Algemeen
Jongetje vindt bijzondere vis met mensentanden – hoe is dit mogelijk?
Janna Clinton genoot van een weekend in juli op haar achterporch, terwijl ze haar 11-jarige zoon zag vissen in de vijver achter hun huis in Oklahoma.
Toen Charlie begon te schr*euwen, sprong ze van haar stoel en rende naar haar zoon, die geschokt was door het wezen dat aan het einde van zijn vislijn hing.
Het buurtvijvertje achter het huis van de Clintons is een leuke plek om te vissen en weer vrij te laten voor baars en meerval. Maar in het weekend van 14 juli viste Charlie met alleen een stuk brood als aas een vreemd uitziend wezen op en riep zijn moeder Janna om hulp.
“Hij schre*uwde: ‘Oh my God, mam! Oh my God!'”, zei de moeder. “Ik dacht eerlijk gezegd dat hij gewoon dr*matisch deed.” Bij nader inzien ontdekte ze dat de vangst tanden had die leken op die van een mens. “Natuurlijk zijn we in een buurtvijver gewend om slechts een paar baarzen of meervallen te vangen… Ik bedoel, niets met tanden die op die van mensen lijken,” zei ze, eraan toevoegend dat de vis behoorlijk fel was. “(Charlie) zei dat het een behoorlijk gevecht leverde. Hij was de enige die daar beneden aan het vissen was en hij heeft het geweldig gedaan.”
De Clintons plaatsten een foto van de bizarre vis op hun buurt-Facebookpagina en plaatselijke bewoners die de post en foto’s zagen, deelden hun gedachten: “DAT ZIJN MENSELIJKE TANDEN,” zei de een, terwijl een ander schreef: “Wat in de wereld!?! Dat is eng!”
Sommigen suggereerden dat de familie contact opneemt met de natuurorganisatie. “Dat is absoluut geen ‘vangen en weer vrijlaten’! Bedankt dat je het serieus neemt,” zei een bewoner, terwijl een ander deelde: “Misschien moet je dat aan iemand bij de natuurorganisatie melden…”
Voordat ze contact opnamen met de natuurorganisatie over hun angstaanjagende vangst van de dag, hebben ze de vis teruggezet in de vijver. “Het is een vijver om te vangen en weer vrij te laten… dus hebben we het helaas weer vrijgelaten omdat we op dat moment niet beter wisten,” zei Janna. “We hebben daar een fout gemaakt.”
De familie kwam erachter dat de vis die Charlie had gevangen een pacu was, een neef van de piranha, die inheems is in Zuid-Amerika. In tegenstelling tot zijn omnivore verwanten met vlijmscherpe tanden en een onderbeet, is de pacu voornamelijk een vegetariër met vierkante tanden en een lichte overbeet.
Hoe het in de vijver in een buitenwijk ten noorden van Oklahoma City is terechtgekomen, is nog steeds een raadsel voor natuurbeheerders, die vermoeden dat het een huisdier was dat zijn aquarium ontgroeide en werd vrijgelaten in het wild.
In een boodschap aan de vorige eigenaar van de vis schreef het Oklahoma Department of Wildlife Conservation (ODWC) op Twitter: “Beste, degene die een hele Pacu (een Zuid-Amerikaanse vis nauw verwant aan de Piranha) heeft vrijgelaten in een buurtvijver; hoe durf je.”
De Tweet stimuleerde gesprekken in de cybergemeenschap, waar velen verrast waren door de tanden ervan. “WAAROM HEEFT HET MENSELIJKE TANDEN,” vroeg een verwarde gebruiker.
“IK WEET HET NIET, WE HEBBEN ZE NIET GEMAAKT,” antwoordde ODWC, dat een andere boodschap leverde: “Jouw vis werd gevangen door Charlie Clinton. Hij is 11. LAAT JE HUISDIEREN NIET LOS. ZE ZIJN EEN EXOTISCHE, INVASIEVE SOORT DIE SCHADE AAN ONZE LOKALE ECOSYSTEMEN KAN VEROORZAKEN.” Dit zou kunnen leiden tot een dergelijke verschrikkelijke situatie die zeer schadelijk zou kunnen zijn voor het milieu.
