Algemeen
Jongetje vindt bijzondere vis met mensentanden – hoe is dit mogelijk?
Janna Clinton genoot van een weekend in juli op haar achterporch, terwijl ze haar 11-jarige zoon zag vissen in de vijver achter hun huis in Oklahoma.
Toen Charlie begon te schr*euwen, sprong ze van haar stoel en rende naar haar zoon, die geschokt was door het wezen dat aan het einde van zijn vislijn hing.
Het buurtvijvertje achter het huis van de Clintons is een leuke plek om te vissen en weer vrij te laten voor baars en meerval. Maar in het weekend van 14 juli viste Charlie met alleen een stuk brood als aas een vreemd uitziend wezen op en riep zijn moeder Janna om hulp.
“Hij schre*uwde: ‘Oh my God, mam! Oh my God!'”, zei de moeder. “Ik dacht eerlijk gezegd dat hij gewoon dr*matisch deed.” Bij nader inzien ontdekte ze dat de vangst tanden had die leken op die van een mens. “Natuurlijk zijn we in een buurtvijver gewend om slechts een paar baarzen of meervallen te vangen… Ik bedoel, niets met tanden die op die van mensen lijken,” zei ze, eraan toevoegend dat de vis behoorlijk fel was. “(Charlie) zei dat het een behoorlijk gevecht leverde. Hij was de enige die daar beneden aan het vissen was en hij heeft het geweldig gedaan.”
De Clintons plaatsten een foto van de bizarre vis op hun buurt-Facebookpagina en plaatselijke bewoners die de post en foto’s zagen, deelden hun gedachten: “DAT ZIJN MENSELIJKE TANDEN,” zei de een, terwijl een ander schreef: “Wat in de wereld!?! Dat is eng!”
Sommigen suggereerden dat de familie contact opneemt met de natuurorganisatie. “Dat is absoluut geen ‘vangen en weer vrijlaten’! Bedankt dat je het serieus neemt,” zei een bewoner, terwijl een ander deelde: “Misschien moet je dat aan iemand bij de natuurorganisatie melden…”
Voordat ze contact opnamen met de natuurorganisatie over hun angstaanjagende vangst van de dag, hebben ze de vis teruggezet in de vijver. “Het is een vijver om te vangen en weer vrij te laten… dus hebben we het helaas weer vrijgelaten omdat we op dat moment niet beter wisten,” zei Janna. “We hebben daar een fout gemaakt.”
De familie kwam erachter dat de vis die Charlie had gevangen een pacu was, een neef van de piranha, die inheems is in Zuid-Amerika. In tegenstelling tot zijn omnivore verwanten met vlijmscherpe tanden en een onderbeet, is de pacu voornamelijk een vegetariër met vierkante tanden en een lichte overbeet.
Hoe het in de vijver in een buitenwijk ten noorden van Oklahoma City is terechtgekomen, is nog steeds een raadsel voor natuurbeheerders, die vermoeden dat het een huisdier was dat zijn aquarium ontgroeide en werd vrijgelaten in het wild.
In een boodschap aan de vorige eigenaar van de vis schreef het Oklahoma Department of Wildlife Conservation (ODWC) op Twitter: “Beste, degene die een hele Pacu (een Zuid-Amerikaanse vis nauw verwant aan de Piranha) heeft vrijgelaten in een buurtvijver; hoe durf je.”
De Tweet stimuleerde gesprekken in de cybergemeenschap, waar velen verrast waren door de tanden ervan. “WAAROM HEEFT HET MENSELIJKE TANDEN,” vroeg een verwarde gebruiker.
“IK WEET HET NIET, WE HEBBEN ZE NIET GEMAAKT,” antwoordde ODWC, dat een andere boodschap leverde: “Jouw vis werd gevangen door Charlie Clinton. Hij is 11. LAAT JE HUISDIEREN NIET LOS. ZE ZIJN EEN EXOTISCHE, INVASIEVE SOORT DIE SCHADE AAN ONZE LOKALE ECOSYSTEMEN KAN VEROORZAKEN.” Dit zou kunnen leiden tot een dergelijke verschrikkelijke situatie die zeer schadelijk zou kunnen zijn voor het milieu.
Dit was niet de eerste pacu die in Oklahoma werd gevangen. In juli 2018 haalde de 11-jarige Kennedy Smith een pacu uit Marina Cove bij Ft. Cobb Lake, minder dan twee uur bij de Clintons vandaan.
