Algemeen
Precies 23 jaar na aanslag op Pim Fortuyn wordt koelbloedige dader joggend in park gespot!
De aanslag op Pim Fortuyn: een politieke schokgolf die Nederland blijvend veranderde
Op 6 mei 2002 werd Nederland opgeschrikt door een gebeurtenis die diepe sporen naliet in de politieke en maatschappelijke geschiedenis van het land. Pim Fortuyn, de omstreden maar charismatische politicus die met zijn eigen lijst storm liep in de peilingen, werd op het Media Park in Hilversum verm00rd. Negen dagen voor de Tweede Kamerverkiezingen werd hij op brute wijze neergesch0ten op een parkeerterrein bij het Audiocentrum, direct na een radio-interview.
De dader: Volkert van der Graaf, een milieuactivist met een achtergrond in het links-extremistische activisme. Hij werd vrijwel onmiddellijk na de m00rd gearr*steerd. Zijn daad was bedoeld, zo verklaarde hij later, om te voorkomen dat Fortuyn naar zijn inzicht kwetsbare groepen in de samenleving zou “demoniseren”. De m00rd werd daarmee niet alleen een persoonlijke tragedie, maar ook een aantasting van het democratische proces. Het land r0uwde — en discussieerde.
Een golf van nationale en internationale verontwaardiging
De m00rd op Fortuyn veroorzaakte direct een golf van verbijstering, verdriet en woede. Nooit eerder in de recente Nederlandse geschiedenis was een politicus op deze manier het zwijgen opgelegd. De gebeurtenis haalde wereldwijd het nieuws en werd vergeleken met politieke m00rden zoals die op John F. Kennedy. Binnen Nederland barstte een felle discussie los over de grenzen van de vrijheid van meningsuiting, de rol van activisme, en de veiligheid van politici.
Er ontstonden ook snel complottheorieën. Was Van der Graaf wel alleen? Had de staat gefaald in haar taak om Fortuyn te beschermen? Er verschenen tal van boeken en documentaires die deze vragen onderzochten. Hoewel de officiële lezing nooit is weerlegd, is het wantrouwen bij een deel van de bevolking tot op de dag van vandaag voelbaar.
Fortuyns politieke erfenis en verkiezingssucces
Ondanks zijn overlijden bleef Fortuyn op de kieslijst staan voor de Tweede Kamerverkiezingen van 15 mei 2002. Het resultaat was historisch: zijn partij, de Lijst Pim Fortuyn (LPF), behaalde met 1.358.942 stemmen maar liefst 26 zetels. Nog nooit had een nieuwe partij bij haar debuut zo’n groot aandeel in de Kamer veroverd.
Toch bleek het succes kortstondig. De LPF had moeite zich te organiseren zonder haar leider, en interne conflicten domineerden het nieuws. Bij de verkiezingen van 2006 keerde de partij niet meer terug in de Tweede Kamer. Toch wordt Fortuyns naam nog vaak genoemd in het politieke debat. Veel thema’s die hij aansneed — zoals immigratie, integratie en bestuurlijke openheid — zijn vandaag de dag nog steeds actueel.
De rechtszaak tegen Volkert van der Graaf
Op 15 april 2003 werd Volkert van der Graaf veroordeeld tot 18 jaar gev*ngenisstraf. De rechtbank oordeelde dat de m00rd weliswaar schokkend was en op br*te wijze werd gepleegd, maar vond de inbreuk op het democratisch proces “niet ernstig genoeg” om een levenslange c*lstraf te rechtvaardigen. De kans op herhaling werd volgens een psychiatrisch rapport als klein ingeschat.
Toch woog de rechtbank wel degelijk zwaar mee dat de rechtsorde ernstig was geschokt. Naast moord werd Van der Graaf ook veroordeeld voor verboden w*penbezit en het bedreigen van Hans Smolders, Fortuyns chauffeur en lijfwacht, die de dader direct na de aansl*g achterna zat.
De strafmaat leidde tot publieke discussie. Was 18 jaar genoeg voor zo’n daad? Had levenslang niet meer recht gedaan aan de ernst van het feit en de maatschappelijke gevolgen?
Vroegtijdige vrijlating en een ongemakkelijk beeld
Na het uitzitten van twee derde van zijn straf — 12 jaar — kwam Van der Graaf in 2014 voorwaardelijk vrij. Hij kreeg te maken met diverse beperkingen, waaronder een meldplicht, contactverbod met media en een locatieverbod voor het Media Park en politieke bijeenkomsten. In 2020 kwamen deze beperkingen te vervallen. Sindsdien leeft Van der Graaf als vrij man, zonder toezicht van justitie.
