Algemeen
Jan Keizer is woest in Vandaag Inside: ´Er mag niks meer in Nederland, zelfs kerst wordt ons afgepakt!´
Zanger Jan Keizer uit Volendam windt er geen doekjes om: hij herkent het Nederland waarin hij is opgegroeid nauwelijks nog terug. In een openhartig interview met Weekend laat de voormalig BZN-frontman weten dat hij zich stoort aan de toenemende gevoeligheid en krampachtigheid van de samenleving. Wat hem betreft biedt het tv-programma Vandaag Inside eindelijk weer ruimte voor eerlijkheid en nuchter conservatief geluid.
Grote waardering voor Vandaag Inside
Volgens Keizer is Vandaag Inside een zeldzame uitzondering op de rest van de Nederlandse televisie. Als vaste kijker voelt hij zich gehoord en begrepen door tafelgasten als Johan Derksen en Albert Verlinde. “Ze zeggen tenminste nog waar het op staat,” aldus de zanger. Het programma vormt voor hem een verademing in een mediaklimaat dat volgens hem vooral politiek correct en voorzichtig is geworden.
“Je mag niks meer zeggen”
Keizer uit stevige kritiek op wat hij ziet als een beknelling van de vrijheid van meningsuiting. “Je mag niks meer in dit land,” stelt hij. Hij doelt hiermee op de maatschappelijke neiging om uitspraken of gedrag al snel als aanstootgevend te beschouwen. Voor hem betekent deze verandering een verlies van openheid en spontaniteit. “Vroeger kon je nog een grap maken, tegenwoordig moet je bij elke zin opletten.”
Gemis aan het oude Nederland
De zanger kijkt met nostalgie terug op hoe Nederland er volgens hem vroeger uitzag. Hij noemt een vrijere omgang met kleding, taalgebruik en culturele gewoonten. “Toen lagen mensen gewoon topless op het strand en droegen vrouwen minirokken,” zegt hij. Nu ziet hij juist een trend richting meer bedekking en voorzichtigheid, wat hij als symbool ziet voor een bredere maatschappelijke terughoudendheid.
Tradities onder vuur
Keizer haalt ook Zwarte Piet aan als voorbeeld van hoe traditionele elementen in de samenleving verdwijnen. Hij ziet de afschaffing ervan niet als vooruitgang, maar als verlies van culturele identiteit. Ook het feit dat kersttradities onder druk komen te staan vanwege religieuze gevoeligheden betreurt hij. “We geven stukje bij beetje ons erfgoed op,” stelt hij.
Televisie zonder inhoud
Naast kritiek op de samenleving richt Keizer zijn pijlen ook op het huidige tv-aanbod. Hij hekelt de oppervlakkigheid van programma’s als De Alleskunner VIPS, waar hij met verbazing keek naar kandidaten die overdreven enthousiast reageerden op triviale opdrachten. “Ze deden alsof ze het WK hadden gewonnen omdat ze een kaarsje uitbliezen. Zo lullig allemaal.”
Beperkt kijkgedrag
Keizer is selectief geworden in zijn tv-consumptie. Hij kijkt enkel naar programma’s die volgens hem nog écht ergens over gaan: Vandaag Inside, Rondo, De Slimste Mens en 2 voor 12. De rest laat hij links liggen, omdat het hem te ver verwijderd voelt van de realiteit en zijn eigen waarden.
Een stem uit een andere tijd
Wat uit Keizers verhaal spreekt, is een diep verlangen naar een land dat volgens hem authentieker, vrijer en minder voorzichtig was. Zijn opmerkingen roepen zowel bijval als kritiek op, maar ze leggen een sentiment bloot dat bij een deel van de bevolking leeft. Of zijn standpunten als ouderwets of herkenbaar worden gezien, hangt sterk af van waar iemand zelf staat in het veranderende landschap van Nederland.
Boodschappen doen wordt steeds duurder: waarom de kassa bij de supermarkt voor zoveel schrik zorgt
Voor steeds meer gezinnen is een bezoek aan de supermarkt geen routineklus meer, maar een moment van spanning. Waar het jaren geleden nog mogelijk was om met vijftig euro een goed gevulde boodschappentas naar huis te gaan, zien consumenten nu tot hun verbazing dat zelfs een klein mandje al richting de honderd euro kan oplopen. Zelfs bij budgetketens zoals Lidl, die lange tijd bekend stonden om hun scherpe prijzen, voelt elke kassabon inmiddels alsof er ongemerkt steeds meer euro’s verdwijnen.
Deze ontwikkeling roept vragen op: waarom worden dagelijkse boodschappen zó veel duurder, en hoe kunnen consumenten zich hier nog tegen wapenen?
Basisproducten stijgen het hardst in prijs
De opvallendste stijgingen zitten bij precies de producten die bijna ieder huishouden dagelijks nodig heeft. Denk aan brood, pasta, olie, groenten, kaas en melk. Het zijn geen luxeartikelen, maar juist de vaste onderdelen van het weekmenu. Terwijl consumenten vroeger vooral verschil merkten bij A-merken, zijn tegenwoordig ook huismerkproducten aanzienlijk duurder dan een jaar geleden.
Veel mensen merken dat het bedrag op het kassascherm sneller oploopt dan ooit, zelfs als ze bewust minder producten in hun mandje leggen. Een simpel ontbijt- of lunchpakket kan al een flinke hap uit het budget nemen. Voor gezinnen met kinderen kan een wekelijkse boodschappenronde zo uitgroeien tot een flinke kostenpost.
Waarom zijn boodschappen zo duur geworden?
