Algemeen
Nieuwe regel voor bekijken lichaam paus Franciscus na “schandalig” gedrag
SELFIES BIJ DE KIST VAN PAUS FRANCISCUS: RESPECTLOOS OF HET NIEUWE NORMAAL?
Terwijl duizenden gelovigen en bewonderaars zich de afgelopen dagen verzamelden in Vaticaanstad om afscheid te nemen van paus Franciscus, ontstond er tegelijkertijd een enorme discussie. Niet over zijn nalatenschap, zijn inzet voor de armen, of zijn vernieuwende blik op het katholicisme — maar over de manier waarop bezoekers zich gedragen rond zijn lichaam. Selfies bij de kist van de 0verleden paus? Voor velen ging het veel te ver.
HET AFSCHEID VAN EEN BELOVED LEIDER
Na zijn 0verlijden op paasmaandag, op 88-jarige leeftijd, werd het lichaam van paus Franciscus overgebracht naar de imposante Sint-Pietersbasiliek. Daar ligt hij drie dagen opgebaard, zodat gelovigen afscheid kunnen nemen voordat hij zaterdag wordt begraven. Meer dan 50.000 mensen zijn al door de basiliek getrokken om een glimp op te vangen van hun geliefde geestelijk leider.
Franciscus ligt gekleed in zijn pauselijke rode gewaden, een witte mijter op het hoofd en een rozenkrans in de handen, opgebaard op een eenvoudige houten kist. Zijn lichaam is omgeven door een zee van mensen, wier gezichten worden verlicht door het blauwe schijnsel van talloze telefoonschermen.
SELFIECULTUUR RAAKT OOK HET VATICAAN
In de menigte gebeurde iets dat voor velen schokkend was: mensen maakten foto’s, en sommigen gingen zelfs zo ver om selfies te nemen met de 0verleden paus op de achtergrond. Op sociale media circuleren inmiddels beelden van bezoekers die breed lachend poseren terwijl achter hen het lichaam van Franciscus zichtbaar is.
Op een virale foto die inmiddels wereldwijd is gedeeld, is een vrouw te zien die vrolijk in de camera kijkt, terwijl amper tien meter verder het lichaam van de paus ligt opgebaard. De simpele houten kist staat centraal, maar wordt bijna overstemd door de tientallen smartphones die boven hoofden uitsteken.
Hoewel het Vaticaan officieel geen fotografie had verboden, probeerden beveiligers wel mensen te ontmoedigen om hun telefoons tevoorschijn te halen. In de praktijk bleek dit een moeilijke opgave: de verleiding bleek voor velen simpelweg te groot.
SCHOK EN VERONTWAARDIGING
Veel pelgrims en rouwenden waren ontsteld door het gedrag van sommigen. Janine Venables, een 53-jarige bezoeker uit Zuid-Wales, vertelde geëmotioneerd: “Het was echt smakeloos. In de Sixtijnse Kapel mag je geen foto’s maken uit respect, en hier stond iedereen selfies te maken naast het lichaam van de paus. Ik snapte er niets van.”
Haar partner, Paul Taylor, voegde eraan toe: “Ik vroeg iemand in de rij wat paus Franciscus hiervan zou vinden. Diegene zei: ‘Hij zou waarschijnlijk zeggen dat je je tijd beter kunt besteden aan het helpen van iemand in nood.’ En daar kan ik me helemaal in vinden.”
Een anonieme bron binnen het Vaticaan liet weten: “We hopen dat mensen beseffen op wat voor heilige plek ze zich bevinden. Respect is essentieel. Maar we kunnen niet iedereen persoonlijk tegenhouden.”
Voor velen werd het moment van afscheid overschaduwd door het constante flitsen van telefooncamera’s en het geluid van klikkende toestellen. Wat een moment van bezinning en eerbetoon had moeten zijn, voelde voor sommigen eerder als een openbaar spektakel.
