Of je nu een tweedehands auto wil kopen, een hoger salaris probeert te onderhandelen of een huis wilt bieden onder de vraagprijs – onderhandelen blijft voor velen spannend en ongemakkelijk. De neiging om snel toe te geven en ‘gewoon akkoord te gaan’ is groot. Toch kun je met de juiste strategie veel meer bereiken. En die strategie? Die komt verrassend genoeg uit het handboek van de FBI.

Waarom onderhandelen zo lastig voelt

Voor veel mensen is onderhandelen beladen. Je wilt niemand teleurstellen, niet te gretig overkomen, of simpelweg geen ‘nee’ horen. Of het nu gaat om die gebruikte BMW of om je jaarsalaris: als de andere partij niet meteen toegeeft, voel je je al snel ongemakkelijk. Je zwicht, stemt in met een compromis, en blijft achter met een licht knagend gevoel dat je meer had kunnen krijgen.

Chris Voss: van gijzelingen naar salarisonderhandelingen

Chris Voss, voormalig toponderhandelaar bij de FBI, bracht zijn jarenlange ervaring samen in het boek Never Split the Difference. Daarin leert hij dat onderhandelen draait om psychologie, empathie en een gestructureerde aanpak – niet om hard zijn of bluffen. Eén van de meest praktische technieken uit zijn arsenaal is de zogenaamde Ackerman-methode, vernoemd naar CIA-agent Mike Ackerman.

Wat is de Ackerman-methode?

De Ackerman-methode is een onderhandelingsstrategie die je stap voor stap begeleidt naar een gunstig eindresultaat. De kracht ervan ligt in de combinatie van een doordachte opbouw, precieze getallen en het inspelen op het onderbewustzijn van de ander. Deze methode wordt ingezet bij internationale crisissituaties, maar werkt net zo goed tijdens een gesprek over jouw loonsverhoging.

Zo werkt het Ackerman-systeem

1. Bepaal jouw doelbedrag

Wat wil je echt krijgen of betalen? Stel dat je een salaris van 100.000 euro wilt, dan is dat jouw einddoel. Vanaf hier bouw je je strategie op.

2. Start laag (of hoog)

Begin bij 65% van je doelbedrag. Dus bij salaris: open met 135.000 euro. Het klinkt brutaal, maar het zet een stevig anker.

3. Verhoog in stappen

Doe daarna biedingen in drie toenemende stappen, waarbij je steeds dichter bij jouw doelbedrag komt:

• Tweede bod: 115.000 euro

• Derde bod: 105.000 euro

• Laatste bod: 99.750 euro (precies, niet afgerond)

4. Gebruik empathie en blijf vriendelijk

Stel vragen, toon begrip voor de andere partij, maar blijf bij jouw standpunt. Zeg ‘nee’ op een manier die niet agressief is, maar beslist.

5. Eindig met een exact bedrag

Rond je laatste bod af op een vreemd bedrag, bijvoorbeeld 99.750 euro in plaats van 100.000. Dat geeft het gevoel dat je zorgvuldig hebt gerekend en echt op je grens zit.

6. Voeg iets kleins toe

Bied iets symbolisch aan – iets dat jou niets kost maar vertrouwen wekt. Denk aan: “En ik gooi die oude schuur erbij” of “Ik neem de administratie van vorig kwartaal voor mijn rekening.”

Waarom het werkt

Deze methode is krachtig omdat het inspeelt op het menselijk brein. De aanvankelijke extreme positie creëert ruimte. De kleine stappen geven het gevoel dat je al veel water bij de wijn hebt gedaan. En die vreemde, nauwkeurige bedragen geven het idee dat je tot de cent hebt doorgerekend. Voeg daar empathie aan toe en je komt over als iemand die weet wat hij wil, zonder onredelijk te zijn.

Toepasbaar in elke situatie

Of je nu onderhandelt over je huurprijs, een freelance tarief bespreekt of een nieuwe fiets koopt – het Ackerman-systeem kun je altijd inzetten. Zelfs als de andere partij de techniek niet herkent, voelt hij intuïtief aan dat je voorbereid en doelgericht bent.

Tot slot: oefenen, oefenen, oefenen

Onderhandelen is geen trucje, maar een vaardigheid. Hoe vaker je oefent, hoe zelfverzekerder je wordt. Begin klein, bijvoorbeeld bij een kringloopwinkel of marktkraam, en pas het systeem later toe in serieuze gesprekken. Oefening baart succes – en meer geld.