Algemeen
Nederlandse dame moet niezen en dat is best interessant om te zien
Niezen is een alledaags en veelvoorkomend verschijnsel dat we allemaal wel eens ervaren. Meestal gebeurt het onverwachts, soms meerdere keren achter elkaar, en we besteden er vaak niet veel aandacht aan. Maar achter dit simpele proces schuilt een belangrijke en complexe functie voor onze gezondheid. Het klinkt misschien vreemd, maar niezen is eigenlijk een belangrijk verdedigingsmechanisme van ons lichaam. In dit artikel gaan we dieper in op wat niezen precies is, waarom we niezen en hoe het ons helpt gezond te blijven.
Wat gebeurt er als we niezen?
Niezen is een reflex die optreedt wanneer ons lichaam iets wil uitdrijven dat de luchtwegen irriteert. Dit kan veroorzaakt worden door een breed scala aan factoren, zoals stofdeeltjes, pollen, rook, bacteriën, virussen, en andere kleine deeltjes die in onze neus terechtkomen. Wanneer deze deeltjes de slijmvliezen in onze neus irriteren, wordt er een signaal gestuurd naar de hersenen dat een kettingreactie veroorzaakt. Het eindresultaat? Een krachtige uitademing van lucht door zowel de neus als de mond: een nies.
Hoewel het lijkt alsof niezen simpelweg een manier is om iets uit je neus te krijgen, is het eigenlijk een geavanceerd proces dat ons lichaam helpt zichzelf te beschermen. De krachtige uitademing van lucht die tijdens een nies optreedt, kan deeltjes tot wel 160 kilometer per uur uit het lichaam verwijderen. Dit is voldoende om veel van de irriterende stoffen waar we last van hebben uit onze neus en luchtwegen te verdrijven.
Waarom niezen we?
Er zijn verschillende redenen waarom we niezen, maar de kern van het proces blijft hetzelfde: het lichaam probeert zich te ontdoen van iets dat de luchtwegen irriteert. Hier zijn enkele veelvoorkomende oorzaken van niezen:
- Allergieën: Bij mensen die allergisch zijn voor bijvoorbeeld pollen, huisstofmijt of dierenhaar, kan niezen een veelvoorkomende reactie zijn. Wanneer het lichaam in contact komt met een allergeen, reageert het immuunsysteem door histamine vrij te geven. Histamine zorgt ervoor dat de slijmvliezen in de neus geïrriteerd raken, wat kan leiden tot niezen.
- Verkoudheid en griep: Wanneer je verkouden bent of griep hebt, is niezen een van de symptomen. Dit komt doordat het lichaam probeert virussen en bacteriën die de infectie veroorzaken, uit de luchtwegen te verdrijven.
- Irriterende stoffen: Rook, parfums en chemische dampen kunnen de slijmvliezen in de neus irriteren, wat resulteert in niezen. Dit is het natuurlijke verdedigingsmechanisme van het lichaam om de ingeademde schadelijke stoffen zo snel mogelijk uit de luchtwegen te verwijderen.
- Plotselinge temperatuurveranderingen: Soms kan een plotselinge overgang van een warme naar een koude omgeving ook niezen veroorzaken. Dit is te wijten aan de verandering in temperatuur, die de zenuwen in de neus kan irriteren.
- Fel licht: Ongeveer één op de vier mensen ervaart ‘fotische niezen’, wat betekent dat ze moeten niezen wanneer ze plotseling fel licht, zoals zonlicht, zien. Hoewel de exacte oorzaak van dit verschijnsel niet helemaal bekend is, denken wetenschappers dat het te maken heeft met een verkeerde koppeling van de zenuwen die reageren op licht en de zenuwen die niezen reguleren.
- Na het eten: Sommige mensen niezen na het eten, vooral na het eten van grote maaltijden. Dit fenomeen staat bekend als het ‘gustatoire niezen’ en wordt waarschijnlijk veroorzaakt door een prikkeling van de nervus trigeminus, een zenuw in het gezicht die een rol speelt bij het niezen.
Is niezen gezond?
