Algemeen
Katja Schuurman logeert in asielcentrum en beleeft nachtmerrie: ´Dit nooit meer!´
Katja Schuurman heeft recentelijk een nacht doorgebracht in een zogenaamd ‘Hotel AZC’, een nagebouwd asielzoekerscentrum in Amsterdam. Deze bijzondere actie had als doel aandacht te vragen voor de situatie van vluchtelingen in Nederland. Schuurman, die zich al langer inzet voor vluchtelingen, was niet van plan om gewoon in een bed te liggen. De actrice had weliswaar een ongemakkelijke ervaring, maar benadrukt hiermee de moeilijke omstandigheden waar veel asielzoekers dagelijks mee te maken hebben.
VluchtelingenWerk en het ‘Hotel AZC’
Het nagebouwde asielzoekerscentrum was een initiatief van VluchtelingenWerk Nederland, een organisatie die zich inzet voor de rechten van vluchtelingen. Schuurman werd uitgenodigd om te overnachten om de onvrede rondom de asielinstroom te adresseren. Veel Nederlanders denken, zo stelt Schuurman, dat vluchtelingen worden verwelkomd in luxe vijfsterrenhotels, wat een misverstand is. “Dit gebouw is gemaakt om te laten zien dat vluchtelingen allesbehalve in luxe verblijven,” zegt ze.
De harde realiteit voor vluchtelingen
De omstandigheden in Nederlandse azc’s zijn voor veel vluchtelingen verre van ideaal. Schuurman kreeg tijdens haar verblijf een goed gevoel van wat deze realiteit inhoudt. “De asielzoekers in Nederland worden vaak behandeld als criminelen, terwijl ze hier komen om te ontsnappen aan oorlog en vervolging,” zegt ze. De situatie in de opvangcentra is vaak verre van menswaardig, en Schuurman pleit dan ook voor betere voorzieningen en een hartelijke ontvangst van deze mensen.
Vluchtelingen en menselijke empathie
Schuurman uit haar zorgen over de manier waarop vluchtelingen in Nederland worden behandeld. “Ik wil dat we weer handelen vanuit ons menselijke empathisch vermogen,” zegt ze. Ze gelooft dat vluchtelingen, ondanks hun verschillende achtergronden, net als ieder ander recht hebben op respect en een veilige opvang. “We zijn allemaal hetzelfde, we zijn gewoon op een andere plek geboren,” voegt ze eraan toe. Deze uitspraak benadrukt haar pleidooi voor een inclusievere en gastvrijere samenleving.
Een nacht vol onrust
Na haar overnachting in het Hotel AZC reflecteert Schuurman op haar ervaring. Ze had gehoopt dat het verblijf haar meer inzicht zou geven in de leefomstandigheden van vluchtelingen, maar de nacht was allesbehalve comfortabel. “Het was een onrustige nacht. Het lawaai was ongelooflijk,” vertelt ze. Ze was geconfronteerd met huilende baby’s, telefoons die afgingen en mensen die door de gangen kletsten. Dit was voor haar een enorme uitdaging. “Je kunt niet ontsnappen aan het geluid, je kunt de knop niet uitzetten,” zegt ze.
Gevoel van claustrofobie
Het lawaai en de constante afleiding maakten de ervaring erg intens voor Schuurman. “Ik kan eigenlijk overal slapen als ik moe ben, maar dit was anders. Het geluid was zo overweldigend dat het echt claustrofobisch aanvoelde,” legt ze uit. Dit gevoel van opgesloten zitten geeft haar een beter begrip van wat vluchtelingen ervaren in de opvangcentra, waar de omstandigheden vaak verre van ideaal zijn.
Impact van de ervaring
Schuurman geeft aan dat de ervaring haar meer heeft geholpen om de situatie van vluchtelingen te begrijpen. Ondanks de onrustige nacht, is het haar duidelijk geworden hoe belangrijk het is om empathie en begrip te tonen voor de mensen die in Nederland asiel zoeken. Haar doel is niet om medelijden op te wekken, maar om bewustzijn te creëren en verandering te bewerkstelligen.