Op dat moment plaatsten de Game Wardens van Oklahoma een waarschuwing op Facebook die zei: “… Pacu’s zijn al in een paar visserijen in Oklahoma gevangen. De introductie van de niet-inheemse pacu in de wateren van Oklahoma is waarschijnlijk afkomstig van individuen die ze als huisdier kochten en ze vrijlieten toen ze te groot werden voor het aquarium waarin ze waren opgegroeid. Pacu’s kunnen een lengte van maximaal 3,5 voet en een gewicht van 88 pond bereiken.”
Hoewel deze lelijke vissen over het algemeen ongevaarlijk zijn voor mensen, hebben de pacu’s een verontrustende bijnaam verdiend, “de ballensnijders.” In 2011 werd een waarschuwing uitgevaardigd voor skinnydippende Zweden toen er een pacu werd gevonden in de Sont van Öresund.
“Er zijn incidenten geweest in andere landen zoals Papoea-Nieuw-Guinea, waar sommige mannen hun testikels zijn afgebeten,” zei visexpert Henrik Carl, die eraan toevoegde dat vissers naar verluidt zijn doodgebloed nadat hun testikels waren afgebeten. Carl ging verder: “Ze bijten omdat ze honger hebben, en testikels zitten lekker in hun mond…” Hij voegde eraan toe: “Normaal gesproken eten ze noten, fruit en kleine vissen, maar menselijke testikels zijn gewoon een natuurlijk doelwit.”
Ondertussen is Charlie in Oklahoma achter de pacu bij de vijver aan het jagen, hopend het nog een keer te kunnen lokken.
Dear, whoever released an entire Pacu (a South American fish closely related to Piranha) into a NEIGHBORHOOD pond;
how dare you. pic.twitter.com/WwQqJ9REAz
— Oklahoma Department of Wildlife Conservation (@OKWildlifeDept) July 18, 2023
“Hij is behoorlijk laat bij de vijvers gebleven die avond en heeft geprobeerd om hem opnieuw te vangen,” zei Janna over haar zoon, die, in de hoop op een gewilde vangst, van ’s ochtends vroeg tot ’s avonds laat aan het vissen is. “Als hij hem opnieuw vangt, gaan we hem laten opzetten voor hem. Ik denk dat dat een geweldige prijs is en hij verdient het… Ik vertelde hem dat we ervoor zouden zorgen dat de vis glimlacht zodat je zijn tanden kunt zien.”
De afgelopen dagen kreeg Jutta Leerdam te maken met een storm aan reacties. Niet alleen vanwege haar pijnlijke val op het ijs in Thialf, maar vooral door wat er daarna gebeurde. Waar de focus aanvankelijk lag op het sportieve drama, verschoof die al snel naar een randzaak: vermeend taalgebruik direct na haar crash. En juist dat zorgde voor felle discussies, verontwaardiging en uiteindelijk ook voor een reactie van Leerdam zelf.
Een dramatisch moment op het verkeerde moment
Tweede Kerstdag moest voor Jutta Leerdam een sportief hoogtepunt worden. In Thialf stond ze aan de start van haar favoriete afstand, met alles op alles gezet om zich rechtstreeks te plaatsen voor de Olympische Winterspelen in Milaan. De verwachtingen waren hoog, de druk was voelbaar, en de tribunes zaten vol.
Maar in de tweede bocht ging het mis. Leerdam verloor de controle, gleed weg en kwam hard in de kussens terecht. De klap was zichtbaar en de teleurstelling minstens zo groot. In één klap leek haar directe Olympische kwalificatie uit beeld te verdwijnen.
Na afloop verscheen ze zichtbaar aangeslagen voor de camera. Met tranen in haar ogen probeerde ze onder woorden te brengen wat er was gebeurd. Ze sprak over een gevoel alsof ze ergens op stond, alsof er iets op het ijs lag of alsof haar schaats een botte plek had. “Dit wil je gewoon niet,” zei ze. “Ik baal hier zó van.”
Het waren woorden die pasten bij een topsporter die weet wat er op het spel staat en die voelt dat een cruciaal moment haar door de vingers glipt.
Sportieve teleurstelling raakt op de achtergrond
Opvallend genoeg ging het publieke debat al snel nauwelijks meer over de sportieve gevolgen van de val. Terwijl het voor Leerdam zelf draait om training, kwalificatie en de hoop op een aanwijsplek voor de Spelen, verlegde een deel van het publiek de aandacht naar iets heel anders.
Onder videofragmenten van de NOS ontstonden discussies over wat Leerdam direct na haar val zou hebben geroepen. Meerdere kijkers meenden een woord te herkennen dat als kwetsend wordt ervaren. Dat leidde tot beschuldigingen en stevige reacties, waarbij sommigen vonden dat haar taalgebruik “niet kon”, zeker gezien haar voorbeeldfunctie.
Binnen korte tijd ging het niet meer over ijs, schaatsen of Olympische dromen, maar over interpretaties van lipbewegingen en flarden audio in een emotioneel moment.