Hoewel niezen vaak als vervelend wordt ervaren – vooral als het meerdere keren achter elkaar gebeurt – speelt het een belangrijke rol in het gezond houden van ons lichaam. Het helpt ons te beschermen tegen schadelijke deeltjes, virussen en bacteriën die we inademen. Door te niezen, wordt ons lichaam geholpen om deze potentiële bedreigingen uit de luchtwegen te verwijderen voordat ze zich kunnen nestelen en een infectie veroorzaken.
Daarnaast is niezen ook een manier voor het lichaam om de luchtwegen schoon te houden. Stofdeeltjes en andere verontreinigingen die we dagelijks inademen, kunnen zich ophopen in onze neus en longen. Door te niezen, worden deze deeltjes effectief verwijderd, wat bijdraagt aan gezonde longen en een gezonde ademhaling.
Moet je niezen inhouden?
Veel mensen proberen hun nies in te houden, vooral op ongemakkelijke momenten zoals tijdens vergaderingen, lezingen of in de bioscoop. Hoewel dit soms onschuldig lijkt, kan het inhouden van een nies schadelijk zijn. Wanneer je de niesreflex onderdrukt, blijft de druk die normaal gesproken vrijkomt tijdens het niezen, achter in je neus en keel. Dit kan leiden tot beschadiging van de bloedvaten in de neus of zelfs trommelvliesschade.
In zeldzame gevallen kan het forceren van een niesstop zelfs gevaarlijk zijn en leiden tot complicaties zoals een scheur in de luchtpijp, een breuk in de bloedvaten van de hersenen of een infectie in het middenoor. Daarom is het belangrijk om, als je moet niezen, dit gewoon te laten gebeuren. Wel is het verstandig om in je elleboog of een papieren zakdoek te niezen om de verspreiding van ziektekiemen te voorkomen.
Wat kun je doen als je vaak moet niezen?
Sommige mensen niezen af en toe, terwijl anderen regelmatig last hebben van niesbuien. Als je merkt dat je vaak moet niezen, kan dit komen door allergieën, een verkoudheid, of irritatie door omgevingsfactoren. Hier zijn enkele tips om niezen onder controle te houden:
- Allergiebeheer: Als allergieën de oorzaak zijn van je niezen, kan het helpen om je blootstelling aan allergenen te verminderen. Dit kan inhouden dat je je huis vaker schoonmaakt, huisdieren uit de slaapkamer houdt of overweegt om allergiemedicatie te nemen.
- Hydratatie: Het drinken van voldoende water helpt om de slijmvliezen vochtig te houden, wat kan helpen om irritatie te verminderen.
- Luchtfilters: Als stof of andere verontreinigingen in de lucht je neus irriteren, kan het gebruik van een luchtfilter in huis helpen om de lucht schoon te houden.
- Vermijd irriterende stoffen: Probeer rook, parfum en andere irriterende stoffen te vermijden die je neusholtes kunnen prikkelen.
Conclusie
Niezen is een natuurlijk en noodzakelijk verdedigingsmechanisme van het lichaam dat ons helpt beschermen tegen irriterende stoffen, virussen, en bacteriën. Hoewel het soms als hinderlijk kan worden ervaren, speelt het een cruciale rol in het gezond houden van onze luchtwegen. Het is belangrijk om niezen niet in te houden, omdat dit tot complicaties kan leiden. Als je merkt dat je vaak moet niezen, kan het nuttig zijn om te kijken naar de oorzaak, zoals allergieën of irriterende stoffen in je omgeving, en daar actie op te ondernemen.
Kortom, de volgende keer dat je een nies voelt opkomen, bedenk dan dat je lichaam simpelweg bezig is met zichzelf te beschermen – en laat die nies er gerust uit!
Scholen gesloten in Devon door snelle toename van huidinfectie: Britse autoriteiten onderzoeken uitbraak
In het Verenigd Koninkrijk is de afgelopen weken sprake van een opvallende en snel groeiende uitbraak van een huidinfectie die al eeuwen bekend is. De infectie — tegenwoordig goed behandelbaar, maar nog altijd vervelend en besmettelijk — komt in korte tijd zoveel voor dat meerdere scholen in de regio Devon uit voorzorg hun deuren hebben moeten sluiten. De meldingen volgen elkaar snel op, en volgens het Britse platform LADbible zijn lokale autoriteiten inmiddels druk bezig met onderzoek en coördinatie.