Op 6 mei 2025, exact 23 jaar na de m00rd, werd Van der Graaf gesignaleerd tijdens een wandeling door een park in Apeldoorn. Op sociale media leidde dit tot veel beroering. Sommigen uitten hun afkeer over het feit dat de m00rdenaar van Fortuyn ogenschijnlijk ongestoord van zijn vrijheid geniet op de herdenkingsdag van zijn daad. Anderen riepen juist op tot kalmte en verwezen naar de rechtsstaat, die hem volgens de wet een tweede kans heeft gegeven.
De impact op nabestaanden en de samenleving
Voor de familie van Pim Fortuyn, zijn vrienden en zijn trouwe aanhang is de pijn nog altijd voelbaar. Elk jaar wordt er rond 6 mei een moment van herdenking gehouden bij het standbeeld van Fortuyn in Rotterdam. De herinnering aan zijn bijdrage aan het politieke debat blijft levend, net als de schok die zijn d00d teweegbracht.
Voor velen blijft het confronterend dat Van der Graaf inmiddels in volledige vrijheid leeft. De vraag hoe een samenleving omgaat met veroordeelden van zware misdr!jven — zeker met een duidelijke politieke lading — is geen makkelijke. Het raakt aan diepere vragen over straf, vergiffenis, veiligheid en rechtvaardigheid.
De herdenking en zijn laatste rustplaats
Fortuyn werd op 10 mei 2002 begraven op begraafplaats Westerveld in zijn geboortedorp Driehuis, na een indrukwekkende requiemmis in de Kathedraal van Rotterdam. Op 20 juli 2002 werden zijn st0ffelijke resten overgebracht naar een praalgraf in het Italiaanse Provesano, waar Fortuyn een vakantiewoning bezat. De herbegrafenis gebeurde op verzoek van zijn familie, in alle rust, ver weg van de hectiek van de Nederlandse politiek.
Conclusie: een open wond in de Nederlandse geschiedenis
De m00rd op Pim Fortuyn markeert een kantelpunt in de moderne Nederlandse geschiedenis. Het was niet alleen een persoonlijke tragedie, maar ook een aanv*l op het vrije politieke debat. De discussie over de balans tussen vrijheid van meningsuiting, veiligheid en activisme leeft tot op de dag van vandaag voort.
Dat Volkert van der Graaf inmiddels zonder beperkingen door het leven gaat, roept bij velen emotie en onbegrip op — zeker rond de herdenkingsdatum van de m00rd. Maar het herinnert ons er ook aan hoe complex de werking van een rechtsstaat is. Want zelfs voor wie onherstelbaar leed veroorzaakte, geldt uiteindelijk het principe van straf, herstel en — hoe moeilijk ook — wederopname in de samenleving.
RTL ligt onder vuur na het uitgebreide en emotionele interview met Martijn Krabbé in het programma RTL Tonight. De presentator, die ongeneeslijk z!ek is door uitgezaaide longk*nker, sprak dinsdagavond openhartig over zijn angsten, zijn gezin en het naderende afscheid. Het gesprek, dat plaatsvond aan zijn eigen keukentafel en werd geleid door Humberto Tan, maakte veel los bij het publiek. Waar veel kijkers het interview omschreven als indrukwekkend, eerlijk en ontroerend, klinkt er op sociale media ook stevige kritiek op de manier waarop het werd gebracht.
Een gesprek dat niemand onberoerd liet
Vanaf het eerste moment was duidelijk dat het interview geen standaard televisiegesprek zou worden. Geen studiopubliek, geen luchtige onderwerpen, maar een man die zonder omwegen sprak over de realiteit van leven met een ongeneeslijke z!ekte. Krabbé vertelde hoe zijn dagen eruitzien, hoe de nachten soms zwaarder zijn dan de dagen en hoe zijn grootste angst niet zozeer draait om zichzelf, maar om wat hij achterlaat.
Hij sprak met zachte stem, maar duidelijke woorden over zijn vrouw Deborah en hun kinderen. Over de gedachte dat zij straks zonder hem verder moeten, en hoe hij probeert hen zo goed mogelijk “achter te laten”. Juist die eerlijkheid maakte diepe indruk op veel kijkers. Tegelijkertijd riep het ook ongemak op bij een deel van het publiek, dat zich afvroeg of deze kwetsbaarheid wel thuishoort in een televisieformat.
Kritiek: ‘tranentrekkerij’ en ‘effectbejag’
Op sociale media ontstond al snel een fel debat. Met name op X uitten enkele bekende accounts hun ongenoegen. Influencer MiesBee schreef dat ze zich “onpasselijk” voelde bij wat zij omschreef als tranentrekkerij. Ze vroeg zich hardop af of Krabbé zichzelf hier wel een plezier mee deed door zo ver te gaan in zijn openheid.
Ook Marieke Derksen, dochter van een bekende mediapersoonlijkheid, liet zich kritisch uit. Volgens haar ging RTL een grens over door het gesprek zo uitgebreid en emotioneel in beeld te brengen. Zij sprak zelfs van het “uitbuiten van z!eke mensen voor goede kijkcijfers”. Die woorden vonden weerklank bij een groep kijkers die vond dat het interview te lang duurde en te veel nadruk legde op emotie.
