Algemeen
Heftige beelden: Nederlandse vakantiegangers in Spanje aangevallen door haaien!
Op maandag zorgde de aanwezigheid van een blauwe haai voor de tijdelijke sluiting van een strand op het eiland Menorca. Het incident vond plaats op het strand van Arenal d’en Castell in Es Mercadal, waar het dier rond half vier ’s middags werd gespot.
De Haai en de Reactie van de Autoriteiten
De blauwe haai, geschat op een lengte van twee tot drie meter, zwom heen en weer in de baai en was duidelijk zichtbaar vanaf het strand. Dit zorgde voor enige onrust onder de strandgangers. Als gevolg hiervan hesen de strandwachten de rode vlag, wat betekende dat zwemmen tijdelijk verboden was. Vanwege het mooie weer waren er op dat moment veel mensen aanwezig, wat de situatie extra aandacht gaf.
De n00dhulpdienst 112 ontving meldingen van zowel strandbezoekers als strandwachten. De autoriteiten stelden echter snel vast dat de aanwezigheid van een blauwe haai geen reden tot paniek was, aangezien deze haaien niet als gevaarlijk voor mensen worden beschouwd. Het advies was eenvoudig: mensen moesten uit het water blijven totdat de haai weer naar dieper water vertrok.
Wat te Doen bij het Zien van een Blauwe Haai?
Volgens de Spaanse weerwebsite eltiempo.es zijn blauwe haaien groot en behendig. Ze kunnen tot vier meter lang worden en staan bekend om hun aerodynamische lichaamsbouw. Deze haaien leven in gematigde en tropische oceanen over de hele wereld en jagen voornamelijk op vissen en inktvissen.
Hoewel de aanwezigheid van een blauwe haai op stranden zelden gevaarlijk is, kan het wel paniek veroorzaken. Autoriteiten adviseren daarom om bij een waarneming van een haai het water onmiddellijk te verlaten. Dit voorkomt zogenaamde “verkennende beten” die kunnen optreden door het beperkte zicht van de haai. Het is ook belangrijk om plotselinge bewegingen en overhaaste vluchtpogingen te vermijden. Het maken van bubbels onder water of geluiden kan de haai laten weten dat je geen bedreiging vormt.
Haaien in de Middellandse Zee
Elke zomer worden er haaien gesignaleerd langs de Spaanse kust. Ondanks de vaak opkomende paniek is deze meestal onnodig. Volgens experts leven er ongeveer 45 haaiensoorten in de Middellandse Zee, waarvan vele met uitsterven worden bedreigd. De blauwe haai is de meest voorkomende soort en staat niet bekend als agressief jegens mensen.
Andere haaien in deze regio zijn onder meer de grijze stokhaai, die veel voorkomt in de warmere wateren van het oosten van de Middellandse Zee. Kleinere soorten zoals de kathaai en hondshaai worden ook vaak waargenomen en vormen geen gevaar voor zwemmers vanwege hun geringe omvang.
Veiligheid en Natuurbehoud
Het incident op Menorca benadrukt het belang van goed beheer en begrip van de aanwezigheid van wilde dieren in populaire recreatiegebieden. Hoewel de directe dreiging van een blauwe haai voor mensen klein is, zijn voorzorgsmaatregelen zoals het sluiten van stranden en het waarschuwen van zwemmers cruciaal om zowel de veiligheid van mensen als de bescherming van de haaien zelf te waarborgen.
Het Behoud van Blauwe Haaien
Blauwe haaien spelen een essentiële rol in het mariene ecosysteem, maar hun populaties worden bedreigd door overbevissing en habitatverlies. In de Middellandse Zee, een van de drukst bevaren en visrijke zeeën ter wereld, hebben blauwe haaien te lijden onder de druk van commerciële visserij. Het behoud van deze soort is van groot belang voor het ecologisch evenwicht in de zee.
Toekomstige Waarnemingen en Beheer
De sluiting van het strand op Menorca was een voorbeeld van snel en effectief handelen door de autoriteiten om zowel mensen als dieren te beschermen. Toekomstige waarnemingen van haaien zullen waarschijnlijk vergelijkbare reacties vereisen. Educatie van het publiek over het gedrag van haaien en de rol die ze spelen in het ecosysteem kan helpen om paniek te verminderen en een beter begrip te bevorderen.
Conclusie
De tijdelijke sluiting van het strand op Menorca vanwege de aanwezigheid van een blauwe haai was een verstandige maatregel om de veiligheid van strandgangers te waarborgen. Blauwe haaien, hoewel indrukwekkend groot en krachtig, vormen zelden een bedreiging voor mensen. Het incident benadrukt de noodzaak van goede communicatie en beheer van dergelijke situaties om zowel mensen als dieren te beschermen.