De situatie leidt tot bezorgdheid bij ouders, leerkrachten en gezondheidsinstanties. Niet alleen omdat het aantal meldingen stijgt, maar ook omdat het om een infectie gaat die vaak onschuldig begint, maar ongemerkt verder kan verspreiden wanneer klachten worden verward met andere huidaandoeningen.
Wat is er precies aan de hand in Devon?
De uitbraak begon met een melding van minstens zeven bevestigde gevallen op een college in Paignton. De school, South Devon College, liet via e-mail aan ouders weten dat alle diagnoses waren gesteld door bevoegde zorgprofessionals. Dat was het moment waarop de lokale gezondheidsautoriteiten de situatie nauwlettender begonnen te volgen.
Vanaf daar liep het aantal meldingen snel op. Binnen korte tijd waren er 19 bevestigde gevallen, verspreid over vijf verschillende scholen, waaronder twee basisscholen. De regio Torbay besloot daarom meerdere onderwijsinstellingen tijdelijk te sluiten. Het doel: de verspreiding zoveel mogelijk beperken en leerlingen beschermen terwijl er verder onderzoek plaatsvindt.
Wat vooral vragen oproept, is de snelheid waarmee het aantal gevallen toeneemt. Waar scholen normaal gesproken pas worden gesloten bij grote clusters, was hier sprake van een bijzonder snelle escalatie. Experts onderzoeken momenteel wat deze plotselinge toename veroorzaakt en of er aanvullende factoren meespelen.
Waarom deze infectie zo gemakkelijk over het hoofd wordt gezien
Een complicerende factor is dat de huidinfectie veel lijkt op eczeem. Volgens Dr. Firas Al‑Niaimi, die met de Britse krant The Sun sprak, herkennen veel mensen de symptomen niet meteen. Daardoor zoeken sommigen te laat medische hulp, wat de verspreiding vergroot.
Dr. Al-Niaimi legt uit dat de klachten vaak beginnen als een onschuldige, jeukende uitslag. Omdat eczeem in de wintermaanden veel voorkomt, denken veel mensen dat het daarmee te maken heeft. Pas wanneer de jeuk heviger wordt of er rode plekjes ontstaan, is het voor artsen duidelijk waar het om gaat.
Ook huisarts Dr. Tony Banerjee ziet de aantallen oplopen. In gesprek met de Daily Mail vertelt hij: “We zien op dit moment een duidelijke toename van het aantal gevallen in Centraal-Londen, maar ook in de rest van het Verenigd Koninkrijk.” Daarmee benadrukt hij dat het geen regionaal probleem meer is, maar een trend die landelijk zichtbaar wordt.
Wat schurft precies is en hoe het zich verspreidt
De huidinfectie waar het om gaat staat bekend onder de naam schurft, of scabiës. Het wordt veroorzaakt door kleine mijten die zich in de bovenste huidlaag nestelen. De symptomen bestaan uit:
-
intense jeuk, vooral ’s nachts
-
rode plekjes of bultjes
-
kleine lijntjes in de huid die de gangen van de mijten voorstellen
Volgens de Britse gezondheidsdienst, de NHS, kan iedereen schurft krijgen. Het heeft niets te maken met persoonlijke hygiëne; de verspreiding gebeurt vooral wanneer mensen langdurig huidcontact hebben met iemand die besmet is. Daarom kunnen scholen, zorginstellingen, studentenhuizen en gezinnen de infectie relatief snel doorgeven zonder dat iemand het direct doorheeft.
Schurft is goed behandelbaar met medicatie, maar vereist wel dat het hele gezin of huishouden meebehandeld wordt. Wanneer slechts één persoon een crème of lotion gebruikt, kan de infectie binnen het huishouden terugkeren.
