Algemeen
Sanne Vogel openhartig na ingrijpende operaties: ‘Bijna geen enkele vrouw uit mijn familie heeft dit overleefd’
Sanne Vogel blikt terug op ingrijpend jaar vol keuzes, veerkracht en hoop
Voor actrice, schrijfster en regisseur Sanne Vogel werd het jaar 2023 er één dat ze niet snel zal vergeten. Terwijl ze samen met haar gezin werkte aan de verbouwing van een nieuw huis – een droom die uitkwam – kreeg ze te maken met een medisch bericht dat haar leven voorgoed zou veranderen.
In een openhartig interview met het magazine JAN deelt ze hoe ze, temidden van bouwstof en toekomstplannen, geconfronteerd werd met een genetisch risico dat haar dwong tot een reeks ingrijpende operaties.
Dubbel nieuws: bouwen aan een thuis én aan gezondheid
Sanne beschrijft hoe het jaar begon met een gevoel van hoop en beweging. Samen met haar partner en kinderen werkte ze aan een nieuw huis, vol plannen en dromen. Maar nog voordat de verbouwing voltooid was, kreeg ze te horen dat ze drager is van het BRCA1-gen, een erfelijke mutatie die de kans op borst- en eierstokk*nker aanzienlijk vergroot.
“Temidden van het verbouwen en het nadenken over de toekomst, kreeg ik dit bericht. Het voelde alsof de grond even onder me wegzakte,” vertelt ze. De combinatie van die levensfase – bouwen aan iets nieuws – en het plotselinge besef van kwetsbaarheid, maakte het contrast extra scherp.
Jarenlang uitstel: “Ik wilde het liever niet weten”
Het risico op k*nker speelde al langer in haar familie. Sanne wist dat veel vrouwen aan haar vaders kant jong waren 0verleden aan de gevolgen van borstk*nker. Toch schoof ze het jarenlang voor zich uit. “Ik werd elk jaar gecontroleerd en dacht: dan ben ik veilig.”
Pas tijdens een gesprek met haar arts drong het volledige risico tot haar door. “Je eierstokken kunnen we niet goed monitoren,” legde de arts uit. “En als we daar k*nker ontdekken, ben je meestal al te laat.” Die woorden kwamen hard aan. “Op dat moment dacht ik: mijn kinderen verdienen een moeder. En ik wil blijven leven.”
Medisch traject: drie operaties in één jaar
Na uitgebreid overleg en een emotioneel proces nam Sanne een moedige beslissing: ze liet zich testen op het BRCA1-gen, en het resultaat bevestigde haar grootste angst. Wat volgde was een reeks van drie zware operaties in één jaar tijd.
Haar borsten werden preventief verwijderd én meteen gereconstrueerd. Kort daarna volgde ook de verwijdering van haar eierstokken. “Het was heftig, verdrietig, en ook lichamelijk zwaar. Maar ik kon het dragen. Ik voelde me gesterkt door mijn keuze,” zegt ze. “Ik heb nu prachtige borsten die mij niet meer z!ek kunnen maken.”
Mentale kracht en inspiratie van onverwachte hoek
In het interview benoemt Sanne dat ze steun vond bij iemand die wereldwijd bekend is geworden om haar openheid over BRCA1: Angelina Jolie. De Amerikaanse actrice onderging jaren geleden eenzelfde preventieve ingreep, iets wat destijds internationaal voor veel bewustwording zorgde.
“Soms heb je iemand nodig die je laat zien dat het leven niet ophoudt na zo’n beslissing. Dat je nog steeds vrouwelijk bent, krachtig en vol mogelijkheden. Angelina gaf mij dat voorbeeld,” vertelt Sanne. “Ik dacht: als zij dat kan, dan kan ik het ook.”
De beladen veertigste verjaardag
Het bereiken van haar veertigste levensjaar kreeg in 2023 voor Sanne een bijzondere lading. In haar familie zijn meerdere vrouwen rond die leeftijd 0verleden aan de gevolgen van k*nker. “Dat besef draag ik al mijn hele leven met me mee. Soms bewust, soms onbewust. Het heeft me altijd aangespoord om in het moment te leven.”
Daarom voelde haar veertigste verjaardag niet alleen als een mijlpaal, maar ook als een overwinning. “Ik ben er nog. En ik heb ervoor gekozen om hier te blijven. Om mijn kinderen te zien opgroeien, om mijn verhalen te blijven vertellen.”
Terugblikken met kracht én dankbaarheid
Hoewel 2023 voor Sanne een jaar van medische beslissingen, lichamelijk herstel en mentale uitdagingen was, overheerst bij haar nu het gevoel van dankbaarheid. “Het heeft me dichter bij mezelf gebracht. Ik weet nu nog beter wat echt belangrijk is.”
