-

Algemeen

Beelden uitvaart Jonnie Boer zorgen voor tranen bij iedereen: ”Daar gaat hij”

Avatar foto

Gepubliceerd

op

Een stad in rouw: Zwolle neemt afscheid van topchef Jonnie Boer met tranen, stilte en ronkende motoren

Op vrijdagochtend kort na tienen was het muisstil in de Assiestraat in Zwolle. Daar, in het hart van de stad en aan de deuren van zijn levenswerk De Librije, nam Nederland op indringende wijze afscheid van Jonnie Boer. De topchef, die vorige week plotseling 0verleed op Bonaire aan de gevolgen van een longembolie, werd begeleid door een stoet van meer dan honderd Harley-Davidson-motorrijders op zijn laatste reis. Wat zich daar afspeelde, was niet zomaar een uitvaart: het was een eerbetoon dat door merg en been ging.


Stilte, muziek en broosheid

De zon scheen zwak door de wolken, maar de sfeer was zwaar. Toen de beschilderde kist met het lichaam van Jonnie Boer uit het restaurant werd gedragen, viel een oorverdovende stilte. Geen geroezemoes, geen gefluister – enkel de klanken van ‘In The Air Tonight’ van Phil Collins vulden de ruimte. De muziek, melancholisch en geladen, zorgde voor kippenvel bij velen.

De kist, in graffitistijl beschilderd – kleurrijk en onconventioneel, net als de man zelf – werd niet in een traditionele rouwauto geplaatst. In plaats daarvan werd hij voorzichtig op een zijspan van een Harley-Davidson gelegd. Daaromheen stonden zijn dierbaren: familie, collega’s, vrienden, personeel. Sommigen hielden elkaar vast, anderen lieten stil hun tranen gaan.


Ronkende motoren, rollende emoties

Zodra de motor zich in beweging zette, begeleid door twee zwarte Porsches, werd de stilte ingeruild voor het diepe, ronkende geluid van tientallen motoren die volgden. Meer dan honderd Harley-rijders vormden een eerbiedige colonne. Het geluid was indrukwekkend – rauw, krachtig, en tegelijkertijd troostend. Een laatste groet aan een man die zelf ook een motorliefhebber was.

Voor de omstanders was het een surrealistisch beeld: de flamboyante chef, pas 60 jaar oud, onderweg naar zijn laatste rustplaats. Mensen op straat stonden stil. Sommigen filmden, maar velen bleven vooral kijken – stil, met vochtige ogen, alsof ze het nog steeds niet konden bevatten.


Een verlies dat de stad raakt

Het verdriet om het 0verlijden van Jonnie Boer is niet beperkt gebleven tot zijn familie of collega’s. In de dagen na zijn d00d kleurde heel Zwolle langzaam in rouw. Voor het sterrenrestaurant werden bloemen neergelegd, kaarsjes gebrand, en kaartjes geschreven. Drie vlaggen aan de gevel hangen sindsdien halfstok, als stil teken van verlies.

Zelfs op Koningsdag, normaal een feestelijk hoogtepunt in de stad, werd een minuut stilte gehouden. Optredens werden onderbroken, muziek ging uit. De stad hield de adem in, alsof men even wilde zeggen: “We vergeten je niet, Jonnie.”


Jeanette Schmiet: “Hij hóórde bij Zwolle”

Voor velen in Zwolle voelt het verlies persoonlijk. Zo ook voor Jeanette Schmiet, die in tranen vertelt:

“Het laat me niet los, ik krijg er echt kippenvel van. Jonnie hóórde bij Zwolle. De manier waarop hij met zoveel liefde kookte, ik weet zeker dat hij dat heeft doorgegeven aan zijn personeel.”

Dat gevoel wordt breed gedragen. Boer was geen afstandelijke topchef; hij was zichtbaar, benaderbaar en betrokken. Hij gaf de stad smaak en karakter, letterlijk en figuurlijk. Wat hij met zijn vrouw Thérèse en team in De Librije opbouwde, was veel meer dan een restaurant. Het was een ambassade van gastvrijheid, van vakmanschap en vooral van menselijkheid.


Een afscheid dat bij hem past

De uitvaart was niet traditioneel, en dat was precies zoals het moest zijn. Jonnie Boer stond bekend om zijn eigenzinnige smaak en uitgesproken keuzes. Dat hij zou worden uitgezwaaid vanuit zijn eigen keuken, in zijn eigen stad, met motoren en wijn in plaats van zwarte auto’s en strakke pakken – dat had niemand anders kunnen bedenken dan hijzelf.

Bij het afscheid in De Librije was ruimte voor wijn en herinneringen. Sommigen hieven het glas bij zijn portret, anderen legden een hand op zijn kist. Er werd gehuild en gelachen, gesproken en gezwegen. De sfeer was intiem, zonder poespas, maar vol betekenis.

