Algemeen
Grote kritiek op prinses Amalia tijdens herdenking op de Dam
Prinses Amalia kiest voor ingetogen aanwezigheid tijdens Herdenking: een stil gebaar vol betekenis
Op zaterdagavond 4 mei 2025 stond Nederland stil bij de Nationale Herdenking. Op de Dam in Amsterdam vond, zoals ieder jaar, de plechtigheid plaats waarbij slacht0ffers van oorl0g en gew*ld worden herdacht. Centraal stond opnieuw het besef dat vrijheid niet vanzelfsprekend is, en dat herdenken waardevol blijft — generatie op generatie.
Zoals gebruikelijk waren koning Willem-Alexander en koningin Máxima zichtbaar aanwezig bij de ceremonie. Zij legden samen een krans bij het Nationaal Monument en stonden tijdens het taptoesignaal en de twee minuten stilte tussen duizenden aanwezigen op het plein. Maar één lid van de koninklijke familie viel op door haar afwezigheid op de voorgrond: prinses Amalia.
De 21-jarige kroonprinses was dit jaar niet op het plein zichtbaar, maar volgde de plechtigheid vanuit het Paleis op de Dam, dat uitkijkt op het monument en het plein. Op enkele discreet genomen beelden is te zien hoe zij voorafgaand aan de herdenking het paleis binnenging, klaar om op haar eigen manier deel te nemen aan dit nationale moment van bezinning.
Een stille vorm van betrokkenheid
Hoewel Amalia tijdens de uitzending niet in beeld werd gebracht, is haar aanwezigheid achter de schermen veelzeggend. Zonder woorden maakte ze duidelijk dat zij onderdeel was van dit belangrijke ritueel, zij het op een rustige, ingetogen manier. Waarom zij ervoor koos de herdenking niet op het plein zelf bij te wonen, is niet officieel toegelicht. Toch kan deze keuze symbool staan voor haar nog altijd terughoudende rol binnen het publieke leven, waarin zij langzaam maar zeker haar plek inneemt als toekomstige koningin.
Veiligheidsredenen, persoonlijke voorkeur of de wens om ruimte te laten aan haar ouders tijdens dit officiële moment — het blijft gissen. Maar de essentie is helder: ook zonder zichtbaar aanwezig te zijn, nam Amalia haar verantwoordelijkheid. In stilte, met respect en in verbinding met het moment.
Herdenken in een veranderende tijd
De jaarlijkse herdenking op 4 mei kent een vast stramien, maar wordt steeds opnieuw ingevuld met actuele thema’s en persoonlijke verhalen. In de Nieuwe Kerk, direct naast de Dam, vond voorafgaand aan de ceremonie de jaarlijkse 4 mei-voordracht plaats. Dit keer was die in handen van journalist en presentator Philip Freriks, die een indrukwekkend en persoonlijk verhaal bracht.
Freriks sprak over zijn broer Jan, die in april 1945 omkwam op slechts negenjarige leeftijd, tijdens een militaire operatie in Groningen. De jonge Jan werd geraakt door zogeheten ‘friendly fire’ van Canadese bevrijders. Freriks vertelde hoe die gebeurtenis het leven van zijn familie voorgoed tekende. Zijn moeder gebruikte het woord ‘gesneuveld’ om betekenis te geven aan het verlies van haar zoon. Daarmee gaf ze hem een plaats binnen het grotere verhaal van vrijheid en bevrijding.
Het verhaal van Freriks raakte zichtbaar veel aanwezigen in de kerk en de mensen die thuis keken. Het liet zien hoe groot het persoonlijke verlies kan zijn binnen het collectieve herdenken. En hoe herinneringen — ook na tachtig jaar — nog springlevend kunnen zijn.
Een bescheiden rol, een duidelijke boodschap
Voor prinses Amalia is haar rol binnen de monarchie de afgelopen jaren langzaam maar zeker gegroeid. Toch kiest ze er regelmatig voor om de achtergrond op te zoeken tijdens plechtige momenten. De Nationale herdenking is een van de meest beladen gebeurtenissen op de koninklijke kalender. Dat zij ervoor koos om deze in stilte vanuit het Paleis op de Dam te volgen, toont haar bewustzijn van het moment én van haar eigen rol daarin.
