Algemeen
Boodschappen worden dit jaar nóg duurder: vooral deze producten
Nederlandse consumenten moeten zich schrap zetten voor een nieuwe golf van prijsstijgingen in de supermarkt. ING-econoom Marten van Garderen waarschuwt dat de kosten voor dagelijkse boodschappen dit jaar sneller zullen stijgen dan in 2023. Dit betekent dat huishoudens opnieuw dieper in de buidel moeten tasten om hun winkelkarretje te vullen.
Volgens Van Garderen is deze ontwikkeling grotendeels af te leiden uit de FAO Food Price Index, een internationale graadmeter die prijsontwikkelingen in de voedselmarkt volgt. “Een hogere index betekent niet per se dat de prijzen in de supermarkt direct omhooggaan, maar het geeft wel een duidelijke indicatie van de richting waarin we ons bewegen,” aldus de econoom.
Welke producten worden duurder?
Hoewel prijsstijgingen al enige tijd aan de gang zijn, lijkt het erop dat bepaalde productgroepen extra hard getroffen worden. Met name zuivelproducten zullen fors in prijs toenemen. Dit is slecht nieuws voor consumenten die melk, kaas, boter of yoghurt regelmatig op hun boodschappenlijst hebben staan.
Daarnaast verwacht Van Garderen dat ook cacao en koffie aanzienlijk duurder zullen worden. De liefhebbers van een kopje koffie in de ochtend of een stukje chocolade bij de thee zullen dit direct in hun portemonnee voelen. “Wie in de komende maanden chocolade of koffie wil inslaan, kan maar beter voorbereid zijn op een flinke meerprijs,” waarschuwt de econoom.
Waarom blijven de prijzen stijgen?
De voortdurende prijsstijgingen in de supermarkten zijn niet zomaar toeval. Er zijn meerdere factoren die samen een opwaartse druk op de prijzen veroorzaken. Duurdere grondstoffen spelen een belangrijke rol, maar dat is slechts een deel van het verhaal. Ook de stijgende energiekosten en de hoge lonen in de voedselindustrie worden steeds vaker doorberekend aan de consument.
Daarnaast spelen mondiale factoren een rol. Klimaatverandering, geopolitieke spanningen en verstoringen in de logistieke keten dragen allemaal bij aan de prijsdruk. De cacao-industrie, bijvoorbeeld, heeft te maken met mislukte oogsten in West-Afrika, terwijl de koffieprijzen onder druk staan door tegenvallende productie in landen als Brazilië en Colombia.
Een andere belangrijke factor is de aanhoudende inflatie. Hoewel deze op macro-economisch niveau lijkt af te nemen, blijven de prijzen in de supermarkt opvallend hoog. “Inflatie heeft de neiging om zich te nestelen in de keten, vooral bij basisproducten,” legt Van Garderen uit. “Zelfs als de algemene inflatie daalt, zien we dat supermarkten de prijzen vaak niet laten zakken.”
Wat betekent dit voor consumenten?
Boodschappen doen is voor veel huishoudens al een uitdaging, en de nieuwe prijsverhogingen zullen de situatie alleen maar verslechteren. De verwachting is dat de inflatie hardnekkig zal blijven en dat prijsdalingen voorlopig niet in zicht zijn.
In januari 2024 lag de gemiddelde prijsstijging van supermarktproducten al op 3,3 procent ten opzichte van een jaar eerder. Over heel 2023 was er een vergelijkbare stijging, terwijl in 2022 – het eerste jaar na de coronapandemie – de voedselprijzen maar liefst 10 procent omhooggingen. Hoewel de stijging nu minder fors lijkt dan in voorgaande jaren, blijft de impact op het huishoudbudget aanzienlijk.
Huishoudens met een krap budget zullen extra goed moeten nadenken over hun uitgaven. Specialisten adviseren om slimmer boodschappen te doen, bijvoorbeeld door:
- Seizoensgebonden producten te kopen, die vaak goedkoper zijn dan geïmporteerde alternatieven.
- Meer aanbiedingen in de gaten te houden en groot in te slaan bij kortingen.
- Alternatieve merken of huismerken te proberen, die doorgaans voordeliger zijn dan A-merken.
- Producten langer houdbaar te maken door bijvoorbeeld brood en vlees in te vriezen.
Wat kunnen supermarkten doen?
Supermarkten staan voor een moeilijke keuze. Aan de ene kant willen ze hun klanten niet afschrikken met torenhoge prijzen, maar aan de andere kant moeten ze hun eigen kosten ook dekken. Grote supermarktketens onderhandelen met leveranciers om de prijsstijgingen zo veel mogelijk te beperken, maar dat lukt niet altijd.
Sommige ketens proberen de klap op te vangen door meer te investeren in huismerken, die vaak goedkoper zijn dan de bekende A-merken. Daarnaast worden er vaker promotieacties opgezet om klanten tegemoet te komen.
