Algemeen
Boodschappen worden dit jaar nóg duurder: vooral deze producten
Nederlandse consumenten moeten zich schrap zetten voor een nieuwe golf van prijsstijgingen in de supermarkt. ING-econoom Marten van Garderen waarschuwt dat de kosten voor dagelijkse boodschappen dit jaar sneller zullen stijgen dan in 2023. Dit betekent dat huishoudens opnieuw dieper in de buidel moeten tasten om hun winkelkarretje te vullen.
Volgens Van Garderen is deze ontwikkeling grotendeels af te leiden uit de FAO Food Price Index, een internationale graadmeter die prijsontwikkelingen in de voedselmarkt volgt. “Een hogere index betekent niet per se dat de prijzen in de supermarkt direct omhooggaan, maar het geeft wel een duidelijke indicatie van de richting waarin we ons bewegen,” aldus de econoom.
Welke producten worden duurder?
Hoewel prijsstijgingen al enige tijd aan de gang zijn, lijkt het erop dat bepaalde productgroepen extra hard getroffen worden. Met name zuivelproducten zullen fors in prijs toenemen. Dit is slecht nieuws voor consumenten die melk, kaas, boter of yoghurt regelmatig op hun boodschappenlijst hebben staan.
Daarnaast verwacht Van Garderen dat ook cacao en koffie aanzienlijk duurder zullen worden. De liefhebbers van een kopje koffie in de ochtend of een stukje chocolade bij de thee zullen dit direct in hun portemonnee voelen. “Wie in de komende maanden chocolade of koffie wil inslaan, kan maar beter voorbereid zijn op een flinke meerprijs,” waarschuwt de econoom.
Waarom blijven de prijzen stijgen?
De voortdurende prijsstijgingen in de supermarkten zijn niet zomaar toeval. Er zijn meerdere factoren die samen een opwaartse druk op de prijzen veroorzaken. Duurdere grondstoffen spelen een belangrijke rol, maar dat is slechts een deel van het verhaal. Ook de stijgende energiekosten en de hoge lonen in de voedselindustrie worden steeds vaker doorberekend aan de consument.
Daarnaast spelen mondiale factoren een rol. Klimaatverandering, geopolitieke spanningen en verstoringen in de logistieke keten dragen allemaal bij aan de prijsdruk. De cacao-industrie, bijvoorbeeld, heeft te maken met mislukte oogsten in West-Afrika, terwijl de koffieprijzen onder druk staan door tegenvallende productie in landen als Brazilië en Colombia.
Een andere belangrijke factor is de aanhoudende inflatie. Hoewel deze op macro-economisch niveau lijkt af te nemen, blijven de prijzen in de supermarkt opvallend hoog. “Inflatie heeft de neiging om zich te nestelen in de keten, vooral bij basisproducten,” legt Van Garderen uit. “Zelfs als de algemene inflatie daalt, zien we dat supermarkten de prijzen vaak niet laten zakken.”
Wat betekent dit voor consumenten?
Boodschappen doen is voor veel huishoudens al een uitdaging, en de nieuwe prijsverhogingen zullen de situatie alleen maar verslechteren. De verwachting is dat de inflatie hardnekkig zal blijven en dat prijsdalingen voorlopig niet in zicht zijn.
In januari 2024 lag de gemiddelde prijsstijging van supermarktproducten al op 3,3 procent ten opzichte van een jaar eerder. Over heel 2023 was er een vergelijkbare stijging, terwijl in 2022 – het eerste jaar na de coronapandemie – de voedselprijzen maar liefst 10 procent omhooggingen. Hoewel de stijging nu minder fors lijkt dan in voorgaande jaren, blijft de impact op het huishoudbudget aanzienlijk.
Huishoudens met een krap budget zullen extra goed moeten nadenken over hun uitgaven. Specialisten adviseren om slimmer boodschappen te doen, bijvoorbeeld door:
- Seizoensgebonden producten te kopen, die vaak goedkoper zijn dan geïmporteerde alternatieven.
- Meer aanbiedingen in de gaten te houden en groot in te slaan bij kortingen.
- Alternatieve merken of huismerken te proberen, die doorgaans voordeliger zijn dan A-merken.
- Producten langer houdbaar te maken door bijvoorbeeld brood en vlees in te vriezen.
Wat kunnen supermarkten doen?
Supermarkten staan voor een moeilijke keuze. Aan de ene kant willen ze hun klanten niet afschrikken met torenhoge prijzen, maar aan de andere kant moeten ze hun eigen kosten ook dekken. Grote supermarktketens onderhandelen met leveranciers om de prijsstijgingen zo veel mogelijk te beperken, maar dat lukt niet altijd.
