Algemeen
Vreselijk nieuws bij afscheid Jonnie Boer
Afscheid van topchef Jonnie Boer in De Librije: een eerbetoon vol klasse, emotie en symboliek
In het hart van Zwolle werd donderdag op indrukwekkende wijze afscheid genomen van Jonnie Boer, de vermaarde chef-kok die zijn leven wijdde aan smaak, gastvrijheid en innovatie in de keuken. In zijn eigen restaurant, het wereldberoemde De Librije, kwamen familie, vrienden, collega’s en prominenten bijeen om hem de laatste eer te bewijzen.
Boer 0verleed vorige week woensdag onverwacht op Bonaire, op 60-jarige leeftijd, aan de gevolgen van een longembolie. Zijn 0verlijden bracht een schok teweeg in de culinaire wereld, maar ook ver daarbuiten. Wat donderdag volgde was een afscheid dat perfect aansloot bij wie hij was: warm, kleurrijk, eigenzinnig en tot in detail verzorgd.
De Librije als decor voor een uniek afscheid
Niet eerder werd in Nederland een chef-kok op deze manier herdacht: in zijn eigen restaurant, waar hij zijn levenswerk had opgebouwd samen met zijn vrouw Thérèse Boer. De deuren van De Librije gingen donderdagochtend open voor een select gezelschap dat Jonnie van dichtbij had gekend – in de keuken, aan tafel, of als vriend.
Bij aankomst werden gasten verwelkomd door personeel van De Librije en chef-kok Nelson Tanate, die ooit als stagiair begon onder Jonnie, en inmiddels mede-eigenaar is van het enige Nederlandse restaurant met drie Michelinsterren. Samen met de kinderen van Jonnie en Thérèse – Jimmie en Isabelle – leidt hij het bedrijf voort.
Voor de gelegenheid was de binnenstad van Zwolle deels afgesloten. Straten rond de Assiestraat en Diezerpoortenplas gingen dicht voor verkeer, de parkeergarage op het Noordereiland werd deels gereserveerd voor genodigden. Beveiligers en verkeersregelaars zorgden voor een respectvolle en rustige ontvangst.
Een kist die sprak: graffitikunst, symboliek en persoonlijkheid
Centraal in De Librije stond de opbaarkist van Jonnie Boer – niet traditioneel zwart of donkerbruin, maar kleurrijk beschilderd in graffitistijl. Een visueel eerbetoon aan zijn creativiteit, zijn lef, en zijn vermogen om altijd buiten de lijntjes te denken. De kist was een statement, net als de man die erin lag.
Aan de zijkant stond een ingelijste zwart-witfoto van Johan Cruijff, voorzien van handtekeningen. Cruijff was een grote inspiratiebron voor Jonnie, zowel in denken als in doen. Daarnaast lagen er persoonlijke voorwerpen rondom de kist: bokshandschoenen, een vishengel met molen, en flessen wijn – subtiele verwijzingen naar zijn passies buiten de keuken.
Op de kist lag ook een bloemenkrans van koning Willem-Alexander en koningin Máxima, een teken van nationale waardering voor de chef die de Nederlandse gastronomie wereldwijd op de kaart zette.
Afscheid met een glas in de hand
Gasten kregen bij aankomst de mogelijkheid om op hun eigen manier afscheid te nemen. Sommigen hieven een glas witte wijn bij het portret van Jonnie aan de ingang van het restaurant, anderen verkozen een stil moment met een glas water. Er werd niet formeel gesproken, maar de stilte sprak boekdelen.
De sfeer was ingetogen, met ruimte voor herinneringen en onderlinge gesprekken. Mensen die met Jonnie hadden gewerkt, met hem hadden gegeten of samen avonturen beleefden, vonden elkaar in verhalen en gedeeld verdriet. De liefde voor Jonnie en zijn werk was tastbaar.
Bekende gezichten uit de culinaire wereld en daarbuiten
Onder de aanwezigen waren grote namen uit de gastronomie, zoals Herman den Blijker, maar ook andere bekende Nederlanders die op een of andere manier met Jonnie verbonden waren. Namen als Jaap Stam, Humberto Tan, Jan Slagter, Jack van Gelder en Martijn Krabbé – die ernstig ziek is – lieten zich zien en toonden hun respect.
