Algemeen
Precies 23 jaar na aanslag op Pim Fortuyn wordt koelbloedige dader joggend in park gespot!
De aanslag op Pim Fortuyn: een politieke schokgolf die Nederland blijvend veranderde
Op 6 mei 2002 werd Nederland opgeschrikt door een gebeurtenis die diepe sporen naliet in de politieke en maatschappelijke geschiedenis van het land. Pim Fortuyn, de omstreden maar charismatische politicus die met zijn eigen lijst storm liep in de peilingen, werd op het Media Park in Hilversum verm00rd. Negen dagen voor de Tweede Kamerverkiezingen werd hij op brute wijze neergesch0ten op een parkeerterrein bij het Audiocentrum, direct na een radio-interview.
De dader: Volkert van der Graaf, een milieuactivist met een achtergrond in het links-extremistische activisme. Hij werd vrijwel onmiddellijk na de m00rd gearr*steerd. Zijn daad was bedoeld, zo verklaarde hij later, om te voorkomen dat Fortuyn naar zijn inzicht kwetsbare groepen in de samenleving zou “demoniseren”. De m00rd werd daarmee niet alleen een persoonlijke tragedie, maar ook een aantasting van het democratische proces. Het land r0uwde — en discussieerde.
Een golf van nationale en internationale verontwaardiging
De m00rd op Fortuyn veroorzaakte direct een golf van verbijstering, verdriet en woede. Nooit eerder in de recente Nederlandse geschiedenis was een politicus op deze manier het zwijgen opgelegd. De gebeurtenis haalde wereldwijd het nieuws en werd vergeleken met politieke m00rden zoals die op John F. Kennedy. Binnen Nederland barstte een felle discussie los over de grenzen van de vrijheid van meningsuiting, de rol van activisme, en de veiligheid van politici.
Er ontstonden ook snel complottheorieën. Was Van der Graaf wel alleen? Had de staat gefaald in haar taak om Fortuyn te beschermen? Er verschenen tal van boeken en documentaires die deze vragen onderzochten. Hoewel de officiële lezing nooit is weerlegd, is het wantrouwen bij een deel van de bevolking tot op de dag van vandaag voelbaar.
Fortuyns politieke erfenis en verkiezingssucces
Ondanks zijn overlijden bleef Fortuyn op de kieslijst staan voor de Tweede Kamerverkiezingen van 15 mei 2002. Het resultaat was historisch: zijn partij, de Lijst Pim Fortuyn (LPF), behaalde met 1.358.942 stemmen maar liefst 26 zetels. Nog nooit had een nieuwe partij bij haar debuut zo’n groot aandeel in de Kamer veroverd.
Toch bleek het succes kortstondig. De LPF had moeite zich te organiseren zonder haar leider, en interne conflicten domineerden het nieuws. Bij de verkiezingen van 2006 keerde de partij niet meer terug in de Tweede Kamer. Toch wordt Fortuyns naam nog vaak genoemd in het politieke debat. Veel thema’s die hij aansneed — zoals immigratie, integratie en bestuurlijke openheid — zijn vandaag de dag nog steeds actueel.
De rechtszaak tegen Volkert van der Graaf
Op 15 april 2003 werd Volkert van der Graaf veroordeeld tot 18 jaar gev*ngenisstraf. De rechtbank oordeelde dat de m00rd weliswaar schokkend was en op br*te wijze werd gepleegd, maar vond de inbreuk op het democratisch proces “niet ernstig genoeg” om een levenslange c*lstraf te rechtvaardigen. De kans op herhaling werd volgens een psychiatrisch rapport als klein ingeschat.
Toch woog de rechtbank wel degelijk zwaar mee dat de rechtsorde ernstig was geschokt. Naast moord werd Van der Graaf ook veroordeeld voor verboden w*penbezit en het bedreigen van Hans Smolders, Fortuyns chauffeur en lijfwacht, die de dader direct na de aansl*g achterna zat.
De strafmaat leidde tot publieke discussie. Was 18 jaar genoeg voor zo’n daad? Had levenslang niet meer recht gedaan aan de ernst van het feit en de maatschappelijke gevolgen?
Vroegtijdige vrijlating en een ongemakkelijk beeld
Na het uitzitten van twee derde van zijn straf — 12 jaar — kwam Van der Graaf in 2014 voorwaardelijk vrij. Hij kreeg te maken met diverse beperkingen, waaronder een meldplicht, contactverbod met media en een locatieverbod voor het Media Park en politieke bijeenkomsten. In 2020 kwamen deze beperkingen te vervallen. Sindsdien leeft Van der Graaf als vrij man, zonder toezicht van justitie.
Op 6 mei 2025, exact 23 jaar na de m00rd, werd Van der Graaf gesignaleerd tijdens een wandeling door een park in Apeldoorn. Op sociale media leidde dit tot veel beroering. Sommigen uitten hun afkeer over het feit dat de m00rdenaar van Fortuyn ogenschijnlijk ongestoord van zijn vrijheid geniet op de herdenkingsdag van zijn daad. Anderen riepen juist op tot kalmte en verwezen naar de rechtsstaat, die hem volgens de wet een tweede kans heeft gegeven.