Sommige ketens proberen de klap op te vangen door meer te investeren in huismerken, die vaak goedkoper zijn dan de bekende A-merken. Daarnaast worden er vaker promotieacties opgezet om klanten tegemoet te komen.
Echter, consumenten moeten realistisch blijven. De kans dat supermarktprijzen de komende maanden weer dalen, is klein. “Prijsverhogingen werken vaak blijvend door in de keten. Wat duurder wordt, wordt zelden weer goedkoper,” aldus Van Garderen.
Blijvende onzekerheid over voedselprijzen
Een van de grootste uitdagingen op de wereldwijde voedselmarkt is de onzekerheid. De productie van veel voedingsmiddelen is afhankelijk van weersomstandigheden, energieprijzen en politieke ontwikkelingen. Een mislukte graanoogst in Oekraïne of een staking in een grote haven kan grote gevolgen hebben voor de wereldwijde voedselprijzen.
Ook handelsbeperkingen en protectionistische maatregelen spelen een rol. Zo heeft India recent de export van rijst beperkt, wat wereldwijd voor prijsstijgingen heeft gezorgd. In veel landen zijn overheden en beleidsmakers dan ook bezig met strategieën om voedselprijzen onder controle te houden, maar voor de gemiddelde consument blijft het lastig om grip te krijgen op de situatie.
Wat kunnen we verwachten?
De voorspellingen van ING wijzen erop dat consumenten zich moeten voorbereiden op een blijvende stijging van de supermarktprijzen in 2024. Producten zoals zuivel, koffie en chocolade worden flink duurder, en dit zal naar verwachting ook andere productcategorieën beïnvloeden.
Toch zijn er enkele lichtpuntjes. Supermarkten en fabrikanten zoeken naar innovatieve oplossingen om kosten te verlagen, zoals efficiëntere productiemethoden en alternatieve grondstoffen. Daarnaast kan een stabielere wereldeconomie ervoor zorgen dat sommige prijsstijgingen minder heftig uitvallen dan verwacht.
Voor nu is de boodschap echter duidelijk: boodschappen worden opnieuw duurder, en dat zal de consument in de portemonnee voelen. Of het nu gaat om een pak melk, een reep chocolade of een kop koffie in de ochtend, de stijgende prijzen zijn een realiteit waar niemand omheen kan.
Wil jij besparen op je boodschappen? Houd aanbiedingen in de gaten en wees creatief met je aankopen. Deel jouw beste bespaartips in de reacties!
De feestdagen zijn voor veel Nederlanders onlosmakelijk verbonden met muziek, televisie en nostalgie. Op Tweede Kerstdag stemden dan ook veel kijkers af op Sterren in concert: André Hazes, een uitzending waarin André Hazes centraal stond. De zanger trok de afgelopen maanden met succes langs theaters met een show rond het repertoire van zijn vader, waarbij hij klassiekers nieuw leven inblies en persoonlijke verhalen deelde. In de zalen werd dat initiatief warm onthaald. Op televisie bleek de ontvangst echter een stuk minder eenduidig.
Verwachtingen lagen hoog
Dat de lat hoog lag, was geen verrassing. Kerstuitzendingen worden vaak gezien als hét moment voor muzikale hoogtepunten: zorgvuldig geregisseerd, technisch perfect en emotioneel raak. Veel kijkers gingen er daarom vanuit dat de televisieregistratie dezelfde intensiteit en samenhang zou hebben als de theatervoorstellingen. Bovendien speelt de naam Hazes, zeker tijdens de feestdagen, sterk in op gevoelens van herkenning en nostalgie. Dat alles zorgde voor hoge verwachtingen.
Online kritiek na de uitzending
Vrijwel direct na afloop van de uitzending barstte de discussie los op sociale media. Op X en andere platforms verschenen honderden reacties van kijkers die teleurgesteld waren. Een veelgehoorde klacht was dat het optreden “rommelig” overkwam. Sommige kijkers vonden dat de nummers niet vloeiend in elkaar overliepen, anderen misten de emotionele opbouw die ze in het theater wél hadden ervaren. “Het voelde alsof ik halverwege een repetitie zat,” schreef iemand. Een ander merkte op: “In de zaal was het prachtig, maar op tv komt het niet tot zijn recht.”
Geluid en zang onder de loep
Het meest besproken onderwerp was het stemgeluid van Hazes. Kijkers vroegen zich af of er iets mis was met de geluidsmix of de microfooninstellingen. Enkelen suggereerden dat het geluid “vlak” of “doffer” klonk dan verwacht. Anderen dachten juist dat de zanger zijn stem bewust aanpaste om dichter bij het timbre van zijn vader te blijven. Die interpretaties liepen sterk uiteen en bleven vooral speculatief.
