Algemeen
Als je dit gelei-achtig wezen in je tuin ziet, weet je maar beter wat het is
Een Reddit-gebruiker in Oklahoma werd op een ochtend wakker en vond iets dat hen in verwarring bracht. Ze zagen veel ‘gele gelei’ in de bomen en zagen wat ze beschreven als een ‘gelei-alien noot’, wat hen aan het krabben maakte.
Ze wendden zich tot Reddit om het mysterie op te lossen met hulp van de gemeenschap. Ze zeiden in de post dat de boom een naaldboom was, maar ze waren niet zeker van de exacte naam van de boom.
Bijna onmiddellijk herkende een gebruiker het algemeen als ‘ceder-appelroest’. Deze roestschimmel heeft twee gastheren nodig om zijn levenscyclus te voltooien. De ziekte treft voornamelijk appels en sierappels.
De symptomen van deze ziekte op verschillende bomen kunnen verschillen. Op een jeneverbesboom verschijnen bruine, permanente galmuggen op twijgen. Wanneer het volwassen wordt, blijft het in het voorjaar, wanneer het weer waarschijnlijk regenachtig is, oranje gelatineuze horens produceren. Soms sterft de tak die voorbij de gal ligt af, maar afgezien daarvan veroorzaakt de jeneverbesgastheer geen andere schade.
Op een appel- of sierappelboom verschijnen na de bloei gele cirkelvormige laesies op de bladeren. In de late zomer verschijnen er bruine clusters van draden of cilindrische buisjes onder de vlekken op de bladeren, twijgen of vruchten.
Wat betreft hoelang de ziekte duurt, verschijnen de galmuggen zeven maanden na het begin van de infectie. Ze beginnen na 18 maanden in gelatineuze massa’s te veranderen. Vervolgens verschijnen er in het voorjaar golfbalachtige depressies op de gal, die plaatsmaken voor teliale horens het volgende voorjaar.
In de lenteregen worden de bruine teliale horens langer en veranderen ze van kleur naar helder oranje. Nadat ze hun sporen hebben vrijgegeven, storten de horens in, drogen ze uit en vallen ze eraf. Hoewel de gal dan sterft, blijft deze nog minstens een jaar aan de boom vastzitten. De infectie is veel opvallender in het voorjaar wanneer de gal bedekt is met gelatineuze massa’s.
Er zijn veel manieren om de infectie te beheren. Je kunt de geïnf*cteerde gebieden wegknippen. Je kunt het ook met rust laten, aangezien het geen bomen doodt maar alleen misvormde planten waar de twijgen kunnen worden aangetast. Er zijn ook preventieve methoden; preventieve fungiciden of resistente appelrassen bestaan ook.
Algemeen
Dit is wanneer de documentaire over compleet geëscaleerde Project X-feest in Haren op Netflix te zien is
Ruim tien jaar na dato is het beruchte Project X-feest in Haren weer volop onderwerp van gesprek. Niet omdat er opnieuw rellen zijn uitgebroken, maar vanwege een indringende documentaire die op 8 juli 2025 verschijnt op Netflix. De streamingdienst wijdt een aflevering van zijn Trainwreck-serie aan het ongekend uit de hand gelopen feestje dat het kleine dorp Haren in september 2012 landelijk op de kaart zette.
Van onschuldige uitnodiging naar nationale chaos
Wat begon als een simpel plan voor een verjaardagsfeest, groeide razendsnel uit tot een landelijk fenomeen. Een tienermeisje uit Haren plaatste op Facebook een uitnodiging voor haar zestiende verjaardag, maar vergat het evenement op privé te zetten. In een tijd waarin sociale media nog vrij nieuw waren en regels minder duidelijk, werd het bericht massaal gedeeld. De naam “Project X” werd eraan gekoppeld, verwijzend naar de Amerikaanse film waarin een huisfeest totaal uit de hand loopt. Dat bleek een fatale inspiratiebron.
Honderden jongeren trekken naar Haren
De uitnodiging bereikte binnen enkele dagen duizenden jongeren uit het hele land. Wat begon als een grap of een spontane actie, werd al snel serieus. Jongeren zagen het als hun kans om deel te nemen aan een feest dat geschiedenis zou schrijven. Op de bewuste avond trokken naar schatting zes- tot achtduizend jongeren naar het Groningse dorp. Er ontstonden rellen, vernielingen en confrontaties met de politie. De schade was aanzienlijk en het dorp zwaar getraumatiseerd.
The Real Project X: rauw, confronterend en compleet
De Netflix-documentaire, getiteld The Real Project X, brengt het hele verhaal opnieuw onder de aandacht. Aan de hand van uniek archiefmateriaal en nieuwe interviews met bewoners, hulpverleners, journalisten en betrokken jongeren, wordt de avond minutieus gereconstrueerd. Maar de makers gaan verder dan alleen de feiten: de documentaire legt ook bredere maatschappelijke kwesties bloot, zoals de kwetsbaarheid van online communicatie, de rol van de media en de trage reactie van bestuurders.
De invloed van sociale druk en media-aandacht
Wat de aflevering extra indringend maakt, is de analyse van groepsgedrag en sociale beïnvloeding. De makers tonen aan hoe een enkele digitale vonk een massale sociale ontploffing kan veroorzaken. Groepsdruk, nieuwsgierigheid en het verlangen naar ‘erbij zijn’ werkten als een aanjager. Toen media aandacht begonnen te besteden aan het op handen zijnde ‘feest’, groeide het alleen maar verder uit tot een hype die niet meer te stoppen was.
Bestuurlijk falen onder het vergrootglas
De documentaire neemt ook het optreden van de lokale overheid kritisch onder de loep. Haren werd volgens velen niet adequaat voorbereid op de massa jongeren die het dorp overspoelde. Er was te weinig communicatie, onvoldoende politiecapaciteit en geen duidelijk noodplan. Burgers voelden zich in de steek gelaten. De nasleep bracht dan ook een stevige discussie op gang over wie verantwoordelijk was voor het laten escaleren van de situatie.
Trauma en herinneringen in de dorpsgemeenschap
Voor veel inwoners van Haren zijn de beelden en herinneringen aan die avond nog altijd pijnlijk. In de documentaire vertellen zij over de angst, het onbegrip en de onmacht die zij voelden. Winkels werden geplunderd, ruiten sneuvelden en het vertrouwen in de overheid kreeg een flinke deuk. De uitzending laat zien hoe diep de impact van één enkele avond kan zijn op een gemeenschap.
Een waarschuwing voor de digitale generatie
Hoewel het incident zich inmiddels meer dan een decennium geleden afspeelde, voelt de boodschap van de documentaire actueler dan ooit. De aflevering dient als een waarschuwing voor de huidige digitale generatie: één onschuldig ogende actie online kan onvoorziene en verstrekkende gevolgen hebben. The Real Project X is daarmee niet alleen een terugblik op een gitzwarte bladzijde in de Nederlandse geschiedenis, maar ook een spiegel voor de toekomst.