Voor veel jongeren is herdenken iets wat ze meekrijgen van ouders, leraren of via televisie. Amalia vertegenwoordigt die jongere generatie — en laat tegelijk zien dat herdenken tijdloos is. Haar aanwezigheid, al is het niet fysiek tussen de mensen op de Dam, bevestigt haar verbondenheid met het verleden én met de plicht om dat verleden niet te vergeten.
Een land staat stil
Op de Dam stonden duizenden mensen in stilte bijeen. Het plein, gevuld met families, veteranen, scholieren en belangstellenden van alle leeftijden, werd even het hart van het herdenken. Twee minuten lang geen verkeer, geen stemmen, geen beweging — alleen stilte. Daarna volgden de nationale hymnes en muziekstukken, afgewisseld met sobere woorden en kransleggingen.
De kracht van 4 mei zit in de eenvoud. Geen groots spektakel, maar respect, reflectie en stilte. Een stilte die verbindt, troost en aanzet tot denken. Dat ook prinses Amalia dit moment op haar manier meebeleefde, benadrukt dat herdenken niet draait om zichtbaarheid, maar om aanwezigheid in de breedste zin van het woord.
Wat het betekent om stil te staan
Herdenking is geen moment van politieke stellingname of historische analyse. Het is een ritueel van her-innering. Een kans om stil te staan bij de offers die werden gebracht, bij mensen die hun vrijheid gaven voor die van ons. Maar ook een moment van bewustwording: dat vrijheid kwetsbaar blijft en dat waakzaamheid nodig is.
Dat besef is vandaag de dag relevanter dan ooit. Met oorl0gen die nog steeds woeden in verschillende delen van de wereld, is de boodschap van 4 mei er een die blijft weerklinken. ‘Opdat wij niet vergeten’ is geen slogan, maar een opdracht.
Toekomstig leiderschap in stilte zichtbaar
Amalia’s afwezigheid op het plein zal ongetwijfeld door sommigen als opvallend zijn ervaren. Maar wie goed kijkt, ziet juist in haar bescheidenheid een vorm van leiderschap. Niet alles hoeft met flair of grote woorden te gebeuren. Soms is aanwezig zijn, luisteren, en ruimte maken voor anderen krachtiger dan welke publieke toespraak ook.
Haar keuze toont aan dat zij zich bewust is van de gevoeligheid van het moment. En dat zij begrijpt dat verantwoordelijkheid ook betekent weten wanneer je op de voorgrond treedt — en wanneer je kiest voor de achtergrond. Voor een toekomstig staatshoofd is dat besef minstens zo belangrijk als het uitspreken van een officiële toespraak.
Het collectieve geheugen levend houden
Herdenking blijft een moment waarop Nederland terugblikt én vooruitkijkt. Het biedt ruimte voor persoonlijke verhalen, voor nieuwe generaties die vragen stellen en antwoorden zoeken. De aanwezigheid van mensen als Freriks en Amalia — ieder op hun eigen manier — verbindt verleden, heden en toekomst.
De ceremonie op de Dam eindigde zoals altijd met muziek, stilte en bloemen. Maar de impact reikte veel verder. In huiskamers, op dorpspleinen, in scholen en in gedachten werd meegedaan met dat ene moment van samenzijn en stilstand.
Prinses Amalia, de jonge vrouw die ooit koningin zal worden, was daar onderdeel van. Niet in het licht van de camera, maar wel in het hart van het ritueel. En misschien is dat wel precies wat dit moment zo krachtig maakt: dat we met z’n allen — zichtbaar of niet — blijven herdenken.
Scholen gesloten in Devon door snelle toename van huidinfectie: Britse autoriteiten onderzoeken uitbraak
In het Verenigd Koninkrijk is de afgelopen weken sprake van een opvallende en snel groeiende uitbraak van een huidinfectie die al eeuwen bekend is. De infectie — tegenwoordig goed behandelbaar, maar nog altijd vervelend en besmettelijk — komt in korte tijd zoveel voor dat meerdere scholen in de regio Devon uit voorzorg hun deuren hebben moeten sluiten. De meldingen volgen elkaar snel op, en volgens het Britse platform LADbible zijn lokale autoriteiten inmiddels druk bezig met onderzoek en coördinatie.
