Algemeen
Precies 23 jaar na aanslag op Pim Fortuyn wordt koelbloedige dader joggend in park gespot!
De aanslag op Pim Fortuyn: een politieke schokgolf die Nederland blijvend veranderde
Op 6 mei 2002 werd Nederland opgeschrikt door een gebeurtenis die diepe sporen naliet in de politieke en maatschappelijke geschiedenis van het land. Pim Fortuyn, de omstreden maar charismatische politicus die met zijn eigen lijst storm liep in de peilingen, werd op het Media Park in Hilversum verm00rd. Negen dagen voor de Tweede Kamerverkiezingen werd hij op brute wijze neergesch0ten op een parkeerterrein bij het Audiocentrum, direct na een radio-interview.
De dader: Volkert van der Graaf, een milieuactivist met een achtergrond in het links-extremistische activisme. Hij werd vrijwel onmiddellijk na de m00rd gearr*steerd. Zijn daad was bedoeld, zo verklaarde hij later, om te voorkomen dat Fortuyn naar zijn inzicht kwetsbare groepen in de samenleving zou “demoniseren”. De m00rd werd daarmee niet alleen een persoonlijke tragedie, maar ook een aantasting van het democratische proces. Het land r0uwde — en discussieerde.
Een golf van nationale en internationale verontwaardiging
De m00rd op Fortuyn veroorzaakte direct een golf van verbijstering, verdriet en woede. Nooit eerder in de recente Nederlandse geschiedenis was een politicus op deze manier het zwijgen opgelegd. De gebeurtenis haalde wereldwijd het nieuws en werd vergeleken met politieke m00rden zoals die op John F. Kennedy. Binnen Nederland barstte een felle discussie los over de grenzen van de vrijheid van meningsuiting, de rol van activisme, en de veiligheid van politici.
Er ontstonden ook snel complottheorieën. Was Van der Graaf wel alleen? Had de staat gefaald in haar taak om Fortuyn te beschermen? Er verschenen tal van boeken en documentaires die deze vragen onderzochten. Hoewel de officiële lezing nooit is weerlegd, is het wantrouwen bij een deel van de bevolking tot op de dag van vandaag voelbaar.
Fortuyns politieke erfenis en verkiezingssucces
Ondanks zijn overlijden bleef Fortuyn op de kieslijst staan voor de Tweede Kamerverkiezingen van 15 mei 2002. Het resultaat was historisch: zijn partij, de Lijst Pim Fortuyn (LPF), behaalde met 1.358.942 stemmen maar liefst 26 zetels. Nog nooit had een nieuwe partij bij haar debuut zo’n groot aandeel in de Kamer veroverd.
Toch bleek het succes kortstondig. De LPF had moeite zich te organiseren zonder haar leider, en interne conflicten domineerden het nieuws. Bij de verkiezingen van 2006 keerde de partij niet meer terug in de Tweede Kamer. Toch wordt Fortuyns naam nog vaak genoemd in het politieke debat. Veel thema’s die hij aansneed — zoals immigratie, integratie en bestuurlijke openheid — zijn vandaag de dag nog steeds actueel.
De rechtszaak tegen Volkert van der Graaf
Op 15 april 2003 werd Volkert van der Graaf veroordeeld tot 18 jaar gev*ngenisstraf. De rechtbank oordeelde dat de m00rd weliswaar schokkend was en op br*te wijze werd gepleegd, maar vond de inbreuk op het democratisch proces “niet ernstig genoeg” om een levenslange c*lstraf te rechtvaardigen. De kans op herhaling werd volgens een psychiatrisch rapport als klein ingeschat.
Toch woog de rechtbank wel degelijk zwaar mee dat de rechtsorde ernstig was geschokt. Naast moord werd Van der Graaf ook veroordeeld voor verboden w*penbezit en het bedreigen van Hans Smolders, Fortuyns chauffeur en lijfwacht, die de dader direct na de aansl*g achterna zat.
De strafmaat leidde tot publieke discussie. Was 18 jaar genoeg voor zo’n daad? Had levenslang niet meer recht gedaan aan de ernst van het feit en de maatschappelijke gevolgen?
Vroegtijdige vrijlating en een ongemakkelijk beeld
Na het uitzitten van twee derde van zijn straf — 12 jaar — kwam Van der Graaf in 2014 voorwaardelijk vrij. Hij kreeg te maken met diverse beperkingen, waaronder een meldplicht, contactverbod met media en een locatieverbod voor het Media Park en politieke bijeenkomsten. In 2020 kwamen deze beperkingen te vervallen. Sindsdien leeft Van der Graaf als vrij man, zonder toezicht van justitie.
Op 6 mei 2025, exact 23 jaar na de m00rd, werd Van der Graaf gesignaleerd tijdens een wandeling door een park in Apeldoorn. Op sociale media leidde dit tot veel beroering. Sommigen uitten hun afkeer over het feit dat de m00rdenaar van Fortuyn ogenschijnlijk ongestoord van zijn vrijheid geniet op de herdenkingsdag van zijn daad. Anderen riepen juist op tot kalmte en verwezen naar de rechtsstaat, die hem volgens de wet een tweede kans heeft gegeven.
