Algemeen
Heftige doodsoorzaak bekendgemaakt Moeder van Kees Momma, bekend van docu Kees vliegt uit
Henriëtte Momma, bekend van de televisie en geliefd bij vele Nederlanders, is eind vorige maand op 90-jarige leeftijd 0verleden.
Miljoenen mensen leerden haar kennen als de zorgzame en liefdevolle moeder van de autistische kunstenaar Kees Momma.
Belangrijke Rol in Bekroonde Documentaires
Henriëtte Momma speelde een cruciale rol in de bekroonde documentaires “Het beste voor Kees” en “Kees vliegt uit”.
Monique Nolte, de maker van beide documentaires, verklaart: “Zij heeft er alles aan gedaan om Kees een mooi en zo goed mogelijk leven te geven. Het is nu de vraag hoe hij het zonder haar gaat redden.” Nolte sprak met deze site over de impact van Henriëtte’s 0verlijden op Kees en zijn familie.
Wie is Kees Momma?
Kees Momma, een autistische man van inmiddels bijna 50 jaar, werd tien jaar geleden bekend door een ontroerende documentaire over hem en zijn ouders.
De film toont de beschermende, maar verouderende ouders van Kees en de worstelingen die hij ervaart met zijn autisme. Kees woont bij zijn ouders en heeft een eigen chalet in hun tuin.
De documentaire laat zien hoe zijn ouders dag en nacht voor hem klaarstaan en hoe ze proberen hem te beschermen tegen de prikkels van de ‘boze buitenwereld’ die hem angstig en depressief maken.
Impact en Bekendheid
De eerste documentaire, waarin onder andere een spraakmakende
scheldtirade van Kees over Duitsers te zien is, maakte hem in één
klap tot een bekende Nederlander.
Dit fragment werd miljoenen keren bekeken op sociale media en platforms zoals Dumpert. Het liet ook zien hoe Henriëtte met engelengeduld en veel liefde haar zoon probeerde te kalmeren.
Henriëtte oogstte daarmee veel lof en bewondering. Monique Nolte noemt het 0verlijden van Henriëtte “een groot verlies voor Kees en zijn familie”.
Een Sterke Persoonlijkheid
Monique Nolte vertelt: “De moeder van Kees was een ongelooflijk sterke persoonlijkheid met een duidelijke missie.
In een tijd waarin we nog weinig wisten over autisme, wist zij Kees te helpen zich te ontwikkelen door te focussen op zijn talenten, zoals tekenen, schilderen en schrijven. Hierdoor heeft Kees zich op een bijzondere manier kunnen ontplooien.”
De sterke band tussen Kees en zijn moeder leidde ertoe dat Kees zeer afhankelijk van haar werd. Nolte legt uit: “Kees is in zijn leven helemaal vergroeid geraakt met zijn moeder.
Haar 0verlijden heeft dan ook een grote impact op Kees. De gezinssituatie verandert nu drastisch en Kees moet een manier zien te vinden om daarmee om te gaan.”
Toekomstige Documentaires
Monique Nolte werkt momenteel aan een nieuwe documentaire die laat zien hoe Kees met het verlies van zijn moeder omgaat en hoe hij nu op zijn eigen benen staat.
Nolte wil nog niet te veel prijsgeven, maar geeft aan: “Hij
heeft natuurlijk veel verdriet, maar het gaat naar omstandigheden
goed met Kees.”
Er zijn in totaal twee nieuwe documentaires over Kees Momma in de maak. Een van de films is een direct vervolg op de bekroonde documentaire “Kees vliegt uit”.
Deze film richt zich op de overgangsperiode waarin Kees volledig zelfstandig gaat wonen. Nolte licht toe: “Kees vliegt uit eindigt met het nieuws dat Kees op zichzelf gaat wonen, maar uiteindelijk is hij toch nog thuis blijven wonen.”
Zelfstandig Wonen
In het tweede deel zien we hoe Kees echt op eigen benen komt te staan en hoe dat proces is geweest voor zijn moeder.