ZELFS NONNEN ONTKOMEN NIET AAN DE VERLEIDING
Op officiële Vaticaanse beelden is te zien dat zelfs religieuzen de verleiding niet konden weerstaan. Nonnen hielden hun telefoons omhoog om foto’s te maken van de kist. Selfiesticks werden omhoog gestoken om maar het perfecte beeld te krijgen.
Hoewel sommigen het gedrag vergoelijken als onderdeel van de moderne cultuur, vraagt het toch om bezinning: zijn er nog momenten waarop we de camera kunnen laten rusten en gewoon in stilte kunnen herdenken?
MASSALE TOESTROOM EN VEILIGHEIDSMAATREGELEN
Vanwege de enorme toeloop van bezoekers besloot het Vaticaan de Sint-Pietersbasiliek de hele nacht open te houden. De wachttijden liepen soms op tot vijf uur. Onder de bezoekers bevonden zich niet alleen pelgrims, maar ook prominente politieke leiders.
Zo bracht de Italiaanse premier Giorgia Meloni een bezoek en prees in het Parlement de moed en het warme karakter van de paus. Ook bekende wereldleiders zoals de Prins van Wales, premier Sir Keir Starmer, de Amerikaanse president Donald Trump, de Franse president Emmanuel Macron en de Oekraïense president Volodymyr Zelensky zullen aanwezig zijn bij de uitvaartplechtigheid.
De veiligheidsmaatregelen zijn flink aangescherpt: tassencontroles, extra politiepatrouilles en crowd control moeten ervoor zorgen dat alles ordelijk verloopt.
EEN BIJZONDERE BEGRAFENIS
Paus Franciscus zal niet, zoals gebruikelijk, in de Sint-Pietersbasiliek worden begraven. Op zijn eigen verzoek wordt hij te ruste gelegd in de Basiliek van Santa Maria Maggiore in Rome. Daarmee wijkt hij opnieuw af van eeuwenoude Vaticaanse tradities — passend bij zijn sobere en vernieuwende leiderschap.
Zijn begrafenis markeert het begin van de novemdiales, de traditionele negen dagen van rouw die zullen duren tot 4 mei. Ondertussen wordt binnen de muren van het Vaticaan alvast vooruitgekeken: binnen 15 tot 20 dagen na zijn 0verlijden moet een conclaaf plaatsvinden om een nieuwe paus te kiezen. 135 kiesgerechtigde kardinalen zullen samenkomen om een opvolger te bepalen.
EEN PAUS DIE MENSELIJKHEID BLIJFT INSPIREREN
Zelfs in zijn laatste dagen toonde paus Franciscus zijn toewijding aan zijn missie. Slechts een dag voor zijn d00d reed hij nog over het Sint-Pietersplein in zijn pausmobiel, zegende hij kinderen en kuste baby’s. Tegen het advies van artsen in, koos hij ervoor zijn aanwezigheid aan het volk te tonen – een daad die zijn enorme betrokkenheid onderstreepte.
Met het 0verlijden van paus Franciscus eindigt een bijzonder pausdom van twaalf jaar, waarin hij opkwam voor de armen, een vernieuwende blik bood op sociale kwesties en zich bleef inzetten voor dialoog, ook binnen de conservatieve muren van het Vaticaan.
Zijn laatste boodschap aan de wereld? Blijf verbonden, blijf menselijk, wees nederig en zorg voor elkaar. Precies die waarden maken zijn 0verlijden zo pijnlijk, maar zijn nalatenschap des te krachtiger.
Nieuwe geluidsopnames zorgen voor opschudding in zaak rond Marco Borsato
De strafzaak tegen Marco Borsato krijgt een nieuwe wending nu er vlak voor de zitting honderden uren aan geluidsopnames zijn opgedoken. In totaal gaat het om ruim vijfhonderd uur aan afgeluisterde gesprekken tussen de aangeefster en haar moeder. Een deel van die gesprekken, ongeveer anderhalf uur aan transcriptie, blijkt volgens de verdediging mogelijk belangrijk bewijsmateriaal te bevatten.