Waarom de scholen in Torbay dicht moesten
Het besluit om meerdere scholen in Torbay te sluiten is ongebruikelijk, maar volgens lokale autoriteiten noodzakelijk. Wanneer er op verschillende scholen tegelijk besmettingen worden gemeld, en die meldingen bovendien snel oplopen, ontstaat er een risico op verdere verspreiding in de regio.
Door scholen tijdelijk te sluiten:
-
wordt nauw contact tussen leerlingen onderbroken
-
krijgen ouders tijd om symptomen te herkennen
-
kunnen gezondheidsinstanties gericht advies geven
-
kan achterhaald worden waar de eerste besmettingshaarden zich precies bevinden
De autoriteiten benadrukken dat het om een preventieve maatregel gaat, niet om paniek. Maar de snelle toename vraagt wel om extra aandacht.
Hoe de uitbraak zo snel kon groeien
Er zijn verschillende factoren die samen kunnen verklaren waarom de uitbraak zo snel groter werd:
1. Vergissing met eczeem
Zoals Dr. Al-Niaimi aangeeft, verwarren veel mensen de eerste symptomen met een milde huidirritatie. Daardoor blijft iemand te lang zonder behandeling rondlopen.
2. Wintermaanden verhogen de kans
De koudere maanden zorgen voor meer binnenactiviteit, waardoor mensen dichter op elkaar zitten én sneller huidcontact hebben.
3. Oplopende gezondheidstrends
Niet alleen in het Verenigd Koninkrijk, maar ook in andere Europese landen — waaronder Nederland — zien artsen de laatste jaren een stijging van het aantal gevallen.
4. Vertraagde diagnosestelling
Wanneer gezondheidsinstanties pas laat signalen krijgen, kan de infectie in de tussentijd al meerdere scholen bereiken.
Schurft in Nederland: dezelfde trend zichtbaar
De Britse uitbraak staat niet op zichzelf. Ook Nederland ziet een duidelijke stijging in het aantal meldingen van scabiës. Volgens recente cijfers neemt vooral het aantal gevallen onder jongeren en jongvolwassenen tussen de 15 en 24 jaar toe.
Gemiddeld bezoeken 20 op de 100.000 Nederlanders per week de huisarts met klachten die passen bij schurft. Dat is aanzienlijk hoger dan enkele jaren geleden en laat zien dat de infectie steeds vaker voorkomt in studentensteden, middelbare scholen en sportverenigingen.
Het RIVM benadrukt dat een snelle diagnose en gezamenlijke behandeling binnen een huishouden essentieel zijn om verdere verspreiding te voorkomen.
Wat ouders, scholen en jongeren nu moeten weten
De huidige situatie in Devon laat zien hoe belangrijk alertheid is. Daarom geven experts enkele duidelijke adviezen:
1. Let op symptomen
Bij aanhoudende jeuk, vooral ’s nachts, is het verstandig om even naar de huisarts te gaan.
2. Wees open over klachten
Huidinfecties zijn niets om je voor te schamen. Door vroeg te melden, voorkom je dat anderen besmet raken.
3. Volg behandeladviezen nauwkeurig op
Alle huisgenoten moeten meebehandeld worden, zelfs als ze nog geen klachten hebben.
4. Vermijd langdurig huidcontact
Tijdelijk afstand houden helpt om de verspreiding te beperken.
5. Was kleding op hoge temperatuur
Mijtjes kunnen kort overleven in textiel; een wasbeurt op minimaal 60 graden helpt.
Onderzoek naar oorsprong en verdere verspreiding loopt
De Britse autoriteiten zijn volop bezig met het verzamelen van informatie. Hoe heeft de infectie zich zo snel kunnen verspreiden? Zijn er meerdere bronnen? Of is er sprake van een bredere landelijke trend die nu pas zichtbaar wordt?
Voorlopig zijn de scholen in Torbay gesloten totdat er meer duidelijkheid komt. Ouders en bewoners worden via lokale berichtgeving op de hoogte gehouden.
Wat vaststaat, is dat schurft geen ernstige aandoening is, maar wel eentje die — door misverstanden en late herkenning — snel kan toenemen. De situatie in Devon onderstreept dat alertheid en snelle reactie essentieel zijn om verdere verspreiding te voorkomen.