Algemeen
Als je dit gelei-achtig wezen in je tuin ziet, weet je maar beter wat het is
Een Reddit-gebruiker in Oklahoma werd op een ochtend wakker en vond iets dat hen in verwarring bracht. Ze zagen veel ‘gele gelei’ in de bomen en zagen wat ze beschreven als een ‘gelei-alien noot’, wat hen aan het krabben maakte.
Ze wendden zich tot Reddit om het mysterie op te lossen met hulp van de gemeenschap. Ze zeiden in de post dat de boom een naaldboom was, maar ze waren niet zeker van de exacte naam van de boom.
Bijna onmiddellijk herkende een gebruiker het algemeen als ‘ceder-appelroest’. Deze roestschimmel heeft twee gastheren nodig om zijn levenscyclus te voltooien. De ziekte treft voornamelijk appels en sierappels.
De symptomen van deze ziekte op verschillende bomen kunnen verschillen. Op een jeneverbesboom verschijnen bruine, permanente galmuggen op twijgen. Wanneer het volwassen wordt, blijft het in het voorjaar, wanneer het weer waarschijnlijk regenachtig is, oranje gelatineuze horens produceren. Soms sterft de tak die voorbij de gal ligt af, maar afgezien daarvan veroorzaakt de jeneverbesgastheer geen andere schade.
Op een appel- of sierappelboom verschijnen na de bloei gele cirkelvormige laesies op de bladeren. In de late zomer verschijnen er bruine clusters van draden of cilindrische buisjes onder de vlekken op de bladeren, twijgen of vruchten.
Wat betreft hoelang de ziekte duurt, verschijnen de galmuggen zeven maanden na het begin van de infectie. Ze beginnen na 18 maanden in gelatineuze massa’s te veranderen. Vervolgens verschijnen er in het voorjaar golfbalachtige depressies op de gal, die plaatsmaken voor teliale horens het volgende voorjaar.
In de lenteregen worden de bruine teliale horens langer en veranderen ze van kleur naar helder oranje. Nadat ze hun sporen hebben vrijgegeven, storten de horens in, drogen ze uit en vallen ze eraf. Hoewel de gal dan sterft, blijft deze nog minstens een jaar aan de boom vastzitten. De infectie is veel opvallender in het voorjaar wanneer de gal bedekt is met gelatineuze massa’s.
Er zijn veel manieren om de infectie te beheren. Je kunt de geïnf*cteerde gebieden wegknippen. Je kunt het ook met rust laten, aangezien het geen bomen doodt maar alleen misvormde planten waar de twijgen kunnen worden aangetast. Er zijn ook preventieve methoden; preventieve fungiciden of resistente appelrassen bestaan ook.
Nieuwe coronavariant ‘Stratus’ in opmars: experts waarschuwen voor één opvallend symptoom
Hoewel de grote coronagolven inmiddels achter ons liggen en het dagelijks leven weer volledig is opgepakt, is het virus zelf nooit helemaal verdwenen. Het blijft veranderen, rondgaan en nieuwe varianten vormen. De nieuwste variant die inmiddels in Nederland de kop opsteekt, draagt de naam Stratus – en experts merken dat deze versie van het virus zich net iets anders gedraagt dan eerdere varianten.
Volgens wetenschappers en huisartsen is vooral één symptoom opvallend dominant aanwezig. En dat kan ervoor zorgen dat mensen het nog sneller verwarren met een gewone verkoudheid.
Steeds meer telefoontjes naar huisartsen
Veel huisartsen merken dat de telefoon de afgelopen weken vaker rinkelt. Mensen melden zich met klachten die sterk lijken op een verkoudheid: een wattenhoofd, hoesten, een verstopte neus. Toch valt op dat het iets te vroeg is voor de echte wintergriep.
Volgens deskundigen is er een duidelijke oorzaak voor deze nieuwe opstoot aan klachten: de opmars van Stratus, een Omikron-achtige variant die zich momenteel snel verspreidt in Nederland.
Chantal Rovers, hoogleraar Uitbraken van Infectiez!ekten aan het Radboudumc, benadrukt dat het patroon anders is dan bij een klassieke seizoensgriep:
“We zien klachten die typisch zijn voor corona, maar net een tikje anders. Vooral keelpijn en heesheid worden opvallend vaak genoemd.”
Deze symptomen springen eruit en worden zo vaak gemeld dat onderzoekers vermoeden dat Stratus met name invloed heeft op de bovenste luchtwegen.
Het belangrijkste signaal volgens artsen
Waar eerdere varianten vooral gekenmerkt werden door koorts, spierpijn en reukverlies, is dat bij Stratus anders. Het symptoom dat nu het vaakst genoemd wordt en door meerdere experts naar voren wordt geschoven als waarschuwingssignaal, is:
– Een kriebelende, pijnlijke of extreem droge keel
Dr. Kaywaan Khan, arts en oprichter van de Hannah London Clinic, ziet dezelfde trend in Groot-Brittannië en vertelt:
“Een geïrriteerde keel die zomaar ontstaat en aanhoudt, is het belangrijkste signaal dat je mogelijk met meer te maken hebt dan een normale verkoudheid. De kans dat het om corona gaat, is dan groot.”
Bij veel patiënten is de keelpijn het eerste symptoom, nog voordat andere klachten ontstaan. Sommigen blijven zelfs dagenlang alleen met die keelpijn rondlopen, zonder andere signalen.
Hoe wijdverbreid is Stratus inmiddels?
Volgens nieuwe cijfers van het RIVM is Stratus op dit moment al de meest voorkomende variant in Nederland. Ook in landen om ons heen, zoals Duitsland, Frankrijk en België, duikt de variant steeds vaker op. Aan de overkant van de oceaan zien de Verenigde Staten hetzelfde patroon.
De Europese gezondheidsdienst ECPC volgt Stratus nauwlettend. Vooralsnog lijkt de variant niet ernstiger te zijn dan eerdere Omikronvarianten, maar experts waarschuwen dat het virus altijd blijft muteren – en dat waakzaamheid daarom nodig blijft.
Vaccinatie: werkt de prik nog tegen Stratus?
In Nederland kunnen mensen vanaf 60 jaar en volwassenen met een kwetsbare gezondheid sinds enkele weken opnieuw een coronavaccinatie halen. De vraag die veel mensen bezighoudt: werkt de prik nog wel tegen deze nieuwe variant?
Volgens viroloog Rovers is het antwoord voorzichtig positief:
“Omdat Stratus een Omikronvariant is, is de verwachting dat de beschikbare vaccins bescherming bieden.”
Ze benadrukt dat het vooral gaat om bescherming tegen ernstige z!ekte en z!ekenhuisopnames – precies waarvoor de vaccinaties bedoeld zijn. Ondanks dat corona voor veel mensen milder verloopt dan in de beginjaren, worden er nog steeds patiënten opgenomen in z!ekenhuizen.
Waarom een prik nog steeds zinvol kan zijn
Veel mensen voelen minder urgentie om zich te laten vaccineren, maar volgens Rovers is dat niet verstandig voor risicogroepen.
Het virus blijft evolueren, net zoals het griepvirus dat elk jaar doet. Door die voortdurende veranderingen kan een nieuwe prik extra bescherming bieden:
“We hebben wel immuniteit opgebouwd, maar dat betekent niet dat we volledig beschermd zijn. Bij ouderen en kwetsbare mensen neemt de weerstand sneller af. Een nieuwe vaccinatie kan de afweer juist versterken.”
Elk jaar wordt opnieuw bekeken of een nieuwe vaccinatiecampagne nodig is. Wereldwijd volgt men daarbij dezelfde lijn: mensen die kwetsbaar zijn, worden aangeraden om de bescherming op peil te houden.
Waarom nu zoveel keelpijn door Stratus?
Dat vooral de keel wordt getroffen, heeft volgens experts te maken met de manier waarop Omikronvarianten zich hechten aan cellen in de bovenste luchtwegen. De virusdeeltjes blijven vaker hangen in de keel, neus en mond, in plaats van dieper in de longen.
Dit verklaart:
-
De veelgehoorde heesheid
-
De droge hoest
-
De branderige of kriebelende keel
-
Het gevoel van een rasp of schuurpapier in de keel
Sommige patiënten zeggen zelfs dat dit de ergste keelvariant is die ze sinds het begin van de pandemie hebben ervaren.
Hoe onderscheid je Stratus van een gewone verkoudheid?
Het blijft lastig, want de klachten lijken enorm op elkaar. Toch zijn er signalen waarbij je extra alert kunt zijn:
1. Plotse, scherpe keelpijn zonder waarschuwing
Veel mensen krijgen binnen enkele uren een rauwe, pijnlijke keel.
2. Heesheid die niet past bij een normale verkoudheid
De stem valt soms weg of klinkt dagenlang schor.
3. Weinig tot geen koorts
Opvallend genoeg lijkt koorts minder vaak voor te komen bij Stratus.
4. Snelle en extreme vermoeidheid
Zonder duidelijke reden compleet uitgeput zijn, blijft een bekend coronaverschijnsel.
5. Hoestbuien of kriebelhoest die aanhouden
Ook zonder slijm of snotneus.
Wanneer je deze combinatie van klachten hebt, is de kans aanwezig dat het corona betreft – al is testen niet meer de standaard zoals vroeger.
Wat kun je zelf doen om besmetting te voorkomen?
De bekende maatregelen blijven effectief, ook bij Stratus:
-
Regelmatig handen wassen
-
Ruimtes goed ventileren
-
Thuisblijven bij ernstige klachten
-
Afstand houden als je kwetsbare mensen bezoekt
Daarnaast worden ouderen en mensen met een verzwakte gezondheid geadviseerd om de vaccinatie te halen wanneer dat mogelijk is.
Corona blijft onder ons – maar in mildere vormen
Hoewel het virus nooit helemaal zal verdwijnen, heeft de wereld inmiddels meer immuniteit, betere behandelingen en minder ernstige varianten. Dat betekent gelukkig dat de grote golven van vroeger niet zomaar terugkeren.
Toch benadrukken experts dat het virus wel degelijk nog rondgaat en dat vooral kwetsbare groepen rekening moeten houden met gezondheidsrisico’s.
Stratus is daar opnieuw een reminder van: het virus verandert, maar is niet weg. Door alert te blijven op symptomen – vooral die opvallende keelpijn – kunnen mensen sneller herkennen wat er speelt en zichzelf én anderen beschermen.