Met ongeveer 45 haaiensoorten in de Middellandse Zee is het belangrijk om te erkennen dat de meeste van deze dieren geen gevaar vormen voor zwemmers. Door educatie en bewustwording kunnen we beter leren omgaan met de aanwezigheid van haaien en bijdragen aan hun bescherming en behoud.
Blauwe haaien blijven een fascinerend onderdeel van de mariene biodiversiteit. Hun aanwezigheid in de Middellandse Zee biedt een unieke kans om meer te leren over deze opmerkelijke dieren en de stappen die nodig zijn om hun toekomst te beschermen.
Algemeen
Studies tonen aan dat mensen met deze bloedgroep een grotere kans hebben om 100 jaar te worden
Hoe bloedwaarden voorspellen wie 100 jaar kan worden: nieuw onderzoek onthult 10 opvallende biomarkers
Dat sommige mensen zonder veel moeite de leeftijd van 100 jaar bereiken terwijl anderen eerder wegvallen, blijft een van de grootste mysteries in de medische wetenschap. Toch komen onderzoekers langzaam dichterbij een antwoord. Een grootschalig Zweeds onderzoek heeft nu tien specifieke bloedmarkers ontdekt die opmerkelijk nauwkeurig voorspellen welke mensen de grootste kans hebben om extreem oud te worden. Het gaat niet om exotische tests of genetische analyses, maar om simpele bloedwaarden die veel mensen al vanaf hun middelbare leeftijd laten controleren.
De groei van een bijzondere leeftijdsgroep
Honderdjarigen werden vroeger gezien als levende wonderen: uitzonderingen die je maar zelden tegenkwam. Maar dat beeld verandert razendsnel. Sinds de jaren ’70 is het aantal honderdjarigen wereldwijd meer dan verdubbeld. Betere gezondheidszorg, veiliger werk, medicijnen én algemeen bewustzijn over voeding en beweging spelen daarbij een rol. Maar zelfs met al deze factoren blijft één vraag hangen: wat onderscheidt de mensen die het écht tot 100 schoppen?
Een team wetenschappers uit Zweden besloot precies dat uit te zoeken – niet door te kijken naar hun levensstijl, maar door letterlijk hun bloedwaarden te volgen over meerdere decennia.
Het grootste onderzoek naar lange levensduur tot nu toe
De studie betrof maar liefst 44.637 inwoners van Stockholm, allemaal geboren tussen 1893 en 1920. Tussen 1985 en 1996 onderging deze hele groep routinematige bloedtesten. Vervolgens werden ze tot 35 jaar lang gevolgd via nationale gezondheidsregisters. Het ging om mensen die op het moment van bloedafname tussen de 64 en 99 jaar oud waren.
Uiteindelijk bereikten 1.224 van hen de leeftijd van 100 jaar – opvallend genoeg was ruim 84 procent daarvan vrouw, helemaal in lijn met de bekende statistiek dat vrouwen gemiddeld langer leven dan mannen.
De grote vraag was:
zaten er in de bloedwaarden
van deze mensen aanwijzingen die al decennia eerder konden
voorspellen wie de magische grens van 100 zou
halen?
Het antwoord: ja, en
verrassend duidelijk ook.
De 10 bloedmarkers die de grootste rol spelen
De onderzoekers analyseerden twaalf standaard bloedwaarden, waarvan tien uiteindelijk sterke voorspellers bleken voor levensduur. Het ging onder andere om:
-
Glucose (suikerspiegel)
-
Creatinine (nierfunctie)
-
Urinezuur
-
Leverwaarden zoals GGT, ALP, ASAT en LDH
-
Cholesterol
-
Albumine (voedingsstatus)
-
IJzer en TIBC (ijzerbindende capaciteit)
Wat bleek?
Extreme waarden – zowel te hoog als te laag – verminderden de kans om 100 te worden. Maar meer specifiek viel iets opmerkelijks op: bijna alle 100-plussers hadden al rond hun 60e of 70e levensjaar tamelijk stabiele en gemiddelde waarden. Geen uitschieters, geen zorgwekkende verhogingen, maar rustige, consistente bloedwaardes.
Lage glucose, creatinine en urinezuur
Onderzoeker Karin Modig verwoordde het als volgt:
“Honderdjarigen hadden al vanaf hun zestigste beduidend lagere glucose-, creatinine- en urinezuurwaarden dan leeftijdsgenoten die vroeger 0verleden.”
Zo bleek bijvoorbeeld dat bijna geen enkele honderdjarige rond zijn/haar 60e een glucosewaarde boven de 6,5 mmol/l had gehad. Ook creatininewaarden boven de 125 kwamen onder de honderdjarigen nauwelijks voor.