In één van de fragmenten is de moeder van de aangeefster te horen terwijl ze zegt:
“Ik wilde Marco ook niet verder beschadigen dan al gebeurd is.”
Die uitspraak zorgt voor onrust, omdat het volgens de advocaten van Borsato twijfels oproept over de intenties van de moeder en de volledigheid van het onderzoek.
Verdediging spreekt van cruciaal materiaal
De advocaten van Marco Borsato noemen de opnames “essentieel” voor een eerlijk proces. Zij stellen dat de inhoud vragen oproept over de betrouwbaarheid van verklaringen die eerder zijn afgelegd en dat de verdediging mogelijk niet alle relevante informatie heeft ontvangen.
“We praten hier niet over een klein detail, maar over honderden uren aan gesprekken,” aldus een woordvoerder van de verdediging. “Als slechts een fractie daarvan relevant is, moet dat volledig kunnen worden onderzocht.”
Volgens de advocaten is er sprake van een situatie waarin het dossier onvolledig of onzorgvuldig is samengesteld. Zij benadrukken dat het recht op een eerlijk proces betekent dat de verdediging alle beschikbare informatie moet kunnen inzien — zeker wanneer die informatie mogelijk invloed heeft op de geloofwaardigheid van verklaringen.
0penbaar Ministerie erkent procedurele fout
Het 0penbaar Ministerie (OM) heeft inmiddels bevestigd dat het toevoegen van de geluidsopnames aan het dossier onbedoeld is gebeurd. De hoofdofficier van justitie verklaarde dat het materiaal weliswaar formeel is geregistreerd, maar dat de inhoud niet relevant werd geacht voor de hoofdzaak.
“De opname is destijds toegevoegd, maar niet uitgewerkt, omdat de inhoud volgens ons geen directe betekenis had voor de tenlastelegging,” aldus de verklaring van het OM.
Toch erkent het OM dat het onderbelichten van dit bewijsstuk achteraf ongelukkig was.
“We hadden beter moeten uitleggen waarom bepaalde fragmenten niet zijn uitgewerkt,” zegt de hoofdofficier. “Dat had de transparantie ten goede gekomen.”
Volgens het OM verandert de aanwezigheid van de opnames echter niets aan de kern van de zaak. De conclusie blijft volgens hen overeind dat het beschikbare bewijs voldoende is om tot een oordeel te komen.
Verdediging vraagt om uitstel van de zitting
De verdediging is het daar niet mee eens en vraagt om uitstel van de behandeling van de zaak. Advocaten Geert-Jan en Carry Knoops willen eerst volledige inzage in alle vijfhonderd uur aan opnames om te kunnen beoordelen of er meer relevante fragmenten zijn.
“We kunnen niet spreken van een eerlijk proces als wij niet weten wat er in die gesprekken wordt gezegd,” stelt Knoops. “De rechtbank hoort te beslissen op basis van een compleet beeld — niet op basis van een selectie.”
Volgens de verdediging vormt het achterhouden of onvoldoende onderzoeken van dit materiaal een risico voor de rechtszekerheid.
“Wanneer de uitspraak wordt gedaan zonder dat dit materiaal volledig is beoordeeld, ontstaat het gevaar dat cruciale context ontbreekt,” aldus Knoops.
Wat staat er op de bandopnames?
De inhoud van de opnames is niet openbaar gemaakt, maar volgens bronnen rondom de zaak bevatten ze persoonlijke gesprekken tussen de aangeefster en haar moeder in de periode nadat de eerste vermoedens ontstonden.
In één van de transcripties, die door de verdediging is ingezien, zou de moeder van de aangeefster hebben gezegd dat ze Borsato niet verder wilde beschadigen. Voor de advocaten roept dit de vraag op of er binnen de familie bewuste keuzes zijn gemaakt over de manier waarop de beschuldigingen naar buiten zijn gebracht.
Het OM noemt die redenering speculatief, en benadrukt dat uit de context van de gesprekken blijkt dat het om emotionele uitspraken gaat in een moeilijke periode. Toch wil de rechtbank eerst beoordelen of er inderdaad meer relevante fragmenten zijn die mogelijk invloed kunnen hebben op de zaak.