Ze prijst ook de steun van haar partner, vrienden, familie én het medische team dat haar heeft begeleid. “Ik ben nooit alleen geweest. Dat gevoel van verbondenheid is misschien wel het mooiste dat uit zo’n moeilijk jaar kan komen.”
Leven na BRCA1: bewust, veerkrachtig en hoopvol
Sanne Vogel deelt haar verhaal niet om medelijden op te wekken, maar om bewustzijn te vergroten. Haar openheid over het BRCA1-gen draagt bij aan een bredere maatschappelijke discussie over preventie, genetische testen en keuzevrijheid.
“Het is niet voor iedereen weggelegd om deze stap te zetten. Het vraagt veel moed. Maar ik wil vrouwen laten weten dat het oké is om bang te zijn én toch te kiezen voor je gezondheid,” zegt ze. “Je hoeft het niet alleen te doen. Er is hulp, er zijn voorbeelden, er is hoop.”
Conclusie: een vrouw die haar leven hertekende
Sanne Vogel laat met haar persoonlijke verhaal zien dat moed niet de afwezigheid van angst is, maar het vermogen om te handelen ondanks die angst. In een jaar waarin ze haar droomhuis verbouwde, herbouwde ze ook haar eigen lichaam en toekomstbeeld.
Met drie zware operaties, een hernieuwd zelfbeeld en een hart vol liefde voor haar gezin kijkt ze niet achterom, maar vooruit. Haar openheid biedt steun, herkenning en inspiratie aan anderen die voor soortgelijke keuzes staan.
“Het leven is kwetsbaar,” besluit Sanne. “Maar dat betekent niet dat het minder mooi is. Integendeel.”
Ken jij iemand die ook te maken heeft met BRCA1 of preventieve keuzes? Deel dit verhaal om steun en herkenning te verspreiden.
Het Koninklijk Nederlands Meteorologisch Instituut (KNMI) heeft een indringend rapport gepubliceerd waarin wordt gewaarschuwd dat klimaatverandering ervoor zorgt dat scenario’s die lange tijd als “onvoorstelbaar” golden, ook in Nederland realistisch worden. In het zogenoemde extreem rapport schetst het weerinstituut negen mogelijke weersituaties en gevolgscenario’s die in de nabije toekomst zouden kunnen voorkomen. Het doel van het rapport is nadrukkelijk niet om paniek te zaaien, maar om bewustwording te creëren en bestuurders, organisaties en burgers aan te zetten tot betere voorbereiding.
Bewustwording, geen paniek
Volgens KNMI-directeur Maarten van Aalst is het rapport bedoeld als een wake-upcall. “We zien dat de grenzen van wat we kennen verschuiven,” stelt hij. “Situaties die vroeger extreem zeldzaam waren, komen dichterbij. En als we ons daar niet op voorbereiden, kunnen de gevolgen groot zijn.” Van Aalst benadrukt dat het KNMI liever vooruitkijkt dan achteraf moet constateren dat schade en maatschappelijke ontwrichting voorkomen hadden kunnen worden.
De timing van het rapport is niet toevallig. Precies tien jaar geleden werd het Akkoord van Parijs gesloten, waarin werd afgesproken de wereldwijde opwarming te beperken tot maximaal 1,5 graad. Inmiddels wordt steeds duidelijker dat dit doel moeilijk haalbaar is. Daardoor neemt de kans toe op weerextremen die buiten onze historische ervaring vallen.
Stormen met ongekende kracht
Een van de scenario’s in het rapport gaat over zware stormen die hun oorsprong vinden boven warmer zeewater. Door stijgende zeetemperaturen kunnen stormsystemen meer energie opnemen. Dat vergroot de kans dat zeer krachtige stormen ook West-Europa bereiken.
Als voorbeeld wordt verwezen naar een zware storm die vorig jaar over Frankrijk trok, nadat deze onverwacht richting Europa was afgebogen. Onderzoek laat zien dat zo’n systeem ook Nederland had kunnen treffen, met zeer zware windstoten en aanzienlijke schade aan natuur, infrastructuur en gebouwen. Niet alleen materiële schade speelt hierbij een rol, maar ook de mentale impact op bewoners en hulpdiensten.
Kwetsbaarheid van het energiesysteem
Een ander belangrijk aandachtspunt in het rapport is de kwetsbaarheid van het elektriciteitsnet. Niet zozeer door één extreem weertype, maar door een combinatie van factoren. Denk aan een langdurig hogedrukgebied in de winter, met weinig wind en zon, terwijl de energievraag juist hoog is.