“De nieuwe film zal tonen hoe Kees zich aanpast aan het zelfstandig wonen en hoe zijn broers zich meer met zijn zorg moeten bezighouden. Dit alles maakt deel uit van het complexe proces van afscheid nemen en verdergaan,” aldus Nolte.
Verwachte Releasedata
De eerste nieuwe documentaire over Kees Momma wordt verwacht volgend jaar uit te komen op Videoland.
De tweede documentaire volgt waarschijnlijk een jaar later. Deze films zullen een diepgaand inzicht bieden in het leven van Kees Momma en de impact van het verlies van zijn moeder op zijn leven.
Henriëtte Momma’s overlijden markeert een belangrijk keerpunt in het leven van Kees. Haar toewijding en liefde hebben een blijvende invloed gehad op Kees’ leven en zijn vermogen om zijn talenten te ontwikkelen ondanks de uitdagingen van autisme.
Haar nalatenschap leeft voort in de liefde en zorg die ze aan haar zoon gaf, en in de documentaires die haar buitengewone toewijding aan haar familie vastleggen.
De tweede zittingsdag in de rechtszaak tegen Marco Borsato zorgde voor een duidelijke verschuiving in toon en dynamiek. Waar tijdens de eerste zitting vooral de aanklachten en verklaringen centraal stonden, kwam nu de verdediging uitvoerig aan het woord. En volgens verslaggever Evert Santegoeds, die de hele dag in de rechtbank aanwezig was, gebeurde precies wat een goede verdediging beoogt: twijfel zaaien over de aangereikte feiten, verklaringen en bewijsstukken.
In een gesprek met Shownieuws liet Santegoeds weten dat de presentatie van de advocaten van Borsato hem aan het denken heeft gezet. Niet omdat er plots een eenduidige conclusie mogelijk is, maar omdat de zaak complexer blijkt dan veel mensen vooraf dachten. Zijn woorden geven een inkijkje in hoe de verdediging de zaak benadert en waarom donderdag mogelijk een kantelpunt vormt in het proces dat al jaren de Nederlandse showbizzwereld bezighoudt.
In deze longread wordt uitgebreid stilgestaan bij de argumenten van de verdediging, de punten die Santegoeds opvielen, het omstreden dagboek en de discussie over de geloofwaardigheid van verschillende verklaringen. Ook wordt gekeken naar de bredere impact van deze zittingsdag en wat het kan betekenen voor de verdere verloop van de zaak.
De sfeer in de rechtbank: een nieuwe fase van het proces
Vanaf de eerste minuut van de donderdagzitting was duidelijk dat de verdediging een andere strategie volgde dan het 0penbaar Ministerie twee dagen eerder. Waar justitie een groot deel van haar verhaal baseerde op verklaringen van het vermeende slacht0ffer en een aantal ondersteunende documenten, richtte de verdediging zich vooral op inconsistenties, hiaten en onduidelijke details in datzelfde materiaal.
Volgens Santegoeds zat er een opvallende energie in de zaal. Niet omdat het juridisch spektakel was, maar omdat de toon scherp en analytisch werd. Het ging niet langer om algemene beschuldigingen, maar om het apart leggen en onderzoeken van puzzelstukjes die volgens de advocaten helemaal niet passen.
“Het was een gedegen verhaal,” zegt Santegoeds. “Een verhaal dat mij heel erg aan het twijfelen heeft gebracht over wat ik dinsdag hoorde. En dát is natuurlijk precies wat de verdediging wil: laten zien dat er interpretatie, nuance en onzekerheid achter de aangedragen stukken zit.”
Het audiofragment: bekentenis of misverstand?
Een van de grootste punten van discussie in de zaak is het zogenoemde audiofragment, waarin de moeder van het meisje Borsato confronteert met haar beschuldigingen. Justitie stelde dinsdag dat dit gesprek elementen bevatte die op een impliciete bekentenis zouden kunnen wijzen.
Maar volgens de verdediging – en volgens Santegoeds nu ook – is dat beeld te sterk aangezet.
