Algemeen
Grote kritiek op prinses Amalia tijdens herdenking op de Dam
Prinses Amalia kiest voor ingetogen aanwezigheid tijdens Herdenking: een stil gebaar vol betekenis
Op zaterdagavond 4 mei 2025 stond Nederland stil bij de Nationale Herdenking. Op de Dam in Amsterdam vond, zoals ieder jaar, de plechtigheid plaats waarbij slacht0ffers van oorl0g en gew*ld worden herdacht. Centraal stond opnieuw het besef dat vrijheid niet vanzelfsprekend is, en dat herdenken waardevol blijft — generatie op generatie.
Zoals gebruikelijk waren koning Willem-Alexander en koningin Máxima zichtbaar aanwezig bij de ceremonie. Zij legden samen een krans bij het Nationaal Monument en stonden tijdens het taptoesignaal en de twee minuten stilte tussen duizenden aanwezigen op het plein. Maar één lid van de koninklijke familie viel op door haar afwezigheid op de voorgrond: prinses Amalia.
De 21-jarige kroonprinses was dit jaar niet op het plein zichtbaar, maar volgde de plechtigheid vanuit het Paleis op de Dam, dat uitkijkt op het monument en het plein. Op enkele discreet genomen beelden is te zien hoe zij voorafgaand aan de herdenking het paleis binnenging, klaar om op haar eigen manier deel te nemen aan dit nationale moment van bezinning.
Een stille vorm van betrokkenheid
Hoewel Amalia tijdens de uitzending niet in beeld werd gebracht, is haar aanwezigheid achter de schermen veelzeggend. Zonder woorden maakte ze duidelijk dat zij onderdeel was van dit belangrijke ritueel, zij het op een rustige, ingetogen manier. Waarom zij ervoor koos de herdenking niet op het plein zelf bij te wonen, is niet officieel toegelicht. Toch kan deze keuze symbool staan voor haar nog altijd terughoudende rol binnen het publieke leven, waarin zij langzaam maar zeker haar plek inneemt als toekomstige koningin.
Veiligheidsredenen, persoonlijke voorkeur of de wens om ruimte te laten aan haar ouders tijdens dit officiële moment — het blijft gissen. Maar de essentie is helder: ook zonder zichtbaar aanwezig te zijn, nam Amalia haar verantwoordelijkheid. In stilte, met respect en in verbinding met het moment.
Herdenken in een veranderende tijd
De jaarlijkse herdenking op 4 mei kent een vast stramien, maar wordt steeds opnieuw ingevuld met actuele thema’s en persoonlijke verhalen. In de Nieuwe Kerk, direct naast de Dam, vond voorafgaand aan de ceremonie de jaarlijkse 4 mei-voordracht plaats. Dit keer was die in handen van journalist en presentator Philip Freriks, die een indrukwekkend en persoonlijk verhaal bracht.
Freriks sprak over zijn broer Jan, die in april 1945 omkwam op slechts negenjarige leeftijd, tijdens een militaire operatie in Groningen. De jonge Jan werd geraakt door zogeheten ‘friendly fire’ van Canadese bevrijders. Freriks vertelde hoe die gebeurtenis het leven van zijn familie voorgoed tekende. Zijn moeder gebruikte het woord ‘gesneuveld’ om betekenis te geven aan het verlies van haar zoon. Daarmee gaf ze hem een plaats binnen het grotere verhaal van vrijheid en bevrijding.
Het verhaal van Freriks raakte zichtbaar veel aanwezigen in de kerk en de mensen die thuis keken. Het liet zien hoe groot het persoonlijke verlies kan zijn binnen het collectieve herdenken. En hoe herinneringen — ook na tachtig jaar — nog springlevend kunnen zijn.
Een bescheiden rol, een duidelijke boodschap
Voor prinses Amalia is haar rol binnen de monarchie de afgelopen jaren langzaam maar zeker gegroeid. Toch kiest ze er regelmatig voor om de achtergrond op te zoeken tijdens plechtige momenten. De Nationale herdenking is een van de meest beladen gebeurtenissen op de koninklijke kalender. Dat zij ervoor koos om deze in stilte vanuit het Paleis op de Dam te volgen, toont haar bewustzijn van het moment én van haar eigen rol daarin.
Voor veel jongeren is herdenken iets wat ze meekrijgen van ouders, leraren of via televisie. Amalia vertegenwoordigt die jongere generatie — en laat tegelijk zien dat herdenken tijdloos is. Haar aanwezigheid, al is het niet fysiek tussen de mensen op de Dam, bevestigt haar verbondenheid met het verleden én met de plicht om dat verleden niet te vergeten.
Een land staat stil
Op de Dam stonden duizenden mensen in stilte bijeen. Het plein, gevuld met families, veteranen, scholieren en belangstellenden van alle leeftijden, werd even het hart van het herdenken. Twee minuten lang geen verkeer, geen stemmen, geen beweging — alleen stilte. Daarna volgden de nationale hymnes en muziekstukken, afgewisseld met sobere woorden en kransleggingen.