De impact op nabestaanden en de samenleving
Voor de familie van Pim Fortuyn, zijn vrienden en zijn trouwe aanhang is de pijn nog altijd voelbaar. Elk jaar wordt er rond 6 mei een moment van herdenking gehouden bij het standbeeld van Fortuyn in Rotterdam. De herinnering aan zijn bijdrage aan het politieke debat blijft levend, net als de schok die zijn d00d teweegbracht.
Voor velen blijft het confronterend dat Van der Graaf inmiddels in volledige vrijheid leeft. De vraag hoe een samenleving omgaat met veroordeelden van zware misdr!jven — zeker met een duidelijke politieke lading — is geen makkelijke. Het raakt aan diepere vragen over straf, vergiffenis, veiligheid en rechtvaardigheid.
De herdenking en zijn laatste rustplaats
Fortuyn werd op 10 mei 2002 begraven op begraafplaats Westerveld in zijn geboortedorp Driehuis, na een indrukwekkende requiemmis in de Kathedraal van Rotterdam. Op 20 juli 2002 werden zijn st0ffelijke resten overgebracht naar een praalgraf in het Italiaanse Provesano, waar Fortuyn een vakantiewoning bezat. De herbegrafenis gebeurde op verzoek van zijn familie, in alle rust, ver weg van de hectiek van de Nederlandse politiek.
Conclusie: een open wond in de Nederlandse geschiedenis
De m00rd op Pim Fortuyn markeert een kantelpunt in de moderne Nederlandse geschiedenis. Het was niet alleen een persoonlijke tragedie, maar ook een aanv*l op het vrije politieke debat. De discussie over de balans tussen vrijheid van meningsuiting, veiligheid en activisme leeft tot op de dag van vandaag voort.
Dat Volkert van der Graaf inmiddels zonder beperkingen door het leven gaat, roept bij velen emotie en onbegrip op — zeker rond de herdenkingsdatum van de m00rd. Maar het herinnert ons er ook aan hoe complex de werking van een rechtsstaat is. Want zelfs voor wie onherstelbaar leed veroorzaakte, geldt uiteindelijk het principe van straf, herstel en — hoe moeilijk ook — wederopname in de samenleving.
Hoe één onverwacht moment op het voetbalveld een jonge vader zijn weekend weer kleur geeft
Voor veel ouders is het een herkenbaar scenario: na een lange werkweek kijk je reikhalzend uit naar het weekend. Dat moment waarop je even kunt ontspannen, misschien met vrienden een drankje drinkt of samen met je partner een bezoek brengt aan een gezellig restaurant. Het weekend staat symbool voor rust, ontspanning en even ontsnappen aan dagelijkse verplichtingen. Tenminste, dat is hoe het ooit voelde — vóór de komst van kinderen.
Want zodra er kinderen in het spel zijn, verandert dat rustige en vrije weekend vaak in een zorgvuldig georganiseerd schema van clubjes, sportwedstrijden en logistieke puzzels. De ene moet naar turnen, de ander naar voetbal, er moet gebracht, gehaald, aangemoedigd én continu opgedroogd worden, zeker op regenachtige zaterdagochtenden. En hoe lief je je kinderen ook vindt, het is niet gek dat sommige ouders het gevoel krijgen dat hun weekend volledig door de planning wordt opgeslokt.
Toch kan juist tussen die drukke momenten een onverwacht lichtpuntje ontstaan — iets dat het weekend weer een beetje speciaal maakt. Dat is precies wat een vader overkwam, toen de wekelijkse voetbalwedstrijd van zijn zoontje plotseling een heel andere betekenis kreeg.
Van verplicht nummer naar onverwachte afwisseling
Elke zaterdag reed deze vader trouw naar de voetbalclub van zijn zoon. Niet omdat hij zelf zo’n grote voetbalfan was, maar omdat het er nu eenmaal bij hoort. Zijn partner vroeg steevast of hij “even wat beelden wilde maken” van de wedstrijd — iets wat hij braaf deed, ook al betekende dat vaak vijftien minuten filmen van een team dat vooral uit enthousiasme speelde, en minder uit talent.
Maar de sfeer om het veld heen was een ander verhaal. Ouders die half slaperig toekeken, trainers die het team probeerden op te peppen, en kinderen die alle kanten opschoten behalve de juiste — het was soms meer chaos dan competitie. Totdat er ineens iets veranderde binnen het team.
Een nieuw teamlid… en een nieuwe reden om enthousiast naast het veld te staan
Het begon allemaal heel onschuldig. Een nieuw kindje werd toegevoegd aan het team, zoals dat elk seizoen gebeurt. Niemand verwacht bij zo’n aankondiging dat het voor opschudding zorgt. Maar toen de nieuwe speler op het veld verscheen, was dat nog maar het begin. Niet het kind zelf trok de aandacht van de vader, maar de moeder die hem naar de wedstrijd begeleidde.