Ook burgemeester Peter Snijders van Zwolle was een van de eerste gasten die arriveerde. Hij noemde Jonnie “een ambassadeur voor Zwolle, een pionier, en bovenal een goed mens”.
Vanuit de Zwolse gemeenschap waren veel ondernemers en bekenden aanwezig, een teken dat Jonnie niet alleen nationaal, maar ook lokaal diep geworteld was.
Een brief uit stilte: het gezin spreekt via beeld
In eerste instantie waren Thérèse, Jimmie en Isabelle niet zichtbaar bij de ceremonie. Op een groot portret van Jonnie stond te lezen:
“Wat ontzettend fijn dat jullie hier zijn om afscheid te nemen van Jonnie. Wij blijven vandaag achter de schermen, maar krijgen alles op afstand mee.”
Deze beslissing werd gerespecteerd. Rouw kent geen vaste vorm, en dit gebaar paste bij de ingetogen kracht van het gezin. Later op de dag verscheen het drietal alsnog bij De Librije – stil, krachtig, en zichtbaar geraakt door de liefdevolle sfeer.
De kist werd in de loop van de ochtend uit De Librije gedragen, waarna de uitvaart in besloten kring plaatsvond.
De kracht van een chef die méér was dan zijn werk
Hoewel Jonnie Boer vooral bekend was als chef en restaurateur, werd tijdens het afscheid duidelijk dat zijn betekenis veel verder reikte. Hij was een mentor voor jonge chefs, een vriend voor vele collega’s, een ondernemer met visie en een vaderfiguur in zijn vakgebied.
Zijn creatieve geest, zijn nuchtere houding en zijn oprechte betrokkenheid bij mensen maakten hem geliefd in alle lagen van de samenleving. Hij bouwde aan meer dan een restaurant – hij bouwde aan een gemeenschap, waarin smaak, aandacht en kwaliteit centraal stonden.
Een afscheid dat recht doet aan een rijk leven
Het afscheid van Jonnie Boer was precies wat het moest zijn: persoonlijk, eigenzinnig en vol respect. Geen overdaad, maar wel doordachte symboliek. Geen show, maar wel zichtbaar vakmanschap – zelfs in het rouwproces.
Dat hij werd herdacht in zijn eigen keuken, omringd door mensen die hem écht kenden, maakt het moment uniek. Dit was geen publieke show, maar een liefdevol ritueel in de geest van Jonnie zelf: warm, creatief, met oog voor detail én voor de mensen om hem heen.
Een nalatenschap die blijft leven
Hoewel Jonnie Boer fysiek niet meer onder ons is, leeft zijn gedachtegoed voort. In De Librije, die onder leiding van zijn kinderen en Nelson Tanate verdergaat. In de chefs die hij inspireerde. In de boeken, gerechten en momenten die mensen met hem deelden.
Zijn d00d voelt als een gemis, maar zijn leven als een cadeau – aan Zwolle, aan de gastronomie, aan Nederland. Zoals één van de gasten het verwoordde bij het verlaten van De Librije:
“Jonnie kookte niet alleen met ingrediënten, hij kookte met hart. En dat proef je nog steeds.”
Algemeen
Ingewijden melden doorbraak in formatie: DEZE partijen willen nu met elkaar gaan samenwerken
Formatie lijkt vastgelopen, maar onverwachte doorbraak brengt drie partijen weer samen aan tafel
De kabinetsformatie kende de afgelopen weken meer stilstand dan vooruitgang. Waar informateur Sybrand Buma eind vorige week nog stelde dat de gesprekken muurvast zaten, blijkt er nu toch beweging te ontstaan. Na een weekend vol telefoontjes, spoedoverleggen en stille consultaties is duidelijk geworden dat slechts drie partijen bereid zijn om met elkaar door te praten. Dat is opvallend en zelfs behoorlijk onverwacht, zeker gezien de politieke verhoudingen van de afgelopen maanden.