Sommigen wezen daarbij niet zozeer naar Krabbé zelf, maar naar de rol van de zender en de interviewer. De interviewstijl van Humberto Tan werd door critici omschreven als te sturend en te gericht op het losmaken van emoties. Er werd gesproken over “effectbejag” en “smakeloze televisie”.
Net zo veel steun en bewondering
Tegenover die kritische geluiden stond echter een minstens zo grote groep kijkers die het interview juist waardeerde. Voor hen was dit geen uitbuiting, maar een zeldzaam eerlijk gesprek dat herkenning en troost bood. Onder de hashtag van het programma verschenen honderden berichten van mensen die aangaven geraakt te zijn.
Kijkers schreven dat ze onverwacht tranen in de ogen kregen, maar dat die tranen niet voortkwamen uit sensatie, maar uit menselijkheid. Velen prezen Krabbé om zijn moed om zo open te spreken over een onderwerp waar nog altijd veel taboe op rust: angst voor het einde, zorgen om nabestaanden en de rauwe werkelijkheid van ongeneeslijke z!ekte.
Een kijker schreef: “Dit is geen televisie om weg te zappen. Dit is televisie die je dwingt om even stil te staan.” Anderen benadrukten dat ze zich gesteund voelden door het gesprek, omdat ze zelf of in hun omgeving met z!ekte te maken hebben gehad.
Angst, maar ook levenslust
In het interview vertelde Krabbé dat zijn angst vooral ’s nachts toeslaat. Overdag probeert hij te leven, te lachen en geen dag te verspillen. Maar als het stil wordt, komen de gedachten. Dan maakt hij zich zorgen over hoe zijn gezin het straks zal redden. Hij vertelde dat hij zijn vrouw altijd wakker mag maken, ook midden in de nacht. Deborah bevestigde dat die gesprekken zwaar zijn, maar dat ze proberen niet in somberheid te blijven hangen.
Wat veel kijkers raakte, was de balans die het stel liet zien tussen verdriet en levenslust. Ze spraken niet alleen over afscheid, maar ook over het leven dat er nu nog is. Over kleine momenten, humor en het belang van niet vooruitlopen op wat nog komt. Die nuance maakte dat het gesprek voor velen meer was dan alleen een confronterend portret van z!ekte.
Terugblik op zijn carrière
Een ander onderdeel van het interview was de terugblik op Krabbés lange carrière. Fragmenten uit eerdere programma’s kwamen voorbij, waaronder een aflevering waarin hij een ongeneeslijk z!eke vrouw hielp om haar kinderen financieel veilig achter te laten. Dat fragment raakte hem zichtbaar, omdat hij zichzelf daarin herkende.
Hij vertelde dat hij destijds al voelde hoe belangrijk het is om praktische zaken te regelen, juist uit liefde. Dat inzicht heeft hij meegenomen in zijn eigen bevestiging. Niet vanuit angst, maar vanuit zorg en verantwoordelijkheid.
De staande ovatie die bleef hangen
Een van de meest besproken momenten was het terugzien van de staande ovatie die Krabbé kreeg tijdens het Televizierring-gala. Het applaus duurde minutenlang en maakte diepe indruk. Krabbé gaf toe dat hij zich daar ongemakkelijk bij voelde. Hij wilde niet als individu op een voetstuk worden geplaatst.
Voor hem stond die ovatie symbool voor iets groters: voor iedereen die met k*nker te maken krijgt, voor patiënten en hun naasten. Hij benadrukte dat de enorme golf aan liefde en steun die hij nu ontvangt, onlosmakelijk verbonden is met zijn z!ekte. Die gedachte stemt hem dankbaar, maar ook weemoedig.
Waar ligt de grens?
Het interview roept een bredere vraag op die verder gaat dan dit ene gesprek: waar ligt de grens tussen openheid en exploitatie? Mag televisie ruimte bieden aan zulke kwetsbare verhalen, of moet er juist terughoudendheid zijn?
Voorstanders zeggen dat juist deze openheid het onderwerp bespreekbaar maakt en mensen verbindt. Tegenstanders vrezen dat emotie te gemakkelijk wordt ingezet als middel om kijkers te trekken. Het antwoord is niet eenduidig en lijkt sterk afhankelijk van hoe de kijker het gesprek beleeft.
Een gesprek dat blijft nazinderen
Wat vaststaat, is dat het interview met Martijn Krabbé niemand onberoerd liet. Het bracht tranen, boosheid, bewondering en discussie. Voor de één was het te veel, voor de ander precies wat nodig was. Krabbé zelf leek vooral één ding te willen: eerlijk zijn, zonder opsmuk.
Misschien is dat ook de reden dat het gesprek zo’n impact had. Niet omdat het perfect was, maar omdat het menselijk was. En juist dat maakt het debat eromheen zo fel en zo begrijpelijk tegelijk.