Echter, consumenten moeten realistisch blijven. De kans dat supermarktprijzen de komende maanden weer dalen, is klein. “Prijsverhogingen werken vaak blijvend door in de keten. Wat duurder wordt, wordt zelden weer goedkoper,” aldus Van Garderen.
Blijvende onzekerheid over voedselprijzen
Een van de grootste uitdagingen op de wereldwijde voedselmarkt is de onzekerheid. De productie van veel voedingsmiddelen is afhankelijk van weersomstandigheden, energieprijzen en politieke ontwikkelingen. Een mislukte graanoogst in Oekraïne of een staking in een grote haven kan grote gevolgen hebben voor de wereldwijde voedselprijzen.
Ook handelsbeperkingen en protectionistische maatregelen spelen een rol. Zo heeft India recent de export van rijst beperkt, wat wereldwijd voor prijsstijgingen heeft gezorgd. In veel landen zijn overheden en beleidsmakers dan ook bezig met strategieën om voedselprijzen onder controle te houden, maar voor de gemiddelde consument blijft het lastig om grip te krijgen op de situatie.
Wat kunnen we verwachten?
De voorspellingen van ING wijzen erop dat consumenten zich moeten voorbereiden op een blijvende stijging van de supermarktprijzen in 2024. Producten zoals zuivel, koffie en chocolade worden flink duurder, en dit zal naar verwachting ook andere productcategorieën beïnvloeden.
Toch zijn er enkele lichtpuntjes. Supermarkten en fabrikanten zoeken naar innovatieve oplossingen om kosten te verlagen, zoals efficiëntere productiemethoden en alternatieve grondstoffen. Daarnaast kan een stabielere wereldeconomie ervoor zorgen dat sommige prijsstijgingen minder heftig uitvallen dan verwacht.
Voor nu is de boodschap echter duidelijk: boodschappen worden opnieuw duurder, en dat zal de consument in de portemonnee voelen. Of het nu gaat om een pak melk, een reep chocolade of een kop koffie in de ochtend, de stijgende prijzen zijn een realiteit waar niemand omheen kan.
Wil jij besparen op je boodschappen? Houd aanbiedingen in de gaten en wees creatief met je aankopen. Deel jouw beste bespaartips in de reacties!
Marco Borsato kiest voor discretie: geen camerabeelden tijdens rechtszaak in Utrecht
Volgende week start in Utrecht het langverwachte proces tegen zanger Marco Borsato. De zaak, die al vier jaar in voorbereiding is, zal naar verwachting enorme media-aandacht trekken. Toch heeft de rechtbank besloten dat Borsato tijdens de zitting niet in beeld zal verschijnen. Alleen zijn stem mag worden opgenomen. Daarmee kiest de zanger voor een sobere en beheerste aanpak – een bewuste strategie om het proces niet te laten ontsporen in een mediacircus.
Geen beelden van Borsato
De rechtbank bevestigde deze week dat het aan de verdachte zelf is om te bepalen of hij in beeld wil worden gebracht. Marco Borsato heeft via zijn advocaat Carry Knoops laten weten daar geen toestemming voor te geven. Dat betekent dat er geen camerabeelden van hem zullen worden gemaakt, noch binnen de zaal, noch tijdens de zitting zelf. Journalisten mogen geluidsopnames maken, mits de rechter daar geen bezwaar tegen heeft.
“Als een verdachte zegt: ik wil niet gefilmd worden, dan wordt dat verzoek in principe gehonoreerd,” legt oud-strafpleiter Bram Moszkowicz uit. “De rechtbank kan daar niet zomaar van afwijken. Het is een recht dat hoort bij de bescherming van de persoonlijke levenssfeer.”
Deze beslissing past binnen de huidige richtlijnen, waarin steeds vaker rekening wordt gehouden met de impact van media-aandacht op de verdachten, zeker in zaken waarin publieke figuren centraal staan.
Lessen getrokken uit de zaak-Ali B
De beslissing van Borsato lijkt niet toevallig. De zanger wil koste wat het kost voorkomen dat zijn zaak verandert in een mediaspektakel, zoals gebeurde tijdens het proces tegen rapper Ali B eerder dit jaar. Tijdens dat proces verschenen talloze beelden van Ali in de rechtbankgangen, waarop publiek en media zijn houding tot in detail analyseerden.
Volgens Moszkowicz heeft Borsato daarvan geleerd. “Iedereen weet hoe hij eruitziet, dus wat voegt het toe om hem in beeld te brengen? Die beelden blijven jaren circuleren, en dat helpt hem niet. Hij probeert de focus te leggen op de inhoud van de zaak, niet op zijn gezichtsuitdrukking of lichaamstaal.”
Door enkel hoorbaar te zijn, hoopt Borsato rust te creëren en zijn proces meer zakelijk te laten verlopen. Zijn strategie is erop gericht om afstand te bewaren tot het beeldvormende deel van de rechtszaal – de camera’s, de flitsers en de interpretaties.