“Wat ik dinsdag hoorde, klonk
alsof er een bekentenis op band stond,” vertelt hij. “Maar vandaag
werd dat vrijwel volledig onderuit gehaald.”
De verdediging wees erop dat:
-
Borsato in het gesprek nooit expliciet toegeeft dat hij grensoverschrijdend heeft gehandeld.
-
Hij vaag reageert, deels geschokt, deels afwerend – maar niet bevestigend.
-
Het gesprek plaatsvond in een gespannen situatie waarin woorden ook anders kunnen worden geïnterpreteerd.
Daarnaast benadrukte de verdediging dat het gesprek is opgenomen onder omstandigheden die op zijn minst vragen oproepen over de context en intentie. Was het een spontane confrontatie of een zorgvuldig geplande actie met een specifiek doel? Die vraag blijft hangen.
Het dagboek: een “verdacht boekje” met één cruciale pagina
Het meest controversiële bewijsstuk in deze zaak is zonder twijfel het dagboek van het meisje. Een schrift van slechts dertig pagina’s, waarin volgens het OM aanwijzingen te vinden zijn voor haar ervaringen met de zanger.
Maar volgens de verdediging – en nu ook volgens Santegoeds – zit dat anders.
Een boekje met één afwijkende pagina
“Het dagboek telt slechts dertig pagina’s,” legt Santegoeds uit. “Maar Marco komt maar op één pagina voor. En die ene pagina lijkt niet geschreven in dezelfde lijn als de rest.”
De verdediging ging nog verder en suggereerde dat:
-
het bewuste deel mogelijk niet door het meisje zelf is geschreven;
-
de toon, stijl en woordkeuze anders zijn dan in de rest van het dagboek;
-
de moeder mogelijk zelf aanpassingen of aanvullingen heeft gedaan.
Dit is een ernstige suggestie en vormt een groot risico voor de geloofwaardigheid van het gehele bewijsstuk.
Waarom noemt Santegoeds het “een verdacht boekje”?
De verslaggever is normaal gesproken voorzichtig met zijn woorden, vooral in zaken waar emoties, reputaties en juridische gevolgen zo zwaar meewegen. Maar in deze zaak zei hij onomwonden:
“Het is geen dagboekje, het is een verdacht boekje.”
Die uitspraak komt niet uit sensatie, maar uit de observatie dat het boekje rommelig, fragmentarisch en opeens zeer specifiek lijkt op het moment dat Borsato erin voorkomt. Dat roept vragen op, en het is precies die twijfel die de verdediging probeert te vergroten.
De kleedkamerkwestie: kon het überhaupt gebeuren?
Een ander punt waarop de verdediging zich richtte, is de beschuldiging dat Marco het meisje zou hebben betast in de kleedkamer van The Voice of Holland. Justitie schetste de situatie alsof hij eenvoudig door de gangen kon wandelen en ongezien ruimtes kon betreden.
Maar volgens Santegoeds klopt dat beeld niet.
Borsato was niet vrij om studio’s in en uit te lopen
“Daar twijfelde ik dinsdag al
aan,” zegt hij.
Hij legt uit:
-
Marco had een eigen kleedkamer.
-
Hij werkte vrijwel altijd samen met visagist Leco van Zadelhoff.
-
Beveiliging en productie lieten niet toe dat coaches ongecontroleerd door backstage-gebieden liepen.
-
Alles achter de schermen bij grote tv-producties is strak georganiseerd.
Als die omstandigheden kloppen, wordt de beschuldiging minder waarschijnlijk.
Waarom Leco nooit is verhoord, blijft een mysterie
Het meest opvallende is dat Leco van Zadelhoff, die bijna constant bij Marco was in zijn kleedkamer, nooit door het OM is verhoord.
Santegoeds verbaasde zich daar zichtbaar over:
“Waarom heeft justitie dat niet gedaan? Als iemand kon bevestigen wat er in die kleedkamer gebeurde, was het Leco.”