De impact op nabestaanden en de samenleving
Voor de familie van Pim Fortuyn, zijn vrienden en zijn trouwe aanhang is de pijn nog altijd voelbaar. Elk jaar wordt er rond 6 mei een moment van herdenking gehouden bij het standbeeld van Fortuyn in Rotterdam. De herinnering aan zijn bijdrage aan het politieke debat blijft levend, net als de schok die zijn d00d teweegbracht.
Voor velen blijft het confronterend dat Van der Graaf inmiddels in volledige vrijheid leeft. De vraag hoe een samenleving omgaat met veroordeelden van zware misdr!jven — zeker met een duidelijke politieke lading — is geen makkelijke. Het raakt aan diepere vragen over straf, vergiffenis, veiligheid en rechtvaardigheid.
De herdenking en zijn laatste rustplaats
Fortuyn werd op 10 mei 2002 begraven op begraafplaats Westerveld in zijn geboortedorp Driehuis, na een indrukwekkende requiemmis in de Kathedraal van Rotterdam. Op 20 juli 2002 werden zijn st0ffelijke resten overgebracht naar een praalgraf in het Italiaanse Provesano, waar Fortuyn een vakantiewoning bezat. De herbegrafenis gebeurde op verzoek van zijn familie, in alle rust, ver weg van de hectiek van de Nederlandse politiek.
Conclusie: een open wond in de Nederlandse geschiedenis
De m00rd op Pim Fortuyn markeert een kantelpunt in de moderne Nederlandse geschiedenis. Het was niet alleen een persoonlijke tragedie, maar ook een aanv*l op het vrije politieke debat. De discussie over de balans tussen vrijheid van meningsuiting, veiligheid en activisme leeft tot op de dag van vandaag voort.
Dat Volkert van der Graaf inmiddels zonder beperkingen door het leven gaat, roept bij velen emotie en onbegrip op — zeker rond de herdenkingsdatum van de m00rd. Maar het herinnert ons er ook aan hoe complex de werking van een rechtsstaat is. Want zelfs voor wie onherstelbaar leed veroorzaakte, geldt uiteindelijk het principe van straf, herstel en — hoe moeilijk ook — wederopname in de samenleving.
Angela de Jong reageert fel op vrijspraak Marco Borsato: “Ik zet zijn muziek niet meer op”
De vrijspraak van Marco Borsato heeft in heel Nederland een golf aan reacties veroorzaakt. Waar sommigen opgelucht ademhaalden, klonken er ook veel kritische geluiden. Een van de meest uitgesproken reacties kwam van Angela de Jong, die in RTL Tonight uitgebreid stilstond bij de uitspraak én bij haar persoonlijke gevoel bij de zaak.
De Jong, die de laatste tijd opvallend vaak aanschuift bij het programma, gebruikte de studio opnieuw als plek om haar scherpe analyses en stevige standpunten te delen. Dat is opvallend, omdat ze RTL Tonight in eerdere jaren juist geregeld kritisch beoordeelde in haar columns. Toch lijkt ze in deze fase de talkshow bewust te gebruiken om haar visie op gevoelige maatschappelijke thema’s te duiden.
“Geen bewijs, maar dat maakt het niet minder pijnlijk”
Angela de Jong opende haar betoog met een duidelijke nuancering: zij respecteert de uitspraak en het functioneren van de Nederlandse rechtsstaat.
“Natuurlijk, we hebben een rechtsstaat en die functioneert,” zei ze. “Dat moeten we altijd vooropstellen.”
Maar onmiddellijk daarna maakte ze duidelijk dat het juridische oordeel volgens haar niet betekent dat de zaak emotioneel of moreel ineens eenvoudig wordt.
Ze wijst op een bredere zorg die zij al langer heeft: slacht0ffers van grensoverschrijdend gedrag lopen vaak vast in het juridische systeem.
“Uiteindelijk is het netto uitlekgewicht dat je als vermeend slacht0ffer, man of vrouw, altijd aan het kortste eind trekt. Je hebt gewoon geen poot om op te staan.”
De Jong benadrukt dat dit probleem niet uniek is voor deze zaak, maar structureel is binnen situaties waarin bewijs ontbreekt.
Volgens haar komen veel incidenten voor in omstandigheden waar geen getuigen aanwezig zijn en waar communicatie via berichten of mondeling contact plaatsvindt.
“Het komt altijd neer op jouw woord tegen dat van de ander,” stelt ze. Dat maakt de drempel voor slacht0ffers hoog, en de kans op juridische erkenning laag.
“De verklaring ging door merg en been”
De opiniedeskundige verwijst vervolgens naar de inhoud van de aangifte en de verklaring van de aangeefster, die tijdens de rechtszaak voorgelezen werd.
“Het ging door merg en been, vond ik,” zegt ze.