Dit was niet de eerste pacu die in Oklahoma werd gevangen. In juli 2018 haalde de 11-jarige Kennedy Smith een pacu uit Marina Cove bij Ft. Cobb Lake, minder dan twee uur bij de Clintons vandaan.
Op dat moment plaatsten de Game Wardens van Oklahoma een waarschuwing op Facebook die zei: “… Pacu’s zijn al in een paar visserijen in Oklahoma gevangen. De introductie van de niet-inheemse pacu in de wateren van Oklahoma is waarschijnlijk afkomstig van individuen die ze als huisdier kochten en ze vrijlieten toen ze te groot werden voor het aquarium waarin ze waren opgegroeid. Pacu’s kunnen een lengte van maximaal 3,5 voet en een gewicht van 88 pond bereiken.”
Hoewel deze lelijke vissen over het algemeen ongevaarlijk zijn voor mensen, hebben de pacu’s een verontrustende bijnaam verdiend, “de ballensnijders.” In 2011 werd een waarschuwing uitgevaardigd voor skinnydippende Zweden toen er een pacu werd gevonden in de Sont van Öresund.
“Er zijn incidenten geweest in andere landen zoals Papoea-Nieuw-Guinea, waar sommige mannen hun testikels zijn afgebeten,” zei visexpert Henrik Carl, die eraan toevoegde dat vissers naar verluidt zijn doodgebloed nadat hun testikels waren afgebeten. Carl ging verder: “Ze bijten omdat ze honger hebben, en testikels zitten lekker in hun mond…” Hij voegde eraan toe: “Normaal gesproken eten ze noten, fruit en kleine vissen, maar menselijke testikels zijn gewoon een natuurlijk doelwit.”
Ondertussen is Charlie in Oklahoma achter de pacu bij de vijver aan het jagen, hopend het nog een keer te kunnen lokken.
Dear, whoever released an entire Pacu (a South American fish closely related to Piranha) into a NEIGHBORHOOD pond;
how dare you. pic.twitter.com/WwQqJ9REAz
— Oklahoma Department of Wildlife Conservation (@OKWildlifeDept) July 18, 2023
“Hij is behoorlijk laat bij de vijvers gebleven die avond en heeft geprobeerd om hem opnieuw te vangen,” zei Janna over haar zoon, die, in de hoop op een gewilde vangst, van ’s ochtends vroeg tot ’s avonds laat aan het vissen is. “Als hij hem opnieuw vangt, gaan we hem laten opzetten voor hem. Ik denk dat dat een geweldige prijs is en hij verdient het… Ik vertelde hem dat we ervoor zouden zorgen dat de vis glimlacht zodat je zijn tanden kunt zien.”
De eerste aflevering van De Oranjewinter heeft meteen laten zien hoe onvoorspelbaar live televisie kan zijn. Nog voordat de gesprekken aan tafel echt op gang kwamen, was er al een ander onderwerp dat de avond domineerde. Niet de actualiteit, niet de gasten en zelfs niet de inhoud van het programma, maar de outfit van presentatrice Hélène Hendriks werd het gesprek van de dag.
Hoewel aan tafel bekende namen zaten als Thomas van Groningen, Ronald Molendijk en Nicky van der Gijp, verschoof de aandacht al snel naar iets heel anders. Op sociale media barstte vrijwel direct een discussie los over de kledingkeuze van Hendriks. Haar topje, dat volgens sommige kijkers “net iets te veel” liet zien, werd binnen enkele minuten trending onderwerp op X, het platform dat voorheen bekendstond als Twitter.
Van talkshow naar kledingdebat
Het is niet de eerste keer dat een presentator of presentatrice onderwerp van gesprek wordt vanwege een opvallende outfit, maar de snelheid waarmee dit nu gebeurde was opmerkelijk. Al tijdens de eerste minuten van de uitzending verschenen er tientallen berichten online. Kijkers deelden hun verbazing, maakten grappen of spraken juist hun bewondering uit. Voor sommigen leidde het de aandacht af van de gesprekken aan tafel, terwijl anderen het zagen als een verfrissende breuk met de vaak veilige, voorspelbare stijl die talkshows kenmerkt.