Volgens hem kan dit maar twee dingen betekenen:
-
Het OM heeft bewust afgezien van het verhoor, omdat het mogelijk ontlastend zou zijn.
-
Het verhoor had geen meerwaarde voor hun scenario, wat vragen oproept over de kracht van dat scenario.
Voor Santegoeds is dit een van de grootste hiaten in de zaak tot nu toe.
Veranderende verklaringen: onduidelijkheid of onbetrouwbaarheid?
Tijdens de zitting van donderdag stelde de verdediging ook vragen over de consistentie van de verklaringen van het meisje. Volgens hen veranderen bepaalde details van haar verhaal door de tijd heen.
Santegoeds vatte het samen als een cruciale vraag:
“Waarom veranderen de verhalen van het meisje steeds?”
De verdediging gaf twee mogelijke verklaringen:
-
Ze kan zich niet alles goed herinneren – een bekend fenomeen in traumagerelateerde zaken.
-
Het is niet gebeurd zoals wordt beweerd, en de inconsistentie komt voort uit het creëren van nieuwe details wanneer eerdere versies onder druk komen te staan.
In elk scenario is er onduidelijkheid – en onduidelijkheid leidt tot twijfel. En twijfel leidt juridisch gezien al snel tot de conclusie dat er onvoldoende hard bewijs is.
Een kantelpunt? De impact van de verdediging
Voor Santegoeds voelde donderdag als een mogelijke omslag in het proces. Niet omdat er ineens een definitieve conclusie in zicht komt, maar omdat de verdediging overtuigend heeft laten zien dat verschillende cruciale onderdelen van de zaak kunnen worden betwist.
Hij zei:
“Ik hoop dat heel duidelijk wordt of hij er nou echt is ingeluisd door de twee of niet.”
Dat laatste – het idee dat Borsato mogelijk doelbewust in een fuik is gelokt – is een theorie die in sommige kringen al langer rondgaat. De verdediging gebruikt die gedachte niet expliciet, maar suggereert wel dat bepaalde elementen in het dossier zijn gemanipuleerd of bewust anders gepresenteerd.
Wat de waarheid is, blijft vooralsnog onbekend.
De bredere vraag: kan deze zaak nog één kant op vallen?
Na deze dag rijst de vraag of de zaak juridisch nog helder genoeg is om tot één duidelijke uitspraak te komen. De advocaten van Borsato hebben laten zien:
-
dat fysiek bewijs ontbreekt;
-
dat verklaringen variëren;
-
dat het dagboek vraagtekens oproept;
-
dat getuigen ontbreken of niet zijn gehoord;
-
dat cruciale situaties logistiek onwaarschijnlijk zijn.
Justitie heeft tegelijkertijd laten zien:
-
dat het meisje haar verhaal meerdere malen consequent heeft verteld;
-
dat er ondersteunende aanwijzingen zijn;
-
dat het audiofragment volgens hun interpretatie significant is;
-
dat er gedragingen van Borsato zijn die volgens hen wijzen op grensoverschrijdend gedrag.
Het blijft daarmee een zaak waarin interpretatie, overtuiging en nuance centraal komen te staan.
Conclusie: een zaak die alle kanten op kan, maar donderdag veranderde het speelveld
De tweede zittingsdag heeft één ding duidelijk gemaakt: deze zaak is niet zwart-wit. Er zijn geen keiharde bewijzen in de vorm van opnames, foto’s of DNA. Wat resteert zijn menselijke verhalen, emoties, herinneringen, twijfels en interpretaties.
Voor de rechtbank betekent dit dat de lat hoog ligt. Voor het publiek betekent het dat de verdeeldheid groot blijft. Voor de betrokkenen betekent het dat de spanning richting de uitspraak – op 4 december – alleen maar groter zal worden.
Wat donderdag heeft laten zien, is dat de verdediging zeer krachtig is in het neerzetten van twijfel. En twijfel is in het strafrecht een machtig juridisch wapen.
De komende weken zullen uitwijzen of die twijfel voldoende weegt.