Achter de bromstem van Maarten van Rossem: zorgen, liefde en ouder worden

Maarten van Rossem kennen we allemaal als de man met de markante stem, de vlijmscherpe analyses en een flinke dosis droge humor. Hij is historicus, schrijver, voormalig hoogleraar en jarenlang vaste kracht bij De Slimste Mens. Maar achter zijn vaak cynische uitstraling schuilt ook een man van vlees en bloed – met zorgen, verdriet en een diepgewortelde liefde voor zijn vrouw Winnie.

In een openhartig interview met Story laat Maarten zich van een andere kant zien. Zijn vrouw Winnie is recent ernstig gevallen en heeft op twee plaatsen haar heup gebroken. Een zware klap, ook voor iemand die doorgaans niet snel van zijn stuk gebracht lijkt te worden.

Een leven samen

Maarten en Winnie zijn al samen sinds 1969. Wat begon als een ontmoeting tijdens een sinterklaasfeest groeide uit tot een partnerschap van meer dan vijf decennia. Ze kregen samen twee kinderen, Ottelien en Niels, al was dat lang niet vanzelfsprekend. Beiden hadden geen uitgesproken kinderwens, maar uiteindelijk vonden ze in het ouderschap toch een nieuwe vorm van verbondenheid.

Maarten grapte daar ooit droogjes over: “Ik was een zelfverklaarde kinderhater, maar dat is helemaal bijgedraaid. Ik vind kinderen tegenwoordig fantastisch.” Het typeert zijn stijl: eerlijk, zonder omwegen, en nooit te beroerd om van mening te veranderen.

De impact van Winnies val

Dat zijn vrouw nu afhankelijk is van een rollator, verandert hun dagelijks leven drastisch. Maarten blijft nuchter, zoals altijd: “Dat hoort nu eenmaal bij het ouder worden.” Maar wie goed luistert, hoort meer. Tussen de regels door klinkt bezorgdheid. Machteloosheid zelfs.

Want hoe rationeel Maarten ook denkt en spreekt, het doet zichtbaar iets met hem dat zijn geliefde plots zo kwetsbaar is geworden. Ze delen al meer dan vijftig jaar lief en leed, en nu is dat leed ineens voelbaar in elke stap, elk gebaar, elk moment dat Winnie hulp nodig heeft bij wat ooit vanzelf ging.

Oude wonden

De situatie van Winnie brengt bij Maarten ook herinneringen terug aan zijn moeder, die ernstig z!ek was en aan Parkinson en dementie leed. In eerdere interviews sprak hij daar rauw en zonder opsmuk over. “Ze takelde enorm af,” zei hij ooit. “We hebben weleens gedacht haar te smoren met een kussentje. Maar ja, dan beland je in de gevangenis.”

Voor sommigen was dat een schokkende uitspraak. Maar voor wie Maarten kent, was het een vorm van grimmige eerlijkheid. Geen sensatiezucht, maar een manier om het ondraaglijke bespreekbaar te maken. Zijn openheid over de ongemakkelijke realiteit van z!ekte, ouderdom en afscheid is zeldzaam – en daarom des te waardevoller.

Een bankje in het park

Te midden van alle zorgen viel Maarten onlangs een bijzonder eerbetoon ten deel. In het Utrechtse Wilhelminapark werd een speciaal bankje voor hem onthuld. Een dankbetuiging van de producenten van De Slimste Mens, waar hij twaalf seizoenen lang een vertrouwd gezicht was.

Zoals we van hem gewend zijn, kon Maarten ook daar een droog grapje niet laten: “Ik hoop vooral dat mensen niet eindeloos gaan zitten zeuren als ze naast me komen zitten.” De producent voegde daar met een glimlach aan toe: “Groet hem gerust, maar blijf niet te lang zitten.” Het typeert de sfeer: gevat, relativerend, zonder bombast.

Geen slacht0ffer, wel mens

Ondanks alle turbulentie thuis blijft Maarten zichzelf. Hij vraagt geen medelijden, deelt geen emotionele oneliners, en presenteert zich niet als slacht0ffer. Juist die houding maakt hem voor velen herkenbaar. Hij benoemt wat velen denken, maar niet durven zeggen – of niet goed onder woorden kunnen brengen.

Zijn benadering is ongepolijst en realistisch. En dat maakt het des te indrukwekkender wanneer hij wél openheid toont over zijn emoties, zoals nu bij de situatie met Winnie. Want het zijn juist de mensen die hun gevoelens normaal gesproken voor zich houden, bij wie het het hardst binnenkomt als ze het wél doen.

Ouder worden zonder illusies

Maarten spreekt regelmatig over het ouder worden, de lichamelijke achteruitgang die daarbij hoort, en de mentale veerkracht die nodig is om daarmee om te gaan. “Iedereen doet alsof oud zijn iets is wat je kunt fixen met een goed dieet of een dagelijkse wandeling, maar het is gewoon aftakeling,” zei hij ooit in een interview.

Het klinkt hard, maar het is eerlijk. En het is precies deze eerlijkheid die zo veel mensen aanspreekt. In een wereld waarin we geacht worden ‘jong van geest’ te blijven tot ver voorbij ons pensioen, laat Maarten zien dat er ook waardigheid zit in accepteren wat is – mét de gebreken, de frustratie en de zorgen die daarbij horen.

De liefde blijft zichtbaar

Wat het meest ontroert in het huidige verhaal, is misschien wel de liefde tussen Maarten en Winnie. Geen grote romantische gebaren, geen dramatische liefdesverklaringen – maar wel een diep respect en een stille toewijding. “We zijn al zo lang samen, dit hoort erbij,” zegt Maarten nuchter. Maar zijn ogen vertellen meer dan zijn woorden.

Die lange geschiedenis samen, met alle hoogte- en dieptepunten, zorgt voor een band die sterker is dan wat dan ook. En dat voel je in alles wat hij zegt.

Wat we van Maarten kunnen leren

Maarten van Rossem laat in deze moeilijke periode zien dat je niet hoeft te schreeuwen om gehoord te worden. Zijn stijl – analytisch, kalm, soms bot – is niet veranderd. Maar de omstandigheden hebben hem wel iets zachter gemaakt. Iets menselijker misschien. En juist dat maakt zijn verhaal zo krachtig.

Hij toont dat kwetsbaarheid niet gelijkstaat aan zwakte. Dat je rouw, zorg en liefde niet altijd in grote woorden hoeft te vatten, om het toch voelbaar te maken. En dat ook een man die zijn carrière heeft gebouwd op ratio en feiten, diep geraakt kan worden door wat het leven brengt.

Laat van je horen

Voor wie zich herkent in Maartens verhaal – of geraakt is door zijn openheid – is een klein gebaar soms al genoeg. Een berichtje van steun, een kaartje, een gedachte. Want ook iemand als Maarten, die zich nooit anders voordoet dan hij is, mag weten dat zijn nuchtere menselijkheid verschil maakt.