Str*fzaak Marco Borsato bereikt cruciale fase: waarom 4 december allesbepalend wordt

Na jaren van geruchten, stiltes, juridische stappen en uitstel is de strafzaak tegen Marco Borsato eindelijk aangekomen bij een inhoudelijke behandeling. Wat ooit begon als een beperkt dossier, is inmiddels uitgegroeid tot een van de meest besproken rechtszaken in Nederland. Niet alleen vanwege de bekendheid van de betrokkenen, maar vooral door de complexiteit van de aantijgingen en de maatschappelijke impact ervan.

De aankomende datum — 4 december — is daardoor meer dan zomaar een moment in een juridisch proces. Het is het punt waarop de rechtbank beslist of het onderzoek afgerond kan worden, of dat er alsnog een nieuwe fase nodig is. Die onzekerheid wordt versterkt door de onverwachte toevoeging van honderden uren aan tapgesprekken, die pas vlak voor de laatste zittingsdagen aan het dossier zijn toegevoegd. Daardoor is de weg naar een uitspraak minder voorspelbaar dan velen eerder dachten.

Waar draait de zaak precies om?

De kernvraag blijft: kan de rechtbank op basis van het huidige dossier al tot een oordeel komen? Het 0penbaar Ministerie verdenkt Borsato van grensoverschrijdend gedrag tegenover een minderjarig meisje. De gebeurtenissen zouden hebben plaatsgevonden tussen september 2014 en januari 2015, toen het meisje vijftien jaar was.

Volgens het OM zou Borsato haar in deze periode meerdere keren hebben betast. Tijdens de zitting schetste de 0fficier van justitie een concreet beeld van wat er volgens het OM is gebeurd en kwam uit op een strafeis van vijf maanden gev*ngenisstraf. Eén onderdeel van de beschuldiging werd echter niet opgenomen, omdat de officier vond dat dat specifieke element niet voldoende hard gemaakt kon worden.

Dat laat zien hoe nauwkeurig dit soort zaken juridisch moeten worden opgebouwd. Ieder detail moet stevig onderbouwd worden om juridisch stand te kunnen houden.

Een dossier dat veel verder reikt dan alleen de feiten

De zaak gaat niet alleen over bewijsmateriaal. Volgens het OM is er ook sprake van enorme maatschappelijke druk.

• De verdachte is al jaren onderwerp van publieke discussie.

• De aangeefster wacht al lange tijd op duidelijkheid.

• De media rapporteren voortdurend, waardoor het dossier veel zichtbaarder is dan een gemiddelde strafzaak.

Dat alles beïnvloedt de omstandigheden, maar niet het oordeel zelf: uiteindelijk kijkt de rechtbank uitsluitend naar bewijs, verklaringen, juridische definities en de betrouwbaarheid daarvan.

Ook de rechtbankvoorzitter erkende bij aanvang van de behandeling dat er een mogelijkheid was dat het onderzoek op 4 december zou worden afgesloten — een belangrijk signaal dat de rechters meenden dat het meeste materiaal al volledig was. Maar toen kwam de wending die de dynamiek volledig veranderde: ongeveer vijfhonderd uur aan nieuw tapmateriaal werd toegevoegd aan het dossier.

De late toevoeging van honderden uren tapgesprekken

Deze toevoeging is ongekend, vooral in de fase waarin de zaak zich bevindt. De advocaten van Borsato — Geert-Jan en Carry Knoops — gaven aan dat zij onmogelijk alles konden beluisteren voor de datum die was vastgesteld om het onderzoek te sluiten.

Het gaat om gesprekken waarin toon, woordkeuze en context belangrijk kunnen zijn. In zaken waarbij meerdere verklaringen elkaar bevestigen of juist tegenspreken, kan extra materiaal ineens doorslaggevend worden.

De verdediging vindt dat het nieuwe materiaal:

• Mogelijk invloed heeft op de betrouwbaarheid van eerdere verklaringen

• Inzicht kan geven in onderliggende relaties, emoties of gebeurtenissen

• Een eerlijk proces vereist dat alles beluisterd en geanalyseerd wordt

Daarom vinden de advocaten het noodzakelijk dat de rechtbank daar rekening mee houdt.

Wat wil de verdediging precies?

De verdediging stelt geen vertraging om de vertraging. Hun verzoek is genuanceerd:

• Sluit het onderzoek op 4 december, zoals gepland

• Maar: als er géén vrijspraak komt, moet het dossier worden heropend zodat zij alsnog de tijd hebben om alle tapgesprekken te bestuderen

Deze optie bestaat binnen het Nederlandse strafrecht. Het komt niet vaak voor, maar het kan wanneer er nieuwe, omvangrijke of complexe informatie opduikt op een moment dat het dossier eigenlijk al bijna rond leek.

De rechtbankvoorzitter bevestigde dat deze werkwijze juridisch mogelijk is.

Welke opties heeft de rechtbank op 4 december?

Door deze late toevoeging zijn er drie mogelijke routes ontstaan:

1. Directe vrijspraak

Als de rechters vinden dat het bewijs onvoldoende is, kan een vrijspraak meteen volgen. Dat is dan het einde van deze fase van de procedure.

2. Dossier sluiten én heropenen voor aanvullend onderzoek

Als de rechters denken dat de tapgesprekken mogelijk relevant zijn, kan het onderzoek na 4 december tijdelijk worden gesloten, maar later opnieuw worden geopend. Dan volgt een extra ronde van analyse en verhoor.

3. Onderzoek sluiten en een datum voor uitspraak bepalen

Als de rechters menen dat het tapmateriaal geen wezenlijke invloed heeft op de beoordeling, kan de uitspraak sneller volgen. Maar ook dan wordt al snel een datum vastgezet, niet noodzakelijk dezelfde dag.

Welke route het wordt, hangt volledig af van de vraag of de vijfhonderd uur aan audio het oordeel kan beïnvloeden.

Waarom deze zaak zoveel maatschappelijke lading krijgt

Deze zaak raakt meerdere thema’s die de samenleving bezighouden:

• De invloed van media op strafzaken

• Het spanningsveld tussen privacy en publieke nieuwsgierigheid

• De bescherming van betrokkenen in gevoelige dossiers

• De vraag hoe lang een zaak mag duren voordat het recht zijn kracht verliest

Omdat de verdachte een publieke figuur is, is het vrijwel onmogelijk om het debat tot de rechtszaal te beperken. Online verschijnen dagelijks meningen, updates en analyses — soms gebaseerd op feiten, soms op vermoedens.

Voor de rechters maakt dat de taak niet makkelijker: het oordeel moet volledig losstaan van de publieke opinie.

Waarom 4 december zo’n sleutelmoment wordt

Alles draait nu om één vraag:

Is het dossier compleet genoeg om een eerlijk en volledig oordeel te geven?

Als het nieuwe tapmateriaal niet van invloed wordt geacht, ligt een uitspraak mogelijk binnen handbereik.
Als het wél van invloed kan zijn, moet zorgvuldigheid voorrang krijgen boven snelheid.

Voor de verdachte zou een uitspraak een einde kunnen betekenen aan een jarenlange periode van onzekerheid en maatschappelijke druk.
Voor de aangeefster betekent het duidelijkheid over een proces dat al lange tijd loopt.

Welke weg de rechtbank ook kiest: op 4 december volgt er een richtinggevend besluit. En dat maakt deze datum voor alle betrokkenen intens spannend.