Aandacht voor betere opvang
Schuurman blijft pleiten voor een betere opvang van vluchtelingen in Nederland. Ze hoopt dat haar ervaring en haar publieke pleidooi zullen bijdragen aan een positievere kijk op de vluchtelingenproblematiek. “Laten we vluchtelingen niet behandelen als criminelen, maar als mensen die in de meest extreme situaties hebben moeten vluchten,” zegt ze met klem. Schuurman blijft zich inzetten voor een wereld waarin vluchtelingen welkom zijn en hun mensenrechten worden gerespecteerd.
Het Koninklijk Nederlands Meteorologisch Instituut (KNMI) heeft een indringend rapport gepubliceerd waarin wordt gewaarschuwd dat klimaatverandering ervoor zorgt dat scenario’s die lange tijd als “onvoorstelbaar” golden, ook in Nederland realistisch worden. In het zogenoemde extreem rapport schetst het weerinstituut negen mogelijke weersituaties en gevolgscenario’s die in de nabije toekomst zouden kunnen voorkomen. Het doel van het rapport is nadrukkelijk niet om paniek te zaaien, maar om bewustwording te creëren en bestuurders, organisaties en burgers aan te zetten tot betere voorbereiding.
Bewustwording, geen paniek
Volgens KNMI-directeur Maarten van Aalst is het rapport bedoeld als een wake-upcall. “We zien dat de grenzen van wat we kennen verschuiven,” stelt hij. “Situaties die vroeger extreem zeldzaam waren, komen dichterbij. En als we ons daar niet op voorbereiden, kunnen de gevolgen groot zijn.” Van Aalst benadrukt dat het KNMI liever vooruitkijkt dan achteraf moet constateren dat schade en maatschappelijke ontwrichting voorkomen hadden kunnen worden.
De timing van het rapport is niet toevallig. Precies tien jaar geleden werd het Akkoord van Parijs gesloten, waarin werd afgesproken de wereldwijde opwarming te beperken tot maximaal 1,5 graad. Inmiddels wordt steeds duidelijker dat dit doel moeilijk haalbaar is. Daardoor neemt de kans toe op weerextremen die buiten onze historische ervaring vallen.
Stormen met ongekende kracht
Een van de scenario’s in het rapport gaat over zware stormen die hun oorsprong vinden boven warmer zeewater. Door stijgende zeetemperaturen kunnen stormsystemen meer energie opnemen. Dat vergroot de kans dat zeer krachtige stormen ook West-Europa bereiken.
Als voorbeeld wordt verwezen naar een zware storm die vorig jaar over Frankrijk trok, nadat deze onverwacht richting Europa was afgebogen. Onderzoek laat zien dat zo’n systeem ook Nederland had kunnen treffen, met zeer zware windstoten en aanzienlijke schade aan natuur, infrastructuur en gebouwen. Niet alleen materiële schade speelt hierbij een rol, maar ook de mentale impact op bewoners en hulpdiensten.
Kwetsbaarheid van het energiesysteem
Een ander belangrijk aandachtspunt in het rapport is de kwetsbaarheid van het elektriciteitsnet. Niet zozeer door één extreem weertype, maar door een combinatie van factoren. Denk aan een langdurig hogedrukgebied in de winter, met weinig wind en zon, terwijl de energievraag juist hoog is.
Onderzoekers hebben doorgerekend wat er gebeurt als windmolens nauwelijks draaien en zonnepanelen weinig opleveren, terwijl huishoudens en bedrijven veel stroom gebruiken. In zo’n situatie zou tijdelijk niet aan de volledige vraag kunnen worden voldaan. Hoewel de kans hierop klein is, onderstreept het rapport dat dit soort scenario’s serieus genomen moeten worden bij de inrichting van het energiesysteem.