Ook lever- en ontstekingswaarden voorspelden veel
Lagere waarden van ASAT, LDH, ALP, GGT en TIBC bleken eveneens samen te hangen met een langere levensduur. Dat duidt op:
-
een minder zwaarbelaste lever
-
lagere ontstekingsactiviteit
-
een metabolisme dat minder stress ervaart
Een verrassende wending: cholesterol
Misschien wel de meest opvallende uitkomst van het onderzoek is dat een hoger totaal cholesterolgehalte geassocieerd bleek met een grotere kans om 100 jaar oud te worden.
Dat statement botst frontaal met moderne richtlijnen, waarin juist vaak wordt gestreefd naar lage cholesterolwaarden. Maar deze bevinding sluit wél aan bij eerdere studies die aantonen dat bij zeer oude mensen een te laag cholesterol juist risicovol kan zijn, bijvoorbeeld doordat het kan wijzen op ondervoeding of chronische z!ekte.
Het sleutelwoord is dus opnieuw: balans, en vooral géén extreme waarden.
IJzer werkt hetzelfde: te laag is probleem, niet te hoog
Ook ijzerwaarden lieten een duidelijke trend zien: mensen met te lage ijzerwaarden bleken een veel kleinere kans te hebben om 100 te worden. Een te hoog ijzergehalte kan óók risico’s opleveren, maar extreem lage waarden bleken in deze studie een belangrijke voorspeller van sterfte op latere leeftijd.
Gaat dit over genen of levensstijl?
De grote vraag is natuurlijk wat deze biomarkers zeggen over oorzaken. Want bloedwaarden op zichzelf vertellen nog niet waarom ze goed of slecht zijn.
Volgens Modig:
“We kunnen niet exact zeggen welke levensstijl of genetische factoren zorgen voor deze bloedwaardes, maar voeding, alcoholgebruik en algemene metabole gezondheid spelen waarschijnlijk een grote rol.”
Ook onderstreept ze dat geluk – toevallige afwezigheid van ernstige z!ektes – altijd een factor blijft in extreme ouderdom.
Maar één ding is zeker: de verschillen zagen de onderzoekers al tientallen jaren vóór 0verlijden. Dat wijst erop dat zowel leefstijl als erfelijke aanleg een langdurige invloed heeft.
Wat kunt u zelf met deze informatie?
De studie is géén handleiding om meteen allerlei bloedwaarden te proberen te verlagen of verhogen. De belangrijkste lessen zijn veel subtieler – en vooral veel realistischer.
Hier zijn de rode lijnen:
1. Het gaat om stabiele, gemiddelde waarden
De honderdjarigen bleken geen “perfecte” bloedwaarden te hebben, maar vooral:
-
niet te hoog
-
niet te laag
-
nauwelijks schommelingen
Een rustige metabole gezondheid blijkt goud waard.
2. Een gezonde bloedsuikerspiegel is cruciaal
Hier is geen discussie over: lagere, stabiele glucosewaarden geven een grotere kans op een lang leven.
3. Let op nierfunctie en ontstekingswaarden
Creatinine en urinezuur lijken veel te zeggen over de algemene gezondheid op de lange termijn. Lage, stabiele waarden waren een duidelijke voorspeller.
4. Extreme diëten die cholesterol té laag maken zijn mogelijk niet gunstig
Cholesterol blijft complex, maar té laag is zeker niet altijd beter.
5. Houd uw lever gezond
Lage ALP, GGT en ASAT stonden vrijwel altijd gelijk aan een langere levensduur.
6. IJzer moet in balans zijn
Vooral een tekort op oudere leeftijd bleek nadelig.
Simpel gezegd: je hoeft niet perfect te zijn, maar je moet in balans blijven
Gezond eten, voldoende bewegen, goede slaap, matigheid met alcohol en regelmatige check-ups bij de huisarts liggen dus volkomen in lijn met de bloedwaardes van de honderdjarigen. Ze leefden niet extreem streng, maar wel consequent gezond.
Daarbij geldt: hoe eerder in het leven de bloedwaarden binnen een gezond bereik vallen, hoe gunstiger de voorspelling.
Denkt u na over uw eigen gezondheid?
Deze studie laat zien dat de basis van een lang leven, deels al vanaf middelbare leeftijd zichtbaar wordt. Niet als garantie, maar als richtingaanwijzer. Routinecontroles kunnen helpen trends in bloedwaarden vroeg op te merken, zodat u tijdig bij kunt sturen.
Of het nu gaat om bewegen, gezonde voeding, minder stress of simpelweg beter slapen: elke kleine verbetering telt mee voor de lange termijn.