Procedurële discussie
De kwestie rond de bandopnames is inmiddels uitgegroeid tot een juridisch debat over de zorgvuldigheid van de procedure. Volgens de verdediging is het onacceptabel dat dit materiaal pas zo laat boven tafel kwam.
“Het feit dat deze gesprekken pas kort voor de zitting zijn ontdekt, roept vragen op over de manier waarop het onderzoek is gevoerd,” aldus Knoops.
De advocaten stellen dat de opnames niet uit eigen beweging door het OM zijn overlegd, maar pas na toevalsvondsten in het dossier boven water kwamen. Dat zou volgens hen kunnen wijzen op een gebrek aan transparantie.
Het OM benadrukt daarentegen dat er geen sprake is van kwade opzet.
“Het was een administratieve fout,” stelt de woordvoerder. “We hebben direct na ontdekking de situatie gemeld aan de rechtbank.”
Onrust in het publieke debat
De ophef over de geluidsopnames heeft ook geleid tot nieuwe discussies in de media. Zowel sympathisanten als critici van de zanger volgen het proces op de voet, en op sociale media wordt volop gespeculeerd over de inhoud van de opnames.
Volgens mediadeskundige René van den Berg laat deze ontwikkeling zien hoe gevoelig en gelaagd de zaak inmiddels is geworden.
“Het gaat al lang niet meer alleen over schuld of onschuld,” zegt hij. “De manier waarop bewijs wordt verzameld en gepresenteerd, bepaalt nu ook hoe het publiek erover denkt.”
Hij noemt de zaak een toetssteen voor vertrouwen in justitie.
“Wanneer er twijfel ontstaat over de volledigheid van het dossier, raakt dat niet alleen deze zaak, maar ook het bredere vertrouwen in het rechtssysteem.”
Volledige inzage als voorwaarde voor eerlijk proces
De kern van het debat draait nu om de vraag: heeft Marco Borsato toegang gehad tot alle relevante informatie die van invloed kan zijn op zijn verdediging?
Volgens de verdediging niet. Zij stellen dat de afwezigheid van volledige inzage in de honderden uren aan opnames het recht op een eerlijk proces kan ondermijnen.
“Het principe van ‘equality of arms’ betekent dat beide partijen gelijke toegang moeten hebben tot alle stukken,” benadrukt Knoops. “Zonder dat is er geen sprake van een evenwichtige rechtsgang.”
De rechtbank zal moeten beslissen of er uitstel komt, zodat de verdediging meer tijd krijgt om het materiaal te beluisteren en te analyseren.
Een zaak die verder gaat dan de inhoud
De discussie over de opnames maakt duidelijk dat de zaak-Borsato niet alleen inhoudelijk zwaar, maar ook procedureel complex is. Waar het eerst ging over de verklaringen van betrokkenen, verschuift de aandacht nu naar de manier waarop justitie met bewijs omgaat.
“Dit laat zien hoe dun de lijn is tussen zorgvuldigheid en onvolledigheid,” zegt Van den Berg. “Zelfs een kleine procedurele misstap kan grote gevolgen hebben voor de geloofwaardigheid van het proces.”
Conclusie: een juridisch en moreel spanningsveld
Wat begon als een artistieke carrière in opspraak, is uitgegroeid tot een breed maatschappelijk vraagstuk over rechtvaardigheid, transparantie en vertrouwen. De kwestie van de vijfhonderd uur aan geluidsopnames symboliseert dat spanningsveld: hoe ver moet justitie gaan om volledige openheid te waarborgen, en hoe voorkomt men dat emoties de rechtsgang beïnvloeden?
De rechtbank zal de komende weken bepalen of de behandeling wordt uitgesteld of doorgaat zoals gepland. Wat de uitkomst ook wordt, duidelijk is dat deze zaak nog lang niet ten einde is — en dat elke nieuwe onthulling het beeld van de zaak opnieuw kleurt.