat zijn betekenis veel verder reikte. Hij was een mentor voor jonge chefs, een vriend voor vele collega’s, een ondernemer met visie en een vaderfiguur in zijn vakgebied.
Zijn creatieve geest, zijn nuchtere houding en zijn oprechte betrokkenheid bij mensen maakten hem geliefd in alle lagen van de samenleving. Hij bouwde aan meer dan een restaurant – hij bouwde aan een gemeenschap, waarin smaak, aandacht en kwaliteit centraal stonden.
Een afscheid dat recht doet aan een rijk leven
Het afscheid van Jonnie Boer was precies wat het moest zijn: persoonlijk, eigenzinnig en vol respect. Geen overdaad, maar wel doordachte symboliek. Geen show, maar wel zichtbaar vakmanschap – zelfs in het rouwproces.
Dat hij werd herdacht in zijn eigen keuken, omringd door mensen die hem écht kenden, maakt het moment uniek. Dit was geen publieke show, maar een liefdevol ritueel in de geest van Jonnie zelf: warm, creatief, met oog voor detail én voor de mensen om hem heen.
Een nalatenschap die blijft leven
Hoewel Jonnie Boer fysiek niet meer onder ons is, leeft zijn gedachtegoed voort. In De Librije, die onder leiding van zijn kinderen en Nelson Tanate verdergaat. In de chefs die hij inspireerde. In de boeken, gerechten en momenten die mensen met hem deelden.
Zijn d00d voelt als een gemis, maar zijn leven als een cadeau – aan Zwolle, aan de gastronomie, aan Nederland. Zoals één van de gasten het verwoordde bij het verlaten van De Librije:
“Jonnie kookte niet alleen met ingrediënten, hij kookte met hart. En dat proef je nog steeds.”
De eerste aflevering van De Oranjewinter heeft meteen laten zien hoe onvoorspelbaar live televisie kan zijn. Nog voordat de gesprekken aan tafel echt op gang kwamen, was er al een ander onderwerp dat de avond domineerde. Niet de actualiteit, niet de gasten en zelfs niet de inhoud van het programma, maar de outfit van presentatrice Hélène Hendriks werd het gesprek van de dag.
Hoewel aan tafel bekende namen zaten als Thomas van Groningen, Ronald Molendijk en Nicky van der Gijp, verschoof de aandacht al snel naar iets heel anders. Op sociale media barstte vrijwel direct een discussie los over de kledingkeuze van Hendriks. Haar topje, dat volgens sommige kijkers “net iets te veel” liet zien, werd binnen enkele minuten trending onderwerp op X, het platform dat voorheen bekendstond als Twitter.
Van talkshow naar kledingdebat
Het is niet de eerste keer dat een presentator of presentatrice onderwerp van gesprek wordt vanwege een opvallende outfit, maar de snelheid waarmee dit nu gebeurde was opmerkelijk. Al tijdens de eerste minuten van de uitzending verschenen er tientallen berichten online. Kijkers deelden hun verbazing, maakten grappen of spraken juist hun bewondering uit. Voor sommigen leidde het de aandacht af van de gesprekken aan tafel, terwijl anderen het zagen als een verfrissende breuk met de vaak veilige, voorspelbare stijl die talkshows kenmerkt.
“Gaat het nog over de inhoud, of kijken we allemaal naar hetzelfde topje?” schreef een kijker. Een ander merkte cynisch op dat de stylist van Hendriks “waarschijnlijk een avondje vrij had genomen”. Tegelijkertijd klonken er ook positieve reacties. Sommige kijkers prezen haar lef en vonden dat ze zich niets moest aantrekken van de kritiek. “Eindelijk eens iets anders dan het standaardpakje,” was een veelgehoorde reactie.
Verdeelde meningen, één gesprek
Wat vooral opviel, was hoe verdeeld de meningen waren. Waar de ene helft van de kijkers vond dat de outfit niet paste bij een talkshow over sport, politiek en actualiteit, zag de andere helft het juist als een persoonlijke keuze die geen invloed zou moeten hebben op de inhoud. Dat spanningsveld is kenmerkend voor discussies over uiterlijk in de media. Vrouwelijke presentatoren worden nog altijd vaker beoordeeld op hun kleding dan hun mannelijke collega’s, en deze aflevering van De Oranjewinter maakte dat opnieuw pijnlijk zichtbaar.
Toch was de discussie niet uitsluitend kritisch. Er waren ook kijkers die benadrukten dat Hendriks al jaren bekendstaat om haar zelfverzekerde uitstraling en dat haar kleding daar een verlengde van is. “Ze zit daar niet om een modepolitie tevreden te houden,” schreef iemand. “Ze presenteert en dat doet ze goed.”
De impact op het programma
Los van de inhoudelijke discussie over stijl en uitstraling, had het kledingdebat één onmiskenbaar effect: De Oranjewinter stond meteen volop in de schijnwerpers. Op sociale media werd het programma massaal genoemd, gedeeld en besproken. Voor een eerste aflevering is dat goud waard. In televisieland geldt immers vaak: zolang er over je gepraat wordt, besta je.
De buzz rondom Hendriks’ outfit zorgde ervoor dat ook mensen die normaal misschien niet zouden kijken, nieuwsgierig werden. Fragmenten circuleerden online, screenshots werden gedeeld en de naam van het programma dook op in uiteenlopende discussies. Of die aandacht uiteindelijk structureel leidt tot hogere kijkcijfers, zal de komende weken moeten blijken, maar de start was in elk geval allesbehalve geruisloos.
Afleiding of slimme marketing?
De vraag die na afloop bleef hangen, was of deze aandacht de inhoud van het programma overschaduwde of juist versterkte. Critici vonden dat het jammer was dat de gesprekken aan tafel ondergesneeuwd raakten door een kledingdiscussie. Zij vrezen dat de show daardoor minder serieus wordt genomen. Anderen zagen het juist als een slimme, zij het onbedoelde, vorm van marketing. In een tijd waarin programma’s vechten om aandacht, kan een onverwacht moment het verschil maken.
Hendriks zelf liet zich tijdens de uitzending niet uit over de reacties en presenteerde zoals altijd professioneel en ontspannen. Dat werd door sommige kijkers juist gewaardeerd. “Ze liet zich niet afleiden en deed gewoon haar werk,” klonk het. Dat onderstreepte voor velen dat de ophef vooral buiten de studio plaatsvond.
Meer dan alleen een outfit
Uiteindelijk zegt de discussie misschien meer over het publiek en de tijdgeest dan over Hendriks zelf. In een mediatijdperk waarin alles direct wordt becommentarieerd, kan één detail uitgroeien tot het hoofdonderwerp van de avond. De Oranjewinter kreeg daardoor een start die niemand had voorspeld: niet door een spraakmakend debat of een felle discussie aan tafel, maar door een kledingkeuze die emoties losmaakte.
Of de outfit van Hélène Hendriks nu als geslaagd of misplaatst wordt gezien, één ding staat vast: de eerste aflevering van De Oranjewinter werd niet genegeerd. En in televisieland is aandacht vaak de belangrijkste valuta. De komende afleveringen zullen moeten uitwijzen of het programma die aandacht weet vast te houden met inhoud, of dat deze avond vooral herinnerd zal worden als het moment waarop een topje de show stal.