Extreme hitte in steden
Steden zijn extra kwetsbaar voor hitte. Het KNMI kijkt daarom ook naar het scenario van een zeer zware en langdurige hitteperiode, vooral in dichtbebouwde gebieden zoals Amsterdam. In eerdere zomers is al gebleken dat infrastructuur zoals spoorlijnen, bruggen en openbaar vervoer gevoelig is voor langdurige hoge temperaturen.
Volgens het rapport had een eerdere hittegolf al ernstiger gevolgen kunnen hebben als verkoelende weersystemen iets later waren gearriveerd. In een toekomstscenario met langdurige extreme hitte kan de druk op zorg, hulpdiensten en energievoorziening sterk toenemen. Dat vraagt om gerichte maatregelen, zoals vergroening van steden, schaduwplekken en hitteplannen voor kwetsbare groepen.
Gezondheid en nieuwe risico’s
Klimaatverandering heeft niet alleen invloed op het weer, maar ook op de volksgezondheid. In het rapport wordt aandacht besteed aan het mogelijke vaker voorkomen van bepaalde ziekteverwekkers die profiteren van warmere omstandigheden. Zo wordt gekeken naar virussen die via insecten worden overgedragen.
Onderzoekers geven aan dat langere, warmere zomers het leefgebied van bepaalde insecten kunnen vergroten. Daardoor kunnen ziekteverwekkers zich gemakkelijker verspreiden. Dit betekent niet dat er direct reden is tot ongerustheid, maar wel dat monitoring, onderzoek en preventie belangrijker worden.
Wateroverlast en overstromingen
Nederland is van oudsher gewend om met water te leven, maar klimaatverandering stelt dat vermogen op de proef. Het rapport beschrijft scenario’s met extreme neerslag in korte tijd, wat kan leiden tot wateroverlast in stedelijke gebieden en druk op dijken en waterkeringen.
Hoewel Nederland goed beschermd is, benadrukt het KNMI dat systemen ontworpen zijn op basis van historische gegevens. Als die omstandigheden veranderen, moeten ook de veiligheidsnormen en plannen mee-evolueren.
Samenhang van gevolgen
Wat het rapport vooral duidelijk maakt, is dat extremen zelden op zichzelf staan. Een hittegolf kan leiden tot stroomproblemen, druk op zorg en verminderde mobiliteit. Een zware storm kan infrastructuur beschadigen en economische schade veroorzaken. Die samenhang maakt voorbereiding complex, maar ook noodzakelijk.
Van Aalst noemt dit “meervoudige risico’s”: “Het gaat niet om één gebeurtenis, maar om de keten van gevolgen die daarop volgt. Juist daar moeten we beter op anticiperen.”
Vooruitdenken als sleutel
Het KNMI benadrukt dat veel schade voorkomen kan worden door tijdig beleid en aanpassingen. Dat betekent investeren in klimaatbestendige infrastructuur, het aanpassen van steden, het versterken van energie- en watersystemen en goede communicatie richting burgers.
Het rapport roept bestuurders op om scenario’s niet weg te zetten als onwaarschijnlijk, maar ze te gebruiken als oefenmateriaal. “Als je weet wat er kan gebeuren, kun je betere keuzes maken,” aldus Van Aalst.
Wat betekent dit voor inwoners?
Voor inwoners betekent het rapport vooral dat het verstandig is om bewust te zijn van veranderende omstandigheden. Dat kan variëren van voorbereid zijn op hitte, tot het volgen van adviezen bij extreem weer. Tegelijk blijft Nederland een veilig en goed georganiseerd land, waar veel kennis en middelen beschikbaar zijn om risico’s te beperken.
Een realistische blik vooruit
Het extreem rapport van het KNMI schetst geen doembeeld, maar een realistische blik op een veranderend klimaat. Door mogelijke scenario’s nu al te benoemen, ontstaat ruimte om te handelen voordat situaties zich voordoen. De boodschap is helder: wat ooit ondenkbaar leek, vraagt nu om aandacht, planning en samenwerking.
Niet uit angst, maar uit verantwoordelijkheid voor de toekomst.