De situatie leidt tot bezorgdheid bij ouders, leerkrachten en gezondheidsinstanties. Niet alleen omdat het aantal meldingen stijgt, maar ook omdat het om een infectie gaat die vaak onschuldig begint, maar ongemerkt verder kan verspreiden wanneer klachten worden verward met andere huidaandoeningen.
Wat is er precies aan de hand in Devon?
De uitbraak begon met een melding van minstens zeven bevestigde gevallen op een college in Paignton. De school, South Devon College, liet via e-mail aan ouders weten dat alle diagnoses waren gesteld door bevoegde zorgprofessionals. Dat was het moment waarop de lokale gezondheidsautoriteiten de situatie nauwlettender begonnen te volgen.
Vanaf daar liep het aantal meldingen snel op. Binnen korte tijd waren er 19 bevestigde gevallen, verspreid over vijf verschillende scholen, waaronder twee basisscholen. De regio Torbay besloot daarom meerdere onderwijsinstellingen tijdelijk te sluiten. Het doel: de verspreiding zoveel mogelijk beperken en leerlingen beschermen terwijl er verder onderzoek plaatsvindt.
Wat vooral vragen oproept, is de snelheid waarmee het aantal gevallen toeneemt. Waar scholen normaal gesproken pas worden gesloten bij grote clusters, was hier sprake van een bijzonder snelle escalatie. Experts onderzoeken momenteel wat deze plotselinge toename veroorzaakt en of er aanvullende factoren meespelen.
Waarom deze infectie zo gemakkelijk over het hoofd wordt gezien
Een complicerende factor is dat de huidinfectie veel lijkt op eczeem. Volgens Dr. Firas Al‑Niaimi, die met de Britse krant The Sun sprak, herkennen veel mensen de symptomen niet meteen. Daardoor zoeken sommigen te laat medische hulp, wat de verspreiding vergroot.
Dr. Al-Niaimi legt uit dat de klachten vaak beginnen als een onschuldige, jeukende uitslag. Omdat eczeem in de wintermaanden veel voorkomt, denken veel mensen dat het daarmee te maken heeft. Pas wanneer de jeuk heviger wordt of er rode plekjes ontstaan, is het voor artsen duidelijk waar het om gaat.
Ook huisarts Dr. Tony Banerjee ziet de aantallen oplopen. In gesprek met de Daily Mail vertelt hij: “We zien op dit moment een duidelijke toename van het aantal gevallen in Centraal-Londen, maar ook in de rest van het Verenigd Koninkrijk.” Daarmee benadrukt hij dat het geen regionaal probleem meer is, maar een trend die landelijk zichtbaar wordt.
Wat schurft precies is en hoe het zich verspreidt
De huidinfectie waar het om gaat staat bekend onder de naam schurft, of scabiës. Het wordt veroorzaakt door kleine mijten die zich in de bovenste huidlaag nestelen. De symptomen bestaan uit:
-
intense jeuk, vooral ’s nachts
-
rode plekjes of bultjes
-
kleine lijntjes in de huid die de gangen van de mijten voorstellen
Volgens de Britse gezondheidsdienst, de NHS, kan iedereen schurft krijgen. Het heeft niets te maken met persoonlijke hygiëne; de verspreiding gebeurt vooral wanneer mensen langdurig huidcontact hebben met iemand die besmet is. Daarom kunnen scholen, zorginstellingen, studentenhuizen en gezinnen de infectie relatief snel doorgeven zonder dat iemand het direct doorheeft.
Schurft is goed behandelbaar met medicatie, maar vereist wel dat het hele gezin of huishouden meebehandeld wordt. Wanneer slechts één persoon een crème of lotion gebruikt, kan de infectie binnen het huishouden terugkeren.