Onderzoekers hebben doorgerekend wat er gebeurt als windmolens nauwelijks draaien en zonnepanelen weinig opleveren, terwijl huishoudens en bedrijven veel stroom gebruiken. In zo’n situatie zou tijdelijk niet aan de volledige vraag kunnen worden voldaan. Hoewel de kans hierop klein is, onderstreept het rapport dat dit soort scenario’s serieus genomen moeten worden bij de inrichting van het energiesysteem.
Extreme hitte in steden
Steden zijn extra kwetsbaar voor hitte. Het KNMI kijkt daarom ook naar het scenario van een zeer zware en langdurige hitteperiode, vooral in dichtbebouwde gebieden zoals Amsterdam. In eerdere zomers is al gebleken dat infrastructuur zoals spoorlijnen, bruggen en openbaar vervoer gevoelig is voor langdurige hoge temperaturen.
Volgens het rapport had een eerdere hittegolf al ernstiger gevolgen kunnen hebben als verkoelende weersystemen iets later waren gearriveerd. In een toekomstscenario met langdurige extreme hitte kan de druk op zorg, hulpdiensten en energievoorziening sterk toenemen. Dat vraagt om gerichte maatregelen, zoals vergroening van steden, schaduwplekken en hitteplannen voor kwetsbare groepen.
Gezondheid en nieuwe risico’s
Klimaatverandering heeft niet alleen invloed op het weer, maar ook op de volksgezondheid. In het rapport wordt aandacht besteed aan het mogelijke vaker voorkomen van bepaalde ziekteverwekkers die profiteren van warmere omstandigheden. Zo wordt gekeken naar virussen die via insecten worden overgedragen.
Onderzoekers geven aan dat langere, warmere zomers het leefgebied van bepaalde insecten kunnen vergroten. Daardoor kunnen ziekteverwekkers zich gemakkelijker verspreiden. Dit betekent niet dat er direct reden is tot ongerustheid, maar wel dat monitoring, onderzoek en preventie belangrijker worden.
Wateroverlast en overstromingen
Nederland is van oudsher gewend om met water te leven, maar klimaatverandering stelt dat vermogen op de proef. Het rapport beschrijft scenario’s met extreme neerslag in korte tijd, wat kan leiden tot wateroverlast in stedelijke gebieden en druk op dijken en waterkeringen.
Hoewel Nederland goed beschermd is, benadrukt het KNMI dat systemen ontworpen zijn op basis van historische gegevens. Als die omstandigheden veranderen, moeten ook de veiligheidsnormen en plannen mee-evolueren.
Samenhang van gevolgen
Wat het rapport vooral duidelijk maakt, is dat extremen zelden op zichzelf staan. Een hittegolf kan leiden tot stroomproblemen, druk op zorg en verminderde mobiliteit. Een zware storm kan infrastructuur beschadigen en economische schade veroorzaken. Die samenhang maakt voorbereiding complex, maar ook noodzakelijk.
Van Aalst noemt dit “meervoudige risico’s”: “Het gaat niet om één gebeurtenis, maar om de keten van gevolgen die daarop volgt. Juist daar moeten we beter op anticiperen.”
Vooruitdenken als sleutel
Het KNMI benadrukt dat veel schade voorkomen kan worden door tijdig beleid en aanpassingen. Dat betekent investeren in klimaatbestendige infrastructuur, het aanpassen van steden, het versterken van energie- en watersystemen en goede communicatie richting burgers.
Het rapport roept bestuurders op om scenario’s niet weg te zetten als onwaarschijnlijk, maar ze te gebruiken als oefenmateriaal. “Als je weet wat er kan gebeuren, kun je betere keuzes maken,” aldus Van Aalst.
Wat betekent dit voor inwoners?
Voor inwoners betekent het rapport vooral dat het verstandig is om bewust te zijn van veranderende omstandigheden. Dat kan variëren van voorbereid zijn op hitte, tot het volgen van adviezen bij extreem weer. Tegelijk blijft Nederland een veilig en goed georganiseerd land, waar veel kennis en middelen beschikbaar zijn om risico’s te beperken.
Een realistische blik vooruit
Het extreem rapport van het KNMI schetst geen doembeeld, maar een realistische blik op een veranderend klimaat. Door mogelijke scenario’s nu al te benoemen, ontstaat ruimte om te handelen voordat situaties zich voordoen. De boodschap is helder: wat ooit ondenkbaar leek, vraagt nu om aandacht, planning en samenwerking.
Niet uit angst, maar uit verantwoordelijkheid voor de toekomst.