Algemeen
Precies 23 jaar na aanslag op Pim Fortuyn wordt koelbloedige dader joggend in park gespot!
De aanslag op Pim Fortuyn: een politieke schokgolf die Nederland blijvend veranderde
Op 6 mei 2002 werd Nederland opgeschrikt door een gebeurtenis die diepe sporen naliet in de politieke en maatschappelijke geschiedenis van het land. Pim Fortuyn, de omstreden maar charismatische politicus die met zijn eigen lijst storm liep in de peilingen, werd op het Media Park in Hilversum verm00rd. Negen dagen voor de Tweede Kamerverkiezingen werd hij op brute wijze neergesch0ten op een parkeerterrein bij het Audiocentrum, direct na een radio-interview.
De dader: Volkert van der Graaf, een milieuactivist met een achtergrond in het links-extremistische activisme. Hij werd vrijwel onmiddellijk na de m00rd gearr*steerd. Zijn daad was bedoeld, zo verklaarde hij later, om te voorkomen dat Fortuyn naar zijn inzicht kwetsbare groepen in de samenleving zou “demoniseren”. De m00rd werd daarmee niet alleen een persoonlijke tragedie, maar ook een aantasting van het democratische proces. Het land r0uwde — en discussieerde.
Een golf van nationale en internationale verontwaardiging
De m00rd op Fortuyn veroorzaakte direct een golf van verbijstering, verdriet en woede. Nooit eerder in de recente Nederlandse geschiedenis was een politicus op deze manier het zwijgen opgelegd. De gebeurtenis haalde wereldwijd het nieuws en werd vergeleken met politieke m00rden zoals die op John F. Kennedy. Binnen Nederland barstte een felle discussie los over de grenzen van de vrijheid van meningsuiting, de rol van activisme, en de veiligheid van politici.
Er ontstonden ook snel complottheorieën. Was Van der Graaf wel alleen? Had de staat gefaald in haar taak om Fortuyn te beschermen? Er verschenen tal van boeken en documentaires die deze vragen onderzochten. Hoewel de officiële lezing nooit is weerlegd, is het wantrouwen bij een deel van de bevolking tot op de dag van vandaag voelbaar.
Fortuyns politieke erfenis en verkiezingssucces
Ondanks zijn overlijden bleef Fortuyn op de kieslijst staan voor de Tweede Kamerverkiezingen van 15 mei 2002. Het resultaat was historisch: zijn partij, de Lijst Pim Fortuyn (LPF), behaalde met 1.358.942 stemmen maar liefst 26 zetels. Nog nooit had een nieuwe partij bij haar debuut zo’n groot aandeel in de Kamer veroverd.
Toch bleek het succes kortstondig. De LPF had moeite zich te organiseren zonder haar leider, en interne conflicten domineerden het nieuws. Bij de verkiezingen van 2006 keerde de partij niet meer terug in de Tweede Kamer. Toch wordt Fortuyns naam nog vaak genoemd in het politieke debat. Veel thema’s die hij aansneed — zoals immigratie, integratie en bestuurlijke openheid — zijn vandaag de dag nog steeds actueel.
De rechtszaak tegen Volkert van der Graaf
Op 15 april 2003 werd Volkert van der Graaf veroordeeld tot 18 jaar gev*ngenisstraf. De rechtbank oordeelde dat de m00rd weliswaar schokkend was en op br*te wijze werd gepleegd, maar vond de inbreuk op het democratisch proces “niet ernstig genoeg” om een levenslange c*lstraf te rechtvaardigen. De kans op herhaling werd volgens een psychiatrisch rapport als klein ingeschat.
Toch woog de rechtbank wel degelijk zwaar mee dat de rechtsorde ernstig was geschokt. Naast moord werd Van der Graaf ook veroordeeld voor verboden w*penbezit en het bedreigen van Hans Smolders, Fortuyns chauffeur en lijfwacht, die de dader direct na de aansl*g achterna zat.
De strafmaat leidde tot publieke discussie. Was 18 jaar genoeg voor zo’n daad? Had levenslang niet meer recht gedaan aan de ernst van het feit en de maatschappelijke gevolgen?
Vroegtijdige vrijlating en een ongemakkelijk beeld
Na het uitzitten van twee derde van zijn straf — 12 jaar — kwam Van der Graaf in 2014 voorwaardelijk vrij. Hij kreeg te maken met diverse beperkingen, waaronder een meldplicht, contactverbod met media en een locatieverbod voor het Media Park en politieke bijeenkomsten. In 2020 kwamen deze beperkingen te vervallen. Sindsdien leeft Van der Graaf als vrij man, zonder toezicht van justitie.