Volgens de vader was het alsof het licht op het veld ineens wat warmer scheen. De nieuwe moeder stond langs de lijn, betrokken, vriendelijk, en straalde een openheid en enthousiasme uit dat opviel tussen de andere ouders. Zonder dat iemand er iets kwaads in hoefde te zien, bracht haar aanwezigheid simpelweg een nieuwe energie naar de zijlijn — iets wat het wekelijks verplichte uitstapje plotseling een stuk plezieriger maakte.
Hij merkte dat hij zichzelf erop betrapte dat hij de volgende wedstrijd niet langer zag als een opgave, maar als een moment om even uit zijn werkmodus te stappen en gewoon te genieten van de sfeer. En het was niet zozeer dat hij ergens naar op zoek was; het was meer dat het een onverwachte, frisse afwisseling bood van de routine van het ouderschap.
Het weekend krijgt een nieuwe betekenis
Waar hij eerder mopperde over de vroege wekker op zaterdag, merkte hij nu dat hij het niet meer erg vond om op tijd uit bed te stappen. De rit naar de club voelde een stuk lichter en de wedstrijd zelf kreeg een heel ander karakter. Niet doordat het team beter speelde — verre van zelfs — maar doordat hij zich onderdeel voelde van een kleine gemeenschap, een zijlijn vol ouders die ieder hun eigen verhaal hadden.
Die nieuwe moeder maakte de sfeer vriendelijker en open, waardoor ouders makkelijker met elkaar in gesprek raakten. De vader realiseerde zich dat dit eigenlijk altijd het mooie was geweest aan sportclubs: dat je er onverwachte mini-momenten beleeft van verbinding, humor en ontspanning. Dingen die je vaak pas ziet wanneer je er ontvankelijker voor bent.
Sport als ontmoetingsplek voor ouders
Wie zelf kinderen heeft, weet dat sportverenigingen meer zijn dan plekken waar kinderen leren winnen en verliezen. Ze zijn ontmoetingsplekken, buurthuizen in de buitenlucht en plekken waar mensen elkaar zonder oordeel leren kennen. Je hoeft geen fanatiek sporter te zijn om dat te waarderen.
Deze vader ontdekte opnieuw hoe waardevol dat is. Terwijl de kinderen over het veld renden, volgden de ouders alles met half aandacht en half plezier. Gesprekken gingen over werkdruk, school, avondeten en vakantieplannen. En waar vroeger de derde helft vooral voor de volwassen sporters zelf was, bleek er aan de zijlijn ook zoiets als een informele ‘eerste helft voor ouders’: koffie, grapjes en nieuwe gezichten.
Het nieuwe teamlid en zijn moeder vormden daarbij een spontane aanleiding om uit de sleur te stappen. Een gelegenheid voor een praatje, een lach of simpelweg het idee dat je er niet alleen voor staat in de drukte van het ouderschap.
De onverwachte charme van zaterdagochtendvoetbal
Wat deze vader vooral besefte, is dat de dingen waar je tegen opziet vaak juist de momenten worden die je het meest bijblijven. Zijn zoontje mocht dan niet het beste team hebben, maar het plezier dat de kinderen hadden was oprecht. En door het kleine beetje extra energie dat de nieuwe moeder meebracht, werd zelfs de sfeer aan de zijlijn iets waar hij naar uitkeek.
In plaats van alleen maar te filmen voor thuis, genoot hij nu ook van de kleine interacties: ouders die elkaar tips gaven, trainers die moedig bleven aanmoedigen en kinderen die iedere keer weer trots waren op hun eigen prestaties — of ze nu wonnen of verloren.
De vader merkte dat hij zich meer betrokken voelde, niet alleen bij zijn zoon, maar ook bij het clubleven. De wekelijkse wedstrijd werd niet langer een verplichting, maar een mini-evenementje binnen zijn weekend. Een moment van ontspanning dat totaal anders was dan een restaurantbezoek of borrel met vrienden — maar minstens zo waardevol.
De kracht van kleine ontmoetingen
Het mooie aan dit verhaal is hoe eenvoudig het eigenlijk is. Eén nieuw gezicht aan de zijlijn, één vriendelijke glimlach, één onverwacht moment kan ervoor zorgen dat vaste routines weer prettig aanvoelen. Niet omdat er iets romantisch hoeft te spelen, maar omdat mensen nu eenmaal graag positieve energie delen.
Deze vader vond door die kleine verandering weer rust en plezier in iets wat eerst als verplichting voelde. Het laat zien hoe waardevol het kan zijn om open te blijven staan voor nieuwe indrukken, zelfs in de hectiek van het ouderschap.
Van weekendstress naar weekendglimlach
Waar het weekend eerst vol zat met stress over plannen en verplichtingen, voelde het nu als iets waar hij weer naar uit kon kijken. Zijn zoon kreeg steun langs de lijn, zijn partner kreeg de gewenste videobeelden, en hijzelf vond er een onverwacht moment van ontspanning en verbinding.
Het is een herinnering die veel ouders waarschijnlijk herkennen: soms zitten de mooiste lichtpuntjes verstopt in de simpelste momenten. En soms begint een goed weekend gewoon met een voetbalwedstrijd op een vroeg veld — en één nieuwe ouder die de sfeer compleet verandert.