Waarom de scholen in Torbay dicht moesten
Het besluit om meerdere scholen in Torbay te sluiten is ongebruikelijk, maar volgens lokale autoriteiten noodzakelijk. Wanneer er op verschillende scholen tegelijk besmettingen worden gemeld, en die meldingen bovendien snel oplopen, ontstaat er een risico op verdere verspreiding in de regio.
Door scholen tijdelijk te sluiten:
-
wordt nauw contact tussen leerlingen onderbroken
-
krijgen ouders tijd om symptomen te herkennen
-
kunnen gezondheidsinstanties gericht advies geven
-
kan achterhaald worden waar de eerste besmettingshaarden zich precies bevinden
De autoriteiten benadrukken dat het om een preventieve maatregel gaat, niet om paniek. Maar de snelle toename vraagt wel om extra aandacht.
Hoe de uitbraak zo snel kon groeien
Er zijn verschillende factoren die samen kunnen verklaren waarom de uitbraak zo snel groter werd:
1. Vergissing met eczeem
Zoals Dr. Al-Niaimi aangeeft, verwarren veel mensen de eerste symptomen met een milde huidirritatie. Daardoor blijft iemand te lang zonder behandeling rondlopen.
2. Wintermaanden verhogen de kans
De koudere maanden zorgen voor meer binnenactiviteit, waardoor mensen dichter op elkaar zitten én sneller huidcontact hebben.
3. Oplopende gezondheidstrends
Niet alleen in het Verenigd Koninkrijk, maar ook in andere Europese landen — waaronder Nederland — zien artsen de laatste jaren een stijging van het aantal gevallen.
4. Vertraagde diagnosestelling
Wanneer gezondheidsinstanties pas laat signalen krijgen, kan de infectie in de tussentijd al meerdere scholen bereiken.
Schurft in Nederland: dezelfde trend zichtbaar
De Britse uitbraak staat niet op zichzelf. Ook Nederland ziet een duidelijke stijging in het aantal meldingen van scabiës. Volgens recente cijfers neemt vooral het aantal gevallen onder jongeren en jongvolwassenen tussen de 15 en 24 jaar toe.
Gemiddeld bezoeken 20 op de 100.000 Nederlanders per week de huisarts met klachten die passen bij schurft. Dat is aanzienlijk hoger dan enkele jaren geleden en laat zien dat de infectie steeds vaker voorkomt in studentensteden, middelbare scholen en sportverenigingen.
Het RIVM benadrukt dat een snelle diagnose en gezamenlijke behandeling binnen een huishouden essentieel zijn om verdere verspreiding te voorkomen.
Wat ouders, scholen en jongeren nu moeten weten
De huidige situatie in Devon laat zien hoe belangrijk alertheid is. Daarom geven experts enkele duidelijke adviezen:
1. Let op symptomen
Bij aanhoudende jeuk, vooral ’s nachts, is het verstandig om even naar de huisarts te gaan.
2. Wees open over klachten
Huidinfecties zijn niets om je voor te schamen. Door vroeg te melden, voorkom je dat anderen besmet raken.
3. Volg behandeladviezen nauwkeurig op
Alle huisgenoten moeten meebehandeld worden, zelfs als ze nog geen klachten hebben.
4. Vermijd langdurig huidcontact
Tijdelijk afstand houden helpt om de verspreiding te beperken.
5. Was kleding op hoge temperatuur
Mijtjes kunnen kort overleven in textiel; een wasbeurt op minimaal 60 graden helpt.
Onderzoek naar oorsprong en verdere verspreiding loopt
De Britse autoriteiten zijn volop bezig met het verzamelen van informatie. Hoe heeft de infectie zich zo snel kunnen verspreiden? Zijn er meerdere bronnen? Of is er sprake van een bredere landelijke trend die nu pas zichtbaar wordt?
Voorlopig zijn de scholen in Torbay gesloten totdat er meer duidelijkheid komt. Ouders en bewoners worden via lokale berichtgeving op de hoogte gehouden.
Wat vaststaat, is dat schurft geen ernstige aandoening is, maar wel eentje die — door misverstanden en late herkenning — snel kan toenemen. De situatie in Devon onderstreept dat alertheid en snelle reactie essentieel zijn om verdere verspreiding te voorkomen.