Op 6 mei 2025, exact 23 jaar na de m00rd, werd Van der Graaf gesignaleerd tijdens een wandeling door een park in Apeldoorn. Op sociale media leidde dit tot veel beroering. Sommigen uitten hun afkeer over het feit dat de m00rdenaar van Fortuyn ogenschijnlijk ongestoord van zijn vrijheid geniet op de herdenkingsdag van zijn daad. Anderen riepen juist op tot kalmte en verwezen naar de rechtsstaat, die hem volgens de wet een tweede kans heeft gegeven.
De impact op nabestaanden en de samenleving
Voor de familie van Pim Fortuyn, zijn vrienden en zijn trouwe aanhang is de pijn nog altijd voelbaar. Elk jaar wordt er rond 6 mei een moment van herdenking gehouden bij het standbeeld van Fortuyn in Rotterdam. De herinnering aan zijn bijdrage aan het politieke debat blijft levend, net als de schok die zijn d00d teweegbracht.
Voor velen blijft het confronterend dat Van der Graaf inmiddels in volledige vrijheid leeft. De vraag hoe een samenleving omgaat met veroordeelden van zware misdr!jven — zeker met een duidelijke politieke lading — is geen makkelijke. Het raakt aan diepere vragen over straf, vergiffenis, veiligheid en rechtvaardigheid.
De herdenking en zijn laatste rustplaats
Fortuyn werd op 10 mei 2002 begraven op begraafplaats Westerveld in zijn geboortedorp Driehuis, na een indrukwekkende requiemmis in de Kathedraal van Rotterdam. Op 20 juli 2002 werden zijn st0ffelijke resten overgebracht naar een praalgraf in het Italiaanse Provesano, waar Fortuyn een vakantiewoning bezat. De herbegrafenis gebeurde op verzoek van zijn familie, in alle rust, ver weg van de hectiek van de Nederlandse politiek.
Conclusie: een open wond in de Nederlandse geschiedenis
De m00rd op Pim Fortuyn markeert een kantelpunt in de moderne Nederlandse geschiedenis. Het was niet alleen een persoonlijke tragedie, maar ook een aanv*l op het vrije politieke debat. De discussie over de balans tussen vrijheid van meningsuiting, veiligheid en activisme leeft tot op de dag van vandaag voort.
Dat Volkert van der Graaf inmiddels zonder beperkingen door het leven gaat, roept bij velen emotie en onbegrip op — zeker rond de herdenkingsdatum van de m00rd. Maar het herinnert ons er ook aan hoe complex de werking van een rechtsstaat is. Want zelfs voor wie onherstelbaar leed veroorzaakte, geldt uiteindelijk het principe van straf, herstel en — hoe moeilijk ook — wederopname in de samenleving.
Koning Winter laat zich eindelijk zien: koude oostenwind brengt winterse sfeer rond kerst
Het voelt voor veel mensen alsof de winter dit jaar maar niet echt op gang wil komen. December is inmiddels vergevorderd, maar echte kou, sneeuw of ijs hebben we nauwelijks gezien. Grijze luchten, mistige ochtenden en temperaturen die eerder doen denken aan een zachte herfst domineren het weerbeeld. Toch lijkt daar nu verandering in te komen. Net op tijd voor de feestdagen staat Nederland aan de vooravond van een duidelijke weersomslag.
Grijze start van de winter
De afgelopen dagen verliepen vooral grauw. Dichte mist, laaghangende bewolking en af en toe wat lichte neerslag bepaalden het beeld. In met name het zuiden van het land viel geregeld regen, terwijl het noorden te maken kreeg met nevel en sombere luchten. Zonlicht was schaars en zorgde bij veel mensen voor een wat drukkend wintergevoel.
De temperaturen bleven ondertussen opvallend mild. Met waarden tussen de zes en negen graden was het allesbehalve koud. Voor wie naar buiten ging, voelde het misschien wat klam aan, maar winterkleding was nauwelijks nodig. Het weer bood weinig spektakel, maar was ook niet oncomfortabel.
Rustige nachten, weinig verrassingen
Ook ’s nachts bleef het weer relatief rustig. De neerslag nam meestal af, met hier en daar nog wat motregen of lichte mist. Vooral in het noordoosten bleef het zicht soms beperkt door nevel. Van echte vorst was geen sprake, waardoor wegen veilig bleven en winterse ongemakken uitbleven.
Voor veel mensen voelde deze periode als een soort verlengde aanloop naar de winter. Officieel was het nog herfst, maar het weer leek al wekenlang in een soort tussenfase te hangen, zonder duidelijke richting.