Volgens ingewijden, die vertrouwelijk spraken met RTL Nieuws, gaat het om D66, CDA en VVD. Daarmee vallen GroenLinks-PvdA en JA21 voorlopig af als directe gesprekspartners. Hoewel er nog geen officiële mededeling vanuit het formatieproces is gedaan, lijkt deze constatering inmiddels breed gedeeld in Den Haag.
Hoe deze nieuwe fase eruit gaat zien, is minder zeker. Een minderheidskabinet ligt voor de hand, maar kent stevige uitdagingen — vooral omdat de drie partijen samen slechts 66 zetels hebben. Dat is tien zetels minder dan nodig voor een meerderheid in de Tweede Kamer.
De situatie van vorige week: totaal vastgelopen
Vrijdag klonk informateur Sybrand Buma nog somberder dan ooit. “De boel zit vast,” zei hij openlijk na opnieuw teleurstellende gesprekken. Daarom riep hij vijf partijen bijeen om te onderzoeken of er überhaupt nog een weg vooruit mogelijk was.
Die partijen waren:
-
D66
-
CDA
-
VVD
-
GroenLinks-PvdA
-
JA21
Het idee van Buma was dat een bredere bijeenkomst tot nieuwe inzichten zou leiden. Maar achter de schermen werd al snel duidelijk dat het juist de breuklijnen blootlegde die al langer sluimerden.
De PVV buitenspel: Wilders weer geweerd van de formatietafel
Het besluit om de PVV niet uit te nodigen in deze gesprekken zorgde direct voor stevige reacties. PVV-leider Geert Wilders zei dat hij zich opnieuw buitengesloten voelde, iets wat volgens hem niet te rijmen is met de verkiezingsuitslag waarin zijn partij wederom groot werd.
De werkelijkheid achter de schermen is dat alle grote partijen behalve de PVV zelf een samenwerking met Wilders’ partij uitsluiten. Dat geldt voor D66, CDA, VVD én GroenLinks-PvdA. De politieke afstand op thema’s zoals rechtsstaat, migratie, Europa en grondrechten blijkt onoverbrugbaar.
Het gevolg: elk formatiepad waarin de PVV een rol zou spelen, is feitelijk geblokkeerd. Daarmee blijft de puzzel van een stabiel kabinet bijzonder lastig.
Het weekend van de telefoontjes: de echte doorbraak
In het weekend dat volgde, werd door alle betrokkenen intensief overleg gevoerd. De partijleiders belden elkaar over en weer, verkenners spraken met strategen en fracties stemden intern af wat hen nog acceptabel leek.
Uiteindelijk is daar een verrassende conclusie uit voortgekomen: alleen VVD, D66 en CDA zijn nog bereid om met elkaar verder te praten.
Het is een combinatie die de afgelopen maanden vaker is genoemd, maar steeds vroegtijdig sneuvelde door wederzijds wantrouwen, politieke vermoeidheid en uiteenlopende ambities.
Dat deze drie partijen nu tóch opnieuw om tafel gaan, geeft aan dat zij zich realiseren dat er simpelweg weinig alternatieven meer over zijn.
De blokkade van de VVD richting GroenLinks-PvdA
Een van de belangrijkste oorzaken voor deze nieuwe koers, is de houding van de VVD. De partij van Dilan Yeşilgöz heeft de deur naar GroenLinks-PvdA definitief gesloten. Hoewel deze combinatie in theorie wél een stabiel meerderheidskabinet zou kunnen vormen, zijn de verschillen op thema’s zoals belastingen, klimaat en migratie te groot gebleken.
Bovendien vreest de VVD dat GroenLinks-PvdA de koers van een kabinet sterk zou domineren, vooral op sociaal-economische onderwerpen. Daardoor blijft samenwerking tussen deze twee blokken uitgesloten.
Door deze harde lijn vervalt ook de optie van een extraparlementair kabinet met brede steun, omdat daar minstens bereidheid tot samenwerking voor nodig is.
Buma presenteert dinsdag zijn rapport
Informateur Buma zal dinsdag zijn verslag aanbieden aan de Tweede Kamer. Daar staan de belangrijkste bevindingen in, waaronder het feit dat drie partijen hebben aangegeven te willen doorpraten.