Economische deskundigen wijzen op een combinatie van factoren:
-
Stijgende energieprijzen, waardoor productie en voedselverwerking duurder worden.
-
Hogere transportkosten, onder andere door duurdere brandstoffen.
-
Internationale onzekerheid, wat zorgt voor prijsvolatiliteit op de wereldmarkten.
-
Duurdere grondstoffen, waardoor de kostprijs van producten oploopt.
Hoewel deze factoren een logische verklaring vormen, blijven consumenten met een ander gevoel achter: wat het precíes kost om een product te maken, maakt aan de kassa namelijk weinig verschil. Daar draait het vooral om de vraag of je het bedrag kunt betalen.
Strategisch boodschappen doen wordt de nieuwe norm
Steeds meer huishoudens geven aan dat boodschappenplanning een serieuze taak is geworden. Waar een supermarktbezoek vroeger iets was dat “even tussendoor” gebeurde, moet nu bijna elke aankoop worden bekeken alsof het een belangrijke beslissing is.
Mensen passen hun routine aan:
-
Ze nemen rekenmachines mee om prijzen direct te vergelijken.
-
Ze maken strikte lijstjes en blijven daar ook bij.
-
Ze letten bewuster op aanbiedingen, maar ontdekken dat die minder voordelig zijn dan vroeger of sneller uitverkocht raken.
-
Ze doen vaker boodschappen bij verschillende winkels om toch nog ergens te besparen.
Zelfs kinderen merken de verandering. Ouders leggen steeds vaker uit waarom bepaalde producten niet meegaan in het karretje.
Slimme marketing helpt niet mee
Supermarkten hebben hun schappen zo ingericht dat consumenten vaak ongemerkt naar duurdere producten grijpen. Artikelen op ooghoogte zijn vrijwel altijd prijziger. De voordeligere alternatieven liggen meestal onderaan of helemaal bovenin het schap – minder zichtbaar voor klanten die haast hebben.
Daarnaast zijn er “nepkortingen”, zoals producten die worden verhoogd in prijs en daarna weer in de aanbieding gaan. Luxe verpakkingen of “gezonde claims” maken producten aantrekkelijker, maar niet per se beter voor de portemonnee.
Voor iemand die snel door de winkel loopt, is het bijna onmogelijk om alle psychologische prijsstrategieën te doorzien.
Lidl blijft relatief goedkoop, maar zelfs daar worden de bedragen hoger
Budgetketens zoals Lidl blijven voor veel gezinnen de plek waar ze nog nét binnen het budget kunnen winkelen. Toch is het ook daar duidelijk merkbaar dat de prijzen stijgen. Wanneer zelfs de voordeligste supermarkt duur begint aan te voelen, wordt de kloof tussen inkomen en uitgaven steeds groter.
Dit maakt duidelijk hoe intens de prijsdruk inmiddels is geworden. Voor mensen met een lager of middeninkomen voelt boodschappen doen als een voortdurende rekenoefening, waarbij elke euro telt.
De menselijke kant: gezinnen komen klem te zitten
Waar inflatie vroeger een abstract begrip was, merken consumenten nu dagelijks de gevolgen:
-
Sommige mensen slaan maaltijden over om binnen het budget te blijven.
-
Steeds meer gezinnen melden zich bij voedselbanken.
-
Werkende gezinnen hebben moeite om de maand rond te komen, ondanks meerdere inkomens.
-
De vaste lasten slokken een groter deel van het inkomen op, waardoor er minder ruimte is voor onverwachte uitgaven.
Voedselbanken melden een voortdurende stijging in aanvragen, terwijl donaties juist onder druk staan. Dit laat zien hoe breed het probleem is: niet alleen mensen in armoede, maar ook werkende gezinnen worden geraakt.
Supermarkten boeken hoge winsten: het contrast groeit
Een punt dat regelmatig terugkomt in de discussie, is dat grote supermarktketens recordwinsten blijven boeken. Voor veel consumenten voelt dat wrang: terwijl zij meer betalen, lijkt het alsof bedrijven juist profiteren van de situatie.
Die kloof tussen zakelijke resultaten en de realiteit van de klant wordt steeds zichtbaarder. Het maakt de discussie over “betaalbaar voedsel” urgenter dan ooit.
De sociale impact: boodschappen doen wordt een bron van stress
Waar een supermarktbezoek ooit een simpel alledaags moment was, ervaren veel mensen nu stress zodra ze de winkel binnenlopen. Het gevoel dat alles duur is, dat je continu moet rekenen en keuzes moet afwegen, weegt zwaar.
Zelfs een boterham met kaas — voorheen een van de goedkoopste lunches — is ineens een kleine luxe geworden.
De oplopende prijzen zorgen ervoor dat gezinnen creatiever worden, maar ook dat ze terughoudender zijn in hun keuzes. Dat heeft uiteindelijk invloed op gezondheid, welzijn en leefstijl.
Een toekomst waarin eten weer betaalbaar moet worden
Voeding is een basisbehoefte, geen luxe. Dat vraagt om beleid en bedrijfsvoering die rekening houden met consumenten. Prijsbewuste keuzes zijn normaal, maar het mag nooit zo ver komen dat gezinnen afhankelijk worden van geluk of speciale acties om gezond te kunnen eten.
Bewustwording, transparantie en eerlijke prijzen zijn volgens veel consumenten broodnodig.
Hoe ga jij om met de stijgende prijzen?
Merk jij het ook bij elke
kassabon?
Heb je tips om de kosten te drukken of herken je het gevoel dat
boodschappen doen een serieuze rekenopgave is geworden?
Laat het weten op Facebook — jouw ervaringen kunnen anderen helpen in deze dure tijden.