Officiële start van de winter
Morgen is het zover: dan begint de astronomische winter officieel. Het is de kortste dag van het jaar, waarna de dagen langzaam weer langer worden. Een symbolisch moment dat vaak gepaard gaat met hoop op winterse taferelen.
Toch laat Koning Winter zich op die dag nog niet meteen volledig zien. De verwachting is dat het opnieuw een wisselvallige dag wordt met veel wolken en lokaal wat lichte regen. De zon kan zich af en toe laten zien, maar speelt geen hoofdrol. Met temperaturen rond de negen graden blijft het ook dan nog relatief zacht.
De ommekeer: oostelijke wind
De echte verandering dient zich aan in de dagen daarna. Vanaf maandag draait de wind geleidelijk naar het oosten, en dat is een belangrijk signaal voor weerliefhebbers. Een oostelijke wind brengt namelijk koudere lucht vanuit het Europese vasteland richting Nederland.
Zodra die luchtstroming op gang komt, dalen de temperaturen merkbaar. Overdag wordt het nog maximaal zes graden, maar vooral ’s nachts wordt het kouder. De zachte lucht van de afgelopen weken maakt plaats voor een droger en frisser weertype.
Meer kou, maar ook meer zon
Met de komst van de koude oostenwind verandert niet alleen de temperatuur, maar ook het karakter van het weer. Waar bewolking en mist lange tijd de boventoon voerden, krijgen we richting kerst meer opklaringen. De lucht wordt droger, waardoor de zon zich vaker kan laten zien.
Dat zorgt voor heldere, frisse winterdagen. Overdag blijft het koud, maar het zonlicht maakt het aangenamer om buiten te zijn. Vooral in de ochtend en avond kan het echter guur aanvoelen door de koude wind.
Nachtvorst rond de feestdagen
Tijdens de kerstdagen zelf neemt de kans op nachtvorst toe. In de nacht kunnen de temperaturen dalen tot rond of net onder het vriespunt. Overdag blijft het kwik maar net boven nul steken. Dat betekent dat het voor het eerst deze winter écht winters aanvoelt.
Hoewel grootschalige sneeuwval voorlopig niet wordt verwacht, kan lokaal wat rijp ontstaan op grasvelden en daken. Voor veel mensen geeft dat precies de sfeer die bij kerst hoort: frisse lucht, een lichte winterkou en heldere luchten.
Guur kerstweer
De wind blijft tijdens de feestdagen aanwezig en kan het gevoelstemperatuur flink drukken. Vooral op open plekken voelt het guur aan. Warme kleding is dan geen overbodige luxe, zeker voor wie van plan is om een winterwandeling te maken of langere tijd buiten door te brengen.
Binnen zorgt het winterweer juist voor extra gezelligheid. De combinatie van kou buiten en warmte binnen maakt de feestdagen voor veel mensen extra sfeervol.
Wat betekent dit voor het dagelijks leven?
De overgang naar kouder weer vraagt wat aanpassing. Automobilisten moeten in de vroege ochtend rekening houden met gladheid door lichte vorst. Ook fietsers doen er goed aan alert te zijn, vooral op bruggen en viaducten.
Voor natuur en milieu betekent de kou een korte rustperiode. Planten en dieren passen zich aan, terwijl de droge lucht zorgt voor minder somberheid dan de grijze weken ervoor.
Wintergevoel keert terug
Na weken van twijfelachtig weer lijkt de winter zich eindelijk te laten gelden. Geen extreme kou, maar wel duidelijke winterse kenmerken die passen bij de tijd van het jaar. Voor veel mensen voelt dat als een opluchting: eindelijk weer een seizoen dat klopt met de kalender.
Of Koning Winter na kerst echt doorzet, is nog afwachten. Weermodellen laten zien dat de kou voorlopig standhoudt, maar zoals altijd blijft het weer onvoorspelbaar.
Vooruitblik
De komende dagen staan dus in het teken van verandering. Van grijs en zacht naar kouder, droger en helderder. Net op tijd voor kerst krijgt Nederland een vleugje winter terug. Geen sneeuwstormen of ijsdagen, maar wel genoeg kou om de feestdagen dat typische wintergevoel te geven.
Voor wie houdt van frisse lucht, heldere ochtenden en winterse gezelligheid, breekt er een mooie periode aan. En voor wie liever binnen blijft: het is het perfecte moment om het extra warm en knus te maken.
Koning Winter is even weggeweest, maar hij klopt weer voorzichtig op de deur.