De kracht van 4 mei zit in de eenvoud. Geen groots spektakel, maar respect, reflectie en stilte. Een stilte die verbindt, troost en aanzet tot denken. Dat ook prinses Amalia dit moment op haar manier meebeleefde, benadrukt dat herdenken niet draait om zichtbaarheid, maar om aanwezigheid in de breedste zin van het woord.
Wat het betekent om stil te staan
Herdenking is geen moment van politieke stellingname of historische analyse. Het is een ritueel van her-innering. Een kans om stil te staan bij de offers die werden gebracht, bij mensen die hun vrijheid gaven voor die van ons. Maar ook een moment van bewustwording: dat vrijheid kwetsbaar blijft en dat waakzaamheid nodig is.
Dat besef is vandaag de dag relevanter dan ooit. Met oorl0gen die nog steeds woeden in verschillende delen van de wereld, is de boodschap van 4 mei er een die blijft weerklinken. ‘Opdat wij niet vergeten’ is geen slogan, maar een opdracht.
Toekomstig leiderschap in stilte zichtbaar
Amalia’s afwezigheid op het plein zal ongetwijfeld door sommigen als opvallend zijn ervaren. Maar wie goed kijkt, ziet juist in haar bescheidenheid een vorm van leiderschap. Niet alles hoeft met flair of grote woorden te gebeuren. Soms is aanwezig zijn, luisteren, en ruimte maken voor anderen krachtiger dan welke publieke toespraak ook.
Haar keuze toont aan dat zij zich bewust is van de gevoeligheid van het moment. En dat zij begrijpt dat verantwoordelijkheid ook betekent weten wanneer je op de voorgrond treedt — en wanneer je kiest voor de achtergrond. Voor een toekomstig staatshoofd is dat besef minstens zo belangrijk als het uitspreken van een officiële toespraak.
Het collectieve geheugen levend houden
Herdenking blijft een moment waarop Nederland terugblikt én vooruitkijkt. Het biedt ruimte voor persoonlijke verhalen, voor nieuwe generaties die vragen stellen en antwoorden zoeken. De aanwezigheid van mensen als Freriks en Amalia — ieder op hun eigen manier — verbindt verleden, heden en toekomst.
De ceremonie op de Dam eindigde zoals altijd met muziek, stilte en bloemen. Maar de impact reikte veel verder. In huiskamers, op dorpspleinen, in scholen en in gedachten werd meegedaan met dat ene moment van samenzijn en stilstand.
Prinses Amalia, de jonge vrouw die ooit koningin zal worden, was daar onderdeel van. Niet in het licht van de camera, maar wel in het hart van het ritueel. En misschien is dat wel precies wat dit moment zo krachtig maakt: dat we met z’n allen — zichtbaar of niet — blijven herdenken.
RTL ligt onder vuur na het uitgebreide en emotionele interview met Martijn Krabbé in het programma RTL Tonight. De presentator, die ongeneeslijk z!ek is door uitgezaaide longk*nker, sprak dinsdagavond openhartig over zijn angsten, zijn gezin en het naderende afscheid. Het gesprek, dat plaatsvond aan zijn eigen keukentafel en werd geleid door Humberto Tan, maakte veel los bij het publiek. Waar veel kijkers het interview omschreven als indrukwekkend, eerlijk en ontroerend, klinkt er op sociale media ook stevige kritiek op de manier waarop het werd gebracht.
Een gesprek dat niemand onberoerd liet
Vanaf het eerste moment was duidelijk dat het interview geen standaard televisiegesprek zou worden. Geen studiopubliek, geen luchtige onderwerpen, maar een man die zonder omwegen sprak over de realiteit van leven met een ongeneeslijke z!ekte. Krabbé vertelde hoe zijn dagen eruitzien, hoe de nachten soms zwaarder zijn dan de dagen en hoe zijn grootste angst niet zozeer draait om zichzelf, maar om wat hij achterlaat.
Hij sprak met zachte stem, maar duidelijke woorden over zijn vrouw Deborah en hun kinderen. Over de gedachte dat zij straks zonder hem verder moeten, en hoe hij probeert hen zo goed mogelijk “achter te laten”. Juist die eerlijkheid maakte diepe indruk op veel kijkers. Tegelijkertijd riep het ook ongemak op bij een deel van het publiek, dat zich afvroeg of deze kwetsbaarheid wel thuishoort in een televisieformat.
Kritiek: ‘tranentrekkerij’ en ‘effectbejag’
Op sociale media ontstond al snel een fel debat. Met name op X uitten enkele bekende accounts hun ongenoegen. Influencer MiesBee schreef dat ze zich “onpasselijk” voelde bij wat zij omschreef als tranentrekkerij. Ze vroeg zich hardop af of Krabbé zichzelf hier wel een plezier mee deed door zo ver te gaan in zijn openheid.
Ook Marieke Derksen, dochter van een bekende mediapersoonlijkheid, liet zich kritisch uit. Volgens haar ging RTL een grens over door het gesprek zo uitgebreid en emotioneel in beeld te brengen. Zij sprak zelfs van het “uitbuiten van z!eke mensen voor goede kijkcijfers”. Die woorden vonden weerklank bij een groep kijkers die vond dat het interview te lang duurde en te veel nadruk legde op emotie.