Wat opviel: veel reacties begonnen met waardering voor Hazes’ intentie en inzet, maar eindigden met teleurstelling over de uitvoering op televisie. “Het idee is mooi, maar het geluid werkte niet mee,” vatte een kijker samen. Daarmee werd duidelijk dat de kritiek zich niet zozeer richtte op het repertoire, maar op hoe dat via het scherm werd overgebracht.
De kloof tussen zaal en huiskamer
Een belangrijk verschil tussen theater en televisie is de beleving. In een zaal spelen akoestiek, sfeer en directe interactie met het publiek een grote rol. Kleine imperfecties verdwijnen in de energie van het moment. Op televisie ligt dat anders: elk detail wordt uitvergroot en elke onvolkomenheid valt sneller op. Muziekredacteuren wijzen er vaker op dat een registratie niet automatisch dezelfde impact heeft als een live-ervaring.
In het geval van Sterren in concert lijkt die kloof extra zichtbaar. Waar bezoekers van de tour spreken over kippenvelmomenten, misten televisiekijkers diezelfde intensiteit. Dat betekent niet dat de show inhoudelijk zwak was, maar wel dat de vertaalslag naar televisie niet iedereen overtuigde.
Discussie over uitstraling
Naast het geluid en de opbouw werd ook Hazes’ uitstraling besproken. Sommige kijkers vonden hem minder ontspannen ogen dan ze gewend zijn. Daarbij werd door een klein deel van het publiek gespeculeerd over mogelijke oorzaken. Het is belangrijk om te benadrukken dat dit interpretaties van kijkers waren en geen vastgestelde feiten. Zulke aannames zeggen vaak meer over de verwachtingen van het publiek dan over de artiest zelf.
In veel reacties klonk juist begrip door voor de druk waaronder artiesten staan tijdens zulke uitzendingen. Kersttelevisie bereikt een enorm publiek en elk optreden wordt nauwlettend gevolgd. Dat kan spanning met zich meebrengen, zeker wanneer het repertoire emotioneel beladen is.
Dit bericht op Instagram bekijken
Loyaliteit van fans
Tegelijkertijd stonden veel fans pal achter Hazes. Zij wezen erop dat hij met zijn theatertour juist had laten zien hoe zorgvuldig en respectvol hij met het muzikale erfgoed omgaat. “Eén tv-avond doet niets af aan wat hij in de zalen neerzet,” schreef een supporter. Anderen benadrukten dat live muziek per definitie kwetsbaar is en dat niet elke registratie perfect hoeft te zijn.
Die loyaliteit laat zien dat Hazes over een sterke achterban beschikt, die bereid is nuance aan te brengen in de discussie. Voor hen weegt het totaalbeeld zwaarder dan één kritische uitzending.
Televisie als vergrootglas
Het voorval onderstreept hoe televisie fungeert als vergrootglas. Een optreden dat in de ene context uitstekend werkt, kan in een andere setting anders worden ontvangen. Dat geldt zeker voor artiesten die werken met herkenbare klassiekers: het publiek kent de nummers door en door en hoort elk verschil.
Voor omroepen en producers ligt daar een uitdaging. Hoe zorg je ervoor dat de magie van het theater behouden blijft op het scherm? Techniek, montage en geluidsregie spelen daarbij een cruciale rol. Als één van die schakels hapert, kan dat het totaalbeeld beïnvloeden.
Wat blijft hangen
Na twee kerstdagen was één ding duidelijk: het optreden van André Hazes liet niemand onverschillig. De reacties waren fel, maar ook betrokken. Dat op zich is een teken van relevantie. Muziek die niets oproept, verdwijnt geruisloos. Dit optreden zorgde juist voor gesprek, discussie en reflectie.
Of de kritiek Hazes zal aanzetten tot aanpassingen in toekomstige registraties, valt af te wachten. Zijn theatertour bewees al dat hij in staat is om publiek te raken. De televisieversie liet zien hoe complex het is om die ervaring één-op-één over te brengen naar de huiskamer.
Conclusie
Sterren in concert: André Hazes werd voor veel kijkers niet de muzikale kerstbeleving waarop ze hadden gehoopt. Techniek, verwachtingen en de vergelijking met live-ervaringen speelden daarbij een grote rol. Tegelijk blijft de waardering voor Hazes’ inzet en zijn eerbetoon aan het repertoire overeind. Het debat laat vooral zien hoe groot de betrokkenheid is – en hoe hoog de lat ligt wanneer muziek en kerst samenkomen op televisie.