Volgens Angela legde de jonge vrouw helder, consistent en indringend uit welke emotionele gevolgen grensoverschrijdend gedrag kan hebben.
“Ze legt precies uit wat een slacht0ffer van zulk gedrag allemaal doormaakt. Die schaamte, dat schuldgevoel, die angst… dat kwam allemaal heel dichtbij.”
De Jong benadrukt dat een vrijspraak níet automatisch betekent dat iemand fantasie heeft, overdrijft of niets heeft meegemaakt.
“Zij wilde erkenning,” zegt Angela, “en ze staat nu weer met lege handen.”
Hoewel de uitspraak juridisch gezien helder is, laat ze zien dat morele en emotionele perspectieven veel ingewikkelder kunnen zijn.
Muziek van Borsato? “Voor mij niet meer”
Toen presentator Humberto Tan haar vroeg of zij na de vrijspraak nog naar de muziek van Marco Borsato kan luisteren, kwam er geen moment van twijfel.
“Nee.”
Ze licht haar antwoord toe met een duidelijke persoonlijke grens.
“Hij is vrijgesproken voor ontucht,” zegt ze, “maar alles wat hij wél heeft toegegeven over wat zich in dat gezin heeft afgespeeld, én de appjes die gestuurd werden door een man van vijftig naar een meisje van zestien of zeventien… dat vond ik echt om te kotsen.”
Ze zegt erbij dat ze jarenlang met plezier naar zijn muziek luisterde, maar dat haar gevoel nu veranderd is.
“Hoe leuk ik zijn muziek ook vind, ik zal het zelf niet meer opzetten.”
Het is een persoonlijk besluit, maar wel een dat past bij Angela’s rol: iemand die haar mening niet alleen vormt, maar ook uitspreekt, ook als die meningen kritiek oproepen.
Een bredere discussie over grensoverschrijdend gedrag
Wat Angela de Jong zegt, gaat verder dan één zaak of één artiest. Ze spreekt een bredere zorg uit die al jaren door de entertainmentwereld en de media zweeft.
De afgelopen jaren kwamen er meerdere dossiers aan het licht waarbij meldingen van ongewenst gedrag centraal stonden. Elke keer weer laait dezelfde discussie op:
-
Hoe bewijs je iets dat vaak achter gesloten deuren gebeurt?
-
Hoe werkt het rechtssysteem in situaties zonder getuigen?
-
Wat betekent een vrijspraak voor het gevoel van slacht0ffers?
-
Hoe scheidt het publiek iemands werk van iemands privégedrag?
Angela de Jong blijft een uitgesproken stem in dat debat. Niet omdat ze zichzelf boven de feiten plaatst, maar omdat ze vanuit haar perspectief spreekt namens een groep mensen die zich herkent in wat vaak verborgen blijft.
Reacties in de studio en daarbuiten
De sfeer tijdens de uitzending was voelbaar gespannen. Humberto Tan luisterde aandachtig en stelde vragen die ruimte boden voor nuance. Co-hosts keken zichtbaar alert toe hoe Angela haar verhaal deed.
Ook op sociale media leidde haar optreden tot duizenden reacties:
-
Sommigen prezen haar voor haar empathie en moed.
-
Anderen vonden dat ze te hard oordeelt over iemand die juridisch onschuldig is verklaard.
-
Weer anderen benadrukten dat beide perspectieven naast elkaar kunnen bestaan: een juridische vrijspraak én moreel ongemak.
In talkshows, podcastfragmenten en opiniestukken keerde haar uitspraak regelmatig terug. Niet alleen omdat zij een bekende naam is, maar vooral omdat haar boodschap aansluit op discussies die al langer spelen rondom machtsdynamiek, vertrouwen en veilige werkomgevingen.
De spanning tussen recht en gevoel
Angela’s woorden herinneren eraan dat het juridische systeem werkt volgens strikte regels, terwijl menselijke emoties veel complexer zijn.
In de rechtszaal draait het om
bewijs.
In het dagelijks leven draait het om vertrouwen, intuïtie en
persoonlijke grenzen.
Daarom kunnen mensen verschillend reageren op dezelfde uitspraak:
-
Voor sommigen betekent een vrijspraak letterlijk: onschuldig.
-
Voor anderen betekent een vrijspraak vooral: niet bewezen.
En in dat grijze gebied vindt Angela haar standpunt.
Een heldere conclusie: respect voor het recht, maar geen ruimte in haar playlist
Angela sluit haar betoog af zoals ze begon: met respect voor de rechterlijke beslissing, maar ook met een scherpe persoonlijke grens.
Voor haar is dit geen kwestie van muziek alleen. Het gaat over waardigheid, bescherming van kwetsbare mensen en de gevoeligheid van situaties waarin machtsverschillen een rol spelen.
“Ik zal het zelf niet meer opzetten,” zegt
ze nog eens.
Niet kwaad, niet schreeuwend, maar vastberaden.
Het gesprek dat daarop volgt, laat zien dat Nederland voorlopig nog niet klaar is met de discussie rond deze zaak — juridisch, emotioneel en maatschappelijk.