Sommigen wezen daarbij niet zozeer naar Krabbé zelf, maar naar de rol van de zender en de interviewer. De interviewstijl van Humberto Tan werd door critici omschreven als te sturend en te gericht op het losmaken van emoties. Er werd gesproken over “effectbejag” en “smakeloze televisie”.
Net zo veel steun en bewondering
Tegenover die kritische geluiden stond echter een minstens zo grote groep kijkers die het interview juist waardeerde. Voor hen was dit geen uitbuiting, maar een zeldzaam eerlijk gesprek dat herkenning en troost bood. Onder de hashtag van het programma verschenen honderden berichten van mensen die aangaven geraakt te zijn.
Kijkers schreven dat ze onverwacht tranen in de ogen kregen, maar dat die tranen niet voortkwamen uit sensatie, maar uit menselijkheid. Velen prezen Krabbé om zijn moed om zo open te spreken over een onderwerp waar nog altijd veel taboe op rust: angst voor het einde, zorgen om nabestaanden en de rauwe werkelijkheid van ongeneeslijke z!ekte.
Een kijker schreef: “Dit is geen televisie om weg te zappen. Dit is televisie die je dwingt om even stil te staan.” Anderen benadrukten dat ze zich gesteund voelden door het gesprek, omdat ze zelf of in hun omgeving met z!ekte te maken hebben gehad.
Angst, maar ook levenslust
In het interview vertelde Krabbé dat zijn angst vooral ’s nachts toeslaat. Overdag probeert hij te leven, te lachen en geen dag te verspillen. Maar als het stil wordt, komen de gedachten. Dan maakt hij zich zorgen over hoe zijn gezin het straks zal redden. Hij vertelde dat hij zijn vrouw altijd wakker mag maken, ook midden in de nacht. Deborah bevestigde dat die gesprekken zwaar zijn, maar dat ze proberen niet in somberheid te blijven hangen.
Wat veel kijkers raakte, was de balans die het stel liet zien tussen verdriet en levenslust. Ze spraken niet alleen over afscheid, maar ook over het leven dat er nu nog is. Over kleine momenten, humor en het belang van niet vooruitlopen op wat nog komt. Die nuance maakte dat het gesprek voor velen meer was dan alleen een confronterend portret van z!ekte.
Terugblik op zijn carrière
Een ander onderdeel van het interview was de terugblik op Krabbés lange carrière. Fragmenten uit eerdere programma’s kwamen voorbij, waaronder een aflevering waarin hij een ongeneeslijk z!eke vrouw hielp om haar kinderen financieel veilig achter te laten. Dat fragment raakte hem zichtbaar, omdat hij zichzelf daarin herkende.
Hij vertelde dat hij destijds al voelde hoe belangrijk het is om praktische zaken te regelen, juist uit liefde. Dat inzicht heeft hij meegenomen in zijn eigen bevestiging. Niet vanuit angst, maar vanuit zorg en verantwoordelijkheid.
De staande ovatie die bleef hangen
Een van de meest besproken momenten was het terugzien van de staande ovatie die Krabbé kreeg tijdens het Televizierring-gala. Het applaus duurde minutenlang en maakte diepe indruk. Krabbé gaf toe dat hij zich daar ongemakkelijk bij voelde. Hij wilde niet als individu op een voetstuk worden geplaatst.
Voor hem stond die ovatie symbool voor iets groters: voor iedereen die met k*nker te maken krijgt, voor patiënten en hun naasten. Hij benadrukte dat de enorme golf aan liefde en steun die hij nu ontvangt, onlosmakelijk verbonden is met zijn z!ekte. Die gedachte stemt hem dankbaar, maar ook weemoedig.
Waar ligt de grens?
Het interview roept een bredere vraag op die verder gaat dan dit ene gesprek: waar ligt de grens tussen openheid en exploitatie? Mag televisie ruimte bieden aan zulke kwetsbare verhalen, of moet er juist terughoudendheid zijn?
Voorstanders zeggen dat juist deze openheid het onderwerp bespreekbaar maakt en mensen verbindt. Tegenstanders vrezen dat emotie te gemakkelijk wordt ingezet als middel om kijkers te trekken. Het antwoord is niet eenduidig en lijkt sterk afhankelijk van hoe de kijker het gesprek beleeft.
Een gesprek dat blijft nazinderen
Wat vaststaat, is dat het interview met Martijn Krabbé niemand onberoerd liet. Het bracht tranen, boosheid, bewondering en discussie. Voor de één was het te veel, voor de ander precies wat nodig was. Krabbé zelf leek vooral één ding te willen: eerlijk zijn, zonder opsmuk.
Misschien is dat ook de reden dat het gesprek zo’n impact had. Niet omdat het perfect was, maar omdat het menselijk was. En juist dat maakt het debat eromheen zo fel en zo begrijpelijk tegelijk.