In dat verslag zal waarschijnlijk ook worden toegelicht waarom de vijf-partijenoptie geen haalbare route bleek en waarom alternatieven zoals een meerderheidskabinet of constructieve steun van buiten de coalitie onvoldoende basis vonden.
Minderheidskabinet: kansrijk of kansloos?
Hoewel VVD, D66 en CDA nu verder praten, wil dat niet automatisch zeggen dat er daadwerkelijk een minderheidskabinet komt. Er zijn nog veel vragen onbeantwoord:
-
Hoe zorgen deze drie partijen voor genoeg “gedoogsteun” in de Tweede Kamer?
Ze hebben 66 zetels — tien te weinig. Zonder een partij die op cruciale momenten bereid is om mee te stemmen, is regeren onmogelijk. -
Hoe stabiel is zo’n minderheidskabinet?
In Nederland zijn minderheidskabinetten zeldzaam en vaak kort van duur. -
Wie zou bereid zijn af en toe mee te stemmen?
JA21? GroenLinks-PvdA? Volt? Nieuw Sociaal Contract? Dat is nog totaal niet duidelijk.
Rol van JA21: voorlopig buiten beeld
Formeel is JA21 nog niet volledig afgeserveerd, maar D66 heeft al laten weten weinig te voelen voor een samenwerking. De partijen verschillen onderling sterk op onderwerpen zoals migratie, kunst & cultuur, internationale samenwerking en gelijke rechten.
Bovendien levert JA21 vanuit een rekenkundig perspectief weinig op:
-
In de Tweede Kamer komen VVD, CDA, D66 en JA21 samen tot 75 zetels — precies één zetel te weinig.
-
In de Eerste Kamer halen deze vier partijen slechts 14 van de 75 zetels. Een ongekend lage basis voor stabiel beleid.
Daarmee lijkt JA21 op dit moment geen sleutelspeler.
GroenLinks-PvdA: steun op afstand wél, kabinet niet
Een minderheidskabinet zonder JA21 kan in de Kamer soms rekenen op steun van GroenLinks-PvdA, bijvoorbeeld op sociaal beleid, klimaat of onderwijs. Maar daar zit een belangrijke nuance: GroenLinks-PvdA heeft zich herhaaldelijk uitgesproken tegen een minderheidskabinet en ziet het liefst een volwaardig meerderheidskabinet met duidelijke afspraken.
De partij van Jesse Klaver wil dat er verantwoordelijkheid wordt genomen, niet alleen incidenteel steun wordt gegeven. Daardoor is het allerminst zeker dat zij bereid zijn om structureel mee te bewegen.
De politieke werkelijkheid: weinig opties, veel druk
Wat nu ontstaat, is een situatie waarin drie partijen die elkaar eerder niet konden vinden, tóch opnieuw om tafel gaan. Niet omdat de samenwerking ineens ideaal is, maar omdat de alternatieven simpelweg ontbreken.
De druk vanuit de samenleving én de internationale context speelt daarbij mee:
-
Europa staat voor grote uitdagingen op het gebied van veiligheid en economie.
-
Binnen Nederland zijn er dringende dossiers zoals woningbouw, klimaat, zorg en migratie.
-
De tijd begint te dringen: een land kan niet te lang zonder duidelijke koers blijven.
Voor Buma en voor de drie partijen is nu de vraag of dit “doorpraten” een echte doorbraak kan worden — of slechts weer een tijdelijke pauze voor een volgende impasse.
Conclusie: voorzichtig optimisme, maar nog geen oplossing
De formatie is dus nog niet uit de problemen, maar er ligt wél een nieuwe route op tafel. VVD, D66 en CDA gaan verder praten, terwijl GroenLinks-PvdA en JA21 voorlopig niet direct betrokken zijn.
Wat dit concreet betekent — een minderheidskabinet, een extraparlementaire variant of nóg een nieuwe poging — zal de komende weken moeten blijken.
Voor nu is er één zekerheid: dit was een onverwachte, maar belangrijke verschuiving in een formatie die tot voor kort volledig muurvast leek te zitten.