Sociale media als vergrootglas
De situatie illustreert opnieuw hoe sportmomenten in het huidige medialandschap worden uitvergroot. Een valpartij duurt enkele seconden, maar de nasleep kan dagenlang voortduren. Op sociale media wordt elk beeld vertraagd, elk frame geanalyseerd en elke emotionele reactie onder een vergrootglas gelegd.
In het geval van Leerdam gebeurde dat op een moment van pure frustratie. Topsporters weten dat ze in beeld zijn, maar niemand kan garanderen dat elk woord in zo’n moment zorgvuldig wordt afgewogen. Juist die spanning tussen emotie en publieke beoordeling zorgt regelmatig voor discussie.
Toch vonden veel mensen het nodig dat Leerdam zich zou verantwoorden. En opmerkelijk genoeg deed ze dat ook.
Jutta Leerdam reageert zelf
Onder de bewuste video liet Leerdam zelf een reactie achter. Kort, duidelijk en zonder omhaal. Ze schreef dat ze niet het woord had gebruikt waarover werd gespeculeerd, maar iets anders had gezegd: “kak zooi”.
Met die uitleg wilde ze duidelijkheid scheppen en het misverstand uit de wereld helpen. Of die uitleg voor iedereen voldoende was, is een andere vraag. Maar feit is dat Leerdam zich genoodzaakt voelde om zich publiekelijk te verantwoorden voor iets wat zich afspeelde in een fractie van een seconde, vlak na een harde val.
Voor sommigen was dat al te veel aandacht voor een detail. Anderen vonden het juist goed dat ze reageerde en helderheid gaf. De meningen bleven verdeeld.
De menselijke kant van topsport
Wat in de discussie soms onderbelicht bleef, is de menselijke kant van het verhaal. Topsport draait om milliseconden, om perfectie, om jarenlange voorbereiding. Een fout, een glijder of een onzichtbaar detail op het ijs kan alles veranderen.
Leerdam wist op dat moment dat haar directe Olympische route op losse schroeven stond. De frustratie, het verdriet en de boosheid die daarbij komen kijken, zijn menselijk. Dat die emoties zich soms uiten in woorden die niet vooraf zijn gefilterd, is niet uitzonderlijk.
Toch lijkt de tolerantie daarvoor kleiner te worden, zeker bij sporters met een groot bereik en een bekend privéleven.
Extra aandacht door privécontext
Dat Leerdam extra onder een vergrootglas ligt, heeft ook te maken met haar bekendheid buiten de sport. Haar relatie met Jake Paul zorgt ervoor dat internationale ogen op haar gericht zijn. Tijdens de wedstrijd was Paul aanwezig op de tribune, zichtbaar betrokken en meeleven.
Die combinatie van topsport, media-aandacht en een bekend privéleven maakt dat elk moment – sportief of emotioneel – sneller viraal gaat. Voor Leerdam betekent dat dat fouten, teleurstellingen en emoties zelden alleen van haarzelf blijven.
Sportieve toekomst blijft leidend
Ondanks alle ophef blijft voor Leerdam één ding centraal staan: haar sportieve toekomst. De valpartij betekent niet automatisch het einde van haar Olympische droom. Ze kan nog hopen op een aanwijsplek, afhankelijk van prestaties, vorm en beslissingen van de bond.
Dat perspectief vraagt focus, rust en herstel – fysiek én mentaal. De dagen na de wedstrijd zullen in het teken staan van evaluatie, training en vooruitkijken, niet van sociale media.
Een bredere discussie
Het incident roept ook een bredere vraag op: hoeveel ruimte geven we topsporters om mens te zijn? Verwachten we altijd voorbeeldgedrag, zelfs in momenten van pijn en teleurstelling? En hoe eerlijk is het om iemand te beoordelen op een vermeend woord, terwijl de sportieve prestatie en context ondergesneeuwd raken?
Steeds vaker lijken sporters zich niet alleen te moeten verantwoorden voor wat ze doen, maar ook voor hoe hun emoties eruitzien, klinken of geïnterpreteerd worden.
Tot slot
Voor Jutta Leerdam was Tweede Kerstdag vooral een sportief drama. Een val, tranen en een onzeker vervolg richting Milaan. Dat dat moment werd overschaduwd door discussie over taalgebruik, zegt misschien meer over het huidige medialandschap dan over haarzelf.
Met haar korte reactie heeft ze geprobeerd de rust te herstellen. Of dat lukt, zal de komende dagen blijken. Eén ding is duidelijk: de focus mag dan even verschoven zijn, voor Leerdam zelf draait het nog altijd om het ijs, de stopwatch en de volgende kans.