Een proces onder enorme druk
Het proces tegen Marco Borsato geldt als een van de meest beladen strafzaken van de afgelopen jaren. De zanger werd in 2021 beschuldigd van ontucht met een minderjarige, waarna een langdurig onderzoek volgde. De zaak heeft sindsdien grote impact gehad op zijn carrière en reputatie.
De rechtbank in Utrecht bereidt zich voor op een massale toestroom van media en publiek. Ondanks het verbod op filmopnames wordt er een storm aan belangstelling verwacht. Buiten de rechtbank zullen fotografen en verslaggevers in groten getale aanwezig zijn.
Volgens Shownieuws-presentatrice Tooske Ragas zal “juist het moment waarop Marco bij de rechtbank arriveert” de meeste media-aandacht trekken. Dat zal vermoedelijk het enige moment zijn waarop er foto’s van hem gemaakt kunnen worden.
Geen voorkeursbehandeling
De rechtbank benadrukt dat Borsato geen uitzonderingspositie krijgt vanwege zijn bekendheid. Hij zal via de normale ingang de rechtbank betreden, net als iedere andere verdachte. Er is geen sprake van aparte routes of speciale regelingen.
Dit is een opvallend contrast met eerdere rechtszaken tegen bekende Nederlanders, waarbij soms logistieke aanpassingen werden gedaan om chaos te voorkomen. Borsato lijkt echter bewust te kiezen voor normaliteit. “Hij wil niet de indruk wekken dat hij boven de wet staat,” zegt Moszkowicz. “Het is juist verstandig dat hij dit zo nuchter mogelijk benadert.”
Invloed op beeldvorming
Het besluit om niet gefilmd te worden heeft geen juridische gevolgen, maar het beïnvloedt wel de manier waarop het publiek het proces zal ervaren. Door de afwezigheid van beelden verdwijnt de visuele context, waardoor de zitting minder ‘televisie-waardig’ wordt, maar mogelijk ook rustiger.
“Beeldvorming is machtig,” zegt Moszkowicz. “Zodra iemand op televisie verschijnt, gaan mensen onbewust oordelen: hoe kijkt hij, hoe reageert hij, lijkt hij nerveus? Zonder beeld blijft alleen de inhoud over. En dat is precies wat de verdediging wil.”
De afwezigheid van beelden kan er dus voor zorgen dat het proces minder emotioneel en meer feitelijk wordt gebracht in de media. Voor Borsato, die jarenlang onderwerp is geweest van speculatie en publieke discussies, kan dat een bewuste poging zijn om eindelijk de focus terug te brengen naar de feiten.
Focus op rust en feiten
Volgens juristen is het begrijpelijk dat Borsato en zijn verdediging de regie willen houden over hoe het proces wordt waargenomen. “Een camera kan een proces veranderen,” zegt een communicatiedeskundige. “Zodra er beelden zijn, ontstaat er een tweede rechtszaal – die van de publieke opinie. Borsato wil dat vermijden.”
Zijn advocaten hebben eerder aangegeven dat de media-aandacht voor hun cliënt “extreem belastend” is geweest. Ze hopen met dit besluit een stap te zetten naar een eerlijker rechtsgang, zonder ruis van buitenaf. De rechtbank lijkt die lijn te ondersteunen door te kiezen voor een sobere, gecontroleerde setting.
Een symbolisch moment
De beslissing van Marco Borsato markeert een symbolisch keerpunt in hoe bekende Nederlanders omgaan met hun publieke imago tijdens rechtszaken. Waar sommige verdachten proberen hun kant van het verhaal via de camera te delen, kiest Borsato juist voor stilte en onzichtbaarheid.
Het is een opmerkelijke wending voor een man die ooit symbool stond voor warmte, emotie en openheid. De zanger, jarenlang geliefd om zijn hits en zijn rol als jurylid bij The Voice of Holland, lijkt zich nu bewust af te schermen van het publiek dat hem ooit adoreerde.
De ogen van Nederland
De komende weken zal Utrecht het toneel zijn van één van de meest besproken rechtszaken in jaren. Ondanks het besluit om geen beelden toe te staan, zal de aandacht enorm zijn. Voor Borsato is het een kans om zijn kant van het verhaal te laten horen — letterlijk, maar niet zichtbaar.
Of zijn strategie van discretie hem zal helpen, valt nog te bezien. Sommigen zien het als een slimme zet om de aandacht te verleggen naar de feiten; anderen vinden dat een publieke figuur in een publieke zaak juist zichtbaar moet zijn.
Feit is dat de ogen van Nederland op Utrecht gericht zijn, ook al blijven de camera’s buiten.
Wat
vind jij?
Is het terecht dat Marco Borsato ervoor kiest om niet in beeld te
verschijnen tijdens zijn proces? Of hoort volledige openbaarheid
bij een zaak die al jaren in de publieke belangstelling staat? Deel
je mening op onze Facebookpagina en praat mee.