“Gaat het nog over de inhoud, of kijken we allemaal naar hetzelfde topje?” schreef een kijker. Een ander merkte cynisch op dat de stylist van Hendriks “waarschijnlijk een avondje vrij had genomen”. Tegelijkertijd klonken er ook positieve reacties. Sommige kijkers prezen haar lef en vonden dat ze zich niets moest aantrekken van de kritiek. “Eindelijk eens iets anders dan het standaardpakje,” was een veelgehoorde reactie.
Verdeelde meningen, één gesprek
Wat vooral opviel, was hoe verdeeld de meningen waren. Waar de ene helft van de kijkers vond dat de outfit niet paste bij een talkshow over sport, politiek en actualiteit, zag de andere helft het juist als een persoonlijke keuze die geen invloed zou moeten hebben op de inhoud. Dat spanningsveld is kenmerkend voor discussies over uiterlijk in de media. Vrouwelijke presentatoren worden nog altijd vaker beoordeeld op hun kleding dan hun mannelijke collega’s, en deze aflevering van De Oranjewinter maakte dat opnieuw pijnlijk zichtbaar.
Toch was de discussie niet uitsluitend kritisch. Er waren ook kijkers die benadrukten dat Hendriks al jaren bekendstaat om haar zelfverzekerde uitstraling en dat haar kleding daar een verlengde van is. “Ze zit daar niet om een modepolitie tevreden te houden,” schreef iemand. “Ze presenteert en dat doet ze goed.”
De impact op het programma
Los van de inhoudelijke discussie over stijl en uitstraling, had het kledingdebat één onmiskenbaar effect: De Oranjewinter stond meteen volop in de schijnwerpers. Op sociale media werd het programma massaal genoemd, gedeeld en besproken. Voor een eerste aflevering is dat goud waard. In televisieland geldt immers vaak: zolang er over je gepraat wordt, besta je.
De buzz rondom Hendriks’ outfit zorgde ervoor dat ook mensen die normaal misschien niet zouden kijken, nieuwsgierig werden. Fragmenten circuleerden online, screenshots werden gedeeld en de naam van het programma dook op in uiteenlopende discussies. Of die aandacht uiteindelijk structureel leidt tot hogere kijkcijfers, zal de komende weken moeten blijken, maar de start was in elk geval allesbehalve geruisloos.
Afleiding of slimme marketing?
De vraag die na afloop bleef hangen, was of deze aandacht de inhoud van het programma overschaduwde of juist versterkte. Critici vonden dat het jammer was dat de gesprekken aan tafel ondergesneeuwd raakten door een kledingdiscussie. Zij vrezen dat de show daardoor minder serieus wordt genomen. Anderen zagen het juist als een slimme, zij het onbedoelde, vorm van marketing. In een tijd waarin programma’s vechten om aandacht, kan een onverwacht moment het verschil maken.
Hendriks zelf liet zich tijdens de uitzending niet uit over de reacties en presenteerde zoals altijd professioneel en ontspannen. Dat werd door sommige kijkers juist gewaardeerd. “Ze liet zich niet afleiden en deed gewoon haar werk,” klonk het. Dat onderstreepte voor velen dat de ophef vooral buiten de studio plaatsvond.
Meer dan alleen een outfit
Uiteindelijk zegt de discussie misschien meer over het publiek en de tijdgeest dan over Hendriks zelf. In een mediatijdperk waarin alles direct wordt becommentarieerd, kan één detail uitgroeien tot het hoofdonderwerp van de avond. De Oranjewinter kreeg daardoor een start die niemand had voorspeld: niet door een spraakmakend debat of een felle discussie aan tafel, maar door een kledingkeuze die emoties losmaakte.
Of de outfit van Hélène Hendriks nu als geslaagd of misplaatst wordt gezien, één ding staat vast: de eerste aflevering van De Oranjewinter werd niet genegeerd. En in televisieland is aandacht vaak de belangrijkste valuta. De komende afleveringen zullen moeten uitwijzen of het programma die aandacht weet vast te houden met inhoud, of dat deze avond vooral herinnerd zal worden als het moment waarop een topje de show stal.