En toen de motorstoet vertrok, stond heel Zwolle stil. Niet alleen letterlijk, maar ook figuurlijk.


Bekende Nederlanders betonen hun respect

Het 0verlijden van Jonnie Boer bracht ook veel mensen uit de landelijke bekendheid naar Zwolle. Onder de genodigden waren onder meer de z!eke Martijn Krabbé, de familie Froger, tv-persoonlijkheden als Jan Slagter en Humberto Tan, sporticoon Jaap Stam, en chef-kok Herman den Blijker. Hun aanwezigheid maakte duidelijk hoe breed de impact van Jonnie’s werk en persoonlijkheid was.

Op sociale media verschenen talloze berichten van bewondering en verdriet. Velen prezen zijn ambachtelijkheid, zijn bescheidenheid ondanks zijn status, en zijn onmiskenbare invloed op de Nederlandse gastronomie.


Zijn laatste reis

Het moment waarop de motor met de kist zich verwijderde van De Librije was confronterend. Een hoofdstuk werd gesloten, een icoon reed weg. Wat achterbleef, was stilte – én de wetenschap dat zijn invloed nog lang zal blijven doorwerken.

Zijn gezin – Thérèse, Jimmie en Isabelle – bleef tijdens het publieke moment bewust op de achtergrond. Pas later op de dag voegden zij zich bij het gezelschap, om in besloten kring de uitvaart voort te zetten. Een rouwproces dat ruimte kreeg om op eigen manier vorm te vinden.


De erfenis van een culinaire pionier

Wat Jonnie Boer achterlaat, is meer dan een plek in de culinaire geschiedenisboeken. Hij laat een erfenis van kwaliteit, toewijding en lef achter. Zijn keuken was vernieuwend zonder pretentie, zijn stijl verfijnd maar toegankelijk. Hij zette Nederland – en Zwolle – op de kaart, niet alleen als chef, maar ook als mens.

Zijn team in De Librije, onder leiding van chef Nelson Tanate en zijn kinderen, zal zijn werk voortzetten. Niet als imitatie, maar als eerbetoon. De filosofie van Jonnie blijft: koken met aandacht, leven met passie, en altijd blijven vernieuwen.


Slot: Een man die bleef wie hij was

Jonnie Boer was een man van contrasten: groot in zijn vak, maar klein in zijn ego. Wereldberoemd, maar met beide benen op de grond. Hij droeg drie sterren, maar ontving gasten met de warmte van een dorpskok. En juist dat maakt zijn verlies zo schrijnend – maar zijn nalatenschap des te indrukwekkender.

Zijn laatste reis begon met stilte, motorgeronk en tranen. Wat blijft, is liefde. Voor zijn werk, zijn stad, zijn mensen.

Rust zacht, Jonnie. Je hebt je sporen ver voorbij de keukenvloer achtergelaten.

Algemeen

Angstaanjagende voorspelling: onderzoekers berekenen wanneer aarde zonder zuurstof komt te zitten

Avatar foto

Gepubliceerd

op

Heb je je ooit afgevraagd hoe lang de aarde nog een planeet blijft waarop wij zonder nadenken kunnen ademhalen? Zuurstof lijkt zo vanzelfsprekend dat we er nauwelijks bij stilstaan. Toch is het allesbehalve een eeuwig gegeven. Wetenschappers hebben nu opnieuw gekeken naar de verre toekomst van onze planeet en komen tot een opvallende conclusie: de periode waarin de aarde een zuurstofrijke atmosfeer heeft, is eindig – en mogelijk korter dan we altijd dachten.

Onderzoekers van de Japanse Toho University en het Georgia Institute of Technology publiceerden onlangs een studie in het gerenommeerde wetenschappelijke tijdschrift Nature Geoscience. In dat onderzoek probeerden zij te beantwoorden hoe de atmosfeer van de aarde zich op extreem lange termijn zal ontwikkelen. Hun focus lag daarbij op één cruciale vraag: hoe lang blijft onze planeet geschikt voor complex leven dat afhankelijk is van zuurstof?

Een fundamentele bouwsteen van leven

Zuurstof speelt een centrale rol in vrijwel alles wat wij als leven kennen. Mensen, dieren en de meeste planten zijn volledig afhankelijk van deze gasvormige stof. Toch was de aarde niet altijd een zuurstofrijke wereld. Miljarden jaren geleden zag onze planeet er totaal anders uit: weinig zuurstof, veel methaan en een atmosfeer die voor mensen dodelijk zou zijn geweest.

Pas zo’n 2,5 miljard jaar geleden veranderde dat drastisch, tijdens wat wetenschappers het ‘Great Oxidation Event’ noemen. Door de opkomst van fotosynthetische organismen – voorlopers van planten en algen – begon zuurstof zich langzaam op te hopen in de atmosfeer. Dat proces legde uiteindelijk de basis voor complex leven, waaronder de mens.

Maar die zuurstofrijke fase blijkt volgens onderzoekers geen permanente toestand.

De rol van CO₂ en de zon

Kazumi Ozaki, assistent-professor aan de Toho University en hoofdauteur van de studie, legt uit dat wetenschappers al lange tijd nadenken over de levensduur van de biosfeer. Tot nu toe gingen veel modellen ervan uit dat de aarde over ongeveer twee miljard jaar onleefbaar zou worden voor complex leven. Niet door een plotselinge ramp, maar door een geleidelijk proces.

“De zon wordt langzaam maar zeker feller,” legt Ozaki uit. “Daardoor stijgt de temperatuur op aarde en verandert de koolstofcyclus.” Koolstofdioxide (CO₂), een essentieel ingrediënt voor fotosynthese, neemt daarbij langzaam af. Planten hebben CO₂ nodig om zuurstof te produceren. Minder CO₂ betekent uiteindelijk minder fotosynthese, en dus minder zuurstof.

Tot voor kort dachten onderzoekers dat dit proces vrij gelijkmatig zou verlopen en pas over circa twee miljard jaar tot grote problemen zou leiden. Maar het nieuwe onderzoek wijst op een andere, veel snellere ontwikkeling.

Een verrassend korte tijdlijn

Op basis van uitgebreide computermodellen concluderen Ozaki en zijn collega Christopher Reinhard dat de zuurstofrijke atmosfeer waarschijnlijk al over ongeveer één miljard jaar instort. Dat is grofweg de helft van de tijd die eerder werd aangenomen.

Voor het onderzoek bouwden de wetenschappers een complex model van de aarde waarin klimaat, geochemische processen en biologische activiteit met elkaar werden verbonden. Omdat processen op zulke lange tijdschalen enorm onzeker zijn, lieten ze het model meer dan 400.000 keer draaien. Elke simulatie had net iets andere uitgangspunten.

Toch kwam er een opvallend consistent resultaat uit: rond het punt van één miljard jaar in de toekomst treedt er een snelle verandering op, die de onderzoekers omschrijven als een periode van “snelle deoxygenatie”.

Terug naar een oeroude aarde

Tijdens die deoxygenatie zal het zuurstofgehalte in de atmosfeer drastisch dalen. Volgens de studie zal de aarde dan meer gaan lijken op haar toestand van vóór het Great Oxidation Event. De lucht zal rijk zijn aan methaan, arm aan koolstofdioxide en vrijwel geen zuurstof meer bevatten. Ook de ozonlaag, die ons nu beschermt tegen schadelijke straling van de zon, zal verdwijnen.

“Het wordt waarschijnlijk een wereld waarin alleen eenvoudige, anaerobe levensvormen kunnen bestaan,” aldus Ozaki. Dat zijn organismen die geen zuurstof nodig hebben, zoals bacteriën die we vandaag de dag vooral kennen uit extreme omgevingen.

Voor complex leven, zoals planten, dieren en mensen, betekent dat het einde. Niet door een plotselinge ramp, maar door een geleidelijk proces dat onomkeerbaar is.

Zuurstof is maar tijdelijk

Een van de meest opvallende conclusies uit de studie is dat de huidige zuurstofrijke fase van de aarde slechts een relatief klein deel vormt van haar totale levensduur. De onderzoekers schatten dat deze fase mogelijk maar 20 tot 30 procent van de geschiedenis van de planeet beslaat.

Dat inzicht heeft ook gevolgen voor de zoektocht naar buitenaards leven. Veel wetenschappers speuren naar planeten met zuurstof in hun atmosfeer, omdat dat wordt gezien als een sterke aanwijzing voor leven. Maar als zuurstof slechts tijdelijk voorkomt, betekent dat dat een planeet zonder zuurstof niet per se levenloos hoeft te zijn – en andersom.

Geen reden tot paniek, wel tot verwondering

Hoewel een miljard jaar in menselijke termen onvoorstelbaar ver weg is, maakt het onderzoek duidelijk dat zelfs de meest fundamentele voorwaarden voor leven niet eeuwig zijn. De aarde is geen statisch systeem, maar een dynamische planeet die voortdurend verandert.

Voor ons dagelijks leven verandert er niets. De mensheid hoeft zich geen zorgen te maken over een naderend zuurstoftekort. Toch nodigt deze kennis uit tot bescheidenheid. Het onderstreept hoe bijzonder het huidige moment in de geschiedenis van de aarde is: een korte periode waarin complex leven kan bloeien.

Het onderzoek van Ozaki en Reinhard laat zien dat onze leefomgeving het resultaat is van een unieke samenloop van omstandigheden. Zuurstof, zonlicht, temperatuur en biologische processen zijn in balans – maar niet voor altijd.

En misschien is dat juist de grootste les: dat wat vanzelfsprekend voelt, in werkelijkheid een tijdelijk cadeau is van een planeet in voortdurende verandering.

Lees verder