Algemeen
Ondanks twee banen, gaat Carin (61) vaak zonder een warme maaltijd naar bed: ‘Ik kom financieel niet rond’
Over zes jaar zal de 61-jarige Carin Jansen eindelijk met pensioen kunnen gaan, na nog zes jaar hard te hebben gewerkt.
Ze heeft zich jarenlang ingezet in de thuiszorg, maar waarom
kijkt ze zo uit naar haar pensioen? Simpelweg omdat ze dan meer zal
verdienen dan wat ze momenteel moet zien te redden.
Het Nederlandse systeem vertoont ernstige tekortkomingen. Carin
werkt dertig uur per week, heeft twee werkgevers, maar moet
desondanks moeite doen om de eindjes aan elkaar te knopen.
Ze legt uit: “Ik heb een contract met nul uren. Mijn
maandsalaris is afhankelijk van het aantal cliënten dat ik heb. Als
iemand zijn afspraak afzegt, krijg ik niet betaald.”
Jaarlijks krijgen haar cliënten een herindicatie, wat soms weken
van bureaucratische afhandeling vergt. In die periode ontvangt
Carin geen inkomen, en haar cliënten krijgen geen zorg. Dat is het
huidige systeem.
De schommelingen in haar inkomen maken het leven voor Jansen
onzeker. Ondanks dat ze onder het minimum zit, ontvangt ze geen
aanvullende uitkering. Ze zegt: “Mijn inkomen fluctueert.”
Deze situatie is hartverscheurend. Carin moet voortdurend
worstelen om rond te komen. Ze vertelt: “Om zuinig te leven, heb ik
soms dagen waarop ik alleen brood kan eten.
Het lukt me niet altijd om een warme maaltijd te bereiden. Ook
vlees is geen optie, omdat het te duur is. Soms kan ik me
veroorloven om wat vleeswaren te kopen.”
Zelfs het kopen van nieuwe kleding is een uitdaging voor haar.
Ze bezit geen auto en is afhankelijk van haar fiets.
Carin legt uit: “Mijn bank is versleten, dus ik heb er kleden
overheen gelegd omdat ik geen geld heb voor een nieuwe.”
Dit geldt ook voor haar kledingkast, die bijna uit elkaar valt.
Carin begrijpt maar moeilijk hoe ze in deze situatie is beland: “Ik
werk hard, maar toch moet ik zuinig leven.”
Hoewel Carin haar leven gemakkelijker zou kunnen maken door een
uitkering aan te vragen, weigert ze dit.
Ze heeft negatieve ervaringen gehad in het verleden en wil dat
niet opnieuw meemaken. Ze legt uit: “Ik vergat een keer iets door
te geven en kreeg meteen een boete, alsof ik fraude had
gepleegd.”
Carin schaamt zich niet voor haar situatie en wil juist dat
mensen ervan op de hoogte zijn.
Ze zegt: “Ik ben eerlijk en werk hard. Dit is zo onrechtvaardig. Het vorige kabinet heeft veel kansen laten liggen,” aldus de 61-jarige Carin Jansen.
Carin werkt 30 uur per week, heeft twee werkgevers en komt toch moeilijk rond: ‘Eet soms een dag niet warm’ https://t.co/Uo4EIAjbuN pic.twitter.com/7soEr9kQhN
— Eindhovens Dagblad (@ED_Regio) November 20, 2023
Spaanse bevolking wantrouwt digitale euro: meerderheid ziet niets in nieuwe munt
De digitale euro, een ambitieus project van de Europese Centrale Bank (ECB), lijkt in Spanje vooralsnog op weinig enthousiasme te kunnen rekenen. Uit nieuw onderzoek van de Spaanse Bank (Banco de España) blijkt dat maar liefst zeventig procent van de bevolking niet van plan is de digitale munt te gebruiken zodra die in 2029 wordt ingevoerd.
Dat cijfer ligt zelfs iets hoger dan een jaar geleden, toen 67 procent van de Spanjaarden aangaf weinig vertrouwen te hebben in het initiatief. Daarmee lijkt het wantrouwen richting de Europese plannen eerder toe dan af te nemen.
Weinig animo bij jong én oud
De cijfers laten zien dat de scepsis breed leeft onder de Spaanse bevolking. Zelfs jongeren, die doorgaans snel nieuwe technologieën omarmen, blijken weinig enthousiast.
In de leeftijdsgroep van 18 tot 24 jaar zegt ruim de helft geen interesse te hebben in de digitale euro. Bij mensen boven de 65 jaar loopt dat percentage zelfs op tot ruim tachtig procent. Daarmee is Spanje een van de landen waar het draagvlak voor de digitale munt opvallend laag ligt.
Volgens de Spaanse Bank is de terughoudendheid te verklaren door een gebrek aan kennis en duidelijke informatie. Veel mensen weten simpelweg niet wat de digitale euro precies inhoudt of hoe die verschilt van bestaande betaalmiddelen.
“Driekwart van de ondervraagden geeft aan nauwelijks iets te weten over de digitale euro,” aldus het rapport. “Zonder heldere communicatie blijft wantrouwen overheersen.”
Ondernemers ook slecht geïnformeerd
Niet alleen consumenten, maar ook kleine ondernemers blijken nauwelijks op de hoogte. Meer dan zeventig procent van de zelfstandigen zegt geen idee te hebben van wat er op hen afkomt.
Veel winkeliers en mkb’ers vragen zich af of de digitale euro verplicht zal worden, of dat zij zelf kunnen kiezen of ze deze vorm van betaling accepteren. Volgens de ECB zal de digitale euro geen vervanger zijn van bestaande betaalmiddelen, maar een aanvulling op contant geld, bankpassen en mobiele betaalapps.
Toch blijft dat onderscheid voor veel mensen onduidelijk. Slechts een kwart van de ondervraagden geeft aan de digitale munt te willen uitproberen, maar dan uitsluitend als extra optie naast het huidige systeem.
“Voor de meeste Spanjaarden hoort contant geld nog bij het dagelijks leven,” stelt het rapport. “De digitale euro wordt pas geaccepteerd als duidelijk is dat munten en biljetten blijven bestaan.”
Europese plannen krijgen politieke lading
De digitale euro is al enkele jaren onderwerp van discussie binnen Europa. De Europese Commissie werkt samen met de ECB aan de wetgeving die de munt moet mogelijk maken.
Volgens de huidige planning worden de Europese regels in 2026 vastgesteld, waarna een testfase in 2027 moet beginnen. Als die succesvol verloopt, wordt de digitale euro in 2029 officieel gelanceerd in de eurozone.
Het doel van het project is om Europa minder afhankelijk te maken van buitenlandse betaalbedrijven zoals Visa, PayPal en Apple Pay, die nu een groot deel van het Europese betalingsverkeer beheren.
“Het is belangrijk dat Europa een eigen digitaal betaalmiddel heeft,” verklaarde Piero Cipollone, bestuurslid van de ECB, eerder. “Zonder eigen infrastructuur blijft Europa kwetsbaar voor invloeden van buitenaf.”
Strategische en geopolitieke motieven
De invoering van de digitale euro is niet alleen economisch, maar ook geopolitiek van belang. De opkomst van cryptomunten en vooral zogeheten stablecoins — digitale munten die vaak aan de Amerikaanse dollar zijn gekoppeld — zorgen in Brussel voor onrust.
Veel beleidsmakers vrezen dat Europa zijn financiële autonomie dreigt te verliezen als het geen eigen alternatief ontwikkelt. De digitale euro moet dat tegenwicht bieden: een stabiel, door de staat gegarandeerd betaalmiddel dat wereldwijd erkend en betrouwbaar is.
Toch blijft de vraag of burgers er ook zo naar kijken. Waar beleidsmakers vooral spreken over strategische onafhankelijkheid, vrezen veel inwoners dat de overheid juist meer controle krijgt over hun dagelijkse betalingen.
Privacyzorgen blijven groot
De privacy blijkt het grootste struikelblok. In Spanje, maar ook in andere Europese landen, leeft de angst dat de overheid via de digitale euro inzicht krijgt in ieders uitgavenpatroon.
Ruim de helft van de ondervraagden zegt zich daar zorgen over te maken. Sommigen vrezen dat de digitale munt de weg vrijmaakt voor toezicht op persoonlijke transacties, bijvoorbeeld door belastingdiensten of banken.
De Europese Centrale Bank probeert die onrust weg te nemen. Ze benadrukt dat anonimiteit en dataveiligheid centraal staan in het ontwerp van de munt.
“De digitale euro wordt ontwikkeld met het hoogste niveau van privacybescherming,” stelt de ECB in een verklaring. “Betalingen kunnen zelfs offline plaatsvinden, zonder dat er een digitaal spoor wordt opgeslagen.”
Toch is de scepsis moeilijk weg te nemen, zeker in een tijd waarin digitale veiligheid en datalekken vaak in het nieuws komen.
Deskundigen: contant geld blijft essentieel
Volgens verschillende experts is het belangrijk dat de digitale euro niet de plaats inneemt van contant geld. Fysieke munten en biljetten bieden volgens hen een vorm van vrijheid die digitale alternatieven niet volledig kunnen evenaren.
“Contant geld is anoniem en universeel,” zegt een Spaanse econoom. “Niet iedereen heeft toegang tot internet of vertrouwt technologie. Die groep mag niet worden buitengesloten.”
De ECB heeft toegezegd dat fysiek geld zal blijven bestaan, ook na de invoering van de digitale munt. De digitale euro is bedoeld als extra betaalmogelijkheid, niet als vervanging. Toch blijft het vertrouwen laag zolang mensen bang zijn dat dit op termijn alsnog verandert.
Wat is de digitale euro precies?
De digitale euro is in feite een digitale versie van contant geld. In plaats van munten of biljetten op zak te hebben, kan het bedrag digitaal worden opgeslagen op een telefoon, computer of speciale kaart.
Het grote verschil met andere digitale betaalvormen is dat de digitale euro rechtstreeks wordt uitgegeven door de Europese Centrale Bank, zonder tussenkomst van commerciële banken.
Het is geen cryptomunt en ook niet bedoeld als belegging. De waarde van één digitale euro blijft altijd gelijk aan één reguliere euro. Het systeem moet betalingen mogelijk maken zelfs wanneer banken of betaalapps tijdelijk niet werken, bijvoorbeeld bij storingen of crisissituaties.
Zo kan de digitale euro volgens de ECB bijdragen aan stabiliteit en continuïteit in het Europese betalingsverkeer.
Een koude ontvangst in een warm land
Ondanks de beloften over veiligheid, privacy en stabiliteit, is duidelijk dat de Spanjaarden nog niet overtuigd zijn. Het onderzoek van de Spaanse Bank laat zien dat wantrouwen en onbekendheid de grootste obstakels vormen.
Voor veel mensen voelt de digitale euro nog als een ver-van-hun-bed-show. De connectie tussen Europese regelgeving en het dagelijks leven is vaag, terwijl de angst voor toezicht concreet is.
“De uitdaging voor Brussel en de ECB is om de bevolking beter te informeren,” zegt een communicatiespecialist. “Zolang mensen niet begrijpen wat de digitale euro doet, blijft het wantrouwen bestaan.”
De komende jaren worden beslissend
Met de testfase in zicht wordt de komende periode cruciaal voor het draagvlak in Europa. Als het vertrouwen niet groeit, dreigt de digitale euro uit te draaien op een bureaucratisch project zonder brede steun.
De ironie is groot: een munt die juist bedoeld is om Europa vooruit te helpen, lijkt voorlopig vooral op koude scepsis te stuiten — zeker in een warm land als Spanje.
Of de digitale euro uiteindelijk het vertrouwen van de Europese burger weet te winnen, zal afhangen